Yarı deneysel öntest-sontest kontrol grubu deseni uygulanan çalışma, 2014-2015 öğretim yılının birinci döneminde, 4 haftalık bir sürede gerçekleştirilmiştir.
Araştırma deneysel bir çalışma olduğu için, örneklem seçimi yerine çalışma grupları alınmış ve uygulanan 23 maddelik iş ve enerji başarı testi ve 18 maddelik fen ve teknoloji dersine karşı tutum algılama ölçeğinden elde edilen öntest sonuçlarına göre bu grupların eşitliği üzerinde durulmuştur.
Aynı okulda yer alan ve derslerine aynı Fen ve Teknoloji öğretmeninin girdiği iki 7. sınıf şubesi deney ve kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Çalışmalar sürdürülürken okulun haftalık ders programında yer alan Fen ve Teknoloji ders saati sürelerine (haftada 4 ders saati) uyulmuş; deney grubunda etkileşimli video öğretim yöntemine uygun etkinlikler yapılarak, kontrol grubunda ise uygulamadaki öğretim yöntemi ile dersler işlenmiştir. Toplam 4 haftalık bir sürede gerçekleştirilen çalışmanın ilk haftası öntestler uygulanmış, 4 hafta süren deneysel uygulamadan sonraki hafta ise sontestler uygulanmıştır.
Araştırmada, deney grubunda kullanılmak üzere “İş ve Enerji” öğrenme alanı ile ilgili olarak hazırlanan video gösterimi (bilgisayar, flash disk, microsoft powerpoint programı ve projeksiyon yardımıyla) hazırlanmıştır. Fen ve Teknoloji iş ve enerji konusu ile ilgili ders materyali hazırlanırken ilköğretim 7. sınıf müfredatında yer alan iş ve enerji konusunu işleyen ders kitapları incelenmiş ve internette ilköğretim öğrencilerine yönelik iş ve enerji konusu ile ilgili web sitelerine bakılmıştır. Kontrol grubunda ise uygulamadaki öğretim yöntemine uygun bir şekilde öğretmen ders kitabında yer alan yönergeler çerçevesinde dersler işlenmiştir.
Derslerin işlenme sürecinde etkileşimli video öğretmen tarafından kullanılarak konu anlatımı yapılmıştır. Öğrencilere çalışma kağıtları dağıtılmış ve öğrencilerin videoları izlerken çalışma kağıtlarını doldurmaları istenmiştir. Gerektiğinde video durdurulup geri alınıp öğrencilerin tekrar izlemesi sağlanmıştır. Kontrol grubunda ise öğretmen derse önce ilgi çekici ön bilgileri hatırlatıcı birkaç soru ile başlamış, daha sonra öğretmen öğrencilere ders kitabındaki etkinlikleri yaptırmıştır. Etkinlik sonrasında öğrenciler çıkarımları birbirlerine açıklamış ve günlük hayat ile ilişkilendirmeye çalışmışlardır.
Araştırma süresince deney grubundakisınıflarda “İş ve Enerji” öğrenme alanının içeriğini oluşturan konular işlenmiş olup, etkinliklerin amacı ve uygulanış şekli kısaca aşağıda belirtilmektedir.
1. hafta etkinliğinde, öğretmen tarafından etkileşimli video kullanılmak suretiyle sarmal yayların esneklik özelliği ile ilgili olarak gerilme ve sıkışma, esneklik sınırının aşılması durumları ile yaya bir kuvvet uygulandığında yayın davranışının neler olacağının öğrencilere kazandırılması amaçlanmıştır. Öğrencilerin dikkatini çekmek için trombolin üzerinde zıplayan bir çocuk resmi gösterilmiş ve çocuğun trombolinin hangi özelliği sayesinde zıplayabildiği sorusu yöneltilmiştir. Akabinde, öğrencilere; “aynı hareket çimlerin üzerinde tekrarlansaydı aynı yüksekliğe çıkılabilir miydi? Zıplayan çocuğun ağırlığı değiştirilseydi trombolinin esneme miktarı ve zıplayan çocuğun ulaştığı yükseklik nasıl değişirdi?” soruları yöneltilmiştir. Daha sonra etkileşimli video öğretmen tarafından kullanılarak konu anlatımına geçilmiştir. Öğretmen, sarmal yayların esneklik özelliği ile ilgili videoları öğrencilere izletmiştir. Öğrencilere çalışma kağıtları dağıtılmış ve öğrencilerin videoları izlerken çalışma kağıtlarını doldurmaları istenmiştir. Gerektiğinde video durdurulup geri alınıp öğrencilerin tekrar izlemesi sağlanmıştır. Daha sonra öğrencilerin çalışma kağıdından elde ettikleri sonuçları sınıf ortamında sunmaları istenmiştir. Öğrencilerin yanlış anlamaları ya da eksik bıraktığı kavramlar öğrtemen tarafından açıklanmış ve power point sunumları ile formal olarak konu ile ilgili tanımlar ve bilimsel açıklamalar yapılmıştır. Bu aşamadan sonra ise öğrenciler, konuya uygun ek örnekler vermeleri, formal terimleri ve tanımları kullanmaları ve yeni durumlarda anlayışlarını sergilemeleri yönünde teşvik edilmiştir.
2. hafta etkinliğinde, öğretmen tarafından etkileşimli video kullanılmak suretiyle iş ve enerji arasındaki ilişki, fiziksel anlamda iş ve enerjinin tanımı, kinetik ve potansiyel enerji arasındaki ilişki, çeşitli enerji türleri ve enerji dönüşümlerinin neler olduğunun öğrencilere kazandırılması amaçlanmıştır. İş ve enerji konusu ile ilgili video gösterimlerine geçilmeden önce öğretmen tarafından öğrencilere “iş” kelimesi hakkında ne düşündükleri ve “hangi durumlarda iş yapıldığı” soruları yöneltilmiş ve soruların cevabı hakkında bir tartışma ortamı oluşturulmuştur. Akabinde, öğrencilere; “enerji türleri ve günlük hayatta kullandığımız enerji kaynakları” hakkında neler bildiklerine ilişkin sorular yöneltilmiştir. Daha sonra etkileşimli video öğretmen tarafından kullanılarak konu anlatımına geçilmiştir. Öğretmen, iş ve enerji konusu ile ilgili videoları öğrencilere izletmiştir. Öğrencilere çalışma kağıtları dağıtılmış ve öğrencilerin videoları izlerken çalışma kağıtlarını doldurmaları istenmiştir. Gerektiğinde video durdurulup geri alınıp öğrencilerin tekrar izlemesi sağlanmıştır. Daha sonra öğrencilerin çalışma kağıdından elde ettikleri sonuçları sınıf ortamında sunmaları istenmiştir. Öğrencilerin yanlış anlamaları ya da eksik bıraktığı
kavramlar öğretmen tarafından açıklanmış ve power point sunumları ile formal olarak konu ile ilgili tanımlar ve bilimsel açıklamalar yapılmıştır. Bu aşamadan sonra ise öğrenciler, konuya uygun ek örnekler vermeleri, formal terimleri ve tanımları kullanmaları ve yeni durumlarda anlayışlarını sergilemeleri yönünde teşvik edilmiştir.
3. hafta etkinliğinde, öğretmen tarafından etkileşimli video kullanılmak suretiyle bir kuvvetin yönünü ve/veya büyüklüğünü değiştirmek için kullanılan araçların basit makineler olarak isimlendirildiği, bir işi yaparken basit makine kullanmanın enerji tasarrufu sağlamayacağı, sadece iş yapma kolaylığı sağlayacağının belirtilmesi ile basit makinelerin geçmişte ve günümüzde insanlığa sunduğu yararlarının neler olduğunun öğrencilere kazandırılması amaçlanmıştır. Basit makineler ile ilgili video gösterimlerine geçilmeden önce öğretmen tarafından öğrencilere “basit makine”, “eğik düzlem”, “kaldıraç”, “makara” ve “dişli” kavramları hakkında neler bildikleri sorulmuş ve günlük hayatta kullandığımız basit makinelere örnekler vermeleri istenmiştir. Daha sonra etkileşimli video öğretmen tarafından kullanılarak konu anlatımına geçilmiştir. Öğretmen, basit makineler ile ilgili videoları öğrencilere izletmiştir. Öğrencilere çalışma kağıtları dağıtılmış ve öğrencilerin videoları izlerken çalışma kağıtlarını doldurmaları istenmiştir. Gerektiğinde video durdurulup geri alınıp öğrencilerin tekrar izlemesi sağlanmıştır. Daha sonra öğrencilerin çalışma kağıdından elde ettikleri sonuçları sınıf ortamında sunmaları istenmiştir. Öğrencilerin yanlış anlamaları ya da eksik bıraktığı kavramlar öğretmen tarafından açıklanmış ve power point sunumları ile formal olarak konu ile ilgili tanımlar ve bilimsel açıklamalar yapılmıştır. Bu aşamadan sonra ise öğrenciler, konuya uygun ek örnekler vermeleri, formal terimleri ve tanımları kullanmaları ve yeni durumlarda anlayışlarını sergilemeleri yönünde teşvik edilmiştir.
4. hafta etkinliğinde, öğretmen tarafından etkileşimli video kullanılmak suretiyle öğrencilerin, sürtünme kuvvetinin kinetik enerjide meydana getireceği azalmayı enerji dönüşümleri ile açıklayabilmeleri amaçlanmıştır. Sürtünme kuvveti ile ilgili video gösterimlerine geçilmeden önce öğretmen tarafından öğrencilere “sürtünme” kavramı hakkında ne bildikleri sorulmuş, akabinde birbirine temas eden maddeler arasında sürtünme kuvveti oluştuğunun öğrencilere sezdirilmesi amacıyla günlük hayattan somut örnekler verilmiştir. Daha sonra etkileşimli video öğretmen tarafından kullanılarak konu anlatımına geçilmiştir. Öğretmen, sürtünme kuvveti ile ilgili videoları öğrencilere izletmiştir. Öğrencilere çalışma kağıtları dağıtılmış ve öğrencilerin videoları izlerken çalışma kağıtlarını doldurmaları istenmiştir. Gerektiğinde video durdurulup geri alınıp
öğrencilerin tekrar izlemesi sağlanmıştır. Daha sonra öğrencilerin çalışma kağıdından elde ettikleri sonuçları sınıf ortamında sunmaları istenmiştir. Öğrencilerin yanlış anlamaları ya da eksik bıraktığı kavramlar öğretmen tarafından açıklanmış ve power point sunumları ile formal olarak konu ile ilgili tanımlar ve bilimsel açıklamalar yapılmıştır. Bu aşamadan sonra ise öğrenciler, konuya uygun ek örnekler vermeleri, formal terimleri ve tanımları kullanmaları ve yeni durumlarda anlayışlarını sergilemeleri yönünde teşvik edilmiştir.