Yarı deneysel tasarım tiplerinden denkleştirilmemiş kontrol grup tasarımının kullandığı bu tez çalışmasında ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin iş ve enerji konusundaki başarılarına sadece öğretim yönteminin etkisini belirleyebilmek için başarıya etki ettiği düşünülen değişkenler kontrol altına alınmak istenmiş, bu amaçla çalışmaya katılan öğrencilere iş ve enerji başarı testi ile fen ve teknoloji dersine karşı tutum ve algılama ölçeği öntest olarak uygulanmıştır. Öntest verilerinin betimsel analiz bulguları Tablo 4.1 ve Tablo 4.2’de özetlenmiştir.
Tablo 4.1. Deney ve Kontrol Gruplarından İş ve Enerji Başarı Testi Kullanılarak Elde Edilen Öntest Verilerinin Betimsel Analiz Sonuçları
Betimleyiciler Deney grubu Kontrol grubu
Ortalama 9,96 7,92 Ortanca 10,00 8,00 Varyans 17,11 14,51 Standart sapma 4,14 3,81 En küçük değer 0 1 En büyük değer 19 15 Yayılım 19 14
Tablo 4.1’de görüldüğü gibi deney grubundaki öğrencilerin öntestlerden aldıkları puanların ortalamasının kontrol grubundaki öğrencilerinkinden daha büyük olduğu görülür. Ortalamalar arasındaki fark İş ve Enerji Başarı Testinde 2,04 birimdir. Bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığını bilmek önemlidir. Eğer fark istatistiksel olarak anlamlıysa gruplar birbirine denk değildir (Büyüköztürk, 2007). Böyle bir durumda uygulama sonucunda oluşacak farkın ön bilgilerden mi yoksa öğretim yönteminden mi kaynaklandığına karar verilemez.
Tablo 4.2. Deney ve Kontrol Gruplarından Fen ve Teknoloji Dersine Karşı Tutum ve Algılama Ölçeği Kullanılarak Elde Edilen Öntest Verilerinin Betimsel Analiz Sonuçları
Betimleyiciler Deney grubu Kontrol grubu
Ortalama 75,70 73,25 Ortanca 79,00 74,00 Varyans 116,14 124,63 Standart sapma 10,78 11,16 En küçük değer 39 55 En büyük değer 89 89 Yayılım 50 19
Tablo 4.2 incelendiğinde deney grubundaki öğrencilerin öntestlerden aldıkları puanların ortalamasının kontrol grubundaki öğrencilerinkinden daha büyük olduğu görülür. Ortalamalar arasındaki fark Fen ve Teknoloji Dersine Karşı Tutum ve Algılama Ölçeğinde 2,45 birimdir. Bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığını bilmek önemlidir. Eğer fark istatistiksel olarak anlamlıysa gruplar birbirine denk değildir. Böyle bir durumda uygulama sonucunda oluşacak farkın ön bilgilerden mi yoksa öğretim yönteminden mi kaynaklandığına karar verilemez. Bu nedenle çalışmamızda öncelikle grupların İş ve Enerji Başarı Testi ile Fen ve Teknoloji Dersine Karşı Tutum ve Algılama Ölçeğinden aldıkları öntest skorlarının ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farkın olup olmadığı araştırılmak istenmiştir.
Grupların öntest skoru ortalamalarının parametrik testlerle mi yoksa parametrik olmayan testlerle mi değerlendirileceğine karar vermek için öncelikle verilerin normal dağılım gösterip göstermediğine bakmak gerekir. Bunun için birçok farklı analiz yöntemi vardır. Bunlardan biri Shapiro-Wilk testidir. Öntest verilerinin Shapiro-Wilk testi sonuçları Tablo 4.3 ve Tablo 4.4’te verilmiştir.
Tablo 4.3. Deney ve Kontrol Gruplarından İş ve Enerji Başarı Testi Kullanılarak Elde Edilen Öntest Verilerinin Shapiro-Wilk Testi Sonuçları
Grup İstatistik sd p
Deney 0,97 27 0,749
Kontrol 0,96 24 0,470
Shapiro-Wilk testinde bir veri setinin normal dağılım gösterip göstermediği p değerlerine bakılarak karar verilir. Eğer p değeri 0,05’ten büyükse o veri seti normal dağılım gösteriyor demektir (Royston, 1982). Buna göre Tablo 4.3’te verilen p değeri incelendiğinde deney ve kontrol gruplarından iş ve enerji başarı testi kullanılarak elde edilen öntest verilerinin Shapiro-Wilk Testi Sonuçlarına göre normal dağılım gösterdiği görülmektedir.
Tablo 4.4. Deney ve Kontrol Gruplarından Fen ve Teknoloji Dersine Karşı Tutum ve Algılama Ölçeği Kullanılarak Elde Edilen Öntest Verilerinin Shapiro-Wilk Testi Sonuçları
Grup İstatistik sd p
Deney 0,87 27 0,004
Kontrol 0,93 24 0,152
Tablo 4.4’te yer alan p değerleri incelendiğinde %95 güven seviyesinde deney grubundaki öğrencilerden elde edilen verilerin normal dağılım göstermediği (p<0,05), kontrol grubundan elde edilen verilerin ise normal dağlım gösterdiği (p>0,05) söylenebilir
(Royston, 1982).
Veri setleri normal dağılım gösteren gruplarda ortalamalar arasındaki fark parametrik testlerle analiz edilir. Hangi parametrik testin kullanılacağını ise grup sayısı belirler. Çalışmamızda iki farklı grubun ortalamaları arasında fark olup olmadığı araştırılmak istenmektedir. Bu analiz bağımsız örneklem t-testi ile yapılabilir. Bu yüzden çalışmamızda deney ve kontrol gruplarından İş ve Enerji Başarı Testi kullanılarak elde edilen öntest verilerinin ortalamaları arasındaki fark bağımsız örneklem t-testi ile analiz edilmiş ve sonuçlar Tablo 4.5’te özetlenmiştir.
Tablo 4.5. Deney ve Kontrol Gruplarından İş ve Enerji Başarı Testi Kullanılarak Elde Edilen Öntest Verilerinin Bağımsız Örneklem t-testi Sonuçları
Grup n X s sd t p
Deney 27 9,96 4,14
49 1,830 0,073 Kontrol 24 7,92 3,81
Tablo 4.5’te görüldüğü gibi deney ve kontrol grubu öğrencilerinin İş ve Enerji Başarı Testinden aldıkları puanların ortalamaları arasında küçük de olsa deney grubu lehine bir farkın olduğu görülür. Ancak bu fark istatistiksel olarak anlamlı değildir (t(49)=1,830; p=0,073). Fark belirsiz hatalardan kaynaklanmıştır. Dolayısıyla deney ve kontrol grupları iş ve enerji konusundaki ön bilgiler açısından denktir (Büyüköztürk, 2007).
Veri setleri normal dağılım göstermeyen gruplarda ortalamalar arasındaki fark parametrik olmayan testlerle analiz edilir. Hangi testin kullanılacağını ise grup sayısı belirler. Çalışmamızda iki farklı grubun ortalamaları arasında fark olup olmadığı araştırılmak istenmektedir. Bu analiz Mann-Whitney U testi ile yapılabilir. Bu yüzden çalışmamızda deney ve kontrol gruplarından Fen ve Teknoloji Dersine Karşı Tutum ve Algılama Ölçeği kullanılarak elde edilen öntest verilerinin ortalamaları arasındaki fark Mann-Whitney U testi ile analiz edilmiş ve sonuçlar Tablo 4.6’da özetlenmiştir.
Tablo 4.6. Deney ve Kontrol Gruplarından Fen ve Teknoloji Dersine Karşı Tutum ve Algılama Ölçeği Kullanılarak Elde Edilen Öntest Verilerinin Mann-Whitney U Testi Sonuçları
Grup n ortalaması Sıra toplamı Sıralar U p
Deney 27 27,78 750,00
276,00 0,364
Kontrol 24 24,00 576,00
Tablo 4.6 incelendiğinde deney ve kontrol grubu öğrencilerinin Fen ve Teknoloji Dersine Karşı Tutum ve Algılama Ölçeğinden aldıkları puanların sıra ortalamaları arasında küçük de olsa deney grubu lehine bir farkın olduğu görülür. Ancak bu fark istatistiksel olarak anlamlı değildir (U=276; p=0,364). Fark belirsiz hatalardan kaynaklanmıştır (Büyüköztürk, 2007). Dolayısıyla deney ve kontrol grupları fen ve teknoloji dersine karşı ön tutum ve algılama açısından denktir.