• Sonuç bulunamadı

Enlem, boylam, yıllık ortalama sıcaklık değerleri bilinen 61 adet kontrol noktasının Surfer 21 programında öngörülen ayarlar ve katsayılar yardımıyla çeşitli enterpolasyon yöntemleri kullanılarak elde edilen izaritmik haritaları aşağıda gösterilmiştir.

Şekil 7.1 IDW yöntemi kullanılarak oluşturulan izaritmik harita.

IDW yöntemi kullanılarak oluşturulan izaritmik haritaya bakıldığında maksimum sıcaklık değerinin 20 ºC ve üstü olduğu, minimum sıcaklık değerinin ise 3 ºC ve daha düşük değere sahip olduğu görülmektedir. Maksimum izaritma değeri 20 ºC ve minimum izaritma değeri 3 ºC’dir. İzaritmalar 1 ºC aralıklarla geçirilmiştir.

Şekil 7.2 Üçgenleme ve lineer yöntem kullanılarak oluşturulan izaritmik harita.

Üçgenleme ve linner yöntem kullanılarak oluşturulan izaritmik haritaya bakıldığında maksimum sıcaklık değerinin 19 ºC ve üstü olduğu, minimum sıcaklık değerinin ise 4 ºC ve daha düşük değere sahip olduğu görülmektedir. Maksimum izaritma değeri 19.5 ºC ve minimum izaritma değeri 4 ºC’dir. İzaritmalar 0.5 ºC aralıklarla geçirilmiştir.

Şekil 7.3 Minimum eğrilik yöntemi kullanılarak oluşturulan izaritmik harita.

Minimum eğrilik yöntemi kullanılarak oluşturulan izaritmik haritaya bakıldığında maksimum sıcaklık değerinin 22 ºC ve üstü olduğu, minimum sıcaklık değerinin ise -34 ºC ve daha düşük değere sahip olduğu görülmektedir. Maksimum izaritma değeri 24 ºC ve minimum izaritma değeri -34 ºC’dir. İzaritmalar 2 ºC aralıklarla geçirilmiştir.

Şekil 7.4 Doğal komşuluk yöntemi kullanılarak oluşturulan izaritmik harita.

Doğal komşuluk yöntemi kullanılarak oluşturulan izaritmik haritaya bakıldığında maksimum sıcaklık değerinin 19.5 ºC ve üstü olduğu, minimum sıcaklık değerinin ise 4.5 ºC ve daha düşük değere sahip olduğu görülmektedir. Maksimum izaritma değeri 19.5 ºC ve minimum izaritma değeri 4.5 ºC’dir. İzaritmalar 0.5 ºC aralıklarla geçirilmiştir.

Şekil 7.5 RBF yöntemi kullanılarak oluşturulan izaritmik harita.

RBF’lerden multikuadritik yöntem kullanılarak izaritmik harita oluşturulmuştur.

Oluşturulan izaritmik haritaya bakıldığında maksimum sıcaklık değerinin 21 ºC ve üstü olduğu, minimum sıcaklık değerinin ise 3 ºC ve daha düşük değere sahip olduğu görülmektedir. Maksimum izaritma değeri 21 ºC ve minimum izaritma değeri 3 ºC’dir.

İzaritmalar 1 ºC aralıklarla geçirilmiştir.

Şekil 7.6 Geliştirilmiş Shepard enterpolasyon yöntemi kullanılarak oluşturulan izaritmik harita.

Geliştirilmiş Shepard yöntemi kullanılarak oluşturulan izaritmik haritaya bakıldığında maksimum sıcaklık değerinin 36 ºC ve üstü olduğu, minimum sıcaklık değerinin ise -2 ºC ve daha düşük değere sahip olduğu görülmektedir. Maksimum izaritma değeri 36 ºC ve minimum izaritma değeri -2 ºC’dir. İzaritmalar 2 ºC aralıklarla geçirilmiştir.

Kullanılan enterpolasyon yöntemlerine ait fark haritaları oluşturulmuştur. Bu haritalar aşağıdaki şekillerde verilmiştir.

Şekil 7.7 IDW yöntemi kullanılarak oluşturulan fark haritası.

IDW yöntemiyle elde edilen fark haritasında maksimum izaritma değeri 2.8 ºC ve minimum izaritma değeri -3.4 ºC ‘dir. İzaritmalar 0.2 ºC aralıklarla geçirilmiştir.

Şekil 7.8 Üçgenleme ve lineer yöntem kullanılarak oluşturulan fark haritası.

Üçgenleme ve lineer yöntemiyle elde edilen fark haritasında maksimum izaritma değeri 1.4 ºC ve minimum izaritma değeri -2.6 ºC ‘dir. İzaritmalar 0.2 ºC aralıklarla geçirilmiştir.

Şekil 7.9 Doğal komşuluk yöntemi kullanılarak oluşturulan fark haritası.

Doğal komşuluk yöntemiyle elde edilen fark haritasında maksimum izaritma değeri 1.4 ºC ve minimum izaritma değeri -2.6 ºC ‘dir. İzaritmalar 0.2 ºC aralıklarla geçirilmiştir.

Şekil 7.10 Geliştirilmiş Shepard yöntemi kullanılarak oluşturulan fark haritası.

Geliştirilmiş Shepard yöntemiyle elde edilen fark haritasında maksimum izaritma değeri 3 ºC ve minimum izaritma değeri -6 ºC ‘dir. İzaritmalar 0.5 ºC aralıklarla geçirilmiştir.

Şekil 7.11 Minimum eğrilik yöntemi kullanılarak oluşturulan fark haritası.

Minimum eğrilik yöntemiyle elde edilen fark haritasında maksimum izaritma değeri 3 ºC ve minimum izaritma değeri -9.5 ºC ‘dir. İzaritmalar 0.5 ºC aralıklarla geçirilmiştir.

155

Şekil 7.12 RBF yöntemi kullanılarak oluşturulan fark haritası.

RBF yöntemiyle elde edilen fark haritasında maksimum izaritma değeri 2 ºC ve minimum izaritma değeri -3.4 ºC ‘dir. İzaritmalar 0.2 ºC aralıklarla geçirilmiştir.

Enterpolasyon yöntemlerine ait maksimum değer, minimum değer, ortalama değer, ranj ve KOH değerleri Çizelge 7.1 de gösterilmiştir.

Çizelge 7.1Elde edilen fark haritalarına ait istatistiksel sonuçlar.

* Çizelgedeki değerlerin birimleri ºC’dir.

Çizelge 7.1’deki sonuçlara bakıldığında maksimum değeri 1.30 ºC ile en küçük değere sahip olan yöntem üçgenleme ve lineer yöntemidir. 2.64 ºC ile en yüksek maksimum değere sahip yöntem ise IDW yöntemidir. Mutlak minimum değeri 2.63 ºC ile en düşük değere sahip yöntem üçgenleme ve lineerken, mutlak minimum değeri 3.35 ºC ile en yüksek değere sahip yöntem IDW’dir. Bu değerler yöntemlerdeki fark değerlerini ifade ettiği için küçük değere sahip olan yöntemin daha doğru bir sonuç verdiği düşünülmektedir. Maksimum ve minimum değerlere bakıldığında iki değer içinde üçgeleme ve lineer yönteminin en küçük değeri verdiği görülmüştür.

Mutlak ortalama değerlere bakıldığında 0.09 ºC ile en küçük değere sahip olan geliştirilmiş Shepard yöntemi iken, 0.59 ºC ile en yüksek değere sahip olan IDW yöntemidir.

Ranj değeri 3.93 ºC ile en düşük değere sahip yöntem üçgenleme ve lineer iken, 6.95 ºC ile en yüksek değere sahip yöntem geliştirilmiş Shepard’dır. Ranj değerinin küçük olması kullanılan yöntemin doğruluğunu göstermektedir.

KOH değerleri karşılaştırıldığında 1.20 ºC değere ile en küçük değere sahip olan doğal komşuluk yönteminin en doğru sonucu verdiği görülmüştür. Bu değere en yakın 1.21 ºC ile üçgenleme ve lineer yöntemidir. Bu iki yönteminin sonuçlarının çok yakın çıktığı görülmüştür. KOH değeri 1.92 ºC ile en yüksek değere sahip olan yöntem geliştirilmiş Shepard yöntemidir.

Elde edilen değere göre çizelgede ki maksimum değer, minimum değer, ranj, KOH değerlerinin hepsine bakılacak olursa en küçük değeri veren üçgenleme ve lineer yöntemi olmuştur. Değerlendirmede sadece KOH değeri baz alınırsa doğal komşuluk yönteminin en küçük değeri verdiği görülmektedir. Üçgenleme ve lineer yöntemi ile doğal komşulık yönteminin en küçük değere sahip olmaları bu yöntemlerin daha doğru olduğu, izaritmik harita yapımında kullanılmasının daha ugun olduğu anlamına gelmektedir. Geliştirilmiş Shepard yönteminin maksimum, minimum, ranj ve KOH değerlerinin yüksek çıkması sonucu izaritmik harita yapımında kullanılmasının uygun olmadığı düşünülmektedir.