Toplam Kalite Yönetimi Felsefesinin Öncüleri

“1960’lı yıllarda Edwards Deming, Philip B. Crosby, Joseph M. Juran ve Kaon İshikawa başta olmak üzere çeşitli araştırmacı ve uygulamacılar tarafından ileri sürülen fikirler, küreselleşme ile birlikte kalite konusunun tüm organizasyonla yön veren bir kavram haline gelmesinde büyük rol oynamıştır.⁴⁶ Aşağıda TKY felsefesinin öncüleri hakkındaki bilgilere yer verilmiştir.

W. Edwards Deming: Toplam Kalite Yönetimi’nin temellerini atanların başında

Dr. Deming gelmektedir. Deming, kaliteyi değişkenliği azaltılması olarak görmüş ve hataların sıfırlanmasıyla kalitenin sağlanabileceğini vurgulamıştır. Ayrıca kalitenin sağlanabilmesi için, sadece “son ürünün denetimi” yapılması gerektiğini savunan görüşlerin hatalı olduğunu belirtmektedir. Kalitenin bitmiş ürünleri muayene ile değil, kaliteli ürünler üretecek sistemler kurup, ürün hizmet ve süreçlerin sürekli iyileştirilmeye çalışılması ile sağlanabileceğini ifade etmiştir.

Deming, yüksek kalitede iş elde etmek için işi basitleştirerek ve engelleri kaldırarak yönetimin rolünü arttırmayı hedeflemektedir. Deming’e göre üretimi iyileştirmek için acilen süreci iyileştirmek gerekir.⁴⁷ Deming ayrıca müşteriyi üretim hattının en önemli parçası olarak tanımlamaktadır. Deming’e göre sadece müşterinin ihtiyacının karşılanması tek başına yeterli değildir. Müşteri üründen aynı zamanda

45 Bayrak, a.g.m., s. 48 46 Koçel, a.g.e., 2001, s. 305

47 Elife Doğan, “Eğitimde Toplam Kalite Yönetimine Geçiş”, Yönetimde Çağdaş Yaklaşımlar

zevk de almalıdır. Bu suretle müşteriden iadeler azalır ve pazar payı artırılabilir.⁴⁸ Deming ürün ve hizmetlerde kaliteyi geliştirmede amacın değişmezliğine diğer kalite öncülerinden daha fazla vurgu yapmaktadır. Buna ek olarak “derin bilgi sahibi olma” konusuna özel bir önem vermekte, bununla da istatistiksel analiz kullanmak suretiyle kaydedilen değişimin ve gelişmenin ölçülmesi gerekliliğini kastetmektedir. Dr. Deming’e göre kalite kavramında en az ürünler kadar insanlar da önemlidir. Bu kapsamda Dr. Deming eğitimin önemini vurgular. Eğitim çalışanların organizasyonlarda kullanılan üretim süreçlerini ve takım çalışmasına olan ihtiyaçlarını anlamayı sağlar. Dr. Deming yönetim sistemine tedarikçilerinde dâhil olduğunu belirtir. Buna ek olarak, firmanın bütün iç fonksiyonlarının dış müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamaya odaklanması gerektiğini savunur.⁴⁹

Joseph M. Juran: Toplam Kalite Yönetimi uygulamalarından “sürekli gelişme”

anlayışı ilk kez Juran tarafından ortaya atılmış ve başarı kazanmıştır. Juran Japonya’da kalite yaklaşımını “Kalite üçlemesi “ (Quality Triology) adı altında ifade etmiştir. Juran 1949 ve 1950 yıllarında Japonya’da verdiği seminerlerde kalitenin “yönetim”in sorumluluğu olduğunu vurgulayarak, kalitenin herhangi bir departmana delege edilemeyecek kadar hayati ve temel bir faktör olduğunu vurgulamıştır. Juran’a göre kalite yönetimi üç ana süreci kapsamaktadır. Bunlar; politikalar ve hedeflerle birlikte işletme için vizyonu tespit etmek gerekmekte olduğunu vurgulamıştır.50

Philip B. Crosby: Philip Crosby, 1960’ların başında yürüttüğü çok amaçlı füzelerin

kalite projeleri ve daha sonra ITT’nin kalite direktörlüğünü yürütürken geliştirdiği “sıfır hata” görüşüyle tanınır.⁵¹ 1979 yılında yayınladığı “Kalite Serbestliktir” kitabı bir milyondan fazla satmıştır. Crosby, düşük kalite veya yüksek kalite kavramları yerine kullanışlı veya kullanışsız kavramlarını tercih etmektedir. Crosby, kaliteyi       

48 Ufuk Gençel, “Yüksek Öğrenim Hizmetlerinde Toplam Kalite ve Akreditasyon”, DEÜ. SBE.

Dergisi, Cilt 3, Sayı 3, 2001, s. 167

49 Gençel, a.g.m., s.167

50 Robert C. Camp “A Bible for Benchmarking by Xerox”, Financial Executive. Vol: 9, July/August 1994, July/August, s. 19.

geliştirerek maliyetleri azaltmak için üç kademeli bir yaklaşım önermektedir. Crosby’nin 3 kademeli kalite felsefesi aşağıdaki kriterleri içermektedir.52

• Kalite mükemmellik değildir, kalite ihtiyaçlara uygunluktur. • Kalite sistemi hataları önlemedir.

• Performans standardı “sıfır hata” olmalıdır. • Kalitenin ölçümü uygunsuzlukların maliyetidir.

Buna göre yönetimin kalite ile ilgili kararları açık olmalı, kaliteyi geliştirmek için bir kalite geliştirme grubu kurulmalı, bu grup bir program çerçevesinde çalışmalarını yönlendirmelidir.

Kaoru Ishikawa: K. Ishikawa tarafından geliştirilen kalite çemberleri kalite

faaliyetlerinin tüm çalışanlar tarafından paylaşılmasını sağladığı gibi çember çalışmalarında kullanılan; Pareto Analizi, Balık Kılçığı Diyagramı gibi problem çözme teknikleri, kalite olayının bilimsel bir tarzda incelenmesine katkıda bulunmuştur. Dr. Kaoru Ishikawa, 1962 yılında Feigenbaum’un ortaya attığı Toplam Kalite Kontrol anlayışından bazı noktalarda farklılık gösteren ve Toyota fabrikalarında uygulanan bu yönetim şekline “Firma Çapında Kalite Kontrol” (FÇKK) adını vermiştir. İshikawa toplam FÇKK faaliyetini karakterize eden altı özelliği şöyle sıralamaktadır.⁵³

• İşletme düzeyinde TKY faaliyetlerine herkesin katılımı, • Üretimde mesleki eğitime önem verilmesi,

• Kalite kontrolü çember faaliyetlerinin yapılması,

• Deming Ödülü Denetlemeleri seviyesinde FÇKK denetlemeleri, • İstatiksel yönetimlerin uygulanması,

• FÇKK’nın ulus çapında tanıtılması.

52 Gençel, a.g.m., s. 1, 168 53 Gençel a.g.m., s. 169

İshıkawa’ya göre büyük ya da küçük her problem önemlidir ve çözülmesi gerekmektedir.

Armond V. Feigenbaum: Feigenbaum ilk olarak “Toplam Kalite Kontrolü”

kavramını literatüre sokmuştur. 1957 yılında General Electric firmasında kalite yöneticisi olarak görev yapan Feigenbaum, kalite kontroldeki deneyimlerini ve görüşlerini açıkladığı ve “Industrial Quality Control Dergisi”nde yayınlanan bir makalesinde ilk kez, “Toplam Kalite Kontrol” kavramını kullanmıştır.⁵⁴ Feigenbaum'a göre kaliteyi tüm fonksiyonlar (üretim, satış, tedarik, tasarım, servis vb.) etkilemektedir. Feigenbaum TKY kavramı yanında “kalite etiği ve kalite maliyet sınıflandırması” konusundaki katkılarıyla da bilinmektedir.

Genichi Taguchi: Taguchi, toplam kalite yönetimine “kalite tasarımı” konusunda

katkıda bulunmuştur. Taguchi, kalitenin tüm organizasyon içerisinde, üzerinde tartışılması gereken bir konu olduğunu vurgulamış ve özellikle ürün dizaynı konusunda kalitenin arttırılması için nicel değerlerin ve ölçümlerin kullanılmasına odaklanmıştır. Taguchi’ye göre ürün maliyetlerinde bir kayıp söz konusudur ve bu kayıp hesaplanabilir. Taguchi ayrıca tasarım ve planlama aşamasında harcanan emek ve zamanın daha sonra harcanacak emek ve zamandan tasarruf sağlayacağına işaret etmektedir.⁵⁵