TEOG Sınavının Önemi ve Amaçı

MEB (2013) yılında yayınladığı tanıtım sunusunda TEOG sınavının önemini aşağıdaki şekilde açıklamıştır.

-Okulu ve öğretmeni eğitim öğretim sürecinde daha işlevsel bir hale getirmek -Müfredatın bütün ülkede aynı anda işlenmesi ve bitirilmesini sağlamak -Devamsızlığı azaltmak

-Öğretmen, öğrenci ve okul arasındaki bağı geliştirip kuvvetlendirmek

-Uygulamayı sürece yayarak etkili bir değerlendirme yapmak ve öğrencilerin sınav kaygısını en aza indirmek

-Tarafsız bir gözle öğretim programını ve öğrenci kazanımlarını değerlendirmek -Sosyal, kültürel ve ders dışı etkinlikleri değerlendirmek

-Olumsuzlukları azalmak için öğrencilere telafi imkanı vermek

-Okul dışı eğitim ve öğretim kurumlarına olan ihtiyacı azaltmak olarak açıklamıştır (MEB, 2013c).

19

2.3. PİSA (Programme for International Student Assessment / Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı)

Çağımızda eğitim öğretim bireylere bilgilerin öğretilmesinin yanında bireylerin öğrendikleri bilgileri farklı ve yeni durumlara uygulayabilme, günlük yaşamla ilişkilendirip kullanma amaçlarını da temel almaktadır. Bu değişiklik sürekli gelişen ve yeniliklerin birbiri ardına ortaya çıktığı dünyamızda kaçınılmaz bir sonuç olarak ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple eğitim öğretim faaliyetleri yürütülürken kullanılan yöntem ve tekniklerle beraber ölçme ve değerlendirme faaliyetlerinin çağın gereklerini karşılayacak hale dönüşmesi gerekmektedir (MEB, 2016a).

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı – OECD (Organization of Economic Cooperation and Development) tarafından yürütülen ve finanse edilen Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı – PISA (The Programme for International Student Assessment) eğitim öğretimin bu yeni dönüşüm sonucunda geldiği noktayı ölçmek ve değerlendirmek amacıyla yapılan bir araştırmadır (MEB, 2016a).

PISA araştırması 2000 yılından itibaren başlamıştır. Üçer yıllık periyotlar halinde OECD üyesi ülkeler ve diğer katılımcı ülkelerdeki (dünya ekonomisinin yaklaşık olarak %90’ı) zorunlu eğitimi bitiren öğrencilerin çağdaş dünyada yerlerini alabilmeleri için sahip olduklarını bilgi ve beceri düzeylerini ölçmeyi amaçlamaktadır.

PISA araştırmasının hedef kitlesi 7. sınıf ve üzeri sınıf düzeylerinde örgün eğitime kayıtlı olan 15 yaş grubu öğrencilerdir (MEB, 2016a).

Ülkeler eğitim sistemlerinin geldikleri noktayı görmek ve diğer ülkeler arasındaki durumlarını öğrenmek için PISA sonuçlarını kullanmaktadırlar. Bu sayede öğrencilerin bilgi ve beceri seviyelerini geliştirmek, yükseltmek, eğitim sistemindeki eksik veya doğru olan noktaları belirlemek kısacası eğitim sisteminin amaç ve hedeflerine hangi derecede ulaştıklarını belirler (MEB, 2016a).

PISA araştırması üç temel alanda değerlendirme yapmaktadır. Bu alanlar;

- Fen okuryazarlığı, - Matematik,

20 - Okuma becerileridir.

Bu değerlendirmeler “okuryazarlık” kavramı üzerinden tanımlamaktadır (MEB, 2016a).

Bireylerin karşılaştıkları yeni durumlar karşısında durumu tanımlarken, yorumlarken, çözüm yolları oluştururken, kazanmış oldukları kazanımları analiz etme, akıl yürütme ve iletişim becerilerini etkili bir şekilde kullanma kapasiteleri okuryazarlık olarak adlandırılmaktadır (MEB, 2016a).

Yukarıdaki temel alanların dışında 2012 yılından itibaren başlayan uygulama ile her döngüde, yenilikçi bir alanda da öğrencilerin temel bilgi ve becerilere ne ölçüde sahip oldukları değerlendirilmektedir. Bu yenilikçi alan 2012 uygulamasında “yaratıcı problem çözme” iken, 2015’te “işbirlikçi problem çözme” olmuştur. Raporda sadece temel alanlara (fen, matematik ve okuma becerileri) ait bulgulara yer verilmiştir (MEB, 2016a).

Ağırlıklı alan olarak her PISA döngüsünde temel alanlardan birisi belirlenmektedir.

Fen okuryazarlığı PISA 2015 araştırmasında ağırlıklı alan olarak belirlenmiştir. Bu da PISA 2015 sonuçlarının matematik okuryazarlığı ve okuma becerilerinden ziyade, ağırlıklı alan olarak fen okuryazarlığına yoğunlaştığı anlamına gelmektedir. Her bir döngüdeki temel alanlar ve ağırlıklı alanlar Çizelge 2.1’de gösterilmektedir (MEB, 2016a).

21

Çizelge 2.1. PİSA Sınavlarında Yıllara Göre Ölçülen Temel ve Ağırlıklı Alanlar

Sınav Yapıldığı Yıl Ölçülen Temel ve Ağırlıklı Alanlar

PISA 2000 Okuma becerileri

Matematik okuryazarlığı Fen okuryazarlığı

PISA 2003 Okuma becerileri

Matematik okuryazarlığı Fen okuryazarlığı

PISA 2006 Okuma becerileri

Matematik okuryazarlığı Fen okuryazarlığı

PISA 2009 Okuma becerileri

Matematik okuryazarlığı Fen okuryazarlığı

PISA 2012 Okuma becerileri

Matematik okuryazarlığı Fen okuryazarlığı

PISA 2015 Okuma becerileri

Matematik okuryazarlığı Fen okuryazarlığı (Kaynak MEB, 2016a)

PISA çalışmalarında, temel alanlar ve ağırlıklı alanların yanında uygulanan anketlerle beraber birçok veri toplanmaktadır. Bunlar;

-Okul ortamları -Aile

-Öğrenme motivasyonları -Öğrenme psikolojileri

-Kendilerini ne kadar tanıdıkları

Bilişsel alandan elde edilen verilerin yorumlanmasında bu verilerden de yardım alınmaktadır. PISA’nın geliştirilmesinde bu anketlerden elde edilen veriler önemli rol oynamaktadır. Öğrenci ve okul anketlerine tüm ülkeler katılmaktadır. Bunun dışında yer alan diğer anketlere (öğretmen anketi, bilgi ve iletişim teknolojileri anketi, eğitim kariyeri anketi ve ebeveyn anketi) katılmak ülkelerin tercihine bağlıdır. Türkiye, PISA 2015 uygulamasında sadece okul ve öğrenci anketine katılmıştır (MEB, 2016a).

22 (Kaynak: MEB, 2016a)

Şekil 2.1. PİSA 2015 Uygulamasına Katılan Ülkeler

Bilgisayar tabanlı değerlendirme ilk olarak PISA 2015 sınavında yapılmıştır. Ancak bazı ülkeler kağıt-kalem tabanlı değerlendirmeyi tercih ederek bu yöntemi kullanmamışlardır. Bundan dolayı bu ülkeler için sadece önceden uygulanan sınavlardaki sorular kullanılmıştır. Çünkü bilgisayar tabanlı değerlendirme PISA 2015 sınavı için özel olarak geliştirilmiştir. Yapılan pilot çalışma sonucunda bu iki yöntem arasında bir fark olmadığı kullanılan yöntem ile elde edilen sonuçlar arasında bir bağ olmadığı sonucuna varılmıştır (MEB, 2016a).

PISA 2015’e katılan 72 ülkeden 15’i kağıt-kalem, 57’si ise bilgisayar tabanlı değerlendirme olarak gerçekleştirmiştir. Kağıt-kalem tabanlı değerlendirme için ise 30 farklı kitapçık, bilgisayar tabanlı değerlendirme için ise 66 tane farklı kitapçık oluşturulmuştur. Dört bölüm ve her bölüm için 30 dakikalık süre belirlenmiştir. Her bir oturum için 60 dakika süre verilen Pisa 2015 iki oturumdan oluşmaktadır.

Oturumlar arasında 5-10 dakikalık ara verilmiştir. Başarı testi oturumlarından sonra