ADLİ YARGI İLK DERECE CEZA MAHKEMELERİNDE TUTULMASI GEREKEN KAYITLAR VE KARTONLAR
5. Teftiş tavsiyeler listesi kartonu: Teftiş sonucunda düzenlenen tavsiyeler listesinin saklandığı kartondur
5. Teftiş tavsiyeler listesi kartonu: Teftiş sonucunda düzenlenen tavsiyeler listesinin saklandığı kartondur.
6. Zimmet kartonu: Mahkemece, UYAP üzerinden gönderilemeyen evrakın teslimi-ne ilişkin belgenin konulduğu ve saklandığı kartondur. Elektronik ortamda tutulan kaydın çıktısı alınır, ilgili sütun imzalatıldıktan sonra taranarak UYAP’a aktarılır ve kartonda muhafaza edilir. Birinci fıkranın (c) ve (e) bentlerinde gösterilen karton-ların fizikî olarak da tutulması gerekir.
Zimmet kartonu hangi amaçla tutulmaktadır?
7
Özet
Suç şüphesinin öğrenilmesi ile ceza yargılaması sistemi iş-lemeye başlar. Öncelikle suç şüphesinin ortaya çıkmasıyla savcılık kurumunun görevleri başlamaktadır. Savcılık, suç haberinin ulaşmasıyla birlikte devlet adına araştırma ve so-ruşturma faaliyetinde bulunmak, kamu davasının şartları oluştuğu takdirde dava açmak ve yürütmek, kanunla kendi-sine verilen diğer görevleri yapmak durumunda olan ve yü-rütme erki içinde yer alan bir kurumdur. Savcılar sadece idari görevleri bakımından Adalet Bakanı’na bağlıdır ve idari gö-revleri dışında kural olarak bağımsız hareket ederler. Cum-huriyet başsavcılığı; CumCum-huriyet başsavcısı, CumCum-huriyet savcıları ve atanmışsa Cumhuriyet başsavcı vekilinden oluş-maktır. Cumhuriyet başsavcısı, savcılar ve başsavcı vekilleri, Cumhuriyet başsavcılığı adına işlem yapmakta ve faaliyette bulunmaktadırlar. Bu görevlerini bir bütün olarak ve iş bölü-mü esasına göre yürütürler. Cumhuriyet savcıları, bulunduk-ları il merkezi veya ilçenin idarî sınırbulunduk-ları ve bunlara adlî yön-den bağlanan ilçelerin idarî sınırları içerisinde yetkilidirler.
Cumhuriyet savcısının denetim ve gözetim görevi gibi adli görevleri de bulunmaktadır. Cumhuriyet savcılığının görev yapacağı kanunen belirtildiği mahkemelerdeki duruşmalara Cumhuriyet başsavcısı katılır. Cumhuriyet başsavcısı kendi katılabileceği gibi duruşmaya katılması için Cumhuriyet baş-savcı vekili veya Cumhuriyet baş-savcısı da görevlendirebilir. So-ruşturma evresi ve yapılacak işlemler, şikâyet, suç ihbarı veya suç işlendiğinin kendiliğinden öğrenilmesi müracaat savcısı tarafından şikâyet dilekçesi ve eklerinin alınması, kayıt nu-marası alan şikâyet dilekçesinin görevli savcıya tevzii, atanan savcı tarafından delillerin toplanması, ifadelerin alınması ve kamu davası açılıp açılmayacağına karar verilmesi şeklinde özetlenebilir. Soruşturma evresi sonunda kovuşturmaya yer olmadığı kararı veya kamu davası açılması amacıyla iddia-namenin hazırlanması kararı verilerek iddianame hazırlanır.
İddianamenin görevli ve yetkili mahkeme tarafından kabul edilmesi ile birlikte soruşturma evresi sona erer ve kovuş-turma evresi başlar. Soruşkovuş-turma evresinde tutulacak kayıtlar, soruşturma kaydı, suç eşyası kaydı, ölü muayenesi ve otopsi kaydı, uzlaşma kaydı, ön ödeme kaydı, bilirkişilik kaydı, ter-cüman kaydı, SEGBİS kaydı, istinabe kaydı, yakalama kaydı,
ailenin korunması kararlarının kaydı, esas kaydı, infaz kaydı, denetimli serbestlik kaydı, hapis ile tazyik kaydı, tazyik hapsi kaydı, disiplin hapsi kaydı, istinaf kaydı, temyiz kaydı, muha-bere kaydı, idarî yaptırım kararlarının kaydı, zimmet kaydı, kitaplık kaydı, cumhuriyet savcısı bilgi kaydıdır. Soruşturma evresinde tutulacak kartonlar iddianame kartonu, kovuştur-maya yer olmadığına dair karar kartonu, fezleke kartonu, görevsizlik ve yetkisizlik kararı kartonu, kamu davasının açılmasının ertelenmesine ilişkin karar kartonu, idarî yaptı-rım kararı kartonu, değişik işler kartonu, hapis cezasının in-fazının ertelenmesi kararı kartonu, adlî tebligat ve posta gön-derileri kartonu, iş cetvelleri kartonu, teftiş tavsiyeler listesi kartonu, zimmet kartonudur. İddianamenin görevli ve yetkili mahkeme tarafından kabul edilmesi ile birlikte soruşturma evresi sona erer ve kovuşturma evresi başlar. Ceza mahkeme-leri özel ve genel mahkemeler olmak üzere iki türdür. Asliye ceza mahkemesi ve ağır ceza mahkemesi genel mahkemeler kapsamındadır. Özel kanunla kurulan özel mahkemelerde bulunmaktadır. Bunlar; çocuk ağır ceza mahkemeleri, çocuk mahkemeleri, trafik mahkemeleri ve fikri ve sınai haklar ceza mahkemeleridir. Kovuşturma evresi, iddianamenin kabulü, tensip tutanağının düzenlenmesi, duruşma gününün tarafla-ra tebliği, duruşmalatarafla-ra başlanılması, delillerin toplanılması, değerlendirilmesi, iddia ve savunmanın beyanlarının değer-lendirilmesi ve karar verilmesi olarak özetlenebilir. Verilen kararlar, beraat, mahkûmiyet, hükmün açıklanmasının geri bırakılması, hapis cezasının ertelenmesi, ceza verilmesine yer olmadığına dair karar, durma kararı, düşme kararı, davanın reddi kararıdır. Adli yargı ilk derece ceza mahkemelerinde tutulacak kayıtlar; istinabe kaydı, iddianamenin değerlendi-rilmesi kaydı, esas kaydı, duruşma günleri kaydı, keşif gün-leri kaydı, uzlaşma kaydı, ön ödeme kaydı, bilirkişilik kay-dı, tercüman kaykay-dı, segbis kaykay-dı, karar kaykay-dı, istinaf kaykay-dı, temyiz kaydı, infaz hâkimliği kaydı, koruyucu ve destekleyici tedbir kararları kaydı, sorgu kaydı, değişik işler kaydı, mu-habere kaydı, zimmet kaydıdır. Tutulması gereken kartonlar, karar kartonu, değişik işler kartonu, adlî tebligat ve posta gönderileri kartonu, iş cetvelleri kartonu, teftiş tavsiyeler lis-tesi kartonu ve zimmet kartonudur.
Kendimizi Sınayalım
1. Aşağıdakilerden hangisi cumhuriyet başsavcılığının gö-revlerinden biri değildir?
a. Kamu davasının açılmasına yer olup olmadığına karar vermek üzere soruşturma yapmak veya yaptırmak b. Kanun hükümlerine göre, yargılama faaliyetlerini
kamu adına izlemek, bunlara katılmak ve gerektiğin-de kanun yollarına başvurmak
c. Kesinleşen mahkeme kararlarının yerine getirilmesi ile ilgili işlemleri yapmak ve izlemek
d. Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak e. Sanığın cezalandırılmasına karar vermek
2. Başsavcılığa yapılan suç ihbarlarının, müracaatların ve şikâyetlerin ilk kabul edildiği yer olup, soruşturmaların ilk işlemlerinin yürütüldüğü bölüm hangisidir?
a. Ağır ceza mahkemesi b. Müracaat savcılığı c. İnfaz savcılığı
d. Fikri ve sınai haklar ceza mahkemesi e. Hiçbiri
3. İfade alma tutanağında aşağıdakilerden hangisinin bu-lunması zorunlu değildir?
a. İfade alma veya sorguya çekme işleminin yapıldığı yer ve tarih
b. İfade alma veya sorguya çekme sırasında hazır bulu-nan kişilerin isim ve sıfatları ile ifade veren veya sor-guya çekilen kişinin açık kimliği
c. İfade almanın veya sorgunun yapılmasında yukarı-daki işlemlerin yerine getirilip getirilmediği, bu iş-lemler yerine getirilmemiş ise nedenleri
d. Tutanak içeriğinin ifade veren veya sorguya çekilen ile hazır olan Müdâfi tarafından okunduğu ve imza-larının alındığı
e. İfade alma işleminden sonra görevli mahkemenin adı 4. Cumhuriyet savcısı, soruşturma evresi sonunda, kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağının bulunmaması du-rumunda hangi kararı vermektedir?
a. Mahkûmiyet kararı, b. Beraat kararı
c. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı
d. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı e. Düşme kararı
5. İddianamede aşağıdaki hususların hangisinin bulunması zorunlu değildir?
a. Şüphelinin kimliği
b. Maktul, mağdur veya suçtan zarar görenin kimliği c. Şikâyetin yapıldığı tarih
d. Duruşmanın yapılacağı tarih
e. Cezalandırılması gereken fiilin hangi suç kapsamına girdiği
6. Cumhuriyet başsavcılığınca, el konulan veya muhafaza altına alınan suç eşyasına ilişkin bilgilerin safahatının işlen-diği kayıttır?
7. Aşağıdakilerden hangisi özel ceza mahkemelerinden biri değildir?
a. Çocuk Mahkemesi
b. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesi c. Asliye Ceza Mahkemesi d. Trafik Mahkemesi
e. Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesi
8. Aşağıdakilerden hangisi ceza mahkemelerindeki taraf-lardan birisi değildir?
a. Davacı b. Sanık c. Mağdur
d. Suçtan zarar gören e. Katılan
9. İddianame ve soruşturma evrakının UYAP’tan mahke-meye gönderildiği tarihten başlayıp, mahkemece kabul veya iadesine karar verildiği tarihe kadar geçen sürecin safahatı-nın işlendiği kayıt hangisidir?
a. Duruşma günleri kaydı b. Segbis kaydı
c. İddianamenin değerlendirilmesi kaydı d. Karar kaydı
e. Sorgu kaydı
10. Kovuşturma evresi sonunda kararların saklandığı karton hangi kartondur?
a. İş cetvelleri kartonu b. Karar kartonu c. Zimmet kartonu d. Değişik işler kartonu e. Hiçbiri
Kendimizi Sınayalım Yanıt Anahtarı
1. e Yanıtınız yanlış ise “Cumhuriyet Başsavcılığının Gö-revleri” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
2. b Yanıtınız yanlış ise “Müracaat Savcılığı ve İşlemleri”
konusunu yeniden gözden geçiriniz.
3. e Yanıtınız yanlış ise “İfade Alma İşlemleri” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
4. c Yanıtınız yanlış ise “Soruşturma İşlemleri Sonrasın-da Verilen Kararlar ve Yapılacak İşlemler” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
5. d Yanıtınız yanlış ise “Soruşturma İşlemleri Sonrasın-da Verilen Kararlar ve Yapılacak İşlemler” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
6. d Yanıtınız yanlış ise “Adli Yargı Cumhuriyet Başsavcı-lıklarında Tutulacak Kayıtlar ve Kartonlar” konusu-nu yeniden gözden geçiriniz.
7. c Yanıtınız yanlış ise “Adli Yargı İlk Derece Ceza Mah-kemeleri” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
8. a Yanıtınız yanlış ise “Ceza Mahkemesinde Taraflar”
konusunu yeniden gözden geçiriniz.
9. c Yanıtınız yanlış ise “Adli Yargı İlk Derece Ceza Mah-kemelerinde Tutulması Gereken Kayıtlar” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
10. b Yanıtınız yanlış ise “Adli Yargı İlk Derece Ceza Mah-kemelerinde Tutulması Gereken Kayıtlar” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
Sıra Sizde Yanıt Anahtarı
Sıra Sizde 1
Soruşturma kaydıdır.
Sıra Sizde 2
Cumhuriyet başsavcılığınca, hakkında yakalama emri kararı verilen şüpheli, sanık ve hükümlülerin yakalan-malarına ilişkin yapılan işlemlerin safahatının işlendiği kayıttır.
Sıra Sizde 3
Ceza mahkemelerinde genel mahkemeler, asliye ceza mahkemesi ve ağır ceza mahkemesidir.
Sıra Sizde 4
Çocuk mahkemesi, çocuk ağır ceza mahkemesi, trafik mahkemesi, fikri ve sınai haklar ceza mahkemesidir.
Sıra Sizde 5
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı ile erteleme arasındaki fark, ertelemede açıklanan bir hüküm vardır. Ancak şartların varlığı ve uyulması halinde hüküm infaz edilmiş sayılır. Ancak hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararında açıklanmış bir hüküm yoktur. Eğer şartlara uyulursa hüküm hiç verilmemiş gibi olacaktır.
Sıra Sizde 6 Sorgu kaydıdır.
Sıra Sizde 7
Mahkemece, UYAP üzerinden gönderilemeyen evra-kın teslimine ilişkin belgenin konulduğu ve saklandığı kartondur.
Yararlanılan Kaynaklar
NUHOĞLU, Ayşe / YENİSEY, Feridun: Ceza Muhake-mesi Hukuku, Seçkin Yayınları, Ankara 2016.
ÖZTÜRK, Bahri: Ceza Muhakemesi Hukuku Ders Ki-tabı, Seçkin Yayınları, Ankara 2016.
5 Amaçlarımız
Bu üniteyi tamamladıktan sonra;
İdari yargı ilk derece mahkemelerinin neler olduğunu açıklayabilecek,
İdari yargı ilk derece mahkemelerinde görev ve yetki kurallarını ifade edebilecek, İdari yargı yargılama sürecini kavrayabilecek,
İdari yargı ilk derece mahkemelerinde tutulması gereken kayıt ve kartonların neler olduğunu açıklayabilecek
bilgi ve becerilere sahip olacaksınız.
Anahtar Kavramlar
• İdare Mahkemesi
• Vergi Mahkemesi
• Tam Yargı Davası
• İptal Davası
• Görev
• Yetki
İçindekiler
Kalem Mevzuatı
İdari Yargı İlk Derece Mahkemelerinde Yazı İşleri ve Uygulama Usulleri
• GİRİŞ
• İDARİ YARGI İLK DERECE MAHKEMELERİ
• İDARİ YARGI İLK DERECE MAHKEMELERİNDE TUTULMASI GEREKEN KAYITLAR VE KARTONLAR
GİRİŞ
İdari yargı, idarenin eylem ve işlemlerinden dolayı idareye karşı açılan davalarda görev-lidir. Yani idari yargıda davalı konumunda idare bulunmaktadır. İlk derece idare mahke-meleri; idare mahkemeleri ve vergi mahkemelerinden oluşmaktadır. İdari yargı ilk derece mahkemeleri bir başkan ve iki üyeden oluşan kurulla toplanabileceği gibi, İdari Yargılama Usulü Kanununda belirtilen hallerde tek hâkim de davaya bakmakta görevlendirilebilir.
İdari yargıda ilk derece mahkemelerinin görevleri, yetkileri, usuli işlemleri ve tutulması gereken kayıt ve kartonlar, İdari Yargılama Usulü Kanunu, İdare mahkemelerinin kuru-luşu ve görevleri 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mah-kemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanununda ve Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin İdari İşler ile Yazı İşleri Hizmetlerinin Yü-rütülmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmelik’te düzenlenmiştir.
İdari davalar, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılır. Bu dilekçelerde bulunması gereken hususlar, İdari Yargılama Usulü Kanununda (İYUK) düzenlenmektedir. Dilekçe ile başvuru yapıldıktan sonra ya-pılması gereken işlemler ve yargılama usulü de İYUK’da düzenlenmektedir.
Bu ünitede, İdari yargı ilk derece mahkemelerinin yapısını, başkan ve üyelerinin gö-revlerini, mahkemenin görev ve yetki kurallarını, dilekçe üzerine yapılacak ilk incelemede incelenecek hususları, ilk inceleme üzerine verilecek kararları, dava açılma süresini, dos-yanın incelenmesini, karar verilmesini, karar sonrası yapılacak işlemleri, tutulması gere-ken kayıt ve kartonları inceleyeceğiz.