İcra dairesi, icra işlerinde birinci derecede görevlidir. İcra takip talebi icra dairesine yapılır. Takip talebi üzerine borçluya ödeme emrini icra dairesi gönderir. İcra takibinin kesinleşmesinden sonra alacaklının talebi üzerine haciz işlemlerini icra dairesi yapar. Ha-cizli malların satılması ve paraların paylaştırılması işlemlerini de icra dairesi yapar. Satış sonucu elde edilen para alacaklıların alacağını karşılamaya yetmiyorsa sıra cetveli düzen-lemek de icra dairesinin görevidir.
İcra dairesi bağımsızdır. Ancak dikkat edilmelidir ki bu bağımsızlık sınırsız bir ba-ğımsızlık değildir. İcra dairesi icra mahkemesi hâkiminin daimi denetim ve gözetimi altındadır. Bu denetim ileride işleneceği üzere icra dairesi görevlilerinin yapmış olduğu hukuka aykırı işlemlere karşı menfaati ihlal edilenlerce yapılan şikâyet başvurusu üzerine işlerlik kazanır.
İcra dairelerinde görevli personeller; icra müdürü, icra müdür yardımcısı ve zabıt kâtibidir.
İcra dairesi zor kullanma yetkisine sahiptir ve bu konuda kolluk memurlarına ve köy muh-tarlarına emir verebilir.
İcra Tutanağı ve Takip Talebi
İlâmların ve ilâm niteliğindeki belgelerin icrasına ilişkin işlemler, icra tutanağına tarih sırası ile düzenli olarak geçirilir. Bu tutanağın ilk sayfası takip talebini içerir. Bu sayfaya ilâmın veya belgenin tarih ve numarası; hangi mahkeme veya makamdan verildiği; ala-caklının ve varsa kanuni temsilcisinin ve vekilinin adı, soyadı; yerleşim yerindeki adresi, vergi kimlik numarası; borçlu ve varsa kanuni temsilcisinin adı, soyadı; alacaklı tarafın-dan biliniyorsa vergi kimlik numarası ve yerleşim yerindeki adresi; alacaklı yabancı ülke-de oturuyorsa Türkiye›ülke-de göstereceği yerleşim yerinülke-deki adresi (yerleşim yeri göstermezse icra dairesinin bulunduğu yer yerleşim yeri sayılır) ve hükmün veya belgenin özeti; bir terekeye karşı açılan takiplerde kendilerine tebligat yapılacak olan mirasçıların adı ve so-yadı; yerleşim yerindeki adresleri; alacağın veya talep olunan teminatın cins ve Türk para-sı ile tutarı, faizli alacaklarda faizin miktarı ile işlemeye başladığı gün; alacak veya teminat yabancı para ise alacağın hangi tarihteki kur üzerinden talep edildiği ve faizi; alacaklının takip yollarından hangisini seçtiği geçirilir. Takibe ilişkin bütün işlemler, icra tutanağına tarih sırası ile kaydedilir. Bu tutanağın ilk sayfasını teşkil eden takip talebinde birinci fık-rada yazılı hususlara ek olarak, talep senede dayanıyorsa senedin tarih ve özeti ve senet yoksa borcun sebebi de gösterilir.
1
Şekil 6.1 Takip Talebi Örneği
İbraz Edilecek Belgeler ve Bildirilmesi Gereken Hususlar
Takip talebine eklenecek belgeler ve bildirilecek hususlar aşağıda gösterilmiştir. Buna göre;
1. Takip talebi, bir belgeye veya senede dayanmakta ise belgenin veya senedin alacaklı veya kanuni temsilcisi tarafından onaylanmış, borçlu sayısından bir fazla örneği.
2. Takip talebi, taşınır rehninin paraya çevrilmesi yolu ile yapılmakta ise, alacaklı 20 nci maddede yazılı hususlardan başka, rehnedilen şeyin ne olduğu ve rehin üçüncü kişi tarafından verilmiş veya rehnedilen şeyin mülkiyeti üçüncü kişiye geçmiş ise onun ve rehnedilen şey üzerinde, sonra gelen rehin hakkı varsa bu hakka sahip olan kişinin adı, soyadı ve yerleşim yerindeki adresi.
3. Kambiyo senetlerine (çek, poliçe ve emre muharrer senet) dayalı takip talebinde kambiyo senedinin aslı ve borçlu adedi kadar, alacaklı tarafından onaylı örneği, kısmî ödeme yapılmış olması halinde 19/3/1985 tarihli ve 3167 sayılı Çekle Öde-melerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun gereğin-ce çekin ön ve arka yüzünün bankaca onaylı fotokopisi.
4. İcra ve İflas Kanununun 272 nci maddesi gereğince tahliye istendiğinde, kira söz-leşmesinin veya kiracının, kira süresinin bitiminden önce kiralananı tahliye edece-ğine ilişkin yazılı taahhüdü varsa bu taahhütnamenin aslı veya kendisi tarafından onaylanmış iki örneği.
5. İpoteğin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan takipte ipotek akit tablosunun tapu sicil müdürlüğünce verilmiş bir örneği ve ipotek, bir cari hesap veya işleyecek kredi ve-saire gibi bir sözleşmenin teminatı olarak verilmişse, bu sözleşme ve bununla ilgili diğer belge ve makbuzların aslı veya borçlu adedinden bir fazla onaylı örneği.
Tahsilât Makbuzu
Tahsilât makbuzu, kasa ve yol giderleri ve tazminatı kayıt defterine işlenecek paralar için düzenlenen makbuzdur. Bu makbuzda dosya, cilt ve sıra numarası; alınan paraların ra-kam ve yazı ile belirtilecek tutarı; yatırılma sebebi, kim tarafından yatırıldığı sütunları bulunur. Tahsilât makbuzu memur tarafından imzalanır ve mühürlenir. Bu makbuz, biri asıl ikisi nüsha olmak üzere üç adet düzenlenir. Aslı parayı yatırana verilir; kopyalarından biri dosyasında saklanır, diğeri makbuz cildinde bırakılır. İcra ve iflâs dairelerine listeye bağlı olarak topluca gelen paralar on ve daha fazla dosyayı ilgilendirdiği takdirde, toplam miktar için tek tahsilât makbuzu kesilebilir. Bu makbuz, biri asıl ikisi kopya olmak üzere üç adet olarak düzenlenir. Aslı, parayı yatıran kurum veya daireye verilir; bir kopyası söz konusu listelere eklenerek tarih sırasına göre bir dosyada saklanır, diğer kopya makbuz cildinde bırakılır. Makbuz muhteviyatı para, listeler esas alınarak kasa ve yol giderleri ve tazminatı kayıt defterine ayrıntılı olarak geçirilir ve ait olduğu dosyalara da işlenir.
Reddiyat Makbuzu
Reddiyat makbuzu, kasa ve yol giderleri ve tazminatı kayıt defterine işlenen paraların red-dinde doldurulan bir makbuzdur. Bu makbuzda cilt, sıra ve dosya numarası, alacaklının ve borçlunun ad ve soyadı, tahsilât makbuzundaki numara, tarih ve miktar ile reddedilen paraların miktarı, bundan kesilecek tahsil ve cezaevi harcı, verilmesi gereken paranın ra-kam ve yazı ile belirtilecek miktarı, tarih, müdürün imza ve mühürü, sözü edilen parayı icra veznesinden tamamen aldığına dair şerhle beraber alanın adı, soyadı ve imzası
bu-Şekil 6.2 Tahsilat makbuzu örneği
lunur. Bu makbuz, biri asıl diğeri kopya olmak üzere iki adet düzenlenir, aslı dosyasına konur, kopyası makbuz cildinde bırakılır. İcra ve iflâs dairelerinden, başka bir icra ve iflâs dairesine Posta ve Telgraf Teşkilâtı aracılığı ile gönderilmesi gereken toplu para on ve daha fazla dosyayı ilgilendirdiği takdirde bu paraların toplamı için tek bir reddiyat makbuzu kesilebilir. Bu makbuz, biri asıl diğeri kopya olmak üzere iki adet düzenlenir. Aslı, taşra-ya gidecek paraların postataşra-ya verilmesine ilişkin örnek no: 78 sayılı cetvele eklenerek bir dosyada saklanır, kopyası ise makbuz cildinde bırakılır. Reddiyat makbuzu ve cetvelde yer alan paraların çıkışı, usulünce kasa ve yol giderleri ve tazminatı kayıt defterinde gösterilir ve ait olduğu dosyalara işlenir.
Şekil 6.3
Reddiyat Makbuzu Örneği
Tahsilât ve Reddiyat Makbuzlarının Dağıtımı
Adalet Bakanlığınca tahsilât ve reddiyat makbuzlarının ilgili yerin istek ve gereksinimleri-ne göre sevki sırasında, ilk ve son sayfalarındaki cilt ve sıra numaraları bordroya geçirilir.
Makbuzlar bu bordro ile birlikte Cumhuriyet Başsavcılıklarına gönderilir. Cumhuriyet Başsavcılıkları, gelen makbuzların, cilt ve sıra numaralarının sevk bordrosuna uygunlu-ğunun tespitinden sonra, sevk bordrosunun birinci örneğindeki ihtar-uyarı kısmını onay-layıp Bakanlığa iade eder. Ayrıca her makbuz cildinin son sayfasının arkasına, cildin tam olduğuna ilişkin onay şerhi vererek ilgili icra müdürüne zimmet karşılığında teslim eder.
Kullanılmış makbuzların dip koçanlarının Cumhuriyet Başsavcılıklarına iade edilmesin-den sonra, icra müdürlerine yukarıdaki usul uyarınca yeni tahsilât ve reddiyat makbuzları verilir ve dip koçanları Cumhuriyet Başsavcılıklarında saklanır.
Harç Tahsil Müzekkeresi
Harç tahsil müzekkeresi 492 sayılı Harçlar Kanununun 28 ve 130 uncu maddeleri uya-rınca düzenlenecek bir müzekkeredir. Bu müzekkere, dosya numarası, ilgili icra ve iflâs dairesinin adı, yükümlünün adı, soyadı, son yerleşim yerindeki adresi, harcın kesinleştiği tarih, harcın türü ve niteliği, miktarı, hangi yer maliye dairesine hitaben yazıldığı, harcın kanunî dayanağı, tarih, sütunları ile icra müdürünün imza ve mührünü içerir. Bu müzek-kerenin tarih ve sayısı, esas defterinin, “düşünceler” sütununa işlenir ve müzekmüzek-kerenin bir örneği dosyasında saklanır; bir örneği özel kartonuna konulur, diğer örneği de zimmet defterine kaydedilerek maliyeye verilir.
Tebliğ Mazbatalı Zarf
İcra ve iflâs dairelerince posta ile yapılacak tebliğlerde Tebligat Kanununun Uygulanması-na Dair Yönetmelik’in 35. maddesinde belirtilen esaslara uygun ve sözü edilen Yönetme-likte örneği gösterilen (Örnek: 3) tebliğ mazbatalı zarfın kullanılması zorunludur.
Şekil 6.4
Harç Tahsil Müzekkeresi
Telgrafla Tebliğ Zarfı
İcra ve iflâs dairelerince telgrafla yapılacak tebligatta Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik’in 74. maddesinde belirtilen esaslara uygun ve sözü edilen Yönetmelikte örneği gösterilen telgrafla tebliğ zarfının kullanılması zorunludur.
Postaya Verilen Taahhütlü Maddelerle, Telgraflara İlişkin Tevdi Listesi İcra ve iflâs dairelerinde postaya verilen taahhütlü maddeler ile telgraflar için Adalet dai-relerinde kullanılmakta olan postaya verilen taahhütlü maddelere özgü zimmet defteri ve tevdi listesinin kullanılması zorunludur.
Kambiyo senetlerine dayanan takip talebinde, alacaklı iflâsa tâbi borçlusu aleyhine haciz ve iflâs yollarından hangisini istediğini, takip talebinde belirtmek zorundadır.
İcra Dairesi Görevlilerinin İş Görmekten Yasaklılığı İcra ve iflas işlerine bakan memur ve müstahdemler
1. Kendisinin,
2. Karı veya kocasının, nişanlısının yahut kan ve sıhri usul ve füruunun veya üçüncü derece dâhil olmak üzere bu dereceye kadar olan kan ve sıhri civar hısımlarının, 3. Kanuni mümessili veya vekili yahut müstahdemi bulunduğu bir şahsın,
Menfaati olan işleri göremeyip derhal icra mahkemesine haber vermeye mecburdur.