Arazi yapısı, su varlığı, bitki varlığı, yerleşim özellikleri, arkeolojik yerleşmeler ve sosyo-kültürel özellikler bir kenti tanımlanabiliyorsa o kentin bir kimliğe sahip olduğundan söz edilebilir. Akdeniz kimliği ile ilgili bu tez çalışmasında Akdeniz kentlerinin karakteristik özellikleri irdelenmiş ve Antalya ile diğer Akdeniz kentleri bu özellikler yönünden karşılaştırılmıştır. Öncelikle Akdeniz karakterini taşıdığı düşünülen 16 adet kent belirlenmiş, ardından belirlenen kentlerin karakteristik özellikleri fotoğraflar yoluyla belirlenmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda Selanik, Cenova, Marsilya, Montpellier, Barselona, Valensiya, Tetuan, Cezayir, Sus Derne, İskenderiye, Akka, Tripoli, Tartus, Girne ve Antalya kentlerinden belirlenen kriterler çerçevesinde fotoğraflar seçilmiş, aynı zamanda kentle ilgili bulgular da verilerek karşılaştırma yapılmıştır. Belirlenen kentlerden Cenova, Marsilya, Montpellier, Barselona ve Valensiya kentlerinde yerinde incelemelerde bulunularak fotoğraflar çekilmiştir.
Karakteristik özellikler belirlenirken tarihi yerleşimler büyük önem taşımaktadır.
Dolayısıyla araştırma kapsamında irdelenen kentlerin tarihi yerleşimlerine bakıldığında bir kısmının tarihi dokuyu korumada başarılı olduğu, bir kısmının ise bu konuda çok başarılı olamadığı görülmüştür. Akdeniz’in kuzey ve batı kıyılarını oluşturan kentlerden Selanik, Cenova, Marsilya, Montpellier, Barselona ve Valensiya’da tarihi dokunun Akdeniz’in güney ve doğu kıyılarındaki Tetuan, Cezayir, Sus, Derne, İskenderiye, Akka, Tripoli ve Tartus kentlerine göre daha iyi korunduğu görülmüştür.
Elde edilen bulgular ve fotoğraflar üzerinden yapılan karşılaştırmalı analizler sonucunda Akdeniz kentlerinin karasteristik özellikleri;
1. Doğal bir engel olmadığı sürece (sulak alan, göl, nehir, vs.) yerleşimlerin kıyıda kurulması,
2. Yaygın olarak Washingtonia sp., Phoenix sp., Pinus sp. ve Cupressus sempervirens türlerinin kullanılması,
3. Çoğunlukla kıyı boyunca (Lineer kent tipi) gelişim göstermeleri, 4. Tarihi yerleşim dokularının organik olması,
5. Yeni yerleşim dokularının formal özellikler taşıması,
6. Arkeolojik yerleşmeler bakımından Roma döneminden kalma eserlerin yaygın olması,
7. Limanların en yaygın kıyı kullanım tipi olması,
8. Genellikle çıkmaz, dar ve merdivenli sokak yapısının görülmesi, 9. Yapılarda beyaz ve toprak renklerinin hakimiyeti,
10. Yapıların genellikle çıkmasız cephe özelliği taşıması, olarak belirlenmiştir.
İrdelenen kentlerin büyük bir çoğunluğunda görülen yukarıdaki özellikler dışında, Fernand Braudel’in de ifade etmiş olduğu gibi, Akdeniz’in yönlere göre farklılıklar gösterdiği görülmüştür. Bu farklılıklar da şöyle sıralanabilir;
• Arazi yapısı yönünden;
- Akdeniz’in kuzey ve batı kıyılarındaki yerleşimler (Yunanistan, İtalya, Fransa, İspanya) güney ve doğu kıyılarındaki (Fas, Tunus, Cezayir, Libya, Mısır, İsrail, Lübnan ve Suriye) yerleşimlere göre daha hareketli bir arazi yapısına sahiptirler. Girne arazi yapısının da kuzey ve batıda yer alan kentler gibi hareketli olduğu gözlemlenmiştir.
- Güney ve doğu kıyıları kuzey ve batı kıyılarına göre daha doğal formlara sahiptir.
Özellikle İspanya, Fransa ve İtalya’da kıyılara müdahalelerin daha fazla olduğu görülmektedir. Yerinde incelemelerde bulunulan Cenova, Marsilya, Montpellier, Barselona ve Valensiya kıyılarında doğal eşikler nedeniyle havaalanı ve demiryolları gibi kullanımlar için kıyıların doldurulması bunu örneklemektedir. Girne de doğal kıyı formunu koruyan kentler arasındadır.
- Kıyı şekilleri bakımından da Yunanistan, İtalya, Fransa, İspanya ve Kıbrıs’ın; Fas, Cezayir, Tunus, Libya, Mısır, İsrail, Lübnan ve Suriye’ye göre daha girintili çıkıntılı, yani hareketli olduğu görülmüştür.
174
• Su varlığı yönünden;
- Selanik, Cenova, Marsilya, Montpellier, Barselona ve Valensiya’da kıyıların gerek ekonomik, gerekse rekreasyonel yönden yoğun kullanıldığı, buna bağlı olarak da kıyı kullanımı açısından çeşitliliğin fazla olduğu görülürken; Girne, Tetuan, Cezayir, Sus, Derne, İskenderiye, Akka, Tripoli ve Tartus kıyılarının ise gerek ekonomik, gerekse rekreasyonel yönden daha az kullanıldığı, aynı zamanda çeşitliliğin de daha az olduğu görülmüştür.
- Selanik, Cenova, Marsilya, Montpellier, Barselona ve Valensiya büyük ve gelişmiş limanlara sahipken, Girne, Tetuan, Cezayir, Sus, Derne, İskenderiye, Akka, Tripoli ve Tartus kentleri daha küçük limanlara sahip olduğu görülmüştür.
• Bitki varlığı yönünden;
- Akdeniz bitki örtüsü enlem ve yükseltinin etkisi sonucu yönlere göre farklılıklar göstermektedir. Yapılan gözlemler sonucunda Olea europaea’nın Selanik, Cenova, Marsilya, Montpellier, Barselona ve Valensiya kentlerinde; Citrus sp. türlerinin ise Girne, Tetuan, Cezayir, Sus, Derne, İskenderiye, Akka, Tripoli ve Tartus kentlerinde daha yoğun bir kullanıma sahip olduğu görülmüştür.
- Bitki örtüsü yoğunluğu da yönlere göre değişim göstermektedir: Selanik, Cenova, Marsilya, Montpellier, Barselona, Valensiya ve Girne’de; Tetuan, Cezayir, Sus, Derne, İskenderiye, Akka, Tripoli ve Tartus’a göre daha yoğun bir bitki örtüsü görülmektedir.
Akdeniz’in Afika kıtasındaki kentlerinin çölün etkisi ile fakir bir bitki örtüsüne sahip oldukları gözlemlenmiştir.
• Yerleşim yapısı yönünden;
- Montpellier, Valensiya, Tetuan ve Tripoli’de tarihi yerleşimlerin nehir veya sulak alanların varlığı nedeniyle iç kesimlerde kurulduğu görülmüştür.
- Arap Akdeniz kentlerinin (Tetuan, Cezayir, Sus, Derne, İskenderiye, Tripoli,Tartus) diğer Akdeniz kentlerinden daha organik ve kompakt bir doku sergiledikleri gözlemlenmiştir.
- Çıkmaz sokaklar Akdeniz genelinde yaygın bir sokak tipi olmasına rağmen, Arap etkisindeki Akdeniz kentlerinde daha yaygın görüldüğü; aynı şekilde kabaltıların (kilitli geçiş) da bu kentlerde daha yaygın görüldüğü gözlemlenmiştir.
- Arap Akdeniz kentlerinden Tetuan, Cezayir, Sus ve Derne’de sokakların diğer kentlere göre daha dar olduğu gözlemlenmiştir.
- Akdeniz’in Arap ve islam kültürü etkisindeki Tetuan, Cezayir, Sus, Derne, İskenderiye, Tripoli ve Tartus kentlerindeki pencerelerin Valensiya, Barselona, Montpellier, Marsilya ve Selanik’e göre daha küçük olduğu gözlemlenmiştir.
- Yapıların cephe özelliklerine bakıldığında, balkonlu cephe tipi Akdeniz’in kuzey ve batı kıyılarındaki yerleşimlerde yaygınken; çıkmalı ve çıkmasız cephe tipleri Akdeniz’in doğu ve güneyinde daha yaygın görülmektedir.
- Yapıların renklerine bakıldığında, Cenova, Marsilya, Montpellier, Barselona ve Valensiya’da toprak renklerinin; Tetuan, Cezayir, Sus, Akka, Girne ve Selanik’de ise beyaz rengin hakim olduğu gözlemlenmiştir
• Sosyo-kültürel yapı yönünden;
- Akdenizle özdeşleşen kültürlerden biri olan ‘Siesta’ kültürü sadece İtalya, İspanya, Fransa ve Yunanistan’da görülmektedir.
- Dini inancın sosyo-kültürel yapı üzerindeki etkilerine bağlı olarak, Hristiyan toplum yapısına sahip kentlerde (Cenova, Marsilya, Montpellier, Barselona, Valensiya); Arap ve müslüman toplum yapısına sahip kentlere (Tetuan, Sus, Cezayir, Derne, İskenderiye, Tripoli, Tartus) göre refah seviyesinin daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Yahudi
176
toplum yapısının görüldüğü Akka ile Müslüman ve Hristiyan toplum yapısının görüldüğü Selanik’de ise ortalama bir refah seviyesi gözlemlenmektedir. Girne de müslüman toplum yapısına sahip olmasına rağmen refah seviyesi yüksek kentlerdendir.
Antalya ve diğer Akdeniz kentleri belirlenmiş olan karakteristik özellikler doğrultusunda incelendiğinde; Antalya’nın da Akdeniz kentlerinin karakteristik özelliklerini taşıdığı görülmektedir. Arazi yapısı, su varlığı, bitki varlığı, yerleşim yapısı, arkeolojik yerleşmeleri ve sosyo-kültürel yapısı gözönünde bulundurulduğunda Antalya; Akka, Tripoli, Tartus ve İskenderiye kentlerine göre Akdeniz kimliğini daha iyi yansıtmaktadır. Selanik, Cenova, Marsilya, Montpellier, Barselona ve Valensiya ile kıyaslandığında daha doğal ve temiz kıyılara sahip olması da önemli bulgular arasındadır.
Çalışma sonucunda tarihi yerleşimlerin yansıttığı Akdeniz kimliğini yeni yerleşimlerin yansıtamadığı görülmektedir. Bu durum Antalya için de geçerlidir: Kaleiçi doğal ve kültürel özellikleri ile Akdeniz kenti kimliğini yansıtırken, yeni yerleşim yerlerinin bu kimliği yansıtamadığı görülmektedir.
Günümüzde Akdeniz kentlerinin tatille özdeşleştiği bilinen bir gerçektir. İklim özellikleri, denizi, rahat yaşam koşulları ve tatil olanakları nedeniyle daha çok İspanya, İtalya, Fransa ve Yunanistan kıyılarının tercih edilmesi insanların belleklerinde tatille özdeşleşen bir Akdeniz meydana getirmesinin yanı sıra Akdeniz imgesini bu ülkelerin özellikleri ile tariflemektedir. Özak ve Gökmen (2009)’in, ‘Mekânsal bir ögenin bellekte saklanması bireyin duyumsal ve algısal süreçte mekânı algılarken mekânla kurduğu ilişkinin boyutlarına göre değişken bir yapı sergiler.’ şeklindeki açıklamaları da Akdeniz’in kıyılarında yer alan kentlerin daha çok tatil için tercih edilmesi ve insanların tatil sürecindeki duyumlarının daha farklı olması sonucu bu şekilde kodlandığını doğrulamaktadır.
Kent kimliğinin kentin üstlendiği fonksiyonlarla isimlendirildiği günümüzde Antalya için de turizm kenti ve hizmet kenti kimliği ile tanımlanmaktadır. Başka bir deyişle Antalya da tatille özdeşleşen Akdeniz kentlerinden biri haline gelmiştir. Ancak bu
noktada kimliğin sadece kentin fonksiyonlarıyla mı ilişkilendirilmesi gerektiği tartışmalı bir konudur. Ayrıca bir kentin gerçek anlamda kimliğini koruyamaması durumunda işlevsel olarak yüklendiği kimliği ne kadar koruyabileceği tartışmalıdır.
Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından 2008’de hazırlatılan “Antalya Büyükşehir Belediyesi Bütünü 1/25.000 Ölçekli Nazım İmar Planı Planlama Raporu”nun planlama amaçları arasında “kent kimliğinin oluşturulması ve uzmanlaşmış kent kimliğinin kazanılması” maddeleri ile atıfta bulunulan konu aslında kentin üstelendiği fonksiyonun kimliğidir. Kimliğin tarihsel bir sürecin ürünü olduğu göz önünde bulundurulduğunda, yeni kent kimliği kazanmak, kentin tarihini yok saymak anlamına gelmektedir.
Dolayısıyla kent kimliği çalışmaları bütüncül bir bakış açısını gerekli kılmaktadır.
Günümüzde daha çok şehir plancıları ve mimarların yürüttüğü Nazım İmar Plan veya kent kimliği çalışmalarında, bu konularda uzmanlaşmış peyzaj mimarlarının da yer alması gerektiği ortadadır. Bu tez çalışmasının kimlik konularında uzmanlaşmak isteyen peyzaj mimarlarına Akdeniz kimliği ile ilgili bir kaynak olması hedeflenmiştir.
Antalya’nın sahip olduğu ‘Akdeniz kenti’ kimliğini koruyabilmesi için, yapılacak kentsel planlama ve tasarım çalışmaları; kentin karakteristik özelliklerini koruma ve geliştirme esasına dayanmalıdır.
178 KAYNAKLAR
Anonim. 2007. Tarihi Kentler Birliği Tarihi ve Kültürel Mirası Koruma Proje ve Uygulamalarını Özendirme Yarışması Açıklama Raporu. Antalya Büyükşehir Belediyesi, Antalya
Anonim. 2008. Antalya Büyükşehir Belediyesi Bütünü 1/25.000 Ölçekli Nazım İmar Planı Planlama Raporu. Antalya Büyükşehir Belediyesi Nazım Plan Büro Başkanlığı, Antalya
Anonim. 2010a. http://www.favorinet.net/doga-ve-manzara-resimleri/446113-dunyadan-resimler.html (Erişim Tarihi: 19.05.2010)
Anonim. 2010b. http://www.mailce.com/wp-content/uploads/1439.jpg (Erişim Tarihi:
19.05.2010)
Anonim. 2010c. http://www.arastiralim.com/wp-content/uploads/2009/02/hindistan-inekleri.jpg (Erişim Tarihi: 19.05.2010)
Anonim. 2010d. http://www.turkcebilgi.com/akdeniz/ansiklopedi#ansiklopedi (Erişim Tarihi: 04.11.2010)
Anonim. 2011a.
http://www.mimarlarodasi.org.tr/UIKDocs%5Cavrupapeyzajsozlesmesi.pdf (Erişim Tarihi: 02.05.2011)
Anonim. 2011b. http://www.felsefe.gen.tr/algi_nedir_ne_demektir.asp (Erişim Tarihi:
28.04.2011)
Anonim. 2011c. http://www.sermimar.net/mekan-nedir-mimaride-mekan-kavrami.html (Erişim Tarihi: 03.05.2011)
Anonim. 2011d. http://www.tdkterim.gov.tr (Erişim Tarihi: 04.05.2011) Anonim. 2011e. http://www.seslisozluk.com/search/sclerophyll (Erişim Tarihi:
18.04.2011)
Anonim. 2011f. http://tr.wikipedia.org/wiki/Akçakesme (Erişim Tarihi: 13.07.2011) Anonim. 2011g. http://www.agaclar.net/forum/showthread.php?t=5061 (Erişim Tarihi:
13.07.2011)
Anonim. 2011h. http://botonik.blogspot.com/ (Erişim Tarihi: 03.06.2011) Anonim. 2011ı. http://tr.wikipedia.org/wiki/Kekik (Erişim Tarihi: 03.06.2011)
Anonim. 2011i. http://tr.wikipedia.org/wiki/Lucien_Febvre (Erişim Tarihi: 19.04.2011)
Anonim. 2011j. http://tr.wikipedia.org/wiki/Gaius_Plinius_Secundus (Erişim Tarihi:
19.04.2011)
Anonim. 2011k. http://tr.wikipedia.org/wiki/Akdeniz (Erişim Tarihi: 19.04.2011) Anonim. 2011l. http://tr.wikipedia.org/wiki/Antik_Mısırlılar (Erişim Tarihi:
21.04.2011)
Anonim. 2011m. http://tr.wikipedia.org/wiki/Girit_Uygarlığı (Erişim Tarihi:
20.04.2011)
Anonim. 2011n. http://www.ansiklopedika.org/Miken_Uygarlığı (Erişim Tarihi:20.04.2011)
Anonim. 2011o. http://tr.wikipedia.org/wiki/Fenike (Erişim Tarihi: 20.04.2011) Anonim. 2011ö. http://tr.wikipedia.org/wiki/Kartaca (Erişim Tarihi: 20.04.2011) Anonim. 2011p. http://tr.wikipedia.org/wiki/Lidya (Erişim Tarihi: 21.04.2011) Anonim. 2011r. http://tr.wikipedia.org/wiki/Ahameni_İmparatorluğu (Erişim Tarihi:
21.04.2011)
Anonim. 2011s. http://tr.wikipedia.org/wiki/Etrüskler (Erişim Tarihi: 20.04.2011) Anonim. 2011ş. http://tr.wikipedia.org/wiki/Roma_İmparatorluğu (Erişim Tarihi:
20.04.2011)
Anonim. 2011t. http://tr.wikipedia.org/wiki/Emeviler (Erişim Tarihi: 20.04.2011) Anonim. 2011u. http://tr.wikipedia.org/wiki/Osmanlı_İmparatorluğu (Erişim Tarihi:
04.06.2011)
Anonim. 2011ü. http://sozluk.bilgiportal.com/nedir/ikonografi (Erişim Tarihi:
28.04.2011
Anonim. 2011v. http://www.odtu.edu.tr/~kktctntm/KKTC_tarihi/Girne.html (Erişim Tarihi: 21.02.2011)
Anonim. 2011y. http://www.girnebelediyesi.com/foto/pages/1_052_jpg.htm (Erişim Tarihi: 25.05.2011)
Anonim. 2011z. http://www.kentli.org/sss/hinterland.htm (Erişim Tarihi: 10.07.2011) Anonymous. 2009. http://www.iaacblog.com (Erişim Tarihi: 13.09.09)
Anonymous. 2010a.
http://commondatastorage.googleapis.com/static.panoramio.com/photos/origi
180
Anonymous. 2010b. http://vincentloy.files.wordpress.com/2008/12/great-wall-of-china.jpg (Erişim Tarihi: 19.05.2010)
Anonymous. 2010c. http://nature.desktopnexus.com/wallpaper/97961 (Erişim Tarihi:
16.05.2010)
Anonymous. 2011/1. http://www.grabovrat.com/mapsViews/mapsViews82.html (Erişim Tarihi: 03.06.2011)
Anonymous. 2011/2. http://en.wikipedia.org/wiki/Mediterranean_Basin (Erişim Tarihi:
13.04.2011)
Anonymous. 2011/3. http://www.answers.com/topic/chaparral#ixzz1JlwK9AcX (Erişim Tarihi: 17.04.2011)
Anonymous. 2011/4. http://tree-species.blogspot.com/2008_01_01_archive.html (Erişim Tarihi: 03.06.2011)
Anonymous. 2011/5. http://www.vinoecibo.com/adminarea/anteprima.aspx?idart=718 (Erişim Tarihi: 13.07.2011)
Anonymous. 2011/6. http://www.orxeta.org/museu/en/flora-museum-virtual-ajuntament-orxeta.html?start=2 (Erişim Tarihi: 03.06.2011) Anonymous. 2011/7.
(http://www.fotothing.com/marioalbertina/photo/0747fbd1020815119ba4d71 e8302337d/ (Erişim Tarihi: 13.07.2011)
Anonymous. 2011/8.http://www.dtmonalimb.com/go/goldwater-pine?page=2 (Erişim Tarihi: 13.07.2011)
Anonymous. 2011/9. http://co.wikipedia.org/wiki/ (Erişim Tarihi: 03.06.2011)
Anonymous. 2011/10. http://pelionsflora.wordpress.com/ (Erişim Tarihi: 03.06.2011) Anonymous. 2011/11. http://www.photomazza.com/ (Erişim Tarihi: 03.06.2011)
Anonymous. 2011/12. http://fr.wikipedia.org/wiki/Fichier:Erica_arborea_1.JPG (Erişim Tarihi: 13.07.2011)
Anonymous. 2011/13. http://www.flickr.com/photos/11299883@N08/3153618281/
(Erişim Tarihi: 13.07.2011)
Anonymous. 2011/14. http://www.flickr.com/photos/pecato/2574414511/ (Erişim Tarihi: 13.07.2011)
Anonymous. 2011/15.
http://www.flickr.com/photos/stationalpinejosephfourier/4646732447/
(Erişim Tarihi: 13.07.2011)
Anonymous. 2011/16. http://es.treknature.com/gallery/Europe/Spain/photo215615.htm (Erişim Tarihi: 13.07.2011)
Anonymous. 2011/17.
http://www.geolocation.ws/v/W/4cbffb9c1d41c8067f009bb9/genista-acanthoclada-determined-from/en (Erişim Tarihi: 13.07.2011
Anonymous. 2011/18. http://www.botanical-online.com/fotosjuniperusphoenicea.htm (Erişim Tarihi: 13.07.2011)
Anonymous. 2011/19.
(http://www.biologie.uni-regensburg.de/Botanik/Schoenfelder/kanaren/flora_canaria_C.html (Erişim Tarihi: 13.07.2011)
Anonymous. 2011/20.
http://www.legambientearcipelagotoscano.it/biodiversita/flora/habitat/macchi a.htm (Erişim Tarihi: 13.07.2011)
Anonymous. 2011/21. http://plantarium.wordpress.com/ (Erişim Tarihi: 03.06.2011) Anonymous. 2011/22. http://en.wikipedia.org/wiki/Opuntia (Erişim Tarihi: 13.07.2011) Anonymous. 2011/23. http://www.jeanrichard.ch/blumen/produkte.php?id=7 (Erişim
Tarihi: 13.07.2011)
Anonymous. 2011/24.http://www.zehendermaetteli.ch/shop/catalog/index.php (Erişim Tarihi: 13.07.2011)
Anonymous. 2011/25. http://en.wikipedia.org/wiki/Mediterranean_Basin (Erişim Tarihi: 13.04.2011)
Anonymous. 2011/26.
http://mediateca.cl/900/geografia/mapas%20historicos/asiria1.jpg (Erişim Tarihi: 21.04.2011)
Anonymous. 2011/27. http://en.wikipedia.org/wiki/Hippodamus_of_Miletus (Erişim Tarihi: 28.04.2011)
Anonymous. 2011/28. http://static.panoramio.com/photos/original/13303405.jpg (Erişim Tarihi: 23.05.2011)
182 Anonymous. 2011/29.
http://v7.cache2.c.bigcache.googleapis.com/static.panoramio.com/photos/orig inal/20944617.jpg?redirect_counter=1 (Erişim Tarihi: 11.04.2011)
Anonymous. 2011/30. http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=1122251 (Erişim Tarihi: 23.05.2011)
Anonymous. 2011/31. http://www.planetware.com/picture/sousse-tun-sotr.htm (Erişim Tarihi: 23.05.2011)
Anonymous. 2011/32. http://images.travelpod.com (Erişim Tarihi: 25.05.2011) Anonymous. 2011/33.
http://v4.cache2.c.bigcache.googleapis.com/static.panoramio.com/photos/orig inal/35705273.jpg?redirect_counter=1 (Erişim Tarihi: 25.05.2011)
Anonymous. 2011/34. http://en.wikipedia.org/wiki/Tripoli,_Lebanon (Erişim Tarihi:
21.02.2011)
Anonymous. 2011/35. http://static.panoramio.com/photos/original/18909302.jpg (Erişim Tarihi: 25.05.2011)
Anonymous. 2011/36.
http://v6.cache3.c.bigcache.googleapis.com/static.panoramio.com/photos/orig inal/6146292.jpg?redirect_counter=1 (Erişim Tarihi: 25.05.2011)
Anonymous. 2011/37. http://static.panoramio.com/photos/original/9993197.jpg (Erişim Tarihi: 23.05.2011)
Anonymous. 2011/38. http://static.panoramio.com/photos/original/9040151.jpg (Erişim Tarihi: 11.04.2011)
Anonymous. 2011/39. http://static.panoramio.com/photos/original/19694114.jpg (Erişim Tarihi: 24.05.2011)
Anonymous. 2011/40.
http://girlsoloinarabia.typepad.com/photos/algeriapics/sousse_beach.html (Erişim Tarihi: 23.05.2011)
Anonymous. 2011/41. http://static.panoramio.com/photos/original/2584101.jpg (Erişim Tarihi: 24.05.2011)
Anonymous. 2011/42. http://groups.yahoo.com/group/mohamed_titolala/message/3255 (Erişim Tarihi: 12.04.2011)
Anonymous. 2011/43. http://en.wikipedia.org/wiki/Acre,_Israel (Erişim Tarihi:
21.02.2011)
Anonymous. 2011/44.
http://v8.cache1.c.bigcache.googleapis.com/static.panoramio.com/photos/orig inal/13300223.jpg?redirect_counter=1 (Erişim Tarihi: 12.04.2011)
Anonymous. 2011/45. http://en.wikipedia.org/wiki/Tartus (Erişim Tarihi: 21.02.2011) Anonymous. 2011/46.
http://www.flickr.com/photos/guraydere/799334345/sizes/o/in/photostream/
(Erişim Tarihi: 11.04.2011) Anonymous. 2011/47.
http://v7.cache6.c.bigcache.googleapis.com/static.panoramio.com/photos/orig inal/16089864.jpg?redirect_counter=1 (Erişim Tarihi: 23.05.2011)
Anonymous. 2011/48.
http://v7.cache2.c.bigcache.googleapis.com/static.panoramio.com/photos/orig inal/28248921.jpg?redirect_counter=1 (Erişim Tarihi: 11.04.2011)
Anonymous. 2011/49. http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=918626 (Erişim Tarihi: 25.05.2011)
Anonymous. 2011/50. http://www.fotopedia.com/items/flickr-2110087163 (Erişim Tarihi: 23.05.2011)
Anonymous. 2011/51. http://africanlovechild.blogspot.com/ (Erişim Tarihi: 12.04.2011) Anonymous. 2011/52. http://archnet.com (Erişim Tarihi: 10.04.2011)
Anonymous. 2011/53. http://forum.tayyar.org/f10/discover-tripoli-trablos-caza-19949/
(Erişim Tarihi: 12.04.2011)
Anonymous. 2011/54. http://espen-lutken.travellerspoint.com/10/ (Erişim Tarihi:
25.05.2011)
Anonymous. 2011/55. http://www.davemackay.com/gallery/v/Images+of+Cyprus+-+gallery+2/ (Erişim Tarihi: 11.04.2011)
Anonymous. 2011/56.
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/85/White_Tower.jpg (Erişim Tarihi: 23.05.2011)
Anonymous. 2011/57. http://looklex.com/morocco/tetouan07.htm (Erişim Tarihi:
25.05.2011)
Anonymous. 2011/58. http://www.algeria.com/forums/history-histoire/25543.htm (Erişim Tarihi: 07.06.2011)
184
Anonymous. 2011/60.
http://i.images.cdn.fotopedia.com/flickr-425203199-original/World_Heritage_Sites/Africa/North_Africa/Tunisia/Medina_of_Sous se/Sousse-original-9.jpg (Erişim Tarihi: 23.05.2011)
Anonymous. 2011/61. http://www.aswakegypt.com/cities/city.php?cityid=2 (Erişim Tarihi: 12.04.2011)
Anonymous. 2011/62. http://pajamasmedia.com/michaeltotten/2010/12/09/ (Erişim Tarihi: 07.06.2011)
Anonymous. 2011/63. http://en.wikipedia.org/wiki/Citadel_of_Raymond_de_Saint-Gilles (Erişim Tarihi: 06.06.2011)
Anonymous. 2011/64. http://www.habeeb.com/lebanon.photos.24.tripoli.html (Erişim Tarihi: 11.04.2011)
Anonymous. 2011/65. http://www.naomiflashman.co.uk/?p=545 (Erişim Tarihi:
06.06.2011) Anonymous. 2011/66.
http://www.trekearth.com/gallery/Europe/Greece/Macedonia/Thessaloniki/Th essaloniki/photo1028740.htm (Erişim Tarihi: 06.06.2011)
Anonymous. 2011/67. http://www.superstock.com/stock-photos-images/1566-552608 (Erişim Tarihi: 11.04.2011)
Anonymous. 2011/68.
http://v4.cache5.c.bigcache.googleapis.com/static.panoramio.com/photos/orig inal/11486484.jpg?redirect_counter=1 (Erişim Tarihi: 24.05.2011)
Anonymous. 2011/69. http://i.images.cdn.fotopedia.com/flickr-5390906555-original/
(Erişim Tarihi: 23.05.2011)
Anonymous. 2011/70. http://cdn.wn.com (Erişim Tarihi: 25.05.2011)
Abulafia, D., Balard, M., Black, J., Greene, M., Pryor, J., Rackham, O., Rickman, G., Suano, M. and Torelli, M. 2005, Tarih Boyunca Akdeniz Uygarlıkları. Oğlak Yayıncılık, 320 s., İstanbul
Aru, K.A. 1998. Türk Kenti: Türk Kent Dokularının İncelenmesine ve Bugünkü Koşullar İçinde Değerlendirilmesine İlişkin Yöntem Araştırması. YEM Yayın, 288 s., İstanbul
Avcı, Ü. 2005. Antalya Kenti Geleneksel Türk Konutlarında Bahçe Mekanının Analizi.
Yüksek Lisans Tezi (Basılmış). Akdeniz Üniversitesi, 124 s., Antalya
Ay, C. 2010. Kent İmgesi Üzerine Görsel Çözümlemeler. Yüksek Lisans Tezi (Basılmış). Gazi Üniversitesi, 96 s., Ankara (http:// www.yok.gov.tr, Erişim Tarihi: 10.01.2011)
Braudel, F. 1995. Akdeniz: Mekan ve Tarih. Metis Yayınları, 144, İstanbul
Braudel, F. 2007. Bellek ve Akdeniz-Tarihöncesi ve Antikçağ. Metis Yayınları, 464 s., İstanbul.
Bolle, H.-J. 2003. Mediterranean Climate Variability and Trends. Springer, 5-19 p., Germany
Çakcı, I. 2007. Peyzaj Planlama Çalısmalarında Görsel Peyzaj Değerlendirmesine Yönelik Bir Yöntem Araştırması. Doktora Tezi (Basılmış). Ankara Üniversitesi, 117 s., Ankara
Çavdar, Ü., ve Sayan, M.S. 2003. Tarihi Kent Dokularında Dönüşüm ve Süreklilik:
Antalya Kaleiçi Örneği. Uluslararası 14. Kentsel Tasarım ve Uygulamalar Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Mimar Sinan Üniversitesi Yayınları, s. 463-473, İstanbul
Çetinkale, S.G. ve Açıksöz, S. 2007. Kentsel Peyzajda Geleneksel Dokunun Sürdürülebilirliği: Bartın Örneği. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 13(2), s. 81-88, Ankara (İnternet Erişim Adresi:
http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/15/187/1443.pdf, Erişim Tarihi:
12.01.2010)
Çöl, Ş. 1998. Kentlerimizde Kimlik Sorunu ve Günümüz Kentlerinin Kimlik Derecesini Ölçmek İçin Bir Yöntem Denemesi. Doktora Tezi. Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul (http://www.solencol.com/doktez.html, Erişim Tarihi:25.04.2011) Demirsoy, M.S. 2006. Kentsel Dönüşüm Projelerinin Kent Kimliği Üzerindeki Etkisi
(Lübnan-Beyrut-Solidere Kentsel Dönüşüm Projesi Örnek Alan İncelemesi).
Yüksek Lisans Tezi (Basılmış). Mimar Sinan Üniversitesi, 171 s., İstanbul Deruytter, M., Knockaert, J.P., Pauwels, M., and Vermander, C. 1994. Landschappen
langs de Zijderoute. 143 p., Hollanda
Dönmez, E. 2006. Türkiye’deki Kültürel Kimliğin Mimariye Etkisi. Yüksek Lisans Tezi (Basılmış). Yıldız Teknik Üniversitesi, 145 s., İstanbul
Givoni, B. 1998. Climate Considerations in Building and Urban Design. John Wiley &
Sons,Inc., 443 p., New York