• Sonuç bulunamadı

3.2. Rize’de Kültürel Hayat

3.2.3. Tarih

Türkler yüzyıllar boyunca dünya tarihine yön veren en önemli milletlerden biri olmuştur. Türklerin bu değerinin anlaşılmasını sağlamak, halkı geçmişi hakkında bilgilendirmek amacıyla Rize Gazetesi’nde Türk tarihini ve Türk milletinin özelliklerini anlatan makalelere yer verilmiştir. Toplamda tarih üzerine yazılmış 15 makale bulunan Rize Gazetesi’nde Türk tarihinin Orta Asya’ya kadar uzanan dönemine ışık tutulmaktadır.

80

Tarih alanında yazılmış önemli makalelerden biri Dr. Ferit’in yazmış olduğu “Türk’ün Kıymeti” adlı yazıdır. Yazar bu makalede Türk ulusunun kendi gücünü unutması, kendini zayıf görmeye başlamasını eleştirmiştir. Türk’ün ne kadar kıymetli olduğunu insanlara hatırlatmayı amaçlayan Dr. Ferit, Alman, İngiliz ve Fransızlarla çok fazla temas ettiğini ve bunların üçünün yaptığı bir işi Türk’ün tek başına yapabileceğini savunmaktadır. Ancak Türkler bu üstünlüklerinin farkında değildir. En zor şartlar altında, tüm vasıta eksikliğine rağmen kazanılan başarılardan bazı örnekler vererek, Türk’ün basit bir eğitim alarak, çok daha fazla kendini geliştirebileceğini belirtmektedir. Bunca zaman içinde Türk halkının yapmış olduğu en büyük hatanın padişahları başında tutmak olduğunu ifade etmektedir.407 Yazara göre, Türk askeri, kumandanı, komutanı, zabiti herkesten üstündür. Nitekim bu sayede en zor zamanlarında galip gelmeyi başarmış ve Kurtuluş Savaşı’nı kazanmıştır. İşte bu sebeple Türk milleti kendi kıymetini bilmeli ve büyük başarılara imza atmalıdır.408

Rize Gazetesi yazarları tarafından yazılan “Cumhuriyette Türk” adlı yazıda, Cumhuriyet’in Türk’ün ruhuna uygun bir yönetim biçimi olduğu savunulmuştur. Gazetede yer alan bu makaleye göre Türk milleti tarih boyunca birçok devlet kurmuş, devletin başına gelen yönetici ise kimi zaman iyi bir yönetici, kimi zaman devleti idare edebilecek kudretten yoksun olmuştur. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi’nde ise halk, kötü yönetime karşı tepkisini göstermiş, ayaklanmalar çıkarmış ve hatta zaman zaman padişahları tahttan indirmiştir. Makaleye göre; tüm bu tarihi sürecin ardından kabul edilmiş olan Cumhuriyet, Türk milleti için en uygun yönetim biçimidir.409

Rize Gazetesi’nde yer alan “Dünyaya Medeniyet Hocalığını Yapan Türklerdir” adlı makalede Türklerin dünyaya kan ve ateş değil, medeniyet ve sanat taşıdıkları anlatılmaktadır. Türkler şimdiye kadar tarih araştırmaları üzerine eğilmedikleri için yabancı yazarlar tarafından savaşa sebep olan bir millet olarak tanıtılmıştır. Ancak bunlar doğru değildir. Dünyanın birçok yerinde insanlar başına buyruk kabileler halinde yaşarken, Türklerin çiftçilik ve maden devrini inşa etmiş durumda oldukları anlatılmaktadır.410

407 İsmail Ferit, “Türkün Kıymeti”, Rize, 9, (1931), s. 1 - 2.

408 İsmail Ferit, “Türkün Kıymeti”, Rize, 10, (1931), s, 1-2.

409 “Cümhuriyette Türk”, Rize, 13, (1931), s. 2.

81

“Türklerin Bulundukları Yerleri Tanıyalım” adlı makalede milletlerin yaşadığı yere göre farklı kültürlere adapte olduğu, yaşam tarzlarının buna göre değiştiği anlatılmaktadır. Türklerin farklı bölgelerde sürdükleri farklı yaşam tarzları belirtilmektedir. Mesela makalede belirtildiğine göre, Asya’nın kuzeyinde, Sibirya bölgesinde yaşayan Kırgız Türkleri, çoğunlukla çobandır, puta taparlar ve iptidai bir hayat yaşamaktadırlar.411

“Arı Burnu Muharebelerinin İlk Günü” bir hatıra yazısıdır. Kaymakam Bayraktaroğlu Rasim tarafından nakledilmiş ve gün gün, saat saat bir bölüğün harekâtı anlatılmıştır.412

“İlk Ceddimiz Yeryüzüne 250.000 Yıl Evvel Gelmiş” adlı yazı dizisinde dünyanın geçirdiği evreler ve insanoğlunun dünyaya gelişi anlatılmaktadır. Makaleye göre, insanoğlu dünyaya gelmeden önce dünya üzerinde günümüzde olmayan hayvanlar bulunmaktadır. Bu hayvanlar dünyanın geçirdiği bir takım evreler neticesinde yok olmuş, ardından da insanlar dünyaya gelmiştir.413

Tahsin Uzer tarafından kaleme alınmış olan ve gazetenin 1937 yılında yayımlanan 318. sayısında yer alan “Cumhuriyette Doğu” adlı yazısında, son 18 yıllık süre içerisinde ülkenin doğusunda yaşanan gelişmeler anlatılmaktadır. Bu gelişmeler arasında Erzurum ve Erzincan’da başlatılan demir yolu, 1937 yılında Erzurum ve Divriği arasında açılan tüneller, yapılan köprüler, 1936 – 1937 yılları arasında yüzden fazla okulun açılması gibi kültürel, ekonomik ve bayındırlık alanda yapılan teşebbüsler yer almaktadır.414

Rize Gazetesi’nde, Türk tarihi hakkında yazılan makalelerin dışında Slavlar üzerine yazılmış bir yazı dizisi de bulunmaktadır. “Slavların Maruz Kaldıkları Başlıca Tesirler” adlı yazı dizisinde Slavları oluşturan milletler ve tarihleri hakkında bilgilere yer verilmektedir.415

411 Sıtkı, “Türklerin Bulundukları Yerleri Tanıyalım”, Rize, 32, (1932), s. 1.

412 Bayraktaroğlu Rasim, “Arı burnu muharebelerinin ilk günü”, Çoruh, 167, (1934), s. 6 - 7.

413 “İlk Ceddimiz Yeryüzüne 250.000 Yıl Evvel Gelmiş! -1-” Rize, 273, (1936), s. 2.

414 Tahsin Uzer, “Cumhuriyette Doğu”, Rize, 318, (1937), s. 1 - 2.

82

Gazetede tarih üzerine yazılmış diğer makale ve yazı dizilerinin başlıkları, “Türkiye’nin Milletler Sosyetesine Müzahereti Tarihçesi”,416 “Cumhuriyette Doğu”,417 “Tarihi Ortazaman Türk-İslam Dünyasında Adetler”,418 “İnkılap Önünde (Şehit Kubülay’ın Ölümünün Yıl Dönümü Münasebetiyle”,419 “Atatürk’ün Hayatı”,420 “16 Yılın Tarihi”,421 “Türk Tarihinin Ulusal Kaynakları”,422 “İkinci İnönü Zaferi”,423 “Tarih ve Müverrih”,424“Osmanlı İmparatorluğunda Çiftci Sınıfların Hukukî Statüsü”425 şeklinde sıralanmaktadır.

Cumhuriyet Döneminde, halkın Türk tarihi hakkında bilinçlendirilmesine ve kendi öz kimliğini hatırlamasına önem verilmiştir. İşte bu sebeple Orta Asya Türk devletlerine kadar uzanan tarih hakkında halka faydalı bilgilere yer verilmiştir.