Tablolama Yazılımı (MS Excel) ile Tablo ve Grafik

Resim 2.1 MS Excel’de Tablo Ekleme

Hücrelere satır eklemek için “Ekle” menüsünden “Satır” komutu tıklanır. Hücreler bir alta kayarak yeni bir satır eklenir. Sütun eklemek için de “Ekle” menüsünden “Sütun” komutu tıklanır. Hücreler sağa kayarak yeni bir sütun eklenir.

Satır yüksekliğini değiştirmek için, “Biçim” menüsünden “Satır” komutu seçilip “Yükseklik” komutu tıklanır. Satır yüksekliği kutusuna istenilen satır yüksekliği girilebilir. Fare ile satır yüksekliğini ayarlamak için ise fare işaretçisi satır başlıkları üzerine getirilir. İki satırı ayıran çizgi üzerine getirildiğinde fare işaretçisi iki yönlü ok şeklini alır. Farenin sol tuşuna basılı iken sürüklenip bırakılarak satır yüksekliği belirlenir.

20

Sütun genişliğini ayarlamak için, “Biçim” menüsünden “Sütun” komutu seçilip “Genişlik” komutu tıklanır. Sütun genişliği kutusuna istenilen sütun genişliği girilebilir. Girilecek değer 1-255 arasında olmalıdır. Fare ile sütun genişliğini ayarlamak için ise fare işaretçisi sütunları ayıran çizgi üzerine geldiğinde iki yönlü ok şeklini alır. Fare işaretçisi bu konumda iken farenin sol tuşuna basılı olarak sürüklenerek sütun genişliği ayarlanır. Birden fazla hücrenin birleştirlmesi ve verinin ortalanması için önce birleştirilecek hücreler seçilir. Daha sonra biçimlendirme araç çubuğu üzerindeki “Birleştir ve Ortala” düğmesine fare ile tıklanır. Birleştirilen hücrelerdeki verinin ortalandığı görülür. Hücreler biçimlendirmek için, “Biçim” menüsünden “Hücreler” komutu seçilir. Burada açılan “Hizalama” sekmesinden; metni hizalama, yönünü belirleme, metni kaydırma, metni uyacak şekilde daraltma, hücreleri birleştirme işlemleri yapılabilmektedir.

Dolgu rengini değiştirmek için, hücre veya hücreler seçili hale getirilir. Biçimlendirme araç çubuğu üzerindeki “Dolgu Rengi” kutusunun sağındaki ok tıklanır ve açılan kutudan istenilen renk fare ile seçilerek uygulanır.

Hücreleri silmek için, silinecek hücreler seçilir. “Düzen” menüsünden “Sil” komutu tıklanır ve açılan pencerede karşımıza 4 seçenek çıkar. Tüm satırı silmek için “Tüm Satır” seçeneği, tüm sütunu silmek için “Tüm Sütun” seçeneği, hücreleri sola kaydırarak seçili hücreleri silmek için “Hücreleri Sola Sürükle” seçeneği, hücreleri yukarı kaydırarak seçili hücreleri silmek için “Hücreleri Yukarı Sürükle” seçeneği seçilir ve “Tamam” komut düğmesine tıklanır.

Grafikler, sayısal verilen ifadeleri görselleştirerek verilerin karşılaştırılmasını ve veriler arasındaki ilişkilerin kavranmasını kolaylaştırmak için kullanılır. Pasta (dilim) ve halka grafikleri miktarın ne kadar olduğunu; çizgi ve alan grafikleri verideki eğilimler ve dalgalanmaları gösterir. Sütun ve çubuk grafikleri ile resimli grafikler ise öğeler arasındaki karşılaştırmalar için kullanılır.

Grafik eklemek için, başlıklar dahil tüm tablo seçili hale getirilir ve standart araç çubuğundan “Grafik Sihirbazı” simgesi tıklanır. Karşımıza “Grafik Türü” adlı iletişim kutusu gelir. Bu iletişim kutusunda grafik türü oluşturulacak grafiğin türünü belirlemede, “Grafik Alt Türü” ise türü belirlenen grafiğin biçimini belirlemek için kullanılır. Grafik türü ayarlandıktan sonra “İleri” düğmesine tıklanır. Karşımıza “Grafik Kaynak Verisi” adlı iletişim kutusu gelir. Bu iletişim kutusunda grafik ve seçilen verilerin adresi görüntülenir.

21

Sonra “İleri” düğmesine tıklanır. Karşımıza “Grafik Seçenekleri” adlı iletişim kutusu gelir. Burada grafik başlığı ve eksen adları ayarlandıktan sonra “İleri” düğmesine tıklanır. Karşımıza “Grafik Konumu” adlı iletişim kutusu gelir. Bu iletişim kutusunda yeni sayfa

olarak seçeneği seçilirse grafik yeni bir sayfaya oluşturulur. Nesne olarak seçeneği

seçilirse grafik verilerin bulunduğu sayfaya oluşturulur. Hiçbir değişiklik yapmadan “Son” düğmesine basınız. Grafik verilerinizin bulunduğu sayfaya oluşturulur.

• MS Excel’de Pasta Grafiği

Resim 2.2 MS Excel’de Pasta Grafiği Ekleme

Excel veri tablosuna girilmiş olan verilerin bir daire içinde dilimlere ayrılarak gösterilmesi için pasta grafikleri kullanılmalıdır. Pasta grafikleri, tablolardaki belirli bir alana ait bilgileri vurgularken kullanıldığında çok daha verimli görsel sonuçlar alınabilir.

Pasta grafikleri, çubuk grafikleri gibi bir ölçekli grafik kategorisine girer. Bu grafikler, bir bütünün değerlerini ya da yüzdelerini göstermek için kullanılır. Basit dilim grafiklerini hazırlaması ve yorumlaması kolaydır (Vural, 2004, s.103).

22 • MS Excel’de Sütun Grafiği

Resim 2.3 MS Excel’de Sütun Grafiği Ekleme

Sütun ve çubuk grafikleri en çok kullanılan grafik türleridir. Bu grafikler, tek ölçekli grafikler olarak sınıflandırılır. Sayısal değerler yatay ya da dikey formatta gösterilebilir. Sütun grafiğinde kategoriler yatay olarak, değerler dikey olarak düzenlenir. Çubuk grafiğinde ise kategoriler dikey, değerler yatay olarak düzenlenir (Vural, 2004, s.103). Sütun grafikleri, liste başlıkları tanımlanmış veri tablolarının karşılaştırmalarını ya da zaman içindeki değer değişkenlerini sunmaktadırlar. Bu grafik çeşidi değer artış ya da azalışlarını sütunlarla ifade eder. Sütunların eksenleri dikey ve yatay olarak eşit aralıklarla bölünmektedir. Excel veri tablomuz için sütun grafiği oluşturmak istediğimizde veri aralığımızı fare ile seçerek ekle sekmesinden sütun grafiğini açarız. Karşımıza sütun grafik modelleri gelir. Tablo için görüntülemek istenilen sütun modelinin seçimi yapılarak sütun grafiği ekrana aktarılabilir.

23 • MS Excel’de Çizgi Grafiği

Resim 2.4 MS Excel’de Çizgi Grafiği Ekleme

Çizgi grafikleri genelde, araştırma ve istatistiksel olarak hazırlanmış olan veri tablolarının değerlerindeki kesişim noktalarını daha iyi görebilmek amacıyla kullanılmalıdır. Çizgi grafikleri iki ölçekli grafikler kategorisine girer. Her bir nokta yatay ve dikey ölçek üzerinde bir değere sahiptir. Bu noktalar çizgilerle birleştirilir. Çizgi grafikleri genelde eğilim ve dalgalanmaları, bir veya daha fazla faktörün zaman içindeki değişimini göstermek için kullanılır. Çizgi grafiği genel eğimi göstermesi bakımından sütun grafiğine göre daha etkilidir. Ancak çizgi grafiklerinde, değerler arasında karşılaştırma yapmak sütun grafiğine göre daha zordur (Vural, 2004, s.104).

Grafik kullanımı için öneriler şu şekilde ifade edilebilir (Vural, 2004, s.73):  Karmaşık grafikleri küçük parçalara bölünüz.

 Grafikleri ilişkili metinle beraber sununuz.

 Önemli noktalara dikkat çekmek için farklı renkler kullanınız.  Kalın ve düzgün yazı tipini tercih ediniz.

24