Mikro kredi uygulamalarındaki sonuçların etkileri sonucunda Birleşmiş Milletler 2005 senesini Uluslararası Mikro Kredi Yılı olarak ilan etmiş ve 2005 yılı sonunda 100 milyon yoksul kişiye ulaşılıp ve kendi adına çalışabilme olanaklarının oluşturulması ve yoksulluğun 2015 yılına kadar, mikro kredi sayesinde %50 düzeyinde azaltılmasını amaç olarak belirlenmiştir (Harris, 2009:1) Bu çerçevede, dünya çapında sempozyumlar ve kongreler yapılmış olup ve bu kapsamda Küresel Mikro Girişimcilik Ödülü verilmeye başlanmıştır (UNCDF, 2005).
Ülkemizde ise mikro finansman olarak değerlendirilebilecek olan ilk uygulamalar, Osmanlı Devleti zamanına kadar ulaşmaktadır. Osmanlı dönemde nakde sıkışmış olan küçük esnaf, para vakıflarına müracaat ederek kendi mülkü olan evlerini teminat göstererek para yardım alıp ve teminat göstermiş olduğu evinde ise kiracı olarak oturur, borcunu ödedikten sonra tekrar evine sahip olurdu. Bu hizmetle birlikte Vakıflar fakirlere gıda yardımlarında bulunur ayriyeten yolların tamiri gibi kamu yararına işleri de üstlenerek yerine getirirlerdi (Akgül, 2007).
Türkiye’de, Mikro Kredi uygulamaları dünya nazaran oldukça yeni olarak değerlendirilebilecek olmasına rağmen düşünce sistemi bakımımdan oldukça eskiye dayanmaktadır. Osmanlı döneminde mikro finansman olarak değerlendirilebilecek olan ilk uygulamalar, Osmanlı İmparatorluğu dönemine kadar uzanmaktadır. Osmanlı dönemde nakde sıkışmış olan küçük esnaf, para vakıflarına başvurarak kendi mülkü olan evini teminat göstererek nakdî yardım alıp ve teminat göstermiş olduğu kendi evinde kira ödeyerek oturur, borcunu ödedikten sonra tekrar evine sahip olurdu. Bu hizmetle birlikte Vakıflar fakirlere gıda yardımlarında bulunur ayriyeten yolların tamiri gibi kamu yararına işleri de üstlenerek yerine getirirlerdi (Akgül, 2007; Çizakça, 2006:24-25) Para vakıflarının sayısı kuruldukları dönem itibari ile küçümsenmeyecek kadar fazladır. İstanbul’da 1456-1551 yılları arasında 1161 para vakfının kurulmuş olduğu tespit edilmiştir (Döndüren, 2008:4). Para vakıfları sadece İstanbul’da olamayıp aynı zamanda Anadolu da yaygın şekilde kurulmuştur. Bursa ili için 1775-1776 yılına dair yapılmış olan bir araştırmada 516 tane para vakfının olduğu, bu vakıflardan Bursa nüfusunun % 9’una tekabül eden 5887 kişinin kredi imkânlarından yararlandığı belirlenmiştir. Ayrıca Bursa’da para vakıflarından kredi çeken 1775 yılındaki kredi şahıslardan 5887 kişiden 1112’sinin kadın olması da kadınların o dönemde üretim sistemine içerisine dâhil edilmesi açısından oldukça önemli bir göstergedir (Çiftçi, 2004:96). Para vakıflarına ilişkin arşiv çalışmalarında bu kurumların küçük miktarlardaki krediyi esnafa ve üretim yaparak borcunu geri ödeyebilecek girişimcilere vermesi mikro kredi düşüncesinin temellerini oluşturmaktadır. (Çizakça, 2003:12)
Cumhuriyet döneminde ise emanet sandıkları, kredi birlikleri ve kooperatifler küçük esnafın ihtiyaç duyduğu nakit parayı alabilmek için başvurabildikleri başlıca kurumlardır. Ayrıca T.C Ziraat Bankası, T.Halk Bankası A.Ş, Vakıflar Bankası da çiftçilere ve küçük ölçekteki işletmelere devlet destekli olarak düşük kredi sağlayan finans kuruluşlarındandır. Bu finans kuruluşlarından T.Halk Bankası A.Ş son zamanlarda kadın girişimcilere yönelik olarak özel krediler vermektedir. Ayrıca İş Bankası, Garanti Bankası, TSKB gibi özel bazı ticari bankalar tarafından küçük kuruluşlara özel kredi imkan ve hizmeti sağlamaktadır (AKGÜL, 2007; Dolun, 2005:21) Uluslararası standartlarca yapılan değerlendirmeye göre Türkiye’de 6.000 €’yu bulan krediler mikro kredi olarak değerlendirilmektedir (Maurer ve diğ., 2005:7) Bundan dolayı mikro finans ticari amaçlı kurulmuş olan bankaların
portföyünde ciddi bir paya sahiptir. Türkiye’deki mikro finansa yönelik olarak resmi ve gayri resmi kuruluşların informal finans kaynakları, 2000’li yıllara kadarki olan zamanda Ziraat Bankası, Halk Bankası ve Vakıf Bank olduğu ifade edilmektedir (Wilson, Güzel ve Taymaz, 1997:4.)
Kadınlara yönelik olarak değerlendirildiğinde mikro kredi uygulamaları bakımından Türkiye’de sistematik şekilde çalışan iki kurum vardır. İlk uygulama, Yoksulluğu Azaltma Projesi çerçevesinde, Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı (KEDV) tarafından 2002 senesinin Haziran ayında Kocaeli ve İstanbul’daki kadınlara mikro kredi sağlayabilmek için kurulmuş olan MAYA Mikro Ekonomik Destek İşletmesidir. Diğer uygulama ise, Bangladeş merkezli olarak faaliyetlerini sürdüren Grameen Bank’ın desteği ile kurulmuş olan Türkiye İsrafı Önleme Vakfı ve Diyarbakır Valiliği’nce 11 Haziran 2003 tarihinde pilot bölge olarak seçilen Diyarbakır’da başlatılmış olan projedir. Bu proje kapsamında 28 Eylül 2007 tarihine kadar 6.126 kişiye toplam 8.248.656,50 TL kredi sağlanmıştır (KSGM, 2008:32). Türkiye Grameen Mikro Kredi Programı (TGMP), kuruluşundan sonra 2007 yılından itibaren büyümesi ivme kazanmış olup ve ülke genelinde şubeler açmaya başlamıştır. 2003 yılında 2 şube, 8 çalışan ve 292 üyeye dağıtılan kredi miktarı 142.100 TL iken; 2010 yılında ise Türkiye genelinde yayılmış 65 şubesi ile 40.467 kişiye mikro kredi hizmeti vererek 74.122.621 TL mikro kredi kullandırmıştır. 2018 yılında yayınlanan raporda ise 64 ilde 93 şube 206 çalışana ulaşmış ve 32.024 kadına toplamda 107.194.960 lira mikro kredi sağlandığını belirtilmiştir (tgmp.net/tr, 2018).
Türkiye’de bu iki uygulamanın dışında kalmış olan mikro kredi projeleri ve uygulamaları Mikro Finans Kuruluşu özelliği bulunmadığı ve sağlanan krediler sistematik ve düzenli olmadığından dolayı Microfinance Information Exchange (Mixmarket) tarafından değerlendirilmeye tabi tutulmaktadır. Bu projelere Toplum Gönüllüleri Vakfını ve Sosyal Riski Azaltma Projesi (SRAP) tarafından uygulanan “Mikro Kredi ile Topluma Destek Projesi” örnek olarak verilebilir. (SYDGM, 2009; COMCEC, 2007:28)
Bu projelerin haricinde İl Özel İdareleri tarafından da mikro kredi hizmetleri sağlanabilmektedir. 2005 yılı yayınlanan 25772 sayılı Resmi Gazetede yayımlanması ile yürürlüğe girmiş olan 5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 6/a, 43/h maddeleri
kapsamında il Özel İdaresinin yetki, görev ve sorumlulukları bünyesinde mikro kredi hizmetinin verilmesi de eklenmiştir.