AMAÇ VE HEDEFLER - İdari Yapı Bilgileri - Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı

C. İdari Yapı Bilgileri

III. AMAÇ VE HEDEFLER

Bakanlığımızın 2008 yılında revize ederek kamuoyuna duyurduğu 2008-2012 Stratejik Planında yer alan “Suç Ekonomisini, Yolsuzluğu ve Kayıtdışı Ekonomiyi Önlemek” stratejik amacı kapsamında MASAK’ın stratejik hedefi

“Suç Gelirlerinin Aklanmasını ve Terörün Finansmanını Önlemek”tir.

B. Temel Öncelikler

MASAK tarafından, stratejik amaç ve hedefine ulaşılması amacıyla 2011 yılında aşağıdaki çalışmalara öncelik verilecektir:

Elektronik şüpheli işlem bildirimi uygulamasına ilişkin yaygınlaştırma ve iyileştirme çalışmaları yapmak.

Aklama suçu incelemeleri ve yükümlülük denetimlerinde etkinliğin artırılması amacıyla denetim elemanları ile iletişim ve işbirliğinin geliştirilmesine yönelik faaliyetler düzenlemek.

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı suçlarına ilişkin alınan ihbar ve şüpheli işlem bildirimlerinin analiz ve değerlendirme çalışmalarını

mümkün olan en kısa sürede tamamlamak.

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede “önleyici tedbirler” olarak bilinen yükümlülükler konusunda gerek finansal kuruluşlar gerekse finansal kuruluşlar dışındaki yükümlülerin farkındalıklarının artırılması amacıyla eğitim faaliyetleri düzenlemek.

Yükümlülerin suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele kapsamında getirilen yükümlülüklere uyum sağlamaları amacıyla, yükümlüler nezdinde yükümlülüklere uyum denetimleri yapmak.

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanına ilişkin alınan şüpheli işlem bildirimi ve ihbarların analiz ve değerlendirme çalışmalarının daha etkin yapılabilmesi amacıyla, mevcut modüllerin iyileştirilmesi ve yeni uygulamaların geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapmak.

Uluslararası işbirliğinin sağlanması amacıyla, yabancı ülke mali istihbarat birimleri ile istihbari amaçlı bilgi değişimine imkan sağlayan mutabakat muhtıraları imzalamak.

IV. FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER

A. Mali Bilgiler

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığının son beş yıla ilişkin Genel Bütçe ile tahsis edilen ödenek ve harcamaları gösterir tablo aşağıdaki gibidir.

Tablo 5 - Bütçe Ödenek Tahsisi ve Giderlerinin Ekonomik Sınıflandırılması (TL)

Ekonomik Sınıf

Bütçe Giderinin Türü

2006 2007 2008 2009 2010

Ödenek Harcama Ödenek Harcama Ödenek Harcama Ödenek Harcama Ödenek Harcama 1 Personel Giderleri 2.722.500 2.587.895 3.056.500 2.854.782 3.480.428 3.480.427 4.001.300 3.857.398 4.415.800 4.403.254

Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi

Giderleri 198.800 194.382 617.100 251.740 293.020 285.025 338.100 326.949 547.520 544.247

Mal ve Hizmet

Alım Giderleri 568.100 245.794 727.200 372.219 530.500 385.148 671.400 497.195 608.001 566.046

5 Cari Transferler 21.000 18.571 31.000 27.937 51.500 51.379 66.500 64.399 78.000 73.723

6 Sermaye Giderleri 0 0 0 0 0 0 0 0 1.500.000 1.464.333

Toplam 3.510.400 3.046.642 4.431.800 3.506.678 4.355.448 4.201.979 5.077.300 4.745.941 7.149.321 7.051.603

20 Grafik 3 - 01.01.2010-31.12.2010 Tarihleri Arası Harcamalarının Yüzde Dağılımı

Bütçe harcamalarının 31.12.2010 tarihi itibariyle bütçe ekonomik kodlarına göre dağılımı yukarıdaki şekildedir. Grafik 3’te görüldüğü üzere, giderler içinde en büyük kalem personel giderleri olup toplam giderler içindeki payı

%62,44’dür. Diğer harcama kalemlerinin toplam giderlere oranı sırasıyla sosyal

güvenlik kurumlarına devlet pirimi giderleri için %7,72, mal ve hizmet alımları için %8,03, cari transferler için

%1,05 ve sermaye giderleri için %20,77 olarak gerçekleşmiştir. Cari transferler Türkiye’nin (Mali Eylem Görev Gücü ile EGMONT) uluslararası kuruluşlara yapılan yıllık üyelik aidatıdır.

Personel Giderleri 62,44%

Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet

Primi Giderleri 7,72%

Mal ve Hizmet Alım Giderleri

8,03%

Cari Transferler

1,05% Sermaye Giderleri

20,77%

21 B. Performans Bilgileri

1. Düzenleme ve Koordinasyon Faaliyetleri

1.1. Düzenleme Faaliyetleri

Başkanlığımızca 2010 yılında suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele mevzuatımızı uluslararası standartlarla paralel düzeye getirmek amacıyla aşağıda ayrıntılarına yer verilen Yönetmelik değişiklikleri yapılmıştır.

1.1.1. Aklama Suçu İncelemesi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

Bakanlar Kurulunun 04.01.2010 tarih ve 2010/1 sayılı Kararı ile kabul edilen Aklama Suçu İncelemesi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 05.02.2010 tarih ve 27484 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Yönetmelik değişikliği ile 04.08.2007 tarih ve 26603 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Aklama Suçu İncelemesi Hakkında Yönetmeliğin 16’ncı maddesine yeni bir fıkra eklenmiştir.

Söz konusu fıkra ile Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığının, aklama ve terörün finansmanı suçu kapsamında kendisine intikal ettirilen kararlar ve alınan bildirimlerden hareketle, aklama ve terörün finansmanıyla mücadele sisteminin etkinliğini ölçmeye yönelik oluşturulacak istatistiki verileri yayımlamaya yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır.

1.1.2. Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

Bakanlar Kurulunun 1.6.2010 tarih ve 2010/582 sayılı kararı ile kabul edilen Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, 29.06.2010 tarih ve 27626 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu Yönetmelik değişikliği ile 28.12.2009 tarihli ve 2009/15720 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla 02.01.2010 tarih ve 27450 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 13’üncü maddesi ile değiştirilen 24’üncü madde hükmünün, 01.01.2011 tarihinden itibaren uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

1.2. Koordinasyon Faaliyetleri 1.2.1. Mali Suçlarla Mücadele

Koordinasyon Kurulu

5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un 20’nci maddesi gereğince Maliye Bakanlığı Müsteşarı başkanlığında, Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanı, Maliye Teftiş Kurulu Başkanı, Maliye Hesap Uzmanları Kurulu Başkanı, Gelir İdaresi Başkanı, İçişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı, Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürü, Dışişleri Bakanlığı Ekonomik

22 İşler Genel Müdürü, Hazine

Kontrolörleri Kurulu Başkanı, Hazine Müsteşarlığı Banka ve Kambiyo Genel Denetleme Kurumu Başkan Yardımcısı, Sermaye Piyasası Kurulu Başkan Yardımcısı ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkan Yardımcısından oluşan Mali Suçlarla Mücadele Koordinasyon Kurulu, 2010 yılında iki kez olağan olarak toplanmıştır.

21.04.2010 tarihinde düzenlenen ilk Koordinasyon Kurulu toplantısının gündem maddeleri gereğince;

- MASAK’ın 2009 yılı faaliyetleri,

- Aklama suçu incelemelerine ilişkin istatistikler ile yükümlülük denetimlerine ilişkin istatistikler ve uygulamada karşılaşılan sorunlar,

- FATF karşılıklı değerlendirme süreci kapsamında terörün finansmanı konusunda yapılacak yasal düzenlemeler,

30.09.2010 tarihinde düzenlenen ikinci Koordinasyon Kurulu toplantısının gündem maddeleri gereğince ise;

- Aklama suçu inceleme rehberinin güncellenmesi ile

- Aklama suçu incelemeleri ile yükümlülük denetimlerinde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri,

değerlendirilmiştir.

1.2.2. Diğer Koordinasyon Faaliyetleri Aklama ve terörün finansmanı ile mücadelenin başarısında son derece önemli olan ilgili düzenleyici ve denetleyici kurumlar ile kolluk birimleri arasında işbirliği ve koordinasyonun sağlanması çalışmaları kapsamında, Başkanlığımız ve Türkiye Bankalar Birliği tarafından İstanbul’da 11 Mayıs 2010 tarihinde Bakanımız Sayın Mehmet ŞİMŞEK ve FATF Başkanı Sayın Paul VLAANDEREN’in de katılımlarıyla “Türk Bankacılık Sektöründe Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün Finansmanı ile Mücadele” konulu konferans düzenlenmiştir.

Aklama suçu incelemeleri ve yükümlülük denetimlerinde etkinliğin artırılması amacıyla da, Mali Suçlarla Mücadele Koordinasyon Kurulu’nun 21 Nisan 2010 tarihinde düzenlenen ilk toplantısında alınan karar gereğince, 25-26 Mayıs 2010 tarihlerinde Başkanlığımız koordinatörlüğünde denetim birimlerinin yöneticilerinin katılımıyla bir çalıştay düzenlenmiştir. Söz konusu çalıştayın sonuçları Koordinasyon Kurulu’nun 30 Eylül 2010 tarihinde gerçekleştirilen toplantısında değerlendirilmiştir.

Bununla birlikte, 19 Temmuz 2010 tarihi itibariyle Başbakanlık Makamı tarafından onaylanarak uygulamaya konulan “2010-2012 Organize Suçlarla Mücadele Eylem Planı” kapsamında, suç gelirleriyle mücadelede düzenleyici ve denetleyici kurumlar ile kolluk birimleri arasında işbirliği ve koordinasyonun sağlanmasına yönelik bir metodolojinin oluşturulması amacıyla, 27 Aralık 2010

tarihinde Başkanlığımız

koordinatörlüğünde Adalet Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı, Hesap Uzmanları Kurulu Başkanlığı, Gelir

23 İdaresi Başkanlığı, Hazine Müsteşarlığı,

Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ve Sermaye Piyasası Kurumu temsilcilerinin katılımıyla bir çalıştay düzenlenmiştir.

1.3. Diğer Faaliyetler

2010 yılında Başkanlığımızca, 5549 sayılı Kanun ve ikincil mevzuatla ilgili olarak yükümlüler ile diğer kurum ve kuruluşlardan gelen görüş taleplerinin karşılanması çalışmaları kapsamında, 23 adet görüş talebi cevaplandırılmıştır.

Ayrıca 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında Başkanlığımıza yapılan bilgi edinme başvurularının yerine getirilmesi ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin çalışmaları kapsamında yöneltilen soru önergelerinin Başkanlığımızla ilgili olan hususlarının cevaplandırılmasına ilişkin çalışmalar kapsamında da 2010 yılında 152 adet

bilgi edinme başvurusu ve 16 adet soru önergesi cevaplandırılmıştır.

2. Aklamanın ve Terörün

Finansmanının Önlenmesi ile Tespitine Yönelik Çalışmalar

5549 sayılı Kanun ve bu Kanunla ilgili ikincil mevzuat kapsamında yükümlüler, kendileri nezdinde gerçekleşen ya da aracılık ettikleri işlemlerden terörün finansmanı veya suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerinin aklanması şüphesini taşıyanları MASAK’a Şüpheli İşlem Bildirimi (ŞİB) olarak bildirmektedirler.

Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçunun işlenip işlenmediğinin tespitine yönelik olarak Cumhuriyet Savcılıkları ile Mahkemeler MASAK’tan talepte (Adli talep) bulunabilmektedir.

Kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve tüzel kişiler de yine MASAK’a ihbarda bulunabilmektedir.

24 ŞİB, adli talep ve ihbarlarla ilgili olarak

terörün finansmanı veya suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerinin aklanması suçlarına ilişkin olarak MSA Uzmanlarınca analiz ve değerlendirme çalışmaları yapılırken; aklama suçuna ilişkin olarak ayrıca denetim elemanlarınca inceleme de yapılmaktadır.

2.1. Veri Toplama Faaliyeti

5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında Başkanlığımızın görev alanına giren konularla ilgili olarak Başkanlığımıza kişisel ve kurumsal bildirimler intikal ettirilmektedir. Ayrıca suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele kapsamında kamu kurum ve kuruluşları yanında yükümlü gruplarından elektronik ortamda online veya offline olarak temin edilen veriler Başkanlığımız sistemine aktarılmaktadır.

Başkanlığımıza intikal eden bildirimler aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir:

 Yükümlü grupları tarafından gönderilen şüpheli işlem bildirimleri,

 Savcılıklar veya Mahkemelerce yapılan değerlendirme veya inceleme talepleri,

 Diğer kamu kurumlarınca gönderilen bilgilendirme yazıları veya araştırma raporları,

 Gerçek veya tüzel kişilerce yapılan ihbar ve şikâyetler,

 Yurt dışı muadil kuruluşlarca yapılan bildirim ve talepler,

 Yurt dışı gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılan ihbar ve şikâyetler,

 Ulusal ve uluslararası basında çıkan haberlerden içeriği itibari ile resen ihbar kabul edilenler.

Yukarıda sayılan bildirimler niteliği ve Başkanlığımıza intikal şekli dikkate alınarak ise yükümlüler tarafından gönderilen şüpheli işlem bildirimleri, Savcılıklar ve Mahkemeler tarafından yapılan talepler ve diğer kurumlardan gönderilen bildirimler şeklinde kategorize edilebilir. 2010 yılı içerisinde alınan bildirimlerin dağılımı aşağıdaki gibidir:

Tablo 6- 2010 yılında Gönderilen Bildirimlerin Genel Dağılımı

Bildirim Türleri 2010

Şüpheli İşlem Bildirimleri 10.251

Savcılık ve Mahkeme Talepleri 107

Diğer Bildirimler 433

Toplam 10.791

25 2.1.1. Şüpheli İşlem Bildirimleri

Şüpheli işlem bildirimleri; 5549 sayılı Kanun 4’üncü maddesi uyarınca Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik kapsamında “yükümlü" olarak sayılan gerçek ve tüzel kişiler tarafından gerçekleştirilen veya aracılık edilen işlemlerde, işleme konu malvarlığının yasadışı yollarla elde edildiğinden veya yasa dışı amaçlarla kullanıldığından

şüphelenilmesi halinde Başkanlığımızca belirlenmiş olan standart prosedürlere uyularak gönderilen bildirimlerdir.

Başkanlığımıza intikal eden şüpheli işlem bildirimleri (ŞİB) yıldan yıla artmıştır. 2005 yılında 352 adet olan ŞİB sayısı 2010 yılında 2005 yılına göre 29 kat artarak 10.251’ e ulaşmıştır.

Tablo 7- Şüpheli İşlem Bildirimi Sayıları ve Kaynaklarına Göre Dağılımı Şüpheli İşlem Bildirim

Kaynağı 2005 2006 2007 2008 2009 2010 (*)

Bankalar 351 1133 2903 4889 9480 9968

Aracı Kurumlar 1 7 40 9 168 28

Finansman, Faktoring, Finansal Kiralama ve Yatırım Şirketleri

- - - 15 32 70

Sigorta ve Emeklilik

Şirketleri - - 3 10 129 148

Noterler - - - 1 6 1

PTT Genel Müdürlüğü - - - - 6 25

Yetkili Müesseseler

(Döviz Bürosu) - - - - 2 11

Toplam 352 1.140 2.946 4.924 9.823 10.251

(*) Başkanlığımız 2010 yılı Performans göstergeleri içerisinde alınacak ŞİB sayısı 10.000 adet olarak hedeflenmiş olup, 2010 yılı sonu itibariyle 10.251 adet olarak gerçekleşmiştir. Başkanlığımızca elektronik ortamda ŞİB gönderme faaliyetlerinin bankalar arasında yaygınlaştırılması sağlanarak hedefin üzerine çıkılması sağlanmıştır.

26 Grafik 4- Şüpheli İşlem Bildirimlerinin Sayısal Trendi

Yükümlüler, şüpheli işlem bildirim formlarını düzenlerken bildirime konu şüpheli işleme uygun düşen şüpheli işlem tiplerini form üzerinde işaretlemektedirler. MASAK 6 Sıra Nolu Genel Tebliğine göre 115 farklı şüpheli işlem tipi belirlenmiş olup, bir işlemin birden fazla şüpheli işlem tipine uygun

düşmesi de mümkündür. Dolayısıyla 2010 yılı içerisinde Başkanlığımıza gönderilen 10.251 adet şüpheli işlem bildirimlerinde toplam 19.804 adet şüpheli işlem tipi seçilmiş bulunmaktadır. Bu şüpheli işlem tiplerinin türlerine göre dağılımı aşağıdaki gibidir:

290 352 1.140

2.946

4.924

9.823 10.251

0 2000 4000 6000 8000 10000 12000

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

27 Tablo 8- Şüpheli İşlem Tiplerinin Türlerine Göre Dağılımı (2010)

Sıra

No 2010 Yılı Şüpheli İşlem Tipi Türleri Tip

Sayısı

1 Şüpheli nakit işlemler 4.532

2 Mali profil ile uyumsuz işlemlerde bulunma 3.857

3 Müşterinin beyanlarında ve belgelerinde tutarsızlık 2.902 4 Makul açıklaması olmayan işlemlerde bulunma 2.822

5 Şüpheli kredi işlemleri 1.515

6 Riskli kişilerle mali ilişkiler kurulması 1.331

7 Yurt içine veya dışına yönelik şüpheli elektronik transferler 908

8 Yüksek tutarlı işlemlerin parçalanması 561

9 Riskli ülkeler ile ilgili işlemler 467

10 Başka kişiler üzerinden işlem yapılması 279

11 Şüpheli sigorta işlemleri 211

12 Terör veya terörün finansmanı şüphesi 186

13 Basında çıkan olumsuz haberler 126

14 Diğer 107

Genel Toplam 19.804

Grafik 5- Şüpheli İşlem Tiplerinin Türlerine Göre Dağılımı (2010)

(*) Sütunlar üzerindeki sayılar yukarıdaki tabloda görülen şüpheli işlem tipi türlerinin sıra numarasını ifade etmektedir.

(1)

(2)

(3) (4)

(5) (6)

(7)

(8) (9)

(10) (11) (12) (13) (14)

-500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000 4.500 5.000

Şüpheli İşlem Tipi Sayısı

Şüpheli İşlem Tipi Türleri (*)

28 Yukarıdaki grafikte görüldüğü üzere,

2010 yılı içerisinde şüpheli bulunan mali işlemler ile ilgili olarak çoğunlukla aşağıdaki hususlar öne çıkmaktadır.

 Dikkat çekecek biçimde yüksek tutarlı nakit çekme veya yatırma işlemlerinde bulunulması,

 Müşterinin mali profili ile gerçekleştirdiği işlem arasında

makul bir ilişki veya orantının bulunmaması,

 Müşterinin beyanları, ibraz ettiği belgeler ve davranışları ile fiili durum arasında tutarsızlıklara rastlanılması,

 Makul açıklaması bulunmayan işlemlerin gerçekleştirilmesi.

Tablo 9- Terörün Finansmanı Konulu Şüpheli İşlem Bildirimi Sayılarının Yıllara Göre Dağılımı

Yıllar 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Şüpheli İşlem Bildirimi

Sayısı 3 6 13 217 228 49 186

2.1.2. Savcılıklar ve Mahkemeler Tarafından Yapılan Değerlendirme ve İnceleme Talepleri

Cumhuriyet Savcılıkları ile Mahkemeler 5237 sayılı TCK’nın 282’nci maddesinde tanımlanan “Suçtan Kaynaklanan

Malvarlığı Değerlerini Aklama Suçu”nun işlenip işlenmediğinin tespitine veya bu suça yönelik maddi menfaatin bulunduğu durumlara ilişkin değerlendirme veya inceleme taleplerini Başkanlığımıza intikal ettirmektedirler.

Tablo 10- Savcılıklar ve Mahkemeler Tarafından Yapılan Değerlendirme ve İnceleme Taleplerinin Yıllara Göre Dağılımı

Yıllar 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Savcılıkların ve Mahkemelerin Değerlendirme ve İnceleme Talepleri

178 93 84 74 69 107

29 Grafik 6- Savcılıklar ve Mahkemeler Tarafından Yapılan Değerlendirme ve İnceleme Taleplerinin Sayısal Trendi

2.1.3. Diğer Bildirimler

Kamu kurum ve kuruluşları, gerekli gördükleri hususları kendi kurumlarınca hazırlanmış olan raporlarla veya yazı ile aklama suçu açısından değerlendirilmek üzere Başkanlığımıza göndermekte-dirler. Gerçek ve tüzel kişiler ile yurt dışı muadil kuruluşlar ve basında çıkan bazı haberler de bildirim kaynağı olarak değerlendirilebilmektedir.

Başkanlığımızın görev alanına girmediği anlaşılan ihbarlar ise ilgili kurumlara sevk edilmektedir.

ŞİB ve savcılık ile mahkeme talepleri dışında Başkanlığımıza intikal eden diğer bildirimlerin kaynaklarını gösterir tablo aşağıda yer almaktadır.

178

74 69

107

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200

2005 2006 2007 2008 2009 2010

30 Tablo 11- Diğer Bildirimlerin Sayıları ve Kaynaklarına Göre Dağılımı

Diğer Bildirimler 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Kamu Kurumları 157 117 120 115 100 91

Bankalar 18 38 8 - - 1

Basın 8 4 5 3 2 2

Gerçek Kişi / Özel Hukuk Tüzel

Kişileri 135 304 284 359 350 331

Yurtdışı 4 7 5 3 6 8

Toplam 322 470 422 480 458 433

Grafik 7- 2010 Yılında Gelen Diğer Bildirimlerin Kaynaklarına Göre Dağılımı

Kamu Kurumları 21%

Bankalar Basın 0%

Gerçek Kişi / Özel Hukuk Tüzel

Kişileri 76%

Yurtdışı 2%

31 Başkanlığımıza 2010 yılı içerisinde Savcılıklar ve Mahkemeler tarafından yapılan değerlendirme ve inceleme talepleri ile diğer kişi ve kurumlardan intikal eden bildirimlerin birlikte değerlendirilmesi halinde, bildirim konusu açısından dağılımı aşağıdaki gibidir:

Tablo 12- 2010 Yılında Gelen Adli Talepler ile Diğer Bildirimlerin Sayıları ve Kaynaklarına Göre Dağılımı

Adli Talepler ve Diğer Bildirimler Bildirim Sayısı

Vergi Kaçırma 127

Tefecilik 82

Gümrük Mevzuatına Aykırılıklar 54

Karapara Aklama 47

Dolandırıcılık 45

Uyuşturucu Madde Ticareti 22

Kaynağı Belli Olmayan Kazançlar 20

İhaleye Fesat Karıştırma 15

Sigorta İşlemlerinde Usulsüzlük 10

Terör 10

Yolsuzluk 10

Kamu Görevlisini Şikâyet 9

Görevi Kötüye Kullanma 6

Gümrük Kapısında Yakalanan Nakit Para 6

Manipülasyon 6

Akaryakıt Kaçakçılığı 4

Hırsızlık 4

Devlet Aleyhine Örgüt Kurma 3

Fatura Ödeme Merkezi 3

İnsan Ticareti 3

Kumar Oynatmak 3

Örgüt Kurmak 2

Sahtecilik 2

Tehdit 2

Zimmet 1

Diğer 44

Genel Toplam 540

32 Grafik 8- 2010 Yılında Gelen Adli Talepler ile Diğer Bildirimlerin Sayıları ve

Kaynaklarına Göre Dağılımı

Yukarıdaki grafikte görüldüğü üzere, Savcılıklar ve Mahkemeler tarafından yapılan değerlendirme ve inceleme talepleri ile diğer kişi ve kurumlardan Başkanlığımıza intikal eden bildirimlerin çoğunlukla aşağıdaki konuları ihtiva ettiği görülmektedir.

 Vergi mevzuatına aykırı işlemlerde bulunmak,

 Tefecilik yapmak,

 Gümrük mevzuatına aykırı işlemlerde bulunmak,

 Karapara aklamak.

2.1.4. Bilgi Talepleri

9 Haziran 1995 tarihinde, Brüksel’de 24 ülke ve 8 uluslararası örgütün bir araya gelmesiyle “Egmont Grubu”

oluşturulmuştur. Egmont Grubu’nun temel amacı; ülkelerin karaparanın aklanmasıyla mücadelede ulusal sistemlerini geliştirebilmelerine yardımcı olmak ve uluslararası bilgi değişiminin önündeki engelleri kaldırmaktır. Söz konusu yardımın kapsamı içerisinde mali istihbarat birimlerine teknolojik yardım, personel eğitimi, tecrübe ve bilgi aktarılmasının yanı sıra uluslararası bilgi değişiminin geliştirilip, sistematik bir yapıya kavuşturulması da bulunmaktadır.

31.12.2010 tarihi itibarıyla Egmont Grubu’nun, ülkemiz de dahil olmak üzere 120 üyesi bulunmaktadır.

0 20 40 60 80 100 120 140

VERGİ KAÇIRMA TEFECİLİK GÜMRÜK MEVZUATINA … KARAPARA AKLAMA DOLANDIRICILIK DİĞER UYUŞTURUCU MADDE TİCARETİ KAYNAĞI BELLİ OLMAYAN … İHALEYE FESAT KARIŞTIRMA SİGORTA İŞLEMLERİNDE … TERÖR YOLSUZLUK KAMU GÖREVLİSİNİ ŞİKÂYET GÖREVİ KÖTÜYE KULLANMA GÜMRÜK KAPISINDA … MANİPÜLASYON AKARYAKIT KAÇAKÇILIĞI HIRSIZLIK DEVLET ALEYHİNE ÖRGÜT … FATURA ÖDEME MERKEZİ İNSAN TİCARETİ KUMAR OYNATMAK ÖRGÜT KURMAK SAHTECİLİK TEHDİT ZİMMET

33 Tablo 13- Egmont Kapsamında Bilgi Alışverişinin Yıllara Göre Dağılımı

Yıl Diğer FIU'ların MASAK'tan

Talepleri

MASAK'ın Diğer FIU'lardan Talepleri biriminden Başkanlığımıza 188 adet bilgi talebinde bulunulmuştur. Söz konusu taleplerin %50’sinden fazlası ABD, Almanya, Belçika, İngiltere, Rusya, Bulgaristan, Jersey ve Yunanistan mali istihbarat birimlerinden alınmıştır. Genel olarak bu birimler ülkelerinde gerçekleştirilen olağandışı ya da şüpheli mali işlemlere ilişkin Türk vatandaşlarının yaptığı ya da Türkiye’ye veya Türkiye’den ülkelerine yapılan para transferlerine ilişkin Başkanlığımızdan bilgi istemektedirler.

Başkanlığımız 2010 yılında 27 mali istihbarat biriminden 63 adet bilgi talebinde bulunmuştur. Başkanlığımız tarafından gönderilen taleplerin toplamının %50’sinden fazlasını ABD, İngiltere, Almanya, İspanya, Belçika, İsviçre, Fransa ve Rusya Mali İstihbarat Birimlerinden yapılan talepler oluşturmaktadır. Başkanlığımızın diğer ülke mali istihbarat birimlerinden yaptığı bilgi talepleri çoğunlukla terör/terörün finansmanı, dolandırıcılık, uyuşturucu ticareti suçları ile ilgili kişi ve şirketlere ilişkindir.

2.2. Analiz, Değerlendirme ve İnceleme Faaliyetleri

MASAK, terörün finansmanın ve suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi ve bu suçların tespitine yönelik olarak analiz, değerlendirme çalışmalarını

yapmakta olup, suç gelirlerinin aklanmasının tespiti kapsamında sayılanlara ilaveten inceleme de yapmaktadır.

Analiz; 5549 sayılı Kanun kapsamında toplanan muhtelif veriler ile alınan ihbar ve bildirimlerin, istatistiki ve analitik yöntemler kullanılarak ve teknik araçlar yardımıyla işlenmesi suretiyle bunlardan nitelikli mali istihbarat elde etmeye yönelik olarak yapılan çalışmalardır.

Değerlendirme; MASAK’ın nüfuz ettiği olaylar veya yapılan analizlere istinaden malvarlığına ve kişilere yönelik olarak aklama suçuyla ilgili ciddi şüphe ve emarelerin ortaya çıkarılmasına yönelik olarak yapılan çalışmalardır.

İnceleme; aklama suçunun işlendiği hususunda olguların varlığının tespitine yönelik olarak yapılan çalışmalardır.

MASAK 5549 sayılı Kanunun 19’uncu maddesine göre, terörün finansmanı ve suç gelirlerinin aklanması suçlarıyla ilgili analiz ve değerlendirme çalışmalarını Mali Suçları Araştırma Uzmanları vasıtasıyla yaparken; suç gelirlerinin aklanması suçuyla ilgili incelemeleri ise Maliye Müfettişleri, Hesap Uzmanları, Gümrük Müfettişleri, Gelirler Kontrolörleri, Bankalar Yeminli Murakıpları, Hazine Kontrolörleri, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme

Belgede Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (sayfa 18-0)