Stres Testi Sürecinde Kullanılan Mekanik

Stres testleri sürecinde kullanılan mekanik yaklaşımlarda belli senaryolar yerine pek çok sayıda farklı olasılık üzerinde yoğunlaşılmakta ve portföy üzerindeki etkisi en olumsuz olan olasılık bileşimi tespit edilmektedir Bu yaklaşımlar ele alınan olasılıkların

sayısına paralel olarak senaryo analizine göre daha kapsamlı yaklaşımlar olup, daha yoğun hesaplamalar gerektirmektedir. Ayrıca bazı mekanik yaklaşımların olağandışı olay ve sonuçların ortaya çıkma olasılığına ilişkin göstergeler sağlaması da mümkündür.

Faktör itme yöntemi (factor push method), azami zarar optimizasyonu (maximum loss optimisation) ve en kötü durum senaryosu (worst-case scenario) stres testi sürecinde kullanılan mekanik yaklaşımlardır.

Faktör itme yöntemi, finansal baskı etkisinin ticari portföy üzerinde etkisini belirleyen nispeten daha basit bir yöntemdir. Ticari portföy bileşenlerinin herbirinin verili durumuna ilişkin (fazla veya açık opzisyon) olarak risk etkeninin fiyatının değiştirilmesi (itilmesi) ve bu değişimlerin tümünün ticari portföyde oluşturduğu zararın tespit edilmesi esasına dayanmaktadır. Yöntemin uygulanması sırasında öncelikle bir güven aralığı seçilmekte ve sabit güven faktörü belirlenmekte, daha sonra her bir fiyat güven faktörü ile standart sapmasının çarpılması kadar en kötü duruma yol açacak şekilde, duruma göre artırılmakta

veya azaltılmaktadır. Bu şekilde bir araya getirilen en olumsuz fiyat hareketleri en kötü durum senaryosunu vermekte ve azami zarar, portföyün mevcut değeri ile en kötü durum senaryosu altında aldığı değer arasındaki fark olmaktadır.

Bilgisayar programları kullanılarak kolay uygulanabilmesi ve normal dağılım benzeri varsayımlara bağlı olmaması gibi avantajları olan faktör itme analizinin, fiyatlar arasındaki risk etkenlerine olan duyarlılık farklılıklarını dikkate almaması ve azamı zararın risk etkenlerinin en uç değerlerinde (örneğin azami zararın fiyatların güven faktörü çarpı standart sapma kadar oynaması durumunda ortaya çıktığını varsaymaktadır) ortaya çıktığı şeklindeki her zaman doğru olmayan bir varsayıma dayanması gibi dezavantajları bulunmaktadır.

Azami zarar optimîzasyonu, faktör itme analizinin azami zararın risk etkenlerinin en uç değerlerinde, örneğin azami zararın fiyatların güven faktörü çarpı standart sapma kadar oynaması durumunda ortaya çıktığını varsaymasının yarattığı sakıncayı

gidermek amacıyla kullanılmaktadır. Azami zarar optimîzasyonu yaklaşımının faktör itme analizinden tek farkı bu yaklaşımın risk faktörlerinin ortalama değerleri için de ortaya çıkan zararı incelemesidir.

Sonuç olarak, RMD yaklaşımları belli bir azami olasılıkla ne kadar zarar doğabileceğine ilişkin bilgi sağlarken, stres testleri olağanüstü kötü bir olayın gerçekleşmesi halinde karşılaşılabilecek zarara ilişkin bilgi sunduğundan RMD uygulamalarını tamamlamaktadır. Ayrıca stres testleri, risk yönetim sisteminin zayıf noktalarına (kullanılan varsayımların hatalı olması gibi) dikkat çektiğinden sağlam risk yönetim sistemleri oluşturabilmek için stres testlerinin uygulanması gerekmektedir. Bunlara ek olarak, stres testlerinin sunduğu bilgiler şirket içinde sermayenin hangi alanlara tahsis edileceğine ilişkin kararlar verilirken de oldukça etkili olmaktadır.

SONUÇ VE DEĞERLENDİRME

Dünya finans piyasalarında yaşanan globalleşme olgusu piyasa işlem hacimlerinde artışlara sebep olmuştur. Söz konusu gelişmeler bankacılık sektörününün bilançolarına yansımış ve bankacılık sektöründe tutulan portföylerin önemi artmıştır. Ancak yaşanan finansal krizlerle birlikte finansal kuruluşların

batması veya büyük zararlarla karşı karşıya kalmaları, işleme konu portföylere ilişkin risk yönetiminin öneminin artmasına yol açmıştır.

Finansal varlık ve yükümlülüklerin

değerlerinde beklenmedik değişimlerin ortaya çıkması olarak tanımlanabilen piyasa riski, bazen sistematik bir riske dönüşebilmekte ve finansal istikrarın bozulmasına sebep olabilmektedir. Mali krize sebep olmasından dolayı düzenleme otoriteleri dalgalanlanmalardan kaynaklanan piyasa riskine karşılık önlem almaya yönelmişlerdir. Piyasa riskinin, bankaların karşı karşıya kaldığı önemli risk unsuru haline gelmesiyle birlikte Basel Komitesi gibi uluslararası gözetim ve denetim otoriteleri bankaların piyasa riskine karşı alması gereken tedbirlere yönelik öneriler sunmuşlardır. Söz konusu öneriler içerisinden porföyden kaynaklı piyasa riskini karşılamak üzere sermaye tahsisi yapılması önerisi uluslararası alanda kabul görmüştür. Sermaye yeterliliği rasyosu hesaplanmasına piyasa riski de dahil edilmiştir.

Piyasa riskine karşılık sermaye gereğinin hesaplanmasına yönelik olarak finansal kurumlar ile

gözetim ve denetim otoritelerinin benimsedikleri modellerden biri içsel model yaklaşımıdır. Bu yaklaşım üç temel üzerine oturtulmuştur. Birincisi, portföylere ilişkin piyasa riskinin ölçülmesi ve sermaye gereğinin belirlenmesi, ikincisi, piyasa riskinin ölçülmesinde kullanılan yöntemlerin değerlendirilmesine yönelik test uygulamaları ve üçüncüsü de portföyün varsayımsal olaylar karşısındaki duyarlılığın ölçülmesidir.

Riske Maruz Değer, belirli bir süre ve güvenilirlik düzeyinde, bir portföyün uğrayabileceği maksimum zararın bir ölçüsü olarak tanımlanmaktadır. Bir başka deyişle Riske Maruz Değer, A değerindeki bir

varlığın, t gün içinde elden çıkarılması durumunda, %c olasılıkla B’den fazla zarar edilmeyeceğini ifade etmektedir.

Riske Maruz Değer yöntemi farklı piyasalarda karşı karşıya kalınan farklı risklerin birleştirilmesinin bir yolu olarak ortaya atılmıştır. Bu yolla çeşitli piyasalardaki risk düzeyleri, risk faktörlerinin birleştirilmesiyle tek bir sayı olarak ifade edilebilmektedir. Anşılmasının kolaylığı nedeniyle de

Riske Maruz Değer ortak bir risk dili olarak ele alınmaktadır.

Riske Maruz Değer yöntemi, bir risk ölçme tekniği olması yanında, bir risk yönetim metodu olması yönüyle de bankacılık sektörü açısından önem arzetmektedir. Riske Maruz Değer, piyasa riskine maruz sermaye gereğinin belirlenmesi, iç sermaye tahsisi, performans ölçümü, risk kontrol ve limitlerinin belirlenmesi ile risk raporlamada kulllanılabilmektedir. Söz konusu yöntem, bankacılık işlemlerinden kaynaklanan riskler hakkında gerçekçi bilgiyi yansıtması ve üst düzey yönetiminin risk ölçüm ve yönetim sürecine daha aktif olarak yer almasını sağlaması açısından da bankalar için önem taşımaktadır.

Çalışmamızda riske maruz değerin hesaplanmasına yönelik bir uygulama yapılmıştır. Söz konusu uygulamada İMKB 100 indeksi ile TRL/USD döviz kuru esas alınmıştır. Uygulamada, ödenmiş sermayesi 20.000 Milyar TL tutarında olan bir X Bankası’nın İMKB 100’ü temsil eden 1.500 Milyar TL’lik bir hisse senedi pozisyonu ile 1 Milyon USD

tutarında açık pozisyondan oluşan portföylerin tekil pozisyon bazında varyans-kovaryans yöntemine göre günlük RMD tahmini yapılmış, ardından Riske Maruz Sermaye ve Piyasa Riskine Maruz Tutar bulunmuştur.

Uygulamada oluşturulan gözlem seti 31.10.2001 – 05.11.2003 dönemini kapsamaktadır. Ele alınan dönemin belirgin özelliği seçim öncesi ve seçim sonrası uygulamalara dayanmasıdır. 31.10.2001- 01.11.2002 dönemi seçim öncesi bir yıllık, 04.11.2002-05.11.2003 dönemi seçim sonrası bir yıllık süreci kapsamaktadır. Tahminlerde her iki dönem özelliklerinin etkisi görmek açısından söz konusu dönemler esas alınmıştır.

Yapılan hesaplar sonucunda; seçim öncesi bir yıllık ve seçim sonrası bir yıllık dönemler karşılaştırıldığında; ödenmiş sermayesi 20.000 Milyar TL olan X Bankasının İMKB 100’ü temsil eden 1.500 Milyar TL’lik portfoye ait RMD’nin ve RMD’ye paralel olarak riske maruz sermayenin ve piyasa riskine maruz tutarın seçim sonrası yükseldiği; 1 Milyon USD tutarında açık pozisyondan oluşan portföye ait RMD’nin ve

RMD’ye paralel olarak riske maruz sermayenin ve piyasa riskine maruz tutarın seçim sonrası düştüğü tespit edilmiştir.

Ülkemizde BDDK ve Basel Komitesi’nin önerilerine paralel olarak sermaye yeterliliğinin ölçülmesi ve değerlendirilmesi ile piyasa riskine ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. Bu açıdan bakıldığında dünyada yaygın kullanım alanı olan Riske Maruz Değer yönteminin ülkemizde de kullanımının yaygınlaşması beklenmektedir. Ancak bu yöntemin uygulamasının bankalara hem yatırım maliyeti hem de piyasa riski karşılığı tutulacak sermaye açısından ilave bir yük getireceği aşikardır. Bu nedenle söz konusu yöntemin ülkemizin oldukça yüksek volatiliteye sahip piyasa işlemlerine uygulanmasının zaman alacağı düşünülmektedir. Öte yandan söz konusu modelin banklarda uygulanması, her türlü veri akışını doğru ve güvenli bir şekilde biriktirip işleyecek bir yazılım ve donanım istemi ile piyasa davranışları konusunda deneyimli insan kaynağını gerektirmektedir.

YARARLANILAN KAYNAKLAR

ACTIVE AR-ME, "Risk Yönetimi Sadece Mevzuattaki Koşullara Uymak için Yapılmamalı", Activeline, Cüneyt Sezgin ile yapılan röportaj,(Çevrimiçi) http://activefinans.com/activeline/sayi

12/risk_yonetimi.html

AKSET, Kaan,"Basel Komitesi Tarafından Yayınlanan Yeni Sermaye Yeterliliği çerçevesi İstişare Raporu

Üzerine Gözlemler”, Active Bankacılık ve Finans Dergisi, Sayı:4, Eylül-Ekim 2001.

AKSOY, Tamer, Tüm Yönleriyle Denetim, Ankara, Yetkin Hukuk Yayınları; 2002.

Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik (31 Ocak 2002 Tarih Ve 24657 Sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanmıştır.)

Bank of England, "Memorandum of Understanding Between HM Treasury, The Bank of England and The FSA",(Çevrimiçi)http://www.bankofengland.co.uk/legisl ation/mou.pdf,

BATTAL, Ahmet, Bankalar Kanunu Şerhi, TBB, Yayın No: 234. Eylül 2003.

BDDK, "TBB Genel Sekreterliği'ne Hitaben BDDK.RGTAD.-II.1-8111 sayılı, 03.10.2000 tarihli

yazı", (Çevrimiçi) http://www.bddk.org.tr/turkce/mevzuat/tbbgenelge.doc

BESIS, Joel, Risk Management in Banking, Newyork, John Wiley&Sons, Inc., July, 2001.

BIS, "History of The Basel Committee and Its Membership", Basel, March 2001, (Çevrimiçi) http://www.bis.org/publ/bcbs 101.pdf (19.06.2001)

BO, D, “Value at Risk”, www.gloriamundi.org

BOLGÜN, Evren ve AKÇAY, Barış, Risk Yönetimi, 1.bs., İstanbul, Scala Yayıncılık, 2003.

CADE, Eddie, Managing Banking Risks, Abington, Gresham Books, 1997.

DENNIS, G. Uyemura ve DONALD, R. Van Deventer, Financial Risk Management in Banking, Salem MA, A Bankline Publication, 1993.

DEVECİ, Nebil, “Bankacılık Sektöründe Risk Yönetimi: Piyasa Riski ve Riske Maruz Değer(Value at Risk), Gazi Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2002.

HOLTON,G.A., “Closed Form Value at Risk”, www.contingencyanalysis.com

http://www.fsa.gov.uk/vhb/html/SUP/SUP1.1.html

http://activefinans.com/activeline/sayi 12/risk_yonetimi.html, s.y.

JORION, P. “Value at Risk”, 2nd Edition, McGraw- Hill,2001

KAVAL, Hasan, Bankalarda Risk Yönetimi, Ankara, Yaklaşım Yayınları, 2000.

KAVAL, Hasan, Banka İşletmelerinde Maliyet Karlılık Analizleri ve Risk Yönetimi, G.Ü. İ.İ.B.F, Ocak 1995.

KESPİÇ, Cüneyt Yenal ve ŞİMŞEK, Hamza "Türk Bankacılık Sektörünün Yapısı ve Avrupa Birliği". Banka-

Mali ve Ekonomik Yorumlar. Yıl:38. Sayı:7 Temmuz 2001.

KÖYLÜOĞLU, Uğur,“Risk Yönetimi! Zaman Geçirmeden Neden? Nasıl?", Active Bankacılık ve Finans Dergisi, Yıl:3, Sayı:17, Mart-Nisan 2001.

LAURENCE,H. Meyer, "Why Risk Management is important for Global Financial Institutions", BIS Review 68/2000.

LINSMEIER, T.J. ve PEARSON, N.D., “Risk Measurement: An Introduction To Value at Risk”, http://econwpa.wustl.edu

LOPEZ, J.A.,”Methods For Evaluating Value at Risk Estimates”,FRBNY Economic Policy Review, October1998.

PARLAKKAYA, Raif, Finansal Türev Ürünler ile Mali Risk Yönetimi ve Muhasebe Uygulamaları, Nobel Yayın, Ankara,2003.

Riscmetrics,”Riscmetrics Technical Document”, www.riscmetrics.com

ŞAHİN, Kazım Deniz,Türk Bankacılık Sektöründe Risk Yönetimi, İ.Ü. İ.İ.B.F, İstanbul, Ocak 2004.

ŞİŞMAN, Övünç, "Kurum Çapında Risk Yönetim Anlayışı: Entegre Risk Yönetimi ve RAROC", İç Denetim Dergisi, Sayı:l, Sonbahar 2001.

TALEP, N., “Against Value at Risk”, http://pwl.net.com/~ntaleb,1997

TBB, “Yeni Sermaye Uzlaşısı Basel Bankacılık Gözetim ve Denetim Komitesi Ocak 2001 Belgesi”,www.tbb.gov.tr

TCMB, "IMF Niyet Mektubu", (Çevrimiçi) http://www.tcmb.gov.tr/

TULGAR, Koray,Ticari Bankalarda Aktif Pasif Yönetimine Giriş, Ankara,TBB Yayını, 1993.

UYSAL, Hasan,“Piyasa Riskinin Tespitinde Riskteki Değer(Value at Risk) Yöntemi”,Sermaye Piyasası Kurulu, Aracılık Faaliyetleri Dairesi, Yeterlilik Etüdü,Ankara,1999.

YAY, Turan, YAY, G.Gürkan Yay ve YILAMZ, Ensar, “Küreselleşme Sürecinde Finansal Krizler ve Finansal Düzenlemeler”, 1.bs., İstanbul, İTO Yayın No:2001.

YILMAZTÜRK, Pınar, Bankalarda Piyasa Riski Yönetimi ve Bir Anket Çalışması, A.Ü, İ.İ.B.F, Ankara, Eylül 2003.

YOLALAN, Reha, "Risk Yönetimi ve İç Denetime İlişkin Uluslar Arası Gelişmeler ve Türkiye'ye Yansımaları", Türkiye İç Denetim Enstitüsü Yuvarlak Masa Toplantısı'nda yapılan konuşma, İç Denetim Dergisi, Sayı:1, Sonbahar 2001.

Tarih IMKB 100 TRL/

USD Tarih IMKB 100 TRL/

USD Tarih IMKB 100 TRL/ USD Tarih IMKB 100 TRL/ USD 31.10.2001 9.848,76 1,580015.01.2002 13.348,01 1,3600 27.03.2002 11.862,56 1,330005.06.2002 10.383,36 1,4350 01.11.2001 9.634,61 1,572016.01.2002 12.758,91 1,3670 28.03.2002 11.808,74 1,337006.06.2002 10.488,19 1,4450 02.11.2001 10.069,72 1,550017.01.2002 12.893,57 1,3550 29.03.2002 11.679,43 1,345007.06.2002 10.151,02 1,4580 05.11.2001 10.291,85 1,540018.01.2002 13.012,20 1,3420 01.04.2002 11.621,55 1,337010.06.2002 9.866,48 1,4780 06.11.2001 10.456,16 1,520021.01.2002 12.629,37 1,3150 02.04.2002 11.827,22 1,334011.06.2002 9.721,38 1,5060 07.11.2001 10.363,44 1,560022.01.2002 12.639,15 1,3380 03.04.2002 11.276,94 1,315012.06.2002 9.704,09 1,5510 08.11.2001 10.457,31 1,539023.01.2002 12.910,24 1,3600 04.04.2002 11.796,06 1,320013.06.2002 9.774,39 1,5300 09.11.2001 10.080,92 1,560024.01.2002 13.026,08 1,3450 05.04.2002 11.863,50 1,305014.06.2002 9.464,52 1,5720 12.11.2001 10.327,83 1,550025.01.2002 12.871,10 1,3550 08.04.2002 11.455,88 1,315017.06.2002 9.230,70 1,6000 13.11.2001 10.165,80 1,557028.01.2002 12.764,55 1,3255 09.04.2002 11.904,49 1,308018.06.2002 9.575,19 1,5450 14.11.2001 10.636,17 1,535029.01.2002 12.514,98 1,3160 10.04.2002 12.030,94 1,296019.06.2002 9.378,43 1,5370 15.11.2001 11.193,28 1,517030.01.2002 12.539,01 1,3230 11.04.2002 12.257,30 1,290020.06.2002 9.179,35 1,5550 16.11.2001 11.370,89 1,513031.01.2002 13.252,32 1,3020 12.04.2002 12.240,23 1,305021.06.2002 9.220,48 1,5600 19.11.2001 12.263,22 1,458001.02.2002 13.375,36 1,3040 15.04.2002 12.605,92 1,306024.06.2002 8.984,58 1,5850 20.11.2001 11.794,85 1,458004.02.2002 13.074,69 1,3100 16.04.2002 12.220,26 1,297025.06.2002 9.094,77 1,5870 21.11.2001 11.617,16 1,495005.02.2002 12.520,61 1,3020 17.04.2002 12.263,26 1,303026.06.2002 8.627,42 1,6400 22.11.2001 11.856,00 1,495006.02.2002 12.257,41 1,3250 18.04.2002 12.010,09 1,302027.06.2002 9.009,19 1,5940 23.11.2001 11.719,40 1,488007.02.2002 11.702,06 1,3420 19.04.2002 11.970,94 1,304028.06.2002 9.379,92 1,5750 26.11.2001 12.062,84 1,465008.02.2002 11.255,27 1,3950 22.04.2002 11.759,72 1,318001.07.2002 9.564,99 1,5600 27.11.2001 11.721,91 1,465011.02.2002 11.675,15 1,3720 24.04.2002 11.775,13 1,340002.07.2002 9.134,97 1,6140 28.11.2001 11.129,27 1,475012.02.2002 11.616,25 1,3650 25.04.2002 11.800,49 1,375003.07.2002 9.008,37 1,6150 29.11.2001 10.961,03 1,490013.02.2002 11.826,87 1,3410 26.04.2002 12.041,19 1,350004.07.2002 9.059,96 1,6220 30.11.2001 11.633,93 1,474014.02.2002 11.845,33 1,3500 29.04.2002 11.657,26 1,338005.07.2002 9.351,16 1,6050 03.12.2001 11.467,24 1,475015.02.2002 11.478,59 1,3510 30.04.2002 11.441,50 1,338008.07.2002 8.912,16 1,6800 04.12.2001 11.308,43 1,475018.02.2002 11.270,72 1,3475 01.05.2002 11.479,72 1,365009.07.2002 8.747,92 1,6630 05.12.2001 11.930,64 1,449019.02.2002 11.517,28 1,3810 02.05.2002 11.321,90 1,358010.07.2002 8.916,46 1,6580 06.12.2001 12.687,29 1,446020.02.2002 11.091,91 1,3670 03.05.2002 11.469,04 1,368011.07.2002 8.990,20 1,6700 07.12.2001 12.662,84 1,451021.02.2002 11.165,82 1,3810 06.05.2002 11.447,25 1,375012.07.2002 9.499,41 1,6580 10.12.2001 12.645,29 1,435026.02.2002 10.931,75 1,4010 07.05.2002 11.655,40 1,370015.07.2002 9.396,68 1,6730 11.12.2001 12.549,85 1,433027.02.2002 11.186,75 1,4080 08.05.2002 12.117,17 1,375016.07.2002 9.555,65 1,6800 EK

Tarih IMKB 100 TRL/

USD Tarih IMKB 100 TRL/

USD Tarih IMKB 100 TRL/ USD Tarih IMKB 100 TRL/ USD 12.12.2001 12.719,11 1,424028.02.2002 11.055,67 1,3930 09.05.2002 11.944,79 1,378017.07.2002 10.523,72 1,6368 13.12.2001 12.655,77 1,405001.03.2002 11.470,86 1,3870 10.05.2002 11.638,90 1,380018.07.2002 10.552,29 1,6500 14.12.2001 12.761,86 1,440004.03.2002 11.665,30 1,3760 13.05.2002 11.669,23 1,390019.07.2002 10.472,98 1,6650 19.12.2001 12.788,89 1,470005.03.2002 11.418,64 1,3800 14.05.2002 11.613,90 1,400022.07.2002 10.116,48 1,6750 20.12.2001 12.679,17 1,480006.03.2002 11.346,69 1,3650 15.05.2002 11.402,18 1,393023.07.2002 10.133,54 1,6700 21.12.2001 12.721,20 1,480007.03.2002 11.621,16 1,3730 16.05.2002 11.218,98 1,402024.07.2002 9.714,96 1,6900 24.12.2001 12.686,33 1,466008.03.2002 11.704,93 1,3580 17.05.2002 10.609,89 1,460025.07.2002 9.753,83 1,6720 25.12.2001 12.875,79 1,444011.03.2002 11.336,31 1,3620 20.05.2002 10.761,73 1,432026.07.2002 10.069,12 1,6850 26.12.2001 13.068,43 1,454012.03.2002 10.842,11 1,3605 21.05.2002 10.895,70 1,405029.07.2002 10.179,79 1,6860 27.12.2001 13.608,99 1,443013.03.2002 10.594,02 1,3600 22.05.2002 10.603,24 1,409530.07.2002 10.344,17 1,6970 28.12.2001 13.782,76 1,447014.03.2002 10.614,28 1,3520 23.05.2002 10.774,21 1,411031.07.2002 10.236,46 1,6850 02.01.2002 14.077,98 1,445015.03.2002 10.771,86 1,3400 24.05.2002 10.894,27 1,405001.08.2002 10.582,03 1,6600 03.01.2002 14.272,67 1,410018.03.2002 10.604,90 1,3450 27.05.2002 11.199,04 1,396002.08.2002 10.781,61 1,6410 07.01.2002 14.999,51 1,390019.03.2002 10.643,70 1,3645 28.05.2002 10.934,65 1,417005.08.2002 10.639,48 1,6330 08.01.2002 14.878,91 1,387020.03.2002 10.776,31 1,3450 29.05.2002 10.806,54 1,415006.08.2002 10.599,38 1,6450 09.01.2002 14.042,80 1,397021.03.2002 11.471,06 1,3380 30.05.2002 10.508,09 1,430007.08.2002 10.522,74 1,6280 10.01.2002 13.818,59 1,380022.03.2002 11.791,59 1,3410 31.05.2002 10.413,70 1,432008.08.2002 10.595,16 1,6270 11.01.2002 13.616,21 1,376025.03.2002 12.016,53 1,3400 03.06.2002 10.316,91 1,446009.08.2002 10.415,63 1,6440 14.01.2002 13.638,55 1,359026.03.2002 11.639,28 1,3410 04.06.2002 10.386,99 1,432012.08.2002 10.188,64 1,6350 13.08.2002 10.251,72 1,637024.10.2002 10.384,15 1,6820 09.01.2003 10.225,82 1,671028.03.2003 9.631,43 1,7020 14.08.2002 10.038,47 1,630025.10.2002 10.411,77 1,6840 10.01.2003 10.204,05 1,666031.03.2003 9.475,09 1,7110 15.08.2002 9.674,78 1,635028.10.2002 10.437,84 1,6750 13.01.2003 10.412,73 1,659001.04.2003 9.773,83 1,6900 16.08.2002 9.921,76 1,635030.10.2002 10.138,54 1,6720 14.01.2003 10.124,88 1,672002.04.2003 9.804,88 1,6785 19.08.2002 9.829,57 1,637031.10.2002 10.251,92 1,6740 15.01.2003 10.280,69 1,668003.04.2003 10.153,15 1,6650 20.08.2002 9.662,57 1,622001.11.2002 10.217,08 1,6870 16.01.2003 10.467,87 1,653004.04.2003 10.415,02 1,6570 21.08.2002 9.630,50 1,620004.11.2002 10.844,43 1,6725 17.01.2003 10.348,33 1,672007.04.2003 10.742,99 1,6450 22.08.2002 9.463,61 1,640005.11.2002 11.947,28 1,6340 20.01.2003 10.590,28 1,664008.04.2003 10.512,85 1,6400 23.08.2002 9.349,84 1,635006.11.2002 11.973,38 1,6490 21.01.2003 10.570,40 1,664009.04.2003 10.886,18 1,6330 26.08.2002 9.364,93 1,627007.11.2002 13.472,17 1,6190 22.01.2003 10.544,69 1,668010.04.2003 10.629,66 1,6530 27.08.2002 9.277,27 1,630008.11.2002 13.221,79 1,6120 23.01.2003 10.881,88 1,660011.04.2003 10.565,92 1,6450 28.08.2002 9.394,61 1,624011.11.2002 12.773,73 1,6210 24.01.2003 10.825,87 1,665014.04.2003 11.103,38 1,6200 29.08.2002 9.547,30 1,627012.11.2002 12.097,53 1,6370 27.01.2003 10.931,12 1,660015.04.2003 11.169,03 1,6170 EK

Tarih IMKB 100 TRL/

USD Tarih IMKB 100 TRL/

USD Tarih IMKB 100 TRL/ USD Tarih IMKB 100 TRL/ USD 02.09.2002 9.388,86 1,619013.11.2002 12.417,13 1,6170 28.01.2003 10.742,90 1,660016.04.2003 11.366,00 1,6120 03.09.2002 9.307,00 1,623014.11.2002 12.971,09 1,6115 29.01.2003 10.725,66 1,645017.04.2003 11.219,24 1,6090 04.09.2002 9.469,79 1,628015.11.2002 13.597,57 1,5970 30.01.2003 10.945,73 1,639018.04.2003 11.254,04 1,6000 05.09.2002 9.399,87 1,620018.11.2002 14.058,40 1,5720 31.01.2003 11.032,03 1,645021.04.2003 11.504,66 1,5935 06.09.2002 9.653,31 1,625019.11.2002 13.387,93 1,5870 03.02.2003 11.122,03 1,632022.04.2003 11.405,17 1,5970 09.09.2002 9.412,16 1,644020.11.2002 13.292,01 1,5850 04.02.2003 10.658,31 1,642024.04.2003 11.119,61 1,5940 10.09.2002 9.008,26 1,680021.11.2002 13.811,14 1,5750 05.02.2003 10.659,85 1,643025.04.2003 11.341,38 1,5950 11.09.2002 9.268,47 1,661022.11.2002 13.501,38 1,5750 06.02.2003 10.921,78 1,634528.04.2003 11.311,13 1,5850 12.09.2002 9.234,25 1,660025.11.2002 13.052,91 1,5480 07.02.2003 11.013,83 1,631529.04.2003 11.436,18 1,5910 13.09.2002 9.249,21 1,662026.11.2002 12.824,29 1,5620 17.02.2003 11.302,52 1,633030.04.2003 11.509,95 1,5620 16.09.2002 9.093,33 1,672027.11.2002 13.036,91 1,5610 18.02.2003 11.775,49 1,626001.05.2003 11.467,63 1,5468 17.09.2002 9.224,54 1,664028.11.2002 12.923,75 1,5510 19.02.2003 11.607,31 1,640002.05.2003 11.300,73 1,5415 18.09.2002 9.257,54 1,663029.11.2002 13.300,40 1,5340 20.02.2003 11.669,31 1,623005.05.2003 11.112,14 1,5260 19.09.2002 9.263,78 1,658002.12.2002 13.364,17 1,5180 21.02.2003 11.754,00 1,621006.05.2003 10.962,94 1,5450 20.09.2002 9.325,12 1,659003.12.2002 13.226,38 1,5310 24.02.2003 11.392,58 1,616007.05.2003 10.676,29 1,5310 23.09.2002 9.282,25 1,655004.12.2002 13.287,29 1,5450 25.02.2003 11.272,71 1,619008.05.2003 10.783,86 1,5145 24.09.2002 9.072,02 1,650009.12.2002 12.703,78 1,5620 26.02.2003 11.291,93 1,613009.05.2003 10.640,41 1,5020 25.09.2002 9.119,21 1,647010.12.2002 13.047,76 1,5500 27.02.2003 11.486,83 1,599012.05.2003 10.712,87 1,4940 26.09.2002 8.945,30 1,656011.12.2002 12.717,28 1,5570 28.02.2003 11.574,44 1,594013.05.2003 10.590,69 1,4850 27.09.2002 8.878,09 1,660012.12.2002 13.146,83 1,5550 03.03.2003 10.128,88 1,655014.05.2003 10.393,31 1,4830 30.09.2002 8.842,24 1,650013.12.2002 13.047,43 1,5350 04.03.2003 10.616,13 1,620015.05.2003 10.229,41 1,4900 01.10.2002 9.057,45 1,653016.12.2002 12.392,48 1,5490 05.03.2003 10.815,49 1,599516.05.2003 10.306,25 1,5020 02.10.2002 9.001,18 1,647017.12.2002 11.511,01 1,5850 06.03.2003 10.841,80 1,625020.05.2003 10.427,00 1,4620 03.10.2002 8.893,67 1,629018.12.2002 11.568,87 1,6180 07.03.2003 10.961,29 1,617521.05.2003 10.540,85 1,4960 04.10.2002 8.932,58 1,639019.12.2002 11.125,28 1,6400 10.03.2003 10.817,49 1,611022.05.2003 10.695,19 1,4710 07.10.2002 8.912,54 1,648020.12.2002 11.286,45 1,6370 11.03.2003 10.744,68 1,616023.05.2003 11.056,25 1,4650 08.10.2002 8.809,12 1,647023.12.2002 10.702,46 1,6530 12.03.2003 10.614,05 1,617026.05.2003 11.125,34 1,4590 09.10.2002 9.145,58 1,646024.12.2002 10.447,46 1,6750 13.03.2003 10.666,63 1,645027.05.2003 11.088,85 1,4500 10.10.2002 9.320,08 1,634025.12.2002 10.883,52 1,6360 14.03.2003 10.604,30 1,630028.05.2003 11.437,40 1,4390 11.10.2002 9.307,04 1,643026.12.2002 10.396,74 1,6460 17.03.2003 9.482,92 1,722029.05.2003 11.407,09 1,4330 14.10.2002 9.029,59 1,638027.12.2002 10.463,95 1,6510 18.03.2003 10.581,50 1,647030.05.2003 11.381,42 1,4250 15.10.2002 9.291,00 1,639030.12.2002 10.288,12 1,6360 19.03.2003 9.938,21 1,725002.06.2003 11.579,26 1,4300 EK

Tarih IMKB 100 TRL/

USD Tarih IMKB 100 TRL/

USD Tarih IMKB 100 TRL/ USD Tarih IMKB 100 TRL/ USD 16.10.2002 9.189,70 1,644031.12.2002 10.369,92 1,6550 20.03.2003 9.644,31 1,713003.06.2003 11.346,50 1,4330 17.10.2002 9.698,98 1,653002.01.2003 10.598,58 1,6600 21.03.2003 9.406,56 1,733004.06.2003 11.084,67 1,4350 18.10.2002 9.903,86 1,655003.01.2003 10.837,53 1,6450 24.03.2003 8.892,65 1,763005.06.2003 11.129,74 1,4400 21.10.2002 9.997,49 1,657006.01.2003 10.357,34 1,6600 25.03.2003 9.187,88 1,699006.06.2003 10.973,38 1,4200 22.10.2002 10.137,35 1,655007.01.2003 9.752,86 1,6950 26.03.2003 9.408,46 1,710009.06.2003 10.827,78 1,4310 23.10.2002 9.943,62 1,665008.01.2003 10.161,21 1,6650 27.03.2003 9.572,25 1,712010.06.2003 10.644,74 1,4240 11.06.2003 10.597,31 1,421021.08.2003 11.845,94 1,3945 03.11.2003 16.341,19 1,4645 12.06.2003 10.489,19 1,416022.08.2003 12.001,08 1,3915 04.11.2003 16.268,25 1,4739 13.06.2003 10.713,85 1,420025.08.2003 11.797,97 1,3875 05.11.2003 16.408,33 1,4855 16.06.2003 11.036,69 1,412026.08.2003 11.735,19 1,3885 17.06.2003 11.169,20 1,415027.08.2003 11.623,36 1,3985 18.06.2003 11.107,52 1,414028.08.2003 11.508,97 1,3985 19.06.2003 10.902,53 1,425029.08.2003 11.611,84 1,3996 20.06.2003 10.783,91 1,427001.09.2003 11.652,83 1,3900 23.06.2003 10.747,50 1,440002.09.2003 11.637,09 1,4015 24.06.2003 10.756,82 1,438003.09.2003 11.671,78 1,3901 25.06.2003 10.740,19 1,431004.09.2003 11.636,48 1,3855 26.06.2003 10.927,80 1,433005.09.2003 11.631,78 1,3775 27.06.2003 10.981,24 1,417008.09.2003 11.581,34 1,3845 30.06.2003 10.884,43 1,415009.09.2003 11.946,68 1,3740 01.07.2003 10.749,83 1,403010.09.2003 12.317,68 1,3800 02.07.2003 10.690,94 1,400011.09.2003 12.507,02 1,3780 03.07.2003 10.726,55 1,397012.09.2003 12.715,18 1,3740 04.07.2003 10.502,88 1,391015.09.2003 12.662,47 1,3705 07.07.2003 10.351,83 1,390016.09.2003 13.005,03 1,3700 08.07.2003 10.546,88 1,405017.09.2003 12.958,17 1,3730 09.07.2003 10.364,93 1,417018.09.2003 13.419,28 1,3680 10.07.2003 10.399,67 1,402019.09.2003 13.663,53 1,3600 11.07.2003 10.454,92 1,395022.09.2003 13.845,02 1,3530 14.07.2003 10.658,81 1,380023.09.2003 14.031,06 1,3555 15.07.2003 10.918,57 1,373024.09.2003 13.798,30 1,3515 16.07.2003 10.791,41 1,385025.09.2003 13.935,67 1,3735 EK

Tarih IMKB 100 TRL/

USD Tarih IMKB 100 TRL/

USD Tarih IMKB 100 TRL/ USD Tarih IMKB 100 TRL/ USD 17.07.2003 10.751,46 1,375026.09.2003 13.758,78 1,3725 18.07.2003 10.856,85 1,400029.09.2003 13.255,87 1,3920 21.07.2003 10.827,26 1,385030.09.2003 13.055,90 1,3858 22.07.2003 10.544,49 1,394001.10.2003 13.444,01 1,3855 23.07.2003 10.463,82 1,407002.10.2003 13.880,49 1,4026 24.07.2003 10.475,16 1,419003.10.2003 14.210,22 1,3955 25.07.2003 10.561,33 1,413006.10.2003 15.719,71 1,3750 28.07.2003 10.598,30 1,426007.10.2003 15.482,66 1,3696 29.07.2003 10.478,27 1,433008.10.2003 15.147,76 1,3762 30.07.2003 10.444,95 1,420009.10.2003 14.906,97 1,3870 31.07.2003 10.572,04 1,422510.10.2003 15.420,60 1,3831 01.08.2003 10.621,15 1,428613.10.2003 15.064,83 1,4025 04.08.2003 11.112,12 1,420514.10.2003 15.023,00 1,4046 05.08.2003 11.499,89 1,389515.10.2003 15.382,24 1,4055 06.08.2003 11.311,12 1,402516.10.2003 15.596,80 1,4135 07.08.2003 11.547,36 1,401517.10.2003 15.381,93 1,4425 08.08.2003 11.558,45 1,402920.10.2003 15.358,65 1,4439 11.08.2003 11.762,29 1,399921.10.2003 15.595,26 1,4701 12.08.2003 11.860,11 1,398522.10.2003 15.300,35 1,4611 13.08.2003 11.916,14 1,399523.10.2003 14.829,49 1,4715 14.08.2003 11.794,89 1,399524.10.2003 14.866,31 1,4871 15.08.2003 11.877,47 1,393027.10.2003 14.564,75 1,5185 18.08.2003 11.661,22 1,400228.10.2003 14.673,40 1,5189 19.08.2003 11.688,90 1,397030.10.2003 15.379,72 1,4875 20.08.2003 11.556,98 1,393331.10.2003 15.754,34 1,4829 EK