Spor Tesislerinde Đşletmecilik Faaliyetler

Yaşadığımız dünyada insanoğlunun önemli sorunu kıt kaynakları en iyi şekilde kullanarak, bireylerin sınırsız istek ve ihtiyaçlarının mümkün olduğunca karşılanabilmesini sağlamaktır. Đşletme; insanların istek ve ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla mal ve/veya hizmet üretiminde bulunan ekonomik ve teknik birimlerdir (94).

3.3.4.1. Đşletme Nedir?

Đşletme; üretim faaliyetlerinde bulunan ve ihtiyaçların tatminine doğrudan veya dolayısı ile katılan her iktisadi birimine işletme denir. (74)

68

Bir başka tanıma göre işletme; mal ve hizmet üretmek amacıyla insan gücü, mali ve teknik faktörleri bir araya getirerek fayda yaratan ünitelere denir. Đşletmek ise; istenilen yararı sağlamak üzere çalıştırmak demektir (18).

3.3.4.2. Đşletmecilik Nedir?

Đşletmecilik; belirlenen amaçlara ulaşmak için ekonomik ve verimli üretimde bulunmak üzere, üretim faktörlerini belli bir düzen içinde, uyumlu şekilde planlama, teşkilatlandırma, yönetme, koordinasyon ve kontrol etme fonksiyonlarını yerine getirme faaliyetleridir (40).

3.3.4.3. Đşletme Fonksiyonları

Đşletme fonksiyonları işletmelerin yaşamları açısından büyük önem taşırlar. Bu fonksiyonların birbirini tamamlar tarzda olması gerekir yani belli bir süreç içerisinde yer almaktadırlar.

Temel Fonksiyon Yönetim Planlama, teşkilatlanma, Yönetme Koordinasyon, Kontrol

Amaç Fonksiyonları Araç Fonksiyonları Destek fonksiyonları Üretim Finans Muhasebe

Pazarlama Personel Halkla Đlişkiler Ar-ge

69

Şekilden de anlaşılacağı üzere yönetim, genel bir işletme fonksiyonu olarak, diğerlerinin üzerinde ve onları düzenleyen, birleştiren ve birbirleriyle uyumlu hale getiren bir niteliğe sahiptir. Başka bir deyişle, birbirleriyle yakın ilişki içinde bulunan işletme görevleri ancak genel yönetim fonksiyonu yardımıyla başarılı olabilmektedir. Burada unutulmaması gereken husus, her bir işletme fonksiyonunun birbirlerini etkileyen ve tamamlayan özellikte olduğudur. Bu nedenle işletme etkinliğinin artırılması bakımından söz konusu fonksiyonları bir bütün olarak düşünülmelidir (39).

Bahsi geçen fonksiyonlar spor işletmeciliği açısından ele alındığında, üretim ve pazarlama fonksiyonları ile spor hizmetlerinin üretimi ve pazarlaması yapılmakta, finans ve personel fonksiyonları ise bu iki temel fonksiyonu kolaylaştırmaktadır. Özellikle spor hizmetlerini üretim ve pazarlamasında insan unsurunun önemi dikkate alındığında personel fonksiyonunun ayrı bir değeri olduğu söylenebilir. Destekleyici fonksiyonlar da spor işletmesinin çalışmasında etkinliği sağlayıcı bir role sahiptir. Bilhassa halkla ilişkiler fonksiyonu, spor işletmelerinde üretilecek ve pazarlanacak olan spor hizmetlerinin tüketicilere tanıtılmasını ve onlar tarafından kabul görmesini kolaylaştıracağı için üzerinde dikkatle durmayı gerektirmektedir(39).

3.3.4.4. Spor Tesis Đşletmelerinin Kuruluş Aşamaları

Spor tesis işletmesi kurma bir planlama ve yatırım olarak ele alınmaktadır. Tesis kurma fikri ile başlayan ve işletmenin faaliyete geçmesine kadar yapılan incelemeler, değerlendirmeler ve çalışmalar kuruluş çalışmaları olarak ele alınır.

70

Spor tesis işletmesi kurmanın ilk aşaması, işletme kurma fikrinin doğup gelişmesi şeklinde ortaya çıkar. Spor tesis işletmelerinin kuruluş nedenleri içerisinde ele aldığımız nedenlerin biri, birkaçı ya da hepsine dayanarak bir işletme kurma fikri geliştirilebilir. Đşletme kurma fikri geliştikten soma bazı on araştırmalar yapl1arak bu fikrin yaşama geçip geçemeyeceği değerlendirilir ve bu araştırmalar fizibilite çalışmalarını oluşturur.

Fizibilite çalışmalarını yatırım öncesi çalışmalarını içerir. Bir spor tesis işletmesi kurma fikri oluştuktan soma bu düşüncenin uygulanabilir nitelikte olup olmadığı çeşitli on araştırmalar sonucunda ortaya çıkacaktır. Bu araştırmaların tümüne fizibilite çalışmaları adı verilir.

Eğer fizibilite çalışmaları olumlu sonuçlar verirse, on proje ve kesin projenin hazırlanması aşamasına geçilir. On proje, fizibilite çalışmaları ile elde edilen sonuçlara dayanır ve yatırım düşüncesinin gerçekleştirilebilme olasılılığını ortaya koyar. On projede yer alan bilgilerin değerlendirilmesi sonucu spor tesis işletmesi ile ilgili yatırım karan alınır ya da yatırımdan vazgeçilir.

Kabul gören projenin kesin proje olarak ele alınması gerekir. Kurulacak işletmenin yasal yapl1anmasl, teknik açıdan yapılan kesin hesaplamalar, satın alınacak araç gereçlerin teknolojik özellikleri ve maliyetleri, yatırım tutan, yapl1acak inşaat işlerinin maliyeti, finansal olanaklar ve kaynaklar gibi konular üzerinde yapl1an çalışmalar ile proje nihai hale gelir. Projenin uygulanması aşamasında yatırımın gerçekleşmesi söz konusudur. Projenin uygulanma aşaması, gerçek büyüklükteki harcamaların söz konusu olduğu aşama olup, planlanan zaman, yer ve maliyetle üretimde bulunmak önem taşımaktadır. Bir projenin uygulanma aşamasında, mühendislik tasarımlan, görüşmeler ve sözleşmeler de yer alabilmektedir (92).

71

Tüm bu işlemlerin başarı ile uygulanmasının ardından gözden kaçan aksaklıkların ve ortaya çıkan problemlerin çözümü için işletme aşamasına geçilir. Bu aşamanın bitişi ile beraber kuruluş aşaması tamamlanır ve üretim dönemi başlamış olur.

3.3.4.5. Türkiye’de Spor Tesislerinin Đşletilmesiyle Đlgili Mevcut Durum ve Sorunlar

1.Türkiye'de kamuya ait küçümsenmeyecek sayıda spor tesisi bulunmasına rağmen, gerek tip projelerin çok amaçlı planlanmaması, gerekse nitelikli teknik e1eman ve yeterli personel bulundurulmaması açısından işletme güçlüğü çekilmektedir. Mevcut tesisler çok küçük kapasiteyle işletilmektedir.

2. Kamu Kuruluşları genellikle sahip oldukları tesislerde mensuplarına ve çevre halkına spor programlan düzenlememektedirler.

3.Özellikle taşra teşkilatlarında 1990 yl1mdan 2000’Ii yıllara personel istihdam edilememektedir. Ayrıca mevcutlarda işletme konusunda yeterince bilgi ve beceriye sahip değillerdir. Bunların konu ile ilgili eğitim ve gelişimlerini sağlayacak bir hukuki düzenleme de bulunmamaktadır.

4.Yerel yönetimlerde de durum farklı değildir. Spor tesis yöneticilerine gerekli inisiyatif verilmemiştir. Tesisler üst yönetimin isteği doğrultusunda kullanılmaktadır.

5.Yerel düzeyde mevcut spor tesislerinin işletilmesinde yerel kaynaklar ile yerel yönetimleri devreye sokacak hukuki bir düzenleme yoktur (87).

72