TÜRKÇE EĞİTİMİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN “YABANCILAR A TÜRKÇE ÖĞRETİMİ” HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ
SONUÇLAR VE TARTIŞMA
Bu alanda görev almanın bir ayrıcalık olacağını belirten öğretmen adaylarının yanında Türkçenin ya-bancı dil olarak öğretilmesinin sorumluluklarının daha ağır olduğu için böyle bir kurumda çalıştığında te-dirginlik yaşayacağını belirtenler de vardır. Yabancılara Türkçe Öğretimi dersi ile yeni bir alanla tanışan öğretmen adayları genellikle gelecekte bu alanda çalışmaktan mutluluk ve heyecan duyacaklarını belirt-mektedirler. Duygularının temelinde ise ana dili Türkçe olmayanlara bu dilin öğretilerek Türkçeye hiz-met etmenin verdiği mutluluk ve heyecan olacağını vurgulamışlardır (%31,57). Benzer şekilde Demirel’in (2011: 138) araştırma sonucuna göre de kendisiyle görüşülen 3. sınıf öğrencilerinin %26’sı Türkçenin ya-bancılara öğretimini, milli duygular ve düşünceler açısından değerlendirmiş ve mutluluk verici olduğunu belirtmiştir. Her iki araştırmada da öğretmen adayları, Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminin vereceği mutluluğu millî temellerle açıklamıştır. Dillerin kültürlerin milli kimliği olduğu düşünüldüğünde verilen cevapların kültürü yaygınlaştırma ile bağlantılı olduğu sonucuna varılabilir.
Yabancılara Türkçe Öğretimi dersi kapsamında bu derste kullanılan yaklaşım ve yöntemlerin bakış açılarını genişlettiğini ifade eden Türkçe eğitimi bölümü 3. sınıf öğrencileri, ileride Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında çalışamasalar bile öğrendikleri bu yöntemlerin Türkçe bilen öğrenciler için de kullanılabileceğini vurgulamışlardır. Yaklaşım ve yöntemlerin dikkat çekiciliği yanında yabancılara Türkçe öğretimi ile bu alana ilgilerinin arttığını ifade eden öğrenciler, alandaki iş sahaları hakkında da bilgi edindiklerini ifade etmişlerdir. Demirel’in (2011: 138) araştırma sonucuna göre de öğrenciler bu der-sin kendilerini kişisel, mesleki açıdan geliştireceğine ve yeni iş imkânları açacağına inanmaktadır. Ancak
TÜRKÇE EĞİTİMİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN “YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİ” HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ
bu araştırmada kendileriyle görüşülen öğrenciler bu sahada çalışmayı alternatif bir iş kolu olarak görmek-tedirler. Öğretmen adayları ilk olarak Türklere hizmet etmeyi planlamaktadırlar. Bu düşüncenin temelinde, ilk kez karşılaştıkları bu sahada yabancı öğrencileriyle baş başa kaldıklarında ne yapacaklarını tam mana-sıyla bilememek fikri ve bu alanda yapılacak öğretimin zor olduğuna getirdikleri kanaat olabilir. Yine de bu ders onların gelecekte kullanma ihtimallerinin olduğu bilgilerin bir çerçevesi hüviyetindedir. Öğrenci-lerin bir kısmına Türkçenin bu dili hiç bilmeyen birine anlatılmasının oldukça zor olabileceğine dair bir inanç hâkimdir. Bunun yanı sıra az da olsa yabancılara Türkçe öğretiminin hem kolay hem de eğlenceli olduğunu düşünenler de vardır.
Türkçe eğitimi bölümü 3. sınıf öğrencileri genel olarak yabancılara Türkçe öğretimi sahasının gele-cekte daha da parlayacağını düşünmektedir. Öğrenciler fakültelerde haftalık ders saatinin artacağına, bu alandaki lisansüstü çalışmaların daha da yaygınlaşacağına inanmaktadırlar. Demirel’in (2011: 138) araştır-masında da benzer sonuçlar elde edildiği, öğrencilerin bu dersin haftalık ders saatinin artırılması yönünde görüş bildirdiği tespit edilmiştir. Uçgun (2013: 2496) “yabancı dil olarak Türkçe eğitimi ana bilim dalı”-nın kurulması yönünde düzenlemelerin yapılması gerekliliği üzerinde durduğu çalışmasında, bu düzenle-melerin yapılmasına kadar geçen sürede Türkçe eğitimi bölümlerinde Yabancılara Türkçe Öğretimi dersi-nin haftalık ders saatidersi-nin artırılmasını tavsiye etmiştir.
Bu araştırma kapsamında görüşleri alınan öğrenciler yabancılara Türkçe öğretimi sahasında hizmet veren kurum ve kuruluş sayılarının çoğalarak verilen öğretimin niteliğinin de artacağını ifade etmektedir-ler. Öğrenciler, bu alanda öğretmenlik uygulamasında olduğu gibi staj imkânının olması gerekliliği üze-rinde de durmuşlardır. Mete ve Gürsoy’un (2012: 348) araştırmalarının sonucuna göre Türkçenin yabancı dil olarak öğretilmesi sürecinde görev alan öğretmenlerin alanla ilgili eğitimleri daha önce bu dersleri yü-rütmüş tecrübeli öğretmenlerle yürütülen stajlar gibidir. Ancak araştırmacılara göre bu durumun birtakım sakıncaları vardır. Tecrübeli öğretmenlerin birbirinden farklı uygulamaları alanın eğitiminde birliğin sağ-lanamamasına neden olmaktadır. Demirel’in (2011:138) araştırmasında da öğretmen adaylarının yabancılara Türkçe öğretimi alanında öğrencilerin, özel bir sınıfta, yabancı konukların ziyaretiyle, yabancılara Türkçe öğretimi yapılan kurumların ziyaret edilmesi veya bu kurumlarda staj benzeri bir uygulamayla dersin daha verimli olacağını düşündükleri ortaya çıkmıştır.
Öğrencilerin büyük bir kısmı Türkiye’nin her alanda gösterdiğini düşündükleri atılım sayesinde Türk diline olan ilginin de büyüyeceği için alanın hızla gelişeceğini düşünmektedirler. Ancak bunun yanı sıra alanın kurum-kuruluş, yetişmiş eleman eksikliğinden dolayı ve Türkiye’nin konumu itibariyle özel bir ülke olduğu halde son zamanlardaki siyasi durumundan dolayı gelişim gösteremeyeceğine inananlar da vardır. Araştırmanın sonuçlarından yola çıkılarak yapılacak önerilerin başında “Yabancılara Türkçe Öğre-timi” dersinin haftalık ders saatinin artırılması yahut dersin iki yarıyıl boyunca verilmesi vardır. Öğrenci-ler, bu derste kullanılan yaklaşım ve yöntemlerin “Özel Öğretim Yöntemleri I-II” derslerinde kullanılan-lardan daha farklı olduğunu ifade etmişlerdir. Öğrendikleri bilgilerin kalıcı olması ve hayata geçmesi için sınıf içi uygulama yapma süresi oldukça yetersizdir. Haftalık ders saatinin yahut dersin iki yarıyıla çıka-rılmasıyla dersin hem teorik hem de pratik olarak iki koldan gelişimi sağlanabilir.
Yabancılara Türkçe Öğretimi dersinin uygulamasının yabancı öğrenciler üzerinde yapılabileceği or-tamlar oluşturulmalıdır. Türkçe eğitimi bölümlerinde öğrenim gören her öğrencinin TÖMER gibi birim-lerde uygulamalara gitmesi, oradaki uzmanların ders anlatım biçimlerini takip etmesi ve fırsat doğarsa an-latım gerçekleştirmesi yararına olacaktır.
YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİ ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR
160
KAYNAKLAR
Demirel, M.V. (2011). Türkçe Üçüncü Sınıf Öğrencilerinin Yabancılara Türkçe Öğretimi Dersine İlişkin Görüşleri. Buca Eği-tim Fakültesi Dergisi, S. 31, s. 128-138.
Göçer, A. (2013). Türkiye’de Yabancılara Türkçe Öğretimi, Yabancılara Türkçe Öğretimi El Kitabı (Ed. Mustafa Durmuş, Al-paslan Okur). Ankara: Grafiker Yayınları.
İşcan, A. (2012). Yabancı Dil Öğretimi ve Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimin Tarihçesi, Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğre-timi (Ed. Aziz Kılınç, Abdullah Şahin). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Mete, F., Gürsoy, Ü. (2013). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Öğretmen Yeterliklerine İlişkin Görüşler. Hacettepe Üni-versitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), S. 28(3), s. 343-356.
Şahin, Ç. Kurudayıoğlu, M. Tunçel, H. Öztürk, Y.A. (2013). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Lisans Düzeyinde Verilen Yaban-cılara Türkçe Öğretimi (YTÖ) Dersine Yönelik Özyeterlik Algıları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(2), 36-45.
Uçgun, D. (2013). “Yabancı Dil Olarak Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı”nın Gerekliliği Üzerine Bir Değerlendirme. Turkish Studies – S. 8/9 s. 2487-2498.