verilerin oluşmasını, hekim hatası - sistem hatası ayrışmasını ve hem hekimler hem de hasta açısından tatmini sağlayacaktır.
5- Bu nedenle istenecek bilirkişi raporlarında sistem hatasının da değerlendirileceği şekilde soru sorulması ve bilirkişilerin bu yönde eğitilmesi önemlidir.
6- Hakkında tıbbi uygulama hatası iddiasında bulunulan hekimlerin büyük oranda özel hastanelerde çalıştığının görülmesi hastalarda bir ücret karşılığında yararlanılan sağlık hizmetinde beklentinin daha yüksek olduğunu düşündürmektedir. Sağlık hizmetine ulaşımda parayı aracı olmaktan çıkarmak hekim açısından da hasta açısından da koruyucu olacaktır.
7- Tabip Odaları tarafından yapılan değerlendirmeler sonucunda bir nedenle ceza verilmesi uygun görülen hekimlerin yaklaşık %20 kadarına Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu tarafından herhangi bir ceza verilmesine yer olmadığı sonucuna varılması bilirkişi değerlendirme sistematiğimizde güncelleme ihtiyacı olduğunun bir göstergesidir. Bu anlamda kapsamlı bir yeniden gözden geçirme ile inceleme standardizasyonu çalışmaları yapmak yararlı olacaktır.
8- Kadın Hastalıkları ve Doğum başta olmak üzere cerrahların, ülkemizde yıllar içerisinde yapılan diğer çalışmalarla da uyumlu olacak şekilde daha fazla hekim hatası iddiasına maruz kaldığının ve daha fazla oranda ceza verildiğinin görülmesi tek başına bu alanlardaki uygulamaların taşıdığı risklerin büyük olması ile açıklanmamalı, beraberinde sistem analizi de yapılmalıdır. Sistem hatası tanımlamalarının gelişmesi ile birlikte en azından ceza verilme oranlarının azalacağı düşünülmektedir.
9- Ölümle sonuçlanan tıbbi uygulama hatası iddialarının otopsi sonucu sürece dahil edilmeden kesin karara bağlanması önemli bir eksikliktir. Ölümlü tıbbi uygulama hatası iddiası vakalarında otopsi sonucu değerlendirmesi ön koşul olmalıdır.
KAYNAKLAR
1. Turla, Ahmet, Emine ŞİRİN KARAARSLAN, and Hülya Köprülü. "Tıbbi Uygulama Hataları (Malpraktis)." Ondokuz Mayıs Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi 7.3 (2006).
2. Bayraktar K. Hekimin Tedavi Nedeniyle Cezai Sorumluluğu. İstanbul: Sermet Matbaası; 1972, 42.
3. Aşcıoğlu C. Tıbbi yardım ve el atmalardan doğan sorumluluklar, doktorların devletin ve özel hastanelerin sorumlulu¤u (cezai ve hukuki). Ankara: Tekışık Ofset Tesisleri;
1993, 2–165.
4. Aşçıoğlu Ç. Doktorların Hukuki ve Cezai Sorumluluğu, Tekışık Ofset Tesisleri, Ankara;1982.
5. Mohr, J.C., (2000) American medical malpractice litigation in historical perspective, JAMA., 283 (13): 1731.
6. Yıldırım, Özlem. "Tıbbi Uygulama Hatalarına Yol Açan Süreçler." Turkish Journal of Ophthalmology/Turk Oftalmoloji Dergisi 42 (2012).
7. Çetin G. Tıbbi malpraktis. In: Çetin G, Yorulmaz C, eds. Yeni Yasalar Çerçevesinde Hekimlerin Hukuki ve Cezai Sorumluluğu, Tıbbi Malpraktis ve Adli Raporların Düzenlenmesi. 1th ed. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri; 2006:31-42.
8. Savaş H. Sağlık Çalışanlarının ve Sağlık Kurumlarının Tıbbi Müdahaleden Doğan Sorumlulukları. 1th ed. Ankara: Seçkin Yayıncılık; 2007:51-4.
9. Polat, Oğuz, and Işıl Pakiş. "Tıbbi Uygulama Hatalarında Hekim Sorumluluğu." (2011).
10. Ertem G, Oksel E, Akbıyık A. Hatalı Tıbbi Uygulamalar (Malpraktis) ile İlgili Retrospektif Bir İnceleme. Dirim Tıp Gazetesi 2009; 84:1-10.
11. KOYUNCUOĞLU, Tennur. "DOKTOR SİGORTASI MI, HASTA SİGORTASI MI?."
12. Şavaş H. Yargıya yansıyan tıbbi mudahale hataları. In: Savaş H ed,.Yargıya Yansıyan Tıbbi müdahale Hataları, Tıbbi Malpraktis, Tıbbi Davaların Seyri ve Sonuçları. 1th ed.
Ankara: Seçkin Yayıncılık; 2009:21-175.
13. GÜZEL, Sadullah, M. Sunay YAVUZ, and Mahmut AŞIRDÎZER. "ADLİ TIP KURUMU İHTİSAS KURULLARI İLE YÜKSEK SAĞLIK ŞURASI RAPORLARI ARASINDA ÇELİŞKİ BULUNAN VE ADLİ TIP GENEL KURULU’NDA GÖRÜŞÜLEN MALPRAKTİS OLGULARININ İRDELENMESİ."
14. Tuğcu, H., C. Yorulmaz, and S. Koç. "Hekim sorumluluğu ve tıbbi malpraktis."Birinci Basamakta Adli Tıp kitabı içinde Ed: Koç S, Can M, İstanbul Tabip Odası Yayını, İstanbul (2010): 9-17.
15. Birgen, Uzm Dr Nur. "ENFEKSİYONDA TIBBİ UYGULAMA HATALARINA ADLİ TIP AÇISINDAN YAKLAŞIM."
16. Keziban, A. V. C. I., and Tolga AKTAN. "Bir Sistem Sorunu Olarak Tıbbi Hatalar ve Hasta Güvenliği." Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 5.2 (2015): 48-54.
17. Kohn LT, Corrigan JM, Donaldson MS. Errors in health care: A leading cause of dealth and injury. In: Kohn LT, Corrigan JM, Donaldson MS, editors. To err is human:
building a safer health system. Washington, DC: Institute of Medicine National Academy Press; 2000. p. 26-48.
18. Bagnara S, Parlangeli O, Tartaglia R. Are hospitals becoming high reliability organizations? Applied Ergonomics. 2010; 41(5): 713-8.
19. Mehmet, T. O. P., et al. "Hekimlerin tıbbi hatalara neden olan faktörlere ilişkin değerlendirmeleri: Kocaeli ilinden bir alan çalışması." Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 11.2 (2008).
20. Kumral, Bahadır, and Taşkın Özdeş. "Tekirdağ İlindeki Hekimlerin Tıbbi Uygulama Hatalarına (Malpraktis) Bakışı ve Değerlendirmeler." International Journal of Basic&Clinical Medicine 1.2 (2013).
21. Chantler C, Doyal I. Medical ethics; the duties of care in principle and practice. In:
Powers M, Harris N, Lockard-Mirams A,(eds). Clinical Negligence. 3rd edition.
London: Butterworhts, 2002: 549-72.
22. Polat O. Klinik adli tıp, adli tıp uygulamaları; tıbbi uygulama hataları. 1.baskı.Ankara:
Seçkin Yayınları, 2007: 223-244.
23. AKALIN, H. Erdal. "Yoğun bakım ünitelerinde hasta güvenliği." Yoğun Bakım Dergisi 5.3 (2005): 141-146.
24. CAN, İSMAİL ÖZGÜR, Erdem Özkara, and Muhammed Can. "Yargıtayda karara bağlanan tıbbi uygulama hatası dosyalarının değerlendirilmesi." (2011).
25. Savaş H.Yargıya Yansıyan Tıbbi Müdahale Hataları.1.Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2009; 49,79,279-287.
26. Cetin G. Tıbbi Malpraktis. Yeni yasalar çerçevesinde hekimlerin hukuki ve cezai sorumlulugu, tıbbi malpraktis ve adli raporlarin duzenlenmesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Egitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi No:48 kitabı içinde Ed: Cetin G, Yorulmaz C, Cerrahpaşa Yayınları,İstanbul 2006; 31-42.
27. Hakeri H. Tıp Tıbbi Müdahaleden Dolayı Hukuksal Sorumluluk ve Malpraktis. Tıp Hukuku kitabı içinde Ed: Hakeri H, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2010; 285-358.
28. Tuğcu H, Yorulmaz C, Koç S. Hekim Sorumluluğu ve Tıbbi Malpraktis. Birinci Basamakta Adli Tıp kitabı içinde Ed: Koç S, Can M, İstanbul Tabip Odası Yayını, İstanbul 2010;9-17.
29. Tümer, Ali Rıza. "1995-2000 Yıllarında Yüksek Sağlık Şurası’na Gelen Genel Cerrahi Vakalarının Malpraktis Yönünden Değerlendirilmesi." Ulusal Cerrahi Dergisi 19 (2003): 11-6.
30. Gündoğmuş ÜN, Kurtaş Ö, Boz H, Biçer Ü, Çolak B. Kusur ve kusur oranlarının belirlenmesinde bilirkişilerin fonksiyonu. Adli Bilimler Dergisi 2002; 1: 63-6.
31. Powers M, Harris N, Lockard-Mirams A. Clinical Negligence 3rd edition, Butterworths law, London, 2000.
32. Pakiş I, Yaycı N, Karapirli M, Polat O. Ölümle sonuçlanan tıbbi uygulama hatalarına yaklaşımda adli otopsinin rolü. Türkiye Klinikleri J Med Sci 2008; 28:30-9.
33. Yorulmaz, A. C., Z. Kır, and H. Ç. Ketenci. "Tıbbi uygulama hataları ve bilirkişilik." İçinde: Yorulmaz C, Çetin G, editörler. Yeni yasalar çerçevesinde hekimlerin hukuki ve cezai sorumluluğu, tıbbi malpraktis ve adli raporların düzenlenmesi. İstanbul (2006): 55-69.
34. Gündoğmuş ÜN, Bige Y, Biçer Ü. Yüksek Sağlık Şurası Kararlarının Etik Açıdan Değerlendirilmesi. Toplum ve Hekim 1998;13;8-14
35. Donald JP.A 20 year Expirence with Malpractice Screening Panels. Bull Am of Coll Surg 1997; 82:1-4
36. ÜNAL, Volkan, et al. "İLAÇ UYGULAMA HATASI: DÖRT OLGU SUNUMU."
37. Can İÖ, Özkara E, Can M. Yargıtayda Karara Bağlanan Tıbbi Uygulama Hatası Dosyalarının Değerlendirilmesi. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi. 2011;25(2):69-76.
38. Yayci N, Uzun I, Baser L, İnanıcı MA. Genel cerrahide tıbbi uygulama hataları: 1996-2000 yılları arasında Adli Tıp Kurumu'na yansıyan olgular. Türkiye Klinikleri Adli Tıp Dergisi 2004; 1: 12-7.
39. Sütlaş M. Tıbbi Yanlış Uygulama (Malpractis) ve Mesleki Mesuliyet (Sorumluluk) Sigortası Üzerine bazı Saptamalar.
40. Sayek F. Sağlıkla İlgili Uluslararası Belgeler 1. Baskı. Ankara. TTB Yayınları. 1998.
41. Güngör P, Doğan Merih Y, Yaşar Kocabey M Farklı Ülkelerin Malpraktis Konusunda Yasal Düzenleme Girişimleri, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası: Zeynep Kamil Tıp Bülteni 2012; 4:4
42. JCAHO(2006). Sentinel Event Statistics, www.jointcommission.Org /Library/
TM_Physicians/Tmp_11_06.Htm, Erişim Tarihi:14.07.2016
43. Canatan, Hacer, Ali Erdoğan, and Serap Yılmaz. "Hastanelerde yapılan tıbbi hataların türleri ve nedenleri üzerine bir araştırma: İstanbul ilinde özel bir hastane ile ilgili anket çalışması ve konuya ilişkin çözüm önerileri." Health Care2.2 (2015): 83.
44. H. Erdal Akalın, “Tıbbi Hatalar: Nedir, Nasıl Önlenebilir?”, ANKEM Dergisi, No:3, 2001
45. Akgün, Seval. "Hasta Güvenliği, Beklenmeyen Ciddi Tıbbi Hatalar-Sentinel Olaylar-Sentinel Events in Healthcare."
46. Kalender A, Uludağ A. Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesinde Doktor Hasta İlişkisinin Rolü: Amme İdaresi Dergisi 2004; 37:4
47. Hancı İ.H. Malpraktis: Tıbbi Girişimler Nedeniyle Hekimin Ceza Ve Tazminat Sorum-luluğu: I. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2002, Ankara.
48. İNTEPELER, Şeyda SEREN, and Meltem Dursun. "Tıbbi Hatalar ve Tıbbi Hata Bildirim Sistemleri." Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences 15.2 (2012).
49. Birgen N, Mahmutoglu FS. Içmeli ÖS, Anolay NN, Kaptanoglu K. Tıbbî Uygulama Hatalarını Degerlendirmede Karsılasılan Yasal Sorunlar, 11.Ulusal Adlî Tıp Günleri Poster Sunuları Kitabı, Adlî Tıp Kurumu Yayınları, Istanbul, 2004, S:303-6.
50. Musa Özata, Handan Altunkan, “Hastanelerde Tıbbi Hata Görülme Sıklıkları, Tıbbi Hata Türleri ve Tıbbi Hata Türlerinin Belirlenmesi: Konya Örneği”, Tıp Araştırmaları Dergisi, 8 (2), 2010.
51. Hakan Hakeri, Tıp Hukuku, Seçkin Yayıncılık, 2012.
52. Mızrak, Bülent, and Osman Celbiş. "Patoloji ve Malpraktis." (2007).
53. Hancı İH. Malpraktis. Tıbbi girişimler nedeniyle hekimin ceza ve tazminat sorumluluğu. Ankara: Seçkin, 2002
54. Özdemir MH, Ergönen TA, Can IO. Medical malpractice claims involving children.
Forensic Sci Int 2009;191
55. Hancı İ.H. Özdemir, M.H. Hekim Hataları Ve Yüksek Sağlık Şürası: III. Adli Bilimler Kongresi Bildiri Özet Kitabı, 1998.
56. Gündoğmuş ÜN, Kurtaş Ö, Boz H, Biçer Ü, Çolak B. Kusur ve kusur oranlarının belirlenmesinde bilirkişilerin fonksiyonu. Adli Bilimler Dergisi 2002; 1: 63-6.
57. http://www.ttb.org.tr/mevzuat/ Erişim Tarihi:14.05.2016
58. Çetin G. Tıbbi Malpraktis. ‘Yeni Yasalar Çerçevesinde Hekimlerin Hukuki ve Cezai Sorumluluğu, Tıbbi Malpraktis ve Adli Raporların Düzenlenmesi’ kitabı içinde Çetin G,Yorulmaz Ç Eds. İU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi, No:48, İstanbul, 2006;31-42.
59. Polat O.Tıbbi Uygulama Hataları, Seçkin yayınları, Ankara, 2005.6-Gore DC, Gregory SA. Historical Perspective on Medical Errors: Richard Cabot and the Institute of Medicine. J Am Coll Surg 2003;197: 609-11.
60. Tuba Saygın, Belma Keklik, “Tıbbi Hata Nedenleri Üzerine Bir Araştırma: Isparta İli Örneği”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, Cilt:17 Sayı:2, 2014.
61. SAYGIN, Tuba, and Belma Keklik. "Tıbbi Hata Nedenleri Üzerine Bir Araştırma:
Isparta İli Örneği." Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 17.2 (2014).
62. Aytar, Gülşen, and Nuray Yeşildal. "Yatan hasta memnuniyeti." Düzce Tıp Fakültesi Dergisi 3.1 (2004): 10-14.
63. Tezcan S, Altuntaş KH ,Yeşildal N:.Hacettepe Üniversitesi İhsan Doğramacı Çocuk Hastanesi Polikliniklerine Başvuran Hastaların Hizmetlerden Memnuniyet Düzeyi.
Hacettepe Tıp Dergisi 3 :267-285, 1999.
64. Musa Özata, Handan Altunkan, “Hastanelerde Tıbbi Hata Görülme Sıklıkları, Tıbbi Hata Türleri ve Tıbbi Hata Türlerinin Belirlenmesi: Konya Örneği”, Tıp Araştırmaları Dergisi, 8 (2), 2010.
65. H. Erdal Akalın, “Yoğun Bakım Ünitelerinde Hasta Güvenliği”, Yoğun Bakım Dergisi, 5 (3), 2005.
66. AKSAY, Kadir, and Fatih ORHAN. "HASTANELERDE İNOVASYON SÜRECİNİN RİSK YÖNETİMİ BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR MODEL ÖNERİSİ." İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ DERGİSİ(2013): 10.
67. Dhankhar P, Khan MM, Bagga S. Effect Of Medical Malpractice On Resource Use And Mortality Of AMI Patients, Journal Of Empirical Legal Studies, 2007; 4: 163–183
68. Bernstein M, Hebert PC, Etchells E. Patient safety in neurosurgery: Detection of errors, prevention of errors, and disclosure of errors. Neurosurgery Quarterly. 2003; 13(2):
125-37.
69. McNutt RA, Abrams R, Aron DC. Patient safety efforts should focus on medical errors.
Journal of the American Medical Association. 2002; 287(15): 1997-2001.
70. Charles V. Understanding and responding to adverse events. The New England Journal of Medicine. 2003;348(11): 1051-6.
71. Ternov S. The Human side of medical mistakes. In: Spath LP, editor. Error reduction in health care a systems approach to improving patient safety. 2nd ed. USA: Jossey-Bass;
2011. p. 21-34.
72. Adams JL, Garber S. Reducing medical malpractice by targeting physicians making medical malpractice payments. Journal of Empirical Legal Studies. 2007; 4(1): 185-222.
73. Çınaroğlu S, Avcı K. Yönetim biliminde sistem yaklaşımı ve sağlık alanı özelinde bir değerlendirme. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi. 2013; 17(1): 83-101.
74. Battle R.M, Pathak D, Humble CG. Factors influencing discrepancies between premortem and postmortem diagnosis. JAMA 1987;258:339-44.
75. KILIÇ, Hülya SARAY, and Nalan ÖZHAN ELBAŞ. "BİR EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRE VE DOKTORLARIN HASTA GÜVENLİĞİ HAKKINDAKİ BİLGİLERİ VE TIBBİ HATALARIN BİLDİRİLMESİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ." Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences 17.2 (2014): 97-104.
76. Özkaya, Nesrin, et al. "Tıbbi uygulama hatası iddiası ile Adli Tıp Kurumu’na gönderilen 0 18 yaş grubu olguların değerlendirilmesi." Türk Pediatri Arşivi 46.2 (2011).
77. Çetin G. Tıbbi Malpraktis. İçinde: Çetin G, Yorulmaz C, (yazarlar). Yeni yasalar çerçevesinde hekimlerin hukuki ve cezai sorumluluğu, tıbbi malpraktis ve adli raporların düzenlenmesi. İU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi, No:48, İstanbul, 2006: 31-42.
78. Zhan C, Miller MR. Excess length of stay, charges, and mortality attributable to medical injuries during hospitalization. JAMA. 2003; 290(14): 1868-74.
79. Farquhar M, Sharp BA, Clancy CM. Patient safety in nursing practice. AORN Journal.
2007; 86(3): 455-7.
80. World Health Organization. The role of reporting in enhancing patient safety WHO draft guidelines for adverse event reporting and learning system from information to action. 1st ed. Geneva: WHO Press; 2005.
81. Reason JT. Understanding adverse events: Human factors. In: Vincent CA, editor.
Clinical risk management: enhancing patient safety. London: BMJ; 2001. p. 9-30.
82. Vural F, Çiftçi S, Fil Ş, Aydın A, Vural B. Sağlık çalışanlarının hasta güvenliği iklimi algıları ve tıbbi hataların raporlanması. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi.
2014; 5(2): 152-7.
83. Bodur S, Filiz E, Durduran Y. Sağlık personeli ve toplumun tıbbi hatalar ile ilgili görüşlerinin karşılaştırılması. Genel Tıp Derg. 2011; 21(4): 123-30.
84. Mayo A, Duncan D. Nurses' perceptions of medical errors. Journal of Nursing Care Quality. 2004; 19(3): 209-17.
85. Rogers A, Hwang W, Scott L, Aiken L, Danges D. The working hours of hospital staff nurses and patient safety. Health Affairs. 2004; 23(4): 202-12.
86. Dawson D, Reid K. Fatigue, Alcohol and performance impairment. Nature. 1997; 388 (6639): 235.
87. Fracica PJ, Wilson S, Chelluri LP. Patient safety. In: Varkey P, editor. Medical quality management theory and practice. London: Jones and Bartlett Publishers; 2010. p. 43-73.
88. Pittet D, Allegranzi B, Storr J, Donaldson L. Clean care is safer care’: The global patient safety challenge 2005-2006. Int J Infect Dis. 2006; 10(6): 419-24.
89. Aşcıoğlu, C. Tıbbi Yardım ve El Atmalardan Doğan Sorumluluklar, Doktorların Devletin ve Özel Hastanelerin Sorumluluğu (Cezai ve Hukuki ), Tekışık Ofset Tesisleri, Ankara, 1993.
90. Hakeri H. Tıp Hukuku. Seçkin Yayıncılık. Ankara, 2007.
91. Türkan H, Tuğcu H. 2000-2004 Yılları Arasında Yüksek Sağlık Şurasında Değerlendirilen Acil Servislerle İlgili Tıbbi Uygulama Hataları. Gülhane Tıp Dergisi 2004;46(3):226-231.
92. Kocatürk U. Açıklamalı Tıp Terimleri Sözlüğü. Dördüncü Basım, Ankara Üniversitesi Basımevi,170, 1989.
93. Aşçıoğlu Ç. Tıbbi Yardım ve El Atmalardan Doğan Sorumluluklar, Ankara, 1993.
94. Karakaya, M. Arif, et al. "İstanbul Adli Tıp Kurumu tarafından 2008-2012 yılları arasında tiroidektomi sırasında gelişen rekürren laringeal sinir yaralanmaları nedeniyle verilen bilirkişi kararlarının irdelenmesi." Ulusal Cerrahi Dergisi 32.1 (2016): 043-046.
95. Celbiş, Osman, and Bora Özdemir. "AİLE HEKİMLERİNİN YASAL SORUMLULUKLARI." Medical Sciences 6.4 (2011): 54-61.
96. Çolak, A. Komplikasyon Mu? Malpraktis Mi? Malpraktis Davalarının Asli Unsurları, Hekim Forumu Dergisi, Nisan- Mayıs 32-33, 2003.
97. Civaner, Murat. "Malpraktis” yerine “hizmet kaynaklı zarar." Türk Pediatri Arşivi46.1 (2011).
98. Çolak, A. Nöroşirujide Malpraktis, Türk Nöroşiruji Dergisi 12: 94- 98, 2002, s. 50.
99. Hancı İH. Hekimin yasal sorumlulukları ve hakları. İzmir: Toprak Ofset, 2. bask›; 1999, 102–3.
100. Tuğcu, Harun. "Acil olgularda hekim sorumluluğu." Klinik Gelişim Dergisi Adli tıp özel sayısı 22 (2009): 85-8.
101. Koç S, Çetin G. Kolusayın Ö. Acil Olgularda Hekimin Sorumluluğu ve Adli Tıp Sorunları. Sendrom.1994;6: 54-59.
102. Acil Serviste Uygunsuz Konsültasyon Hizmeti ve Mediko-legal Yönü. Hülya Türkan H, Şener S, Tuğcu H. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2005;5(3): 138-141.
103. 2000-2004 Yılları Arasında Yüksek Sağlık Şurasında Değerlendirilen Acil Servislerle İlgili Tıbbi Uygulama Hataları. Türkan H, Tuğcu H. Gülhane Tıp Dergisi 2004;46(3): 226-231.
104. Kalemoğlu M. Acil Serviste Hekim Sorumluluğu Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri 2005, 25: 824-828.
105. Zeyfeoğlu Y. Acil Hekiminin Hukuki Yükümlülükleri Türkiye Klinikleri Cerrahi Tıp Bilimleri, 2006 ;2: 10-19.
106. Hancı İH. Hekimin Yasal Sorumlulukları ve Hakları. Toprak Ofset Matbaacılık Ltd. Şti., İzmir. 2.Baskı,1995: 75-102.
107. Soysal Z, Çakalır C. Adli Tıp. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayınları, İ.Ü.
Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul 1999: 45-61.
108. Resmi Gazete: 01.08.1998 – 23420 Hasta Hakları Yönetmeliği.
109. Şavaş H. Yargıya yansıyan tıbbi müdahale hataları. In: Savaş H ed,. Yargıya Yansıyan Tıbbi mudahale Hataları, Tıbbi Malpraktis, Tıbbi Davaların Seyri ve Sonuçları. 1th ed. Ankara: Seçkin Yayıncılık; 2009:21-175.
110. Koç S, Yorulmaz C. Hekimin Yasal Sorumlulukları ‘Adli Tıp’ kitabı içinde Soysal Z. Çakalır C Eds. Cilt 1. İ. Ü. Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul 1999; 45-9.
111. Büken E, Ornek Büken N, Büken B. Obstetric and gynecologic malpractice in Turkey: incidence, impact, causes and prevention. J Clin Forensic Med 2004;11:233-47.
112. Britton M. Diagnostic errors discovered at autopsy. Acta Med Scand 1974;196:203-10.
113. Koç S. Yasal Düzenlemeler Çerçevesinde Hekim Sorumluluğu Türkderm.
2007;41:33-38.
114. Çelik, F. Cerrahın Yasal Sorumlulukları,/genel/15.asp.
115. Koç S, Yorulmaz C. Hekimin Yasal Sorumlulukları, “Adli Tıp I” içinde, (Editörler: Soysal. Z., Çakalır C. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayınları, Rek. No: 4165, Fak. No: 224, İstanbul, 1999; 45-60.
116. Demir M. Hekimlik Sözleşmesinden Doğan Sorumluluğun Koşulları. Sağlık Hukuku Kurultayı. Ankara, 1-3 Kasım 2007, 153-160.
117. Keskin A. Şura’nın Hukuki Konumu ve Hukuktaki Yeri. Sağlık Hukuku Kurultayı. Ankara, 1-3 Kasım 2007, 349-353.
118. Şenocak Z. Hekimin Hukuki Sorumluluğunun Özel Sorunları: Tıbbi standartlar ve İspat Sağlık Hukuku Kurultayı. Ankara, 1-3 Kasım 2007, 241-254.
119. Güler, M. Hekimler ve Tabip Odası Yöneticileri İçin Mevzuat, 3. Baskı, Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Yayını, Ekim, 2001.
120. Şenocak K. Hekimin Mesleki Sorumluluk Sigortası. Sağlık Hukuku Kurultayı.
Ankara, 1-3 Kasım 2007, 255-268.
121. Fevzioğlu M. Türk Ceza Kanunda Zorla Tedavi. Sağlık Hukuku Kurultayı.
Ankara, 1-3 Kasım 2007, 311-319.
122. Güven T. Sağlık Çalışanı Mesleki Mali Sorumluluk Sigortası “Yeni Yasalar Çerçevesinde Hekimlerin Hukuki ve Cezai Sorumluluğu, Tıbbi Malpraktis ve Adli Raporların Düzenlenmesi” Kitabı içinde (Editörler: G. Çetin, C. Yorulmaz), İ. Ü.
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi No: 48, 2006, 82-88.
123. Çetin G, Yorulmaz C. Yeni Yasalar Çerçevesinde Hekimlerin Hukuki ve Cezai Sorumluluğu, Tıbbi Malpraktis ve Adli Raporların Düzenlenmesi I.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tip Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi no:48, İstanbul, 2006: 31-42, 147 184.
124. Kasap H, Akar T. Tıbbi Uygulama Hatası Riski Yüksek Olan Uzmanlık Dallarının Tıpta Uzmanlık Sınavında Tercih Edilme Önceliklerinin Yıllara Göre Değişimi A d l i T ı p B ü l t e n i , 2 0 1 5 ; 2 0 ( 1 ) : 3 4 - 3 7 .
125. Aynacı Y. Hekimlerde defansif (çekinik) tıp uygulamalarının araştırılması.
Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, Konya, 2008
126. Bonetti, M., Cirillo, P., Tanzi, P. M., & Trinchero, E. (2016). An Analysis of the Number of Medical Malpractice Claims and Their Amounts. PloS one, 11(4), e0153362.
127. Madea, B., & Preuß, J. (2009). Medical malpractice as reflected by the forensic evaluation of 4450 autopsies. Forensic science international, 190(1), 58-66.
128. Paik, M., Black, B., & Hyman, D. A. (2013). The receding tide of medical malpractice litigation: part 1—national trends. Journal of Empirical Legal Studies, 10(4), 612-638.
129. Marshall, D. C., Punglia, R. S., Fox, D., Recht, A., & Hattangadi-Gluth, J. A.
(2015). Medical Malpractice Claims in Radiation Oncology: A Population-Based Study 1985-2012. International Journal of Radiation Oncology* Biology* Physics, 93(2), 241-250.
130. Al-Saeed, A. H. (2010). Medical liability litigation in Saudi Arabia. Saudi journal of anaesthesia, 4(3), 122.
131. Badri, M. (2014). Medical malpractice litigation: a fellow’s perspective. Journal of the American College of Cardiology, 64(4), 418-419.) (Spiegel, A. D., & Kavaler, F.
(1997). America's First Medical Malpractice Crisis, 1835–1865. Journal of community health, 22(4), 283-308.
132. Reich, J., & Schatzberg, A. (2015). Empirical comparisons of malpractice claims of different medical specialties. Journal of Public Health Aspects, 2(1), 2.
133. Carroll, A. E., & Buddenbaum, J. L. (2013). High and low-risk specialties experience with the US medical malpractice system. BMC health services research, 13(1), 465.
134. Jena, A. B., Seabury, S., Lakdawalla, D., & Chandra, A. (2011). Malpractice risk according to physician specialty. New England Journal of Medicine, 365(7), 629-636.
135. Bonetti, M., Cirillo, P., Tanzi, P. M., & Trinchero, E. (2016). An Analysis of the Number of Medical Malpractice Claims and Their Amounts. PloS one, 11(4), e0153362.
136. Li, H., Wu, X., Sun, T., Li, L., Zhao, X., Liu, X., ... & Fan, L. (2014). Claims, liabilities, injures and compensation payments of medical malpractice litigation cases in China from 1998 to 2011. BMC health services research, 14(1), 1.
137. Chen, K. Y., Yang, C. M., Tsai, S. H., Chiou, H. Y., Lin, M. R., & Chiu, W. T.
(2012). Medical malpractice in Taiwan: injury types, compensation, and specialty risk.
Academic emergency medicine, 19(5), 598-600.
138. AlJarallah, J. S., & AlRowaiss, N. (2013). The pattern of medical errors and litigation against doctors in Saudi Arabia. Journal of family & community medicine, 20(2), 98.
139. Nahed, B. V., Babu, M. A., Smith, T. R., & Heary, R. F. (2012). Malpractice liability and defensive medicine: a national survey of neurosurgeons. PloS one, 7(6), e39237.) (Studdert, D. M., Mello, M. M., Sage, W. M., DesRoches, C. M., Peugh, J., Zapert, K., & Brennan, T. A. (2005). Defensive medicine among high-risk specialist physicians in a volatile malpractice environment. Jama, 293(21), 2609-2617.
140. Najaf-Zadeh, A., Dubos, F., Pruvost, I., Bons-Letouzey, C., Amalberti, R., &
Martinot, A. (2011). Epidemiology and aetiology of paediatric malpractice claims in France. Archives of disease in childhood, 96(2), 127-130.
141. Karim, Z., Alkhowaiter, S. S., Bressler, B., & Yoshida, E. M. (2013). Informed consent and its documentation: implications for medical malpractice liability. Br Col Med J, 55, 376-379.
142. Casali, M. B., Mobilia, F., Del Sordo, S., Blandino, A., & Genovese, U. (2014).
The medical malpractice in Milan-Italy. A retrospective survey on 14 years of judicial autopsies. Forensic science international, 242, 38-43.
EKLER
Ek 1: Türk Tabipleri Birliği Disiplin Yönetmeliği’nin Hekimlik Uygulamaları İle İlgili