Türk Tabipleri Birliği verilerinde Yüksek Onur Kurulunda 2011 – 2015 yılları arasında hakkında tıbbi uygulama hatası iddiası bulunan ve dosyası karara bağlanan hekim sayısının 320 olduğu, yıllara göre dağılımına bakıldığında 2011 yılında 56 (%17,5), 2012 yılında 45 (%14,1), 2013 yılında 83 (%25,9), 2014 yılında 78 (%24,4) ve 2015 yılında 58 (%18,1) hekim hakkında karar verildiği görüldü.(Şekil1).
Şekil 1: 2011 - 2015 yılları arasında Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu’nda hakkında tıbbi uygulama hatası iddiası bulunan ve dosyası karara bağlanmış hekim sayısının yıllara göre dağılımı.
2011
2012
2013 2014
2015
2011 2012 2013 2014 2015
Hakkında tıbbi uygulama hatası iddiası bulunan hekimlerin cinsiyete göre dağılımında erkek cinsiyetin 226 (%70,6), kadın cinsiyetin 94 (%29,4) olduğu görüldü (Şekil 2).
Şekil 2: 2011 - 2015 yılları arasında Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu’nda hakkında tıbbi uygulama hatası iddiası bulunan ve dosyası karara bağlanmış hekim sayısının cinsiyete göre dağılımı.
Erkek; 226 Kadın; 94
Erkek Kadın
Hakkında tıbbi uygulama hatası iddiası bulunan hekimlerin görev yaptıkları yere göre dağılımında özel hastanede çalışanların 186 (%58,1), kamu hastanesinde çalışanların 125 (%39,1) ve muayenehanede çalışanların 9 (2,8) olduğu görüldü (Şekil 3).
Şekil 3: Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu verilerine göre hakkında tıbbi uygulama hatası iddiası bulunan hekimlerin görev yaptıkları yere göre dağılımı.
Özel Hastane 186 Kamu Hastanesi
125
Muayenehane 9
Özel Hastane Kamu Hastanesi Muayenehane
Hekimlere yöneltilen tıbbi uygulama hatası iddiaları içerisinde eksik-yanlış komplikasyon yönetimi iddiasının 152 (%47,4), eksik-yanlış tanı/yetersiz takip ve tedavi iddiasının 148 (%46,3) ve aydınlatılmış onam eksikliği iddiasının 20 (%6,3) olduğu görüldü (Şekil 4).
Şekil 4: Hekimlere yöneltilen tıbbi uygulama hatası iddialarının içeriğine göre dağılımı.
Eksik-Yanlış Komplikasyon Yönetimi İddası
148
Eksik-Yanlış Tanı ve Tedavi İddası
152
Aydınlatılmış Onam Eksikliği İddası
20
Eksik-Yanlış Komplikasyon Yönetimi İddası Eksik-Yanlış Tanı ve Tedavi İddası Aydınlatılmış Onam Eksikliği İddası
Hekimlerin 74 (%23,1) tanesi hakkında ölümle sonuçlanan tıbbi uygulama hatası iddiasında bulunulmuştur (Şekil 5).
Şekil 5: Vakanın ölümle sonuçlanıp sonuçlanmamasına göre hakkında tıbbi uygulama hatası iddiası bulunan hekimlerin dağılımı.
Ölüm Var 74
Ölüm Yok 246
Ölüm Var Ölüm Yok
Tabip odaları tarafından yapılan değerlendirmede 140 (%43,8) hekim hakkında iddia olunan tıbbi uygulama hatası nedeniyle ceza verilmesi uygun bulunmuştur (Şekil 6).
Şekil 6: Vakaların tabip odaları tarafından yapılan değerlendirmesinin ceza ile sonuçlanıp sonuçlanmamasına göre hakkında tıbbi uygulama hatası iddiası bulunan hekimlerin dağılımı.
Ceza Var 140
Ceza Yok 280
Ceza Var Ceza Yok
Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu tarafından yapılan değerlendirmede 115 (%35,9) hekim hakkında iddia olunan tıbbi uygulama hatası nedeniyle ceza verilmesi uygun bulunmuş ve bu cezaların dağılımının 23 men cezası (%7,2), 52 para cezası (%16,3), 40 uyarı cezası (%12,5) şeklinde olduğu görülmüştür. (Şekil 7).
Şekil 7: Vakaların Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu tarafından yapılan değerlendirmesinin ceza ile sonuçlanıp sonuçlanmamasına göre hakkında tıbbi uygulama hatası iddiası bulunan hekimlerin dağılımı.
Ceza Yok 215 Men Cezası
23 Para Cezası
52
Uyarı Cezası 40
Ceza Yok Men Cezası Para Cezası Uyarı Cezası
Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu tarafından yapılan değerlendirmede 130 (%40,7) hekimin doğru tanı koyduğu ve gerekli özen ile birlikte standart tedaviyi eksiksiz olarak uyguladığı, 75 (%23,4) hekimin karşılaştığı durumun bir komplikasyon olduğu ve bu komplikasyonun yönetiminde bir eksiklik bulunmadığı, 41 hekimin (%12,8) görevini yaparken dikkatsiz-özensiz davrandığı, 34 hekimin (%10,6) görevini ihmal ettiği, 22 hekimin karşılaştığı komplikasyonun yönetiminde eksiklik bulunduğu (%6,9) ve 18 hekimin (%5,6) tıbbi müdahale öncesi aydınlatılmış onam eksikliklerinin bulunduğu sonucuna vardığı görülmüştür. (Şekil 8).
Şekil 8: Vakaların Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu tarafından yapılan değerlendirmesinin karar gerekçesine göre hakkında tıbbi uygulama hatası iddiası bulunan hekimlerin dağılımı.
Doğru Tanı-Standart Tedavi 130
Komplikasyon 75 Dikkatsizlk-Özensizlik
41
İhmal
34 Komplikasyon
Yönetimi Eksikliği 22
Aydınlatılmış Onam Eksikliği
18
Doğru Tanı-Standart Tedavi Komplikasyon Dikkatsizlik-Özensizlik İhmal Komplikasyon Yönetimi Eksikliği Aydınlatılmış Onam Eksikliği
Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu verilerine göre hakkında tıbbi uygulama hatası iddiası bulunan hekimlerden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanlarının diğer branşlara göre daha fazla olduğu görüldü (%26,9) (Tablo 1).
Uzmanlık Dalı Hekim Sayısı %
Radyoloji 7 2,2
Genel Cerrahi 44 13,8
Kadın Hastalıkları ve Doğum 86 26,9
KBB 13 4,1
Acil serviste pratisyen 55 17,2
Dermatoloji 4 1,3
Ortopedi 12 3,8
Göğüs Cerrahisi 1 0,3
Pediatri 9 2,8
Dahiliye 12 3,8
Üroloji 5 1,6
Beyin Cerrahisi 18 5,6
PRC 8 2,5
FTR 2 0,6
Nöroloji 5 1,6
Çocuk Cerrahisi 2 0,6
Kardiyoloji 3 0,9
Psikiyatri 3 0,9
Göz Hastalıkları 17 5,3
Anestezi 7 2,2
Göğüs Hastalıkları 2 0,6
KVC 4 1,3
Patoloji 1 0,3
Toplam 320 100,0
Tablo 1: Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu verilerine göre hakkında tıbbi uygulama hatası iddiası bulunan hekimlerin uzmanlıklarına göre dağılımı.
Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu verilerine göre hakkında tıbbi uygulama hatası iddiası bulunan hekimlerin büyük çoğunluğunun İstanbul Tabip Odasına bağlı hekimlerden oluştuğu görüldü (%56,6) (Tablo 2).
Tabip Odası Hekim Sayısı %
Bursa 5 1,6
Mersin 5 1,6
İstanbul 181 56,6
İzmir 68 21,3
Manisa 1 0,3
Balıkesir 4 1,3
Samsun 2 0,6
Hatay 4 1,3
Ankara 21 6,6
Adana 2 0,6
Edirne 2 0,6
Karabük 1 0,3
Kocaeli 7 2,2
Konya 2 0,6
Aydın 2 0,6
Antalya 7 2,2
Muğla 4 1,3
Kayseri 1 0,3
Batman 1 0,3
Toplam 320 100,0
Tablo 2: Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu verilerine göre hakkında tıbbi uygulama hatası iddiası bulunan hekimlerin tabip odalarına göre dağılımı.
Tabip Odaları kararları ile Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu kararlarının karşılaştırması yapıldığında Tabip Odalarının ceza verdiği 140 kararın 30 tanesine Yüksek Onur Kurulu tarafından ceza verilmediği görülmüştür (Tablo 3).
Tabip Odaları
Kararı
Yüksek Onur Kurulu Kararı Toplam
Men Cezası Para Cezası Uyarı Cezası Ceza Yok
Ceza Var 22(%15,7) 52(%37,1) 36(%25,7) 30(%21,5) 140(%100)
Ceza Yok 1(%0,6) 0(%0,0) 4(%2,2) 175(%97,2) 180(%100)
Toplam 23(%7,2) 52(16,3) 4 (%12,5) 205(64,1) 320 (%100) Tablo 3: Tabip Odaları kararları ile Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu kararlarının karşılaştırmalı dağılımı.
Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu kararlarının karar gerekçeleri ile karşılaştırması yapıldığında verdiği 23 (%7,2) Men Cezası kararının 11 (%32,4)’inin gerekçesini ihmal olarak belirttiği görülmüştür (Tablo 4).
Yüksek Onur Kurulu Karar Gerekçesi
Yüksek Onur Kurulu Kararı Toplam Men
Cezası
Para Cezası
Uyarı Cezası
Ceza Yok
Komplikasyon 0 (%0,0) 0(%0,0) 0(%0,0) 75(%100) 75(%100) İhmal 11(%32,4) 22(%64,7) 1(%2,9) 0(%0,0) 34(%100) Komplikasyonun Doğru
Yönetilememesi
7(%31,8) 14(%63,6) 1(%4,6) 0(%0,0) 22(%100) Doğru Tanı, Gerekli Özen
İle Birlikte Eksiksiz Standart Tedavi
0(%0,0) 0(%0,0) 0(%0,0) 130(%100) 130(%100)
Eksik Aydınlatılmış Onam 3(%16,7) 10(%55,5) 5(%27,8) 0(%0,0) 18(%100) Dikkatsizlik-Özensizlik 2(%4,9) 6(%14,6) 33(%80,5) 0(%0,0) 41(%100) Toplam 23(%7,1) 52(%16,3) 40(%12,5) 205(%64,1) 320(%100) Tablo 4: Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu kararlarının karar gerekçeleri ile karşılaştırmalı dağılımı.
Uzmanlık dallarının vakanın ölümle sonuçlanıp sonuçlanmamasına göre yapılan karşılaştırmasında Kadın Hastalıkları ve Doğum uzmanlarının 23 (%31,1) hekim ile diğer uzmanlık dallarına göre daha fazla olduğu görülmüştür (Tablo 5).
Uzmanlık Dalı Ölüm Var Ölüm Yok Toplam
Radyoloji 1 (%1,4) 6 (%2,4) 7 (%2,2)
Genel Cerrahi 11 (%14,9) 33 (%13,4) 44(%13,8)
Kadın Hastalıkları ve Doğum 23 (%31,1) 63 (%25,6) 86 (%26,9)
KBB 3 (%4,1) 10 (%4,1) 13 (%4,1)
Acil serviste pratisyen 18 (%24,3) 37 (%15) 55 (%17,2)
Dermatoloji 0 (%0,0) 4 (%1,6) 4 (%1,3)
Ortopedi 1 (%1,4) 11 (%4,5) 12 (%3,8)
Göğüs Cerrahisi 0 (%0,0) 1 (%0,4) 1 (%0,3)
Pediatri 2 (%2,7) 7 (%2,8) 9 (%2,8)
Dahiliye 6 (%8,1) 6 (%2,4) 12 (%3,8)
Üroloji 1 (%1,4) 4 (%1,6) 5 (%1,6)
Beyin Cerrahisi 0 (%0,0) 18 (%7,3) 18 (%5,6)
PRC 0 (%0,0) 8 (%3,3) 8 (%2,5)
FTR 0 (%0,0) 2 (%0,8) 2 (%0,6)
Nöroloji 0 (%0,0) 5 (%2,0) 5 (%1,6)
Çocuk Cerrahisi 0 (%0,0) 2 (%0,8) 2 (%0,6)
Kardiyoloji 0 (%0,0) 3 (%1,2) 3 (%0,9)
Psikiyatri 0 (%0,0) 3 (%1,2) 3 (%0,9)
Göz Hastalıkları 0 (%0,0) 17 (%6,9) 17 (%5,3)
Anestezi 0 (%0,0) 1 (%0,4) 7 (%2,2)
Göğüs Hastalıkları 1 (%1,4) 1 (%0,4) 2 (%0,6)
KVC 1 (%1,4) 3 (%1,2) 4 (%1,3)
Patoloji 0 (%0,0) 1 (0,4) 1 (%0,3)
Toplam 74 (%100) 246 (%100) 320 (%100)
Tablo: 5 Ölümle sonuçlanan tıbbi uygulama hatası iddialarının uzmanlık dalları ile karşılaştırmalı dağılımı.
Hekimlerin görev yaptıkları yerlerin vakaların ölümle sonuçlanıp sonuçlanmamasına göre karşılaştırması yapıldığında, özel hastanede meydana gelen ölümlü vakalarda hekimler hakkında daha fazla tıbbi uygulama hatası iddiasında bulunulduğu görüldü (Tablo 6).
Görev Yeri Ölüm Var Ölüm Yok Toplam
Kamu Hastanesi 34 (%45,9) 91 (%37) 125 (39,1)
Özel Hastane 40 (%50,1) 146 (%59,3) 186 (58,1)
Muayenehane 0 (%0,0) 9 (%3,7) 9 (%2,8)
Toplam 74 (%100) 246 (%100) 320 (%100)
Tablo 6: Hekimlerin görev yaptıkları yerlerin vakaların ölümle sonuçlanıp sonuçlanmamasına göre karşılaştırmalı dağılımı.
İddia edilen tıbbi uygulama hatası içeriklerinin vakanın ölümle sonuçlanıp sonuçlanmamasına göre karşılaştırması yapıldığında eksik-yanlış komplikasyon yönetimi iddiasının daha fazla olduğu görüldü (Tablo 7).
İddia Edilen Tıbbi Hata Ölüm Var Ölüm Yok Toplam
Eksik - Yanlış Tanı / Yetersiz Takip ve Tedavi
31 (%41,9) 117 (%47,6) 148 (%46,3) Eksik - Yanlış Komplikasyon
Yönetimi
42 (%56,8) 110 (%44,7) 152 (%47,5) Aydınlatılmış Onam Eksikliği 1 (%1,4) 19 (%7,7) 20 (%6,3)
Toplam 74 (%100) 246 (%100) 320 (%100)
Tablo 7: İddia edilen tıbbi uygulama hatası içeriklerinin vakanın ölümle sonuçlanıp sonuçlanmamasına göre karşılaştırmalı dağılımı.
Yüksek Onur Kurulu kararlarının vakanın ölümle sonuçlanıp sonuçlanmamasına göre karşılaştırmasında büyük oranına herhangi bir ceza verilmediği görüldü (Tablo 8).
Yüksek Onur Kurulu kararı Ölüm Var Ölüm Yok Toplam
Men Cezası 8 (%10,8) 15 (%6,1) 23 (%7,2)
Para Cezası 10 (%13,5) 42 (%17,1) 52 (%16,3)
Uyarı Cezası 11 (%14,9) 29 (%11,8) 40 (%12,5)
Ceza Yok 45 (%60,8) 160 (%65) 205 (%64,1)
Toplam 74 (%100) 246 (%100) 320 (%100)
Tablo 8: Yüksek Onur Kurulu kararlarının vakanın ölümle sonuçlanıp sonuçlanmamasına göre karşılaştırmalı dağılımı.
Yüksek Onur Kurulu karar gerekçelerinin vakanın ölümle sonuçlanıp sonuçlanmamasına göre yapılan karşılaştırmasında ölümle sonuçlanan vakalarda ihmal gerekçesinin oransal olarak daha yüksek verildiği görüldü (Tablo 9).
Yüksek Onur Kurulu Karar Gerekçesi
Ölüm Var Ölüm Yok Toplam
Komplikasyon 18 (%24,3) 57 (%23,2) 75 (%23,4)
İhmal 12 (%16,2) 22 (%8,9) 34 (%10,6)
Komplikasyonun Doğru Yönetilememesi
5 (%6,8) 17 (%6,9) 22 (%6,9)
Doğru Tanı, Gerekli Özen İle Birlikte Eksiksiz Standart Tedavi
27 (%36,5) 103 (%41,9) 130 (%40,6) Eksik Aydınlatılmış Onam 0 (%0,0) 18 (%7,3) 18 (%5,6)
Dikkatsizlik-Özensizlik 12 (%16,2) 29 (%11,8) 41 (%12,8)
Toplam 74 (%100) 246 (%100) 320 (%100)
Tablo 9: Yüksek Onur Kurulu karar gerekçelerinin vakanın ölümle sonuçlanıp sonuçlanmamasına göre yapılan karşılaştırmalı dağılımı.