Bu çalışmadan sağlanan sonuçlar aşağıdaki şekilde özetlenebilir.
1. Yemek öğün sayısı eskiden iki iken günümüzde üçe çıkmıştır. Fakat Türkmenlerde öğün sayısı değişmemiş eskidende günümüzde de üç öğündür. Eskiden sabah öğünlerinde yer alan pilav ve çorbalar yerini kahvaltılıklara bırakmış durumdadır. 2. Yeni doğan bebeğe şerbetli şekerli su, doğum yapan anneye çorba ve yağda
yumurta verilmesi, diş buğdayı töreninde bulgur kaynatılıp çerezle ikram edilmektedir.
3. Sünnette ve askere uğurlamada yemek daveti görülmektedir.
4. Söz kesmede eskiden içilen şerbet yerini, günümüzde çay, lokum ve bisküviye bırakmıştır.
5. Eskiden nişanda verilen yemek ikramı günümüzde yapılmamakta yerine lokum, bisküvi ya da pasta ve meyve suyu ikramı yapılmaktadır.
6. Çeyiz asmada yemek ikramı devam etmektedir. Bunun yanı sıra kına gecesinde yer alan yemek ikramı günümüzde tamamen kalkmış ve herhangi bir ikram yapılmamaktadır.
7. Eskidende günümüzde de mutlaka bayrak dikme töreni yapılmakta, kurban kesilip, şeker dağıtılarak, yemek ikramı yapılmaktadır.
8. Düğün günü oğlan evinde verilen düğün yemeği, yemek türleri değişmiş olarak devam etmektedir. Yine salonda lokum, bisküvi, pasta, meyve suyu ikram edilmektedir.
9. Eskiden yapılan bey donatma ve bey bozma adetleri tamamen kaybolmuştur. 10. Yüz açımı geleneği günümüzde de devam etmektedir.
11. Kasaba ve köylerde ölü evine yemek götürme âdeti aynen devam etmektedir. 12. Aşure günü mutlaka aşure pişirilip dağıtıldığı, mevlit okutmada yemek ve şeker
ikram edildiği görülmektedir.
13. Hıdrellez ve nevruz kutlanmamaktadır. Kutlanan neşeli bir gün yoktur.
14. Geçmişte olduğu gibi günümüzde de yağmur duasında kurban kesilerek et ve pilav yapılıp yenilmektedir.
15. Sofra düzeni ve servis, konu ile ilgili yapılan çalışmalarla benzerlik göstermektedir. Yemekler eskiden günümüze, yere sofra bezi sererek, sini koyup aynı tabaktan yeme usulüyle devam etmektedir.
16. Türkmenlerin yöre ürünleriyle şekillenmiş, kendilerine has bir mutfak kültürü bulunmaktadır.
17. Çorbalar arasında un çorbası; yumurta yemekleri arasında akıtma ve çılbır; et yemekleri arasında kavurma, mülükü (mıkla), sulu köfte ve soğannama öncelikli yemeklerdir.
18. Kurubaklagil yemeklerinden üzümlü fasulye ve yeşil fasulye kurusu ile kuru fasulye yemekleri yöresellik arz etmektedir. Sebze yemekleri arasında da süt ve yumurtayla birlikte yapılan sebze yemekleri dikkati çekmektedir. Sütlü kabak ve sütlü ıspanak yemekleri buna örnektir. Yine ham, hamlama, kabak çiçeği yemekleri yöresel özellik gösteren yemeklerdir.
19. Yenebilen ot yemekleri arasında domalan ve yemlik kavurması dikkati çekmektedir. Yine sebze yemeklerinde olduğu gibi yenebilen ot yemeklerinin pişirilmesinde de süt ve yumurta kullanılmaktadır. Patates salatası tüm kasaba ve köylerde yapılmakta ve sevilerek tüketilmektedir.
20. Meyveli yemekler arasında üzümle yapılan yemekler daha çok yer almakta çilli, elma kakı yemeği, üzümlü kabak ve üzümlü pancar yazılı kaynaklarda rastlanmayan özgün yemeklerdir.
21. Bilinen pilavlar dışında kabak çiçekli bulgur pilavı, sütlü pilav ve kuskus pilavı; mantı yerine cimcik, yine süt ve yumurtayla yapılan sütlü mantı; haşlama su böreği dışında yufkadan yapılan su böreği, yoğurtlu sac böreği ve yumurtalı sac böreği özgün tariflerdir.
22. Hamur tatlıları arasında guymak, kıvrım ve sini; sütlü tatlılar arasında sütlü ve uyutma başı çekmekle beraber dikkate değer bulunmaktadır.
Bu araştırmanın sonucunda bazı öneriler getirilebilir.
1. Türkmen yemeklerinin zenginliği daha kapsamlı bir şekilde ortaya çıkarılmalı ve Türkiye genelindeki Türkmenlerle bu bölge Türkmenlerinin yemek kültürlerinin benzerlik taşıyıp taşımadıkları araştırılmalıdır.
2. Türkmen yemeklerinin tamamı standartlaştırılarak yazılı kaynaklara geçirilmelidir. 3. Unutulmuş veya unutulmaya yüz tutmuş Türkmen yemekleri günümüzde de
KAYNAKLAR
ABDULKADİROĞLU, A.,(2002). “Batı Karadeniz Mutfak Kültürü”, M. Sabri Koz (Ed.). Yemek Kitabı, Kitabevi, İstanbul, 477-536.
AKKOYUNLU, Z., (2002). “Kerkük Yemeklerinden Örnekler”, M. Sabri Koz (Ed.). Yemek Kitabı, Kitabevi, İstanbul, 664-679.
AKMAN, M., ŞEKER, E., ÇETİNKAYA, A.Ş., KOZAK, İ., YARDIMCI, P. (2001). “Silifke Yöresi Geleneksel Yemeklerinin Tespiti ve Türk Mutfağına
Kazandırılması”, Kâmil Toygar (Ed.). Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar. Türk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları. Yayın No : 29, Ankara, 9-54.
ARLI, M., (1981). “Türk Mutfağına Genel Bir Bakış”, Türk Mutfağı Sempozyumu Bildirileri. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları. Yayın No : 41, Ankara, 19-33.
ARLI, M., (1999) “Ayran Tiridi”, Feyzi Halıcı (Ed). Beşinci Milletlerarası Yemek Kongresi, Ankara : Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, 17-19.
ARTUN, E., (1998). “Adana Mutfak Kültürü 1”, Kâmil Toygar (Ed.). Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar. Türk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.Yayın No : 22, Ankara, 19-52.
ARTUN, E., (2002). “Adana Mutfak Kültürü ve Adana Yemeklerinden Örnekler”, M. Sabri Koz (Ed.). Yemek Kitabı, Kitabevi, İstanbul, 317-353.
AYTAÇ, A., (2003). Hotamış Türkmen Kilimleri. T.C. Konya Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Yayın No : 44, Konya.
BAİLEY, D. K., (1987). Methods of Social Rosearch. 3. Bası. New York: The Free Pres. BAYSAL, A., ve Ark., (1991). Besinlerin Bileşimleri. Türkiye Diyetisyenler Derneği
BAYTOP, T.,(1997). Türkçe Bitki Adları Sözlüğü. Türk Dil Kurumu Yayınları:578.
BEKÇİ, S., (2002). “ Eski Türklerde Yemek Kültürü”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
BERKOK, N., TOYGAR, K., (1994). Kuzey Kafkas Mutfak Kültürü ve Yemekleri. Volkan Matbaacılık, Ankara.
BİRER, S., TULGOR, H., (1990). “Kayseri İli’nin Yemek Alışkanlıkları, Tipik Yemek Tarifleri, Standartlaştırılması ve Kullanılan Mutfak Araçları”, Kültür Bakanlığı Halk Kültürünü Araştırma Dairesi Yayınları, Yayın No : 141, Ankara, 9-18. BOBER, P., P., (2003). Kültür Sanat ve Mutfak. Ülkün Tansel (Çev.). Kitap Yayınevi,
İstanbul.
BULDUK, S., BAYKAN, S., (1994). “Türk Mutfağı’ndan Bir Yemek (Keşkek)” Feyzi Halıcı (Ed.). Beşinci Milletlerarası Yemek Kongresi, Ankara : Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, 49-53.
BULDUK S., YABANCI, N., (2001). “Etli Kabak Çiçeği Dolması” Kâmil Toygar (Ed.). Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar. Türk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları. Yayın No : 29, Ankara, 61-66.
CAN, S., (2003). Mesnevi Tercümesi. Ötüken Neşriyat, İstanbul.
CUNBUR, M., (1981). “Mevlâna’nın Mesnevisi”nde ve Divan-ı Kebir’inde Yemekler”. Türk Mutfağı Sempozyumu Bildirileri. Kültür ve Turizm Bakanlığı Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları.Yayın No : 41, Ankara, 69-86.
DEMİR, F., (2000). “Ordu Yöresi Geleneksel Halk Mutfağından Derlemeler”, Kamil Toygar (Ed.). Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar. Türk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları. Yayın No : 28, Ankara, 275-292.
DEMİRCİ, T., (2000). “Şarkikaraağaç Yemekleri”, Kamil Toygar (Ed.). Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar. Türk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları. Yayın No : 28, Ankara, 293-310.
DOĞAN, İ, YARDIMCI, M., KAYMAZ, Z., ŞAHİN, H., (2001). Malatya Mutfak Kültürü. T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları : 2687, Ankara
DOĞRUOL, H., (1996). “Ayaş (Geleneksel) Halk Mutfağı ve Yemekleri Üzerine Bir Deneme”, Kamil Toygar (Ed.). Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar. Türk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları Yayın No : 17, Ankara, 5-47.
DUVARCI, A.,(2002).”Türklerde Yiyecek ve İçecek Kültürü”. Türkler, IV.C., Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 230-235.
ERGİN., M., (2002). Orhun Abideleri. Boğaziçi Yayınları, İstanbul.
ERSOY, Y.,(2002).”Türk Mutfak Kültürü”. Türkler, IV.C., Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 222-229.
GENÇ, R., (2002). “XI. Yüzyılda Türk Mutfağı”, M. Sabri Koz (Ed). Yemek Kitabı, Kitabevi, İstanbul, 3-17.
GÜZEL, A., (1990), “Türk Kültürü’nde Mevlid ve Yoğ Gelenekleri Etrafında Teşekkül Eden Folklorik Unsurlar”, Feyzi Halıcı (Ed.). Üçüncü Milletlerarası
Yemek Kongresi, Renk Ofset, Ankara, 80-93.
GÜZELBEY, C. C., (2002). “Gaziantep Mutfağı”, M. Sabri Koz (Ed). Yemek Kitabı, Kitabevi, İstanbul,424-435.
HALICI, N., (1981). Ege Bölgesi Yemekleri. Güven Matbaası, Ankara. HALICI, N., (1983). Akdeniz Bölgesi Yemekleri .Arı Basımevi, Konya.
HALICI, N., (1991). Güney Doğu Anadolu Bölgesi Yemekleri. Konya: Arı Ofset Matbaacılık.
HALICI, N., (2000). Konya’da Kışlık Yiyecekler Üzerine Bir Araştırma. Güray Ofset Matbaacılık, Ankara.
HALICI, N., (2001). Karadeniz Bölgesi Yemekleri . Güray Ofset Matbaacılık, Ankara. HALICI, N., (2002). “Türk Halk Mutfağı”, M. Sabri Koz (Ed). Yemek Kitabı, Kitabevi,
İstanbul, 233-260.
KABAKLI, A., (1989),”Dede Korkut Kitabı’nda Yemekler ve Yemekle İlgili Bazı Törenler”. Feyzi Halıcı (Ed.). İkinci Milletlerarası Yemek Kongresi, Konya Kültür ve Turizm Vakfı, 185-189.
KAZAN, Ş., (2003). “Burdur Yemekleri ve Yemek Kültürü Üzerine Bir Deneme”, Kamil Toygar (Ed.). Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar. Türk
Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.Yayın No : 31, Ankara, 207-252.
KAZMAZ, S., (1998). “Bizim Evdeki Yemekler”, Kamil Toygar (Ed.). Türk Mutfak
Kültürü Üzerine Araştırmalar. Türk Halk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.Yayın No : 22, 111-148.
KOCASAVAŞ, Y.,(2002). “Eski Türklerde Yas ve Ölü Gömme Adetleri”, Türkler,III.C., Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 67-75.
Konya 1973 İl Yıllığı
Konya Turizm Envanteri (2000).
KOŞAY, H. Z, ÜLKÜCAN, A, (1961). Anadolu Yemekleri. Milli Eğitim Basımevi, Ankara.
KOŞAY, H. Z., (1981). “Eski Türklerin Ana Yurdu ve Yemek Adları”. Türk Mutfağı Sempozyumu Bildirileri. Kültür ve Turizm Bakanlığı Milli Folklor, Araştırma
Dairesi Yayınları. Yayın No : 41, Ankara, 47-56.
KÖKSAL, O., (1977). Ulusal Beslenme Sağlık ve Gıda Tüketimi Araştırması, Aydın Matbaası, Ankara .
KÖYMEN, M. A., (1981). “Selçuklar Zamanında Beslenme Sistemi”, Türk Mutfağı Sempozyumu Bildirileri. Kültür ve Turizm Bakanlığı Milli Folklor, Araştırma
Dairesi Yayınları. Yayın No : 41, Ankara, 35-45).
KUT, G., (2002). “Türklerde Yemek Kültürü”. Türkler, IV.C., Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 215-221.
ÖGEL, B., (1991). Türk Kültür Tarihine Giriş IV. Türklerde Yemek Kültürü, Kültür Bakanlığı, Ankara.
Üzerine Araştırmalar. Türk Halk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.Yayın No : 33, Ankara, 9-66.
ÖZÜDOĞRU, Ş., (1997). Tarih, Sosyal ve Kültürel Yönleriyle Hotamış. Damla Ofset, Konya.
SÜMER, F.,(1999). Oğuzlar (Türkmenler) Tarihleri, Boy Teşkilatı, Destanları. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul.
ŞANLIER, N., ARIKAN, B., (2001) “Elazığ Mutfağından Unutulmak Üzere Olan Birkaç
Yemek”, Kamil Toygar (Ed.). Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar. Türk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları. Yayın No : 29, Ankara, 167-176.
ŞİMŞEK, E., (2002). “Kadirli (Osmaniye) Mutfağı ve Mahalli Yemekler”, M. Sabri Koz (Ed.). Yemek Kitabı. Kitabevi, İstanbul, 453-476.
ŞENOCAK, E., (2002). “Elazığ Mutfağı ve Yöresel Yemekleri”, M. Sabri Koz (Ed.). Yemek Kitabı, Kitabevi, İstanbul, 388-423.
TAN, N., (1990). “Kastamonu’nun Ünlü Yemek, Yiyecek ve İçecekleri”. Kültür Bakanlığı Halk Kültürü Araştırma Dairesi Yayınları. Yayın No : 141, Ankara, 101-118.
TOYGAR, K., BERKOK, N., (1999). Ankara Mutfak Kültürü ve Yemekleri. Vekam Yayınları, Ankara.
ÜÇER, M., (1994). “Sivas Halk Mutfağında Buğday ve Un Orijinli Eski Yemekler”. Kamil Toygar (Ed.). Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar. Türk Halk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.Yayın No :14 , 86-97.
ÜÇER, M., (2002). “Sivas Sofrası” M. Sabri Koz (Ed.). Yemek Kitabı. Kitabevi İstanbul, 559-590.
ÜÇER, M., (2003). “Kangal Mutfağından Örnekler”, Kamil Toygar (Ed.). Türk Mutfak
Kültürü Üzerine Araştırmalar. Türk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.Yayın No : 31, 191-206.
Türk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.Yayın No : 31, Ankara, 100-130.
YÜCECAN, S., (1992). “Türkler’de Beslenme Kültürü”, Feyzi Halıcı (Ed.). Dördüncü Milletlerarası Yemek Kongresi, Kombassan A. Ş. Dizgi-Baskı, 291-297.
EKLER