Siyasal Halkla İlişkiler

Siyasal reklam tekniğinin ikna etmedeki temel sorunu; yönlendirilmiş, taraflı, propaganda kokan ve manipülatif yönlerinin etkin olmasındandır. Siyasal reklamlar, siyasal parti veya adayın çıkarlarını açıkça koruduğu için bu reklamların ikna etkisi oldukça azalmaktadır. İnsan, belirgin bir biçimde yapılan yönlendirme çalışmalarına karşı doğası gereği direnç gösterme eğilimindedir. Bilinen bu gerçek, siyasal aktörleri reklamların dışında daha objektif görünecek, seçmenlerin aldatılma korkularından do- ğacak dirençlerini ortadan kaldıracak, başka yöntemlere başvurmaya itmiştir. Siyasal halkla ilişkilerin doğuşu bu şekilde olmuştur (Oktay, 2002: 76).

Siyasi aktörler kendi istekleri doğrultusunda seçmenlerin siyasal tercihte bulu- nabilmesi için onları ikna etmelidir. Bu ikna etme sürecinde siyasal halkla ilişkilerin, siyasal iletişimin diğer bileşenlerine göre önemi çok daha fazladır. Süllü’ye göre, si- yasal ikna sürecinde kullanılan tekniklerden propaganda, reklam ve pazarlama mani- pülasyon özelliği fazla olan teknikler olduğu için seçmenlerde verilen mesajlara karşı bir direnç oluşacaktır. Oysa halkla ilişkiler, diğer tekniklere oranla daha demokratik ve objektif olarak değerlendirilmektedir (Süllü, 2010: 222).

Siyasal halkla ilişkiler tanımlarına geçmeden önce halkla ilişkiler tanımlarının incelenmesi konunun daha iyi anlaşılmasına yardımcı olacaktır.

“Halkla ilişkiler, özel ya da tüzel kişilerin belirli kitlelerle dürüst ve sağlam bağ- lar kurup geliştirerek, onları olumlu inanç ve eylemlere yöneltmesi, tepkileri değerlen- direrek, tutumuna yön vermesi, böylece karşılıklı yarar sağlayan ilişkileri sürdürme yolundaki planlı çabaları kapsayan bir yöneticilik sanatıdır”(Kalyon, 2006: 5).

24 “Halkla ilişkiler, içinde bulunduğu kişi ve kuruluşlarla karşılıklı olarak sağlıklı, doğru ve güvenilir ilişkiler kurmak, geliştirmek, kamuoyunda olumlu izlenimler ya- ratmak ve toplumla bütünleşmektir”(Kalyon, 2006: 5).

Siyasal iletişim bileşenlerinden olan siyasal halkla ilişkiler kavramı temelde halkla ilişkiler yöntem ve tekniklerinin siyasal arenada kullanılmasıyla anlam kazan- mıştır.

“Siyasal halkla ilişkiler, bir kurum ya da bireysel aktör tarafından politik amaç- larla misyonunu desteklemek ve hedeflerine ulaşmak için amaçlı bir iletişim ve eylem yoluyla etki oluşturmak, faydalı ilişkiler ve itibar kurmak, inşa etmek ve sürdürmek biçiminde gerçekleştirilen bir yönetim sürecidir” (Strömbäck&Kiousis, 2013: 4).

Halkla ilişkilerin uygulama alanı olan siyasal halkla ilişkiler; seçmenleri ve ka- muoyunu belirli bir siyasi partinin görüşleri hakkında bilgilendirmek, seçmenin deste- ğini alabilmek ve partinin ideolojisi veya kimliğine göre şekillenen parti görüşlerinin desteklenmesini amaçlar. Bu doğrultuda siyasal halkla ilişkiler siyasi partinin seçmen- leri ile buluşmasını sağlayacak, miting, konferans, basın toplantısı ve konser gibi farklı etkinlikler düzenler, siyasi aktörlerin medyada sıkça yer almasını sağlar, parti veya siyasal aktörlerin seçmenlere ileteceği mesajların oluşturulmasında ve politik strateji- lerin belirlenmesinde etkili rol oynar (Paksoy, 1999: 46).

Siyasal halkla ilişkilerin, halkla ilişkilerden ayrılan yönleri de bulunmaktadır. Bireysel aktörün ya da kurumun halkla ilişkiler aktivitelerine katılım amacının politik olması siyasal halkla ilişkileri, halkla ilişkilerden ayıran en temel özelliktir. Bununla birlikte halkla ilişkiler bireyleri ve kuruluşları politika yoluyla etkileyip adayları ve siyasi partileri aynı zamanda kamu sektörünü, sendikaları, düşünce kuruluşlarını, ticari işletmeleri, farklı çıkar gruplarını ve kâr amacı gütmeyen organizasyonları siyasal so- nuçlar elde etmek için etkilemeyi amaçlayan faaliyetlerden meydana gelmektedir (Çe- tin, 2014: 27-28).

Halkla ilişkiler uygulama alanlarından olan ve siyasal amaçlara hizmet eden si- yasal halkla ilişkiler sürecinde, üç temel unsur arasındaki ilişki önem arz etmektedir.

25 Bunlar; medya, siyasal organizasyonlar ve vatandaşlardır. Siyasal halkla ilişkiler, si- yasal aktörler tarafından yürütülen ve bu aktörlerin tasarladıkları, belirli amaçları ger- çekleştirmek için kullandıkları her türlü iletişim materyallerini içermektedir. Seçmen- ler köşe yazarları gibi siyasal olmayan aktörlere yönelik olarak yapılan haber bülten- leri ve makaleler gibi siyasal süreçler ile ilgili olarak yapılan medya tartışmalarının diğer tüm çeşitleri gibi tüm bu aktörler ve onların etkinlikleri ile ilgili bütün iletişim çalışmalarını kapsamaktadır (McNair, 2011: 4-6).

Şekil 1 Siyasal İletişim Unsurları (McNair, 2011: 6)

Siyasal halkla ilişkiler faaliyetlerinin hedef, strateji ve amaçları şöyle sıralana- bilir:

 Siyasal partilerin toplumdan kopmasını önlemek, topluma ve toplumsal kaynaklara yabancılaşmaması için çalışmalar yapmak,

 Siyasal sistemlerdeki yönetimin karar alma süreçlerini parti kültürü doğ- rultusunda şekillendirebilmek ve yönlendirebilmek için çalışmalar yap- mak,

 Partiye gönül vermiş parti taraftarlarının gurur duymalarını sağlayacak “biz duygusunu” geliştirecek çalışmalar yapmak,

26

 Siyasal kampanyaların organize edilmesini sağlamak,

 Siyasi partilerin yerel teşkilatlarının siyasal organizasyonlarını düzenle- nebilmesi için uzman desteği sağlamak,

 Seçim kampanyalarının kamuoyu oluşturma sürecinde etkin rol oynaya- rak parti lehine algının oluşması için çalışmalar yapmak,

 Siyasal partilerin merkez ve taşra teşkilatları arasındaki koordinasyonu sağlayarak parti içi iletişimi organize etmek,

 Siyasi parti veya adayın imaj yönetim çalışmalarını yaparak seçmenlerin zihninde parti veya aday için olumlu çağrışımlar bırakmak, güvenilir, hoşgörülü yetenekli ve yardımsever bir profil oluşturmak ve bunları des- teklemeye yönelik çalışmalar yapmak

 Siyasi parti veya adayın düşüncelerini ve gerçekleştirdiği çalışmaları ge- niş kitlelere ulaştırmak için medya yönetimi etkinliğini gerçekleştirmek (Balcı, 2016: 208-209).