Soyuta kaymayan, yaĢamdan kopmayan düĢünce ancak duyu algılarının eğitimiyle gerçekleĢir. Duyu algılarının eğitimi ise sanat eğitimiyle gerçekleĢir. Bugün öğrencilere özgür düĢünmeyi öğretmede güçlük çekiyorsak nedeni duyu algılarının yeterli eğitilmiĢ olmamasıdır. Felsefe ve sanat kültür bütünlüğü için sanat eğitimi içerisinde yer almalıdır.1950‟li yıllardan sonra kültür politikası tersine döndü. Eğitim politik amaçlara araç yapıldı. Sanat eğitimiyle, eleĢtiren, sorgulayan, düĢünen bir eğitim çağdaĢ eğitim sürecinde öğrencinin yaratıcılığını ve üreticiliğini hedef alan yöntemler izlemeliyiz (ĠpĢiroğlu, 1998:40- 120).
Sanat eğitiminin kazandırdığı bu etkiler doğrultusunda resim öğretmenlerinin çocuğun kiĢilik geliĢtirmesinde olumlu etkileri vardır. Resim dersleri ifade dersleridir. Bu derste yapılan çalıĢmalarda öğrencilerin kiĢiliğinde olumlu etkiler yapmaktadır. Bu dersin biçimlendirme aĢamasında beyni kontrol altına alıp, dikkatle çalıĢmanın devamını incelemede özgün düĢünmesini, öğrencinin kendini tanıması ve ifade edebilmesini sağlar. Resim derslerinde sanat yoluyla yapılan eğitimde, ders içi ve ders dıĢında araĢtırma konularına özendirecek, yapıcı, yaratıcı bir kiĢilik kazandırır (Genç & Sipahioğlu;1990:20). Yapıtların eleĢtirme ve sergilenmesinde estetik bir bakıĢ açısı kazandırır.
Sanat yoluyla insanlar kiĢisel bütünlüğe kavuĢurlar ve böylece toplumsal bütünlük kazanmıĢ olur. Günümüz çağında gerçekleĢtirdiği endüstrileĢme ile teknolojinin yarattığı yeni hayat biçiminin tutsağı olarak tehlikesi ile karĢı karĢıya olan çağımız insanı gittikçe duyarlılığını yitirme endiĢesi içerisindedir. Bu bağlamda yaĢamımızı sanatla zenginleĢtirip ve insani bir nitelik kazandırmak için sanat eğitimi, eğitimin temel amacıdır.
Nitelikli sanat eğitimi bireyin düĢünce, duygu düĢünce yeteneği eğitilirken zekada geliĢir. Sanat eğitimi bireyin duygu, düĢünce ve izlenimlerini aktarabilmede, yeteneklerini ve yaratıcılık gücünü estetik bir düzeyde anlatabilme çabasıdır. Bu düĢünceyle yapılan eğitimde hayalindeki tasarım biçimlerini derinleĢir, anlamı geniĢler. Böylece zihne dayalı tüm düĢünceler geliĢir. H. Read‟ e göre zihinsel yaĢantılarının anlaĢılabilir bir biçimde anlatımı (düĢünce, duygu, duyum, sevgi ) bunların eğitilmesi kiĢiliğin geliĢmesine neden olacaktır. Dünyayı tanırken kendimizi daha iyi tanırız. Sanat bir canlandırmadır. Bilim bir açıklamadır. DıĢ gerçekliğin bilgisi bilim, kendimizin bilgisi sanattır. Sanat duygunun bilimi, bilimse bilginin sanatıdır. C. Coudwell‟ in belirttiği gibi sanatı olan kültürler yaĢamaya devam eder ve sanat toplumun geliĢme koĢullarından biridir.
Eğitimde çağdaĢ kültür politikasının hedefi çağdaĢ insan yetiĢtirmektir. Sanat eğitiminde doğru bir kültür ve eğitim politikasını uygulayabilmek için eğitim programları her yaĢ grubu için özel olarak belirlenmelidir. Çünkü her çocuğun farklı bir kiĢilik taĢıdığı bilinir. Bu kiĢiliği çeĢitli yönleriyle ortaya koymak ve onları daha yakından tanımak için resimlerin analiz ve yorumları yapılmalı. Bu incelemeler doğrultusunda öğretme ve öğrenmeye dikkat edilmeli (Kazım,2002:217-218). Öğrenme bir anda gerçekleĢen bir olgu değildir. Bir süreç içinde gerçekleĢir. Öğrencinin uyarıcı durumuyla karĢılaĢması, onu fark etmesi, alması, iĢlemesi ve depolaması bu sürecin temel öğelerini oluĢturur. Bu doğrultuda sanat yoluyla eğitimde, insanların yaĢamlarını sürdürebilmeleri için mantıklı düĢünmeye ihtiyacı vardır. Bireysel veya grup çalıĢmalarında öğrencide sorumluluk, iĢ birliği, yardımlaĢma, sevgi ve saygı gibi olumlu davranıĢlar kazandırır. Tasarıma yönelik hayal gücünü geliĢtirir. Kültür ve tabiat varlıklarına sahip çıkar. Bilimsel ve sanatsal geliĢmelerin tümü yaratıcı düĢüncelerin ürünüdür (Çellek,2003). Toplumların geliĢmesine ve ülkelerin refah düzeyinin artması tamamen yaratıcı düĢünceler sayesinde sanat eğitimiyle gerçekleĢir.
Bilimsel değiĢimler, bulgular sanatı ve sanatçıyı etkilemiĢtir. 20 yy‟da atomun Otto Hahn tarafından parçalanması, Picasso ve Broque gibi sanatçıları da etkilemiĢtir. Bu olayın paralelin de onlarda biçimi parçaladılar ve sanattaki Kübizm akımını meydana getirdiler. Bu doğrultuda diyebiliriz ki kiĢinin yargı gücü sanat eğitimindeki deneysel karakter geliĢtirir. Yaratıcı güce sahip olan birey kısa sürede çok seçenekli çözümler üretir (May,2001:47).
Balcı ve Özsoy‟ a göre; sanat eğitimi örgün eğitimde, okul öncesi eğitimden baĢlayarak ilk ortaöğretim ve üniversite düzeyinden yaygın eğitime kadar bireylerin eğitilmesinde katkısı büyüktür.
Sanat eğitimi çocuğun yaratıcı düĢünceyi sağlayarak karĢı karĢıya geldikleri sorunlarda farklı bir bakıĢ açısıyla yeni çözümler üretmeyi sağlar. Sanat eğitimi çocuğun çevresini algılayıp daha iyi tanımasını sağlar (Kazım,2002:216). Duyu organlarıyla algılamayı, görmeyi, duymayı, iĢitmeyi öğreterek yaratıcılık için ilk aĢamayı sağlar. Küçük yaĢlarda sanatsal eğitimi alan öğrenci sınıfları ilerledikçe sanat eserine eleĢtirel bir bakıĢ açısı kazandırır. EleĢtirel düĢünmeyi sağlar, güzeli anlamaya ve onu yorumlamaya baĢlar.
Sanat eğitimi toplum içinde kültürel iletiĢimi sağlar. Kültürel bağın kuvvetli olduğu toplumlar ileriye en büyük adımı atmıĢ olur. Bu doğrultuda sanat eğitimi kültürel kimliğimizin oluĢturulması yanında toplumun kendini tanıması ve kendini ifade edebilen yansıtmacı bir toplum oluĢturmak için sanat kesiĢme noktasıdır. Diyebiliriz ki insanların dıĢındaki nesneleri yada zihin dünyasında yorumladığı Ģeyleri çeĢitli birimlerde ifade etmelerinden ötürü sanat yada sanatlar doğmuĢtur (Gökbulut,1992:30). Sanat insanların ve sosyal gruplar ile milletlerin dünyayı yorumlayıĢ tarzlarıdır. Ġnsanların içinde bulundukları Sosyo-Kültürel yapı ile özel yetenek ve becerileri ulusun sanat anlayıĢını belirler.
Sosyo-Kültürel hayat sosyal gerçekliğin kendisidir. Sosyal gerçeklik ise sosyal grupların tarihlerinden getirdikleri ve yeni eklemelerle devam ettirdikleri gelenekli bir süreçtir.
Ġnsanlar biçimlendirme ve biçimler dünyasında içgüdüsel eğilimi ile doğru ve güzel bir biçim elde etmek için çaba harcar. Eğitimde bu doğal çabayı sistematize eden bir deney ortamıdır. Ġnsan; tanım, tasarım, yapım aĢamalarından oluĢan bir biçimlendirme sürecinden geçer. Sanat destekli yaklaĢımlarla kiĢi deneme yolu ile öğrenir ve ileriye gider.
Sivil toplum örgütlerinin ana görevlerinden biride, kamu yönetimi için eğitimdir. Günümüzde, eğitim programları, toplumun etkinleĢtirmeden amaçlı ve sosyal sorumluluk davranıĢ Ģeklini oluĢturur. Bu amaçlı çalıĢan STK iĢleyiĢi konusunda akademik bilgi aktarma, hakları ve görevleri, atölye çalıĢmaları gibi etkinliklerle zenginleĢtirilmiĢ olmalıdır. Bunun yanı sıra üniversiteler ve okullar da sanat eğitimi veren kurumların desteğiyle ile yürütülecek ortak eğitim programları sayesinde üyeler daha geniĢ bir çerçevede eğitilebileceklerdir ve
geniĢ bir kitleye ulaĢması sağlanacaktır. Bu sayede STK sanat eğitimi veren kurumlarla yapılan iĢbirliğiyle geliĢtirilebilecek, böylece yapılan organizasyonlarla sürdürülebilirlik kazandıracaktır.
Milli eğitimde ilköğretim I. ve II. kademede sosyal klüpler etkinliğinde yapılan çalıĢmalar çocuğunda temelde sivil bilincin oluĢmasına ve toplumda kanaat önderi görevini tanımlamasında yardımcı olur.
TOPLUM HİZMETİ
Madde 12 — Öğrencilerin; ailesine, çevreye ve topluma duyarlı, gönüllü çalışma bilincine sahip, sorun çözen ve çözüm üreten, resmî, özel, sivil toplum kurum ve kuruluşları ile iş birliği içinde çalışma becerilerini geliştirmiş birer fert olarak yetişmeleri için toplum hizmeti çalışmalarına yer verilir.
Toplum hizmeti çalışmaları, öğrencilerin yaş ve bilgi seviyelerine uygun öğrenci kulübü çalışmaları kapsamında, ayrı olarak veya bireysel olarak ya da grupla hazırlanacak çalışma planlarına ve projelere göre yaptırılır.
Toplum hizmeti;
a)Velilerin okulla iş birliğini artırmaya yönelik çalışmalar yapmak,
b)Okulu ve çevresinin güzelleştirilmesi, bakım ve onarımının yaptırılması yönünde çalışmalar yapmak,
c) Kendi okulunun veya imkânları yetersiz diğer okulların kitap, araç–gereç ve ihtiyaçlarını gidermek için kampanyalar düzenlemek,
d) Alt ve diğer sınıflardaki öğrencilerin ders, ödev ve proje çalışmalarına yardımcı olmak,
e) Toplumda Türkçeyi doğru, güzel, etkili kullanma bilincini geliştirme ve kitap okuma alışkanlığını kazandırmaya yönelik çalışmalar yapmak,
f) Çevreyi korumak, güzelleştirmek, parklar oluşturmak, tarihî ve kültürel değerlerimizi korumak ve yaşatmak için çalışmalarda bulunmak,
g) Toplum kurallarına uyulması için öğrencileri ve halkı bilinçlendirme çalışmaları yapmak,
h) Trafik kurallarına uyulması için öğrencileri ve halkı bilinçlendirme çalışmaları yapmak,
ı) Okul bahçesini, çevreyi, boş arazi ve alanları ağaçlandırmak, erozyonla mücadele etmek, yok olmaya yüz tutmuş bitki türlerini korumak ve yetiştirmek için çalışmalar yapmak,
j) İhtiyaç sahibi insanlara yardımcı olmak,
k) Çevrelerindeki yaşlı ve bakıma muhtaç insanlara günlük işlerinde yardımcı olmak,
l) Huzur evlerinde ve çocuk yuvalarındaki insanların hayatlarını kolaylaştırıcı, onların toplumla kaynaşmalarını sağlayıcı çalışmalar yapmak,
n) Sosyal hizmet amaçlı sivil toplum kuruluşlarının çalışmalarına destek sağlamak gibi etkinlikleri kapsar.
TOPLUM HİZMETİ ÇALIŞMA ESASLARI
Madde 13 — Toplum hizmeti çalışmalarında aşağıda belirtilen hususlar esas alınır.
a) Öğrenciler, bireysel olarak veya grup hâlinde yapacakları toplum hizmeti çalışmalarına Sosyal Etkinlikler Yıllık Çalışma Planı veya Sosyal Etkinlikler Proje Öneri Formunu hazırlayıp danışman öğretmenlerine onaylattıktan sonra başlarlar. Projelerini tamamladıklarında Sosyal Etkinlikler Proje Sonuç Raporunu danışman öğretmene verirler.
b) Öğrenci kulübü çalışmaları kapsamında yapılacak toplum hizmeti çalışmaları da kulüp çalışmaları kapsamında hazırlanacak Sosyal Etkinlikler Yıllık Çalışma Planı veya Sosyal Etkinlikler Proje Öneri Formunda belirtilir, gerekli onaylar alındıktan sonra uygulamaya konur.
c) Öğrenciler, ilköğretim kurumlarının 1 inci, 2 nci ve 3 üncü sınıflarında yılda 15 saat, 4–8 inci sınıflarında 20 saat; orta öğretim kurumlarının tüm sınıflarında 25 saat olmak üzere toplum hizmeti çalışmalarına katılırlar.
d) Öğrencinin seçtiği toplum hizmeti çalışmaları sonucunda velisinin izni alınır (EK–11).
e) Öğrenci kulübü kapsamında yapılacak toplum hizmeti çalışmalarında halk eğitim merkezleriyle diğer kurum ve kuruluşlar arasında iş birliği yapılarak bunların imkânlarından yararlanılır (MEB;Yönetmelik 2569,2005).
Ġlköğretim sosyal etkinlikler kapsamında, Yayakent Ġlköğretim okulu I. ve II. kademe öğrencilerinin katılığı resim kulübü tarafından gerçekleĢtirilen sivil toplumla destekli projeler hazırlanmıĢtır. Projelerin amacı, çocuğun yaĢadığı çevresini tanıyan ve ders içinde almıĢ olduğu eğitimle yeni çalıĢmalar yapabileceğini öğrenir.
Projeler kapsamında, sanat eğitimi projesiyle; YetiĢtirme Yurdunda kalan 7-18 yaĢ arasındaki çocuklara yaĢamı daha pozitif algılamaları ve kendilerini daha iyi ifade etmelerini sağlamak amacıyla kendilerini ifade edebilme becerilerinin geliĢtirilmesi amaçlanmaktadır. Sizleri Unutmadık projesiyle de, çevrelerinde bulunan yaĢlıları ziyaret ederek, öğrencilerin boĢ zamanlarında onlara destek olması ve birlikte zaman geçirmelerini sağlayarak yaĢlıların hayatlarını kolaylaĢtırıcı, onların toplumla kaynaĢmalarını, birikimlerini paylaĢmalarını konusunda çalıĢmalar gerçekleĢtirmektir. Engelleri Kaldırıyoruz projesiyle, engelli arkadaĢları ile birlikte sanat eğitimi çalıĢmaları yaparak sosyal sorumluluk bilincinin oluĢturulması sağlanır. Yaratıcı beyinler projesiyle, yaratıcı düĢüncelerin hayata geçirilmesi amacıyla
ilköğretim birinci ve ikinci kademe öğrencileriyle birlikte, ailesine, çevreye ve topluma duyarlı, gönüllü çalıĢma bilincine sahip, sivil toplum kuruluĢları ile iĢ birliği içinde çalıĢma becerilerini geliĢtirmeleri hedeflenmiĢtir.
Projeler kapsamında resim kulübü gönüllü velileri ve öğrencilerden oluĢturulan grup ile iĢbirliği içinde çalıĢılması hedeflenen sivil toplum kuruluĢları, Beyaz nokta vakfı, ÇağdaĢ eğitimi destekleme vakfı, Türk eğitim gönüllüleri vakfı, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği.
Diğer bir eğitim STK eğitim iĢbirliği çalıĢmasına örnek olarak; ART-IK Zamanı Sergisi. 2008 yılı çalıĢmaların da, Marmara Üniversitesi'nde, eğitimci ve öğrenciler küresel ısınmaya karĢı tepkilerini sanat yoluyla ifade ediyorlar. 2009 yılı etkinliklerinde; Marmara Üniversitesi Öğretim Görevlisi Gazi Selçuk tarafından oluĢturulan ART-IK Zamanı; sanatçı, eğitmen, akademisyen, öğrenci, çocuk ve ailelerden oluĢan toplum kesimlerini, sanatın farklı disiplinlerinde üretim, tüketim ve beraberinde getirdiği küresel ısınma konusunu ela alınan ART-IK Zamanı, ―Görmezden Gel-me” projesi ile birçok baĢlıklara dikkat çekiyor. Farklı toplum kesimlerini, sanatın farklı disiplinlerinde bir araya gelerek küresel ısınma ve atık sanat konularında bilinç oluĢturulması amaçlanıyor (Bkz; Resim:41–42).
Proje - sergi 2008 ve 2009 yıllarında gerçekleĢtirdikleri iki projede yer alan kurumlar; Umut Eğitim Köyü ve Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı (KEDV) iĢbirliğiyle düzenlenmiĢtir. Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü, Resim-ĠĢ Anabilim Dalı Umut Eğitim Köyü öğrencileri ve Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı (KEDV) eğitmenleri, bir araya gelerek farklı çalıĢmalarla gerçekleĢen iki projede; küresel ısınma ve atık sanat konularını irdeleyen çalıĢmalar ile multidisipliner sanat projeleridir (Bkz; Resim:43–44).
Proje, bireylerin yaptıklarını görmesi ve sonuçlarını görsel yollarla gösterme. Bilinçlenme gerçekleĢtirilmezse teknoloji ne kadar çok kullanılırsa bile, milyarlar harcayıp yeni yöntemler geliĢtirseniz de sonuç değiĢmeyecektir. Tek çözüm bilinçli kuĢaklar yaratmaktan geçmektedir. Kirletmemeyi algılamıĢ insanlarla temiz bir doğa mümkündür. Bu noktada gençlerin kirlenmiĢ olana daha yakından bakmasını sağlamaya çalıĢıyor. Bu küresel sorun karĢısında çeĢitli sivil kuruluĢ toplulukları ve her bireyin hassasiyet göstermesi gerekiyor. Bu konuda toplumların geliĢimini sağlamada en etkin araçlardan biri olan sanata da
önemli görevler düĢüyor. Sanatsal çalıĢmalarla kitlenin dikkatini çekme, sivil toplumun kendini anlatacak mesajları doğrudan ve net bir biçimde vermesini sağlar.
Model: 19 Sivil toplum kuruluĢu ve eğitim iĢbirliği modeli Gönüllü çalıĢma bilinci Toplum hizmeti Sivil toplum kuruluĢlarının çalıĢmalarına destek Sosyal sorumluluk bilinci Sivil toplum kuruluĢları ile iĢ birliği çalıĢma
Sivil toplum kuruluĢları çeĢitli üniversiteler, ilköğretim ve ortaöğretimler, enstitüler, akademiler, araĢtırma merkezleri ile birlikte sosyal çalıĢma, gönüllü çalıĢmaları, yardımlaĢma çalıĢmaları yapabilirler. Model 19‟da gösterildiği gibi, gönüllü çalıĢma bilinci, toplum hizmeti, sosyal sorumluluk hizmeti sivil toplum kuruluĢları ile iĢ birliği çalıĢarak sivil toplum kuruluĢları ve eğitim kurumları iĢbirliği ile sivil toplum kuruluĢlarının çalıĢmalarına destek vererek kuruluĢların etkinlik ve çalıĢma süreçleri aktif olur.
Sivil toplum kuruluĢlarının uluslararası düzeyde çalıĢan kuruluĢları bilmesi, onların çalıĢma sistemi ve faaliyetleri hakkında bilgi sahibi olması kuruluĢun kurumsal geliĢimi açısından büyük önemi vardır. Birey ve toplum için genel eğitim bütünlüğü içerisinde standart ile kalite arasında bir dengenin sağlar.
Model 19 temelde, eğitim ve sivil toplum rolünün iletiĢimcinin ve izleyenlerin aktif sürece aynı bakıĢ açısı ile bakmasını sağlar. Uygulamada tüm katılımcılara ortak yarar sağlar. Eğitim destekli çalıĢma faaliyetlerinde gönüllü çalıĢma bilinci ve sosyal sorumluluk bilinci ile toplumla planlı iletiĢimde savunulan rolünü temsil eder. Eğitim kurumları çeĢitli amaçlar belirleyip bunları pratikte gerçekleĢtirmeyi hedeflerken arasındaki iliĢkiye de dikkat edilmelidir. STKlar eğitim kurumlarıyla iĢbirliğinde iletiĢim süreçlerini geliĢtirme yoluna gidilmiĢtir. Model 19 formüle edildiğinde Stk ve eğitim ağının toplumsal geliĢimde bakıĢ açısını göstermektedir.
Model 19 kamuoyu oluĢturma sürecinde kiĢiler arasında kullanıĢlı ve kolay anlaĢılır. Düz çizgisel olarak gösterilen oklar hedef ve ileticiyi birleĢtirir. Karesel oklar belirlen hedefe çizgisel dairesel iletiĢimle belirlenen kaynaktan istenilen dönüt alınacaktır. Bu yöntemle model kamuoyunu oluĢturma sürecinde iletiĢimde bulunan hedef kitleyi aktif ve yaratıcı gösterir.
IV. BÖLÜM
BULGU VE YORUMLAR
Anket 8 bölümden oluĢmaktadır. Ġlk 6 bölümde kurumların çalıĢan ve gönüllülerinden süreli yayınlarını, afiĢlerini, amblem ve logolarını, kataloglarını, kampanyalarda kullanılan resimleri, web tasarımlarını belirli kriterler yönünden değerlendirmeleri istenmiĢtir. Anket 5‟li likert tipinde hazırlanmıĢtır. Bir uçta yer alan “hiç yeterli değil” ifadesine 1 puan, diğer uçta yer alan “çok yeterli” ifadesine 5 puan verilmektedir.
Sivil toplumun geliĢmesinde gerekli olan en temel önkoĢullar bölümünde 4 tane gerekli görülen ön koĢul verilmiĢ, çalıĢan ve gönüllülerinden 3 tanesini seçmeleri istenmiĢtir. Puanlama yaparken seçtikleri maddelere 1, seçmedikleri maddelere 0 verilmiĢtir. Verilen 1 puanları toplanarak en çok seçilen maddeler bulunmuĢtur.
ÇalıĢan ve gönüllülerden örgütlerinin kullandığı amblem, logo ve bazı görsel ifadeleri verilen sıfat çiftlerine göre değerlendirmeleri istenmiĢtir. 13 tane sıfat çifti verilmiĢ ve hangi yöne yakın olduklarını iĢaretlemeleri istenmiĢtir. Puanlamada 4 puanı orta nokta olarak alınmıĢ, uçlara doğru kaydıkça o sıfata daha yakın olarak değerlendirilmiĢtir.
Kurumlar arasında farklılık olup olmadığını saptamak amacıyla Anova tekniği kullanılmıĢ, hangi yönde bir farklılık olduğunu bulmak amacıyla Scheffe ve LSD teknikleri uygulanmıĢtır.
Anket çalıĢmasının amacı, sivil toplum kuruluĢlarının (STK) problem olarak tespit ettikleri alanda kamuoyunu harekete geçirmesi ve o sorunun çözümünü sağlama aĢamasında sanat, sanatçı ve sanat eseri yoluyla STKlar‟da kamuoyu oluĢturma etkinliğini değerlendirebilmek amacıyla uygulanmıĢtır. Aynı zamanda kullandıkları renkler, ihtiyaç duyulan içeriğinin belirlenmesine yardımcı olacaktır. Görsel ifadelerle gönüllü ve çalıĢanları tarafından kurum niteliğini belirlemektir. Bu amaçla kurumlar arasında farklılık olup olmadığını saptamak amacıyla Anova tekniği kullanılmıĢ, hangi yönde bir farklılık olduğunu bulmak amacıyla Scheffe ve LSD teknikleri uygulanmıĢtır. ÇağdaĢ yaĢamı destekleme
derneği, kadın haklarını koruma derneği, eğitim gönüllüleri vakfı ve mimarlar odası değiĢkenleri göz önünde tutularak örnekleme uygulanmıĢtır.
Amaca bağlı olarak cevaplandırılması istenen sorular, alt problemler halinde aĢağıda belirtilmiĢtir.
1. Ġçerik bakımından amaca uygunluk göstermekte midir? 2. Biçim bakımından amaca uygunluk göstermekte midir? 3. Bütünlük olarak fark göstermekte midir?
4. Bilgilendiricilik bakımından iĢleyiĢe uygun mudur? 5. Estetik bakımından uygunluk göstermekte midir?
6. Kullanılan renklerin uygunluğu bakımından uygunluk ve fark göstermekte midir? 7. Basım stili olarak fark göstermekte midir?
8. Politik kültürü yaygınlaĢtırma açısından amaca dönük müdür?
9. Sivil örgüte ait politik kodların yaygınlaĢması göre rol model olabilir mi?
10. Hedef kitleyi ikna edicilik bakımından iletiĢim yöntemleri organize edebiliyor mu? 11. Sanatsal yaratıcılık bakımından fark göstermekte midir?
12. Ġnsan odaklı olması bakımından savunduğu rolü yönetebiliyor mu? 13. Yeni fikirleri oluĢturması açısından fark göstermekte midir?
14. Verdiği mesaj bakımından olay ve objeleri arasından gönderiler, kiĢiler arasında bağlantı kurabiliyor mu?
15. Ġfade gücü bakımından farklı yayılma süreçleri içeriyor mu?
16. Genel tanınırlık açısından kitle üzerinde etkin imaj oluĢturabiliyor mu? 17. Mesajı kısa ve etkili iletmesi bakımından süreç etkin kullanılıyor mu?