SİVİL TOPLUM DİYALOĞU

Birlik’in devam etmekte olan genişleme süreci beraberinde pek çok avantajı getirmektedir. Bu süreç Avrupa kıtasında birliği

güçlendirmekte, barış, istikrar ve güvenliği arttırmakta ve daha fazla refah getirmektedir.

Bununla birlikte, genişleme otomatik olarak gelişen bir süreç değildir. Önceki genişleme hareketlerinden edinilen derslerden birisi vatandaşların daha iyi bilgilendirilmeleri ve hazırlanmaları gerektiği olmuştur. Vatandaşların birbirlerine yakınlaştırılmaları ve farklı kültürler, siyasi ve ekonomik sistemler hakkında bilgilendirilebilmeleri için sürece dahil edilmeleri gerekmektedir.

Bu şekilde genişlemenin beraberinde getirdiği fırsatlar ve zorluklar daha iyi anlaşılmaktadır.

Sivil toplum diyaloğunun özünde AB üye devletleri ile aday ülkelerdeki sivil toplumlarının tüm kesimleri arasında sistematik bir temas ve karşılıklı değişim bulunmaktadır. Türkiye’ye gelince, Türkiye’nin AB içinde daha fazla tanınmasını sağlayacak, Türk vatandaşlarının da AB’nin ne olduğunu, değerlerini ve politikalarını daha fazla anlamasına imkan verecektir. Aynı zamanda, vatandaşların siyasi, kültürel ve ekonomik kalkınma sürecinde daha fazla rol oynamasına yardımcı olarak; böylece AB’ye katılan ülkelerde güçlü bir sivil toplumun oluşumunu desteklemektedir.

AB-Türkiye arasında Sivil Toplum Diyaloğu: Türkiye’deki Faaliyetler

Yıllar içerisinde Türkiye ve AB, eğitim dahil siyasi, ekonomik ve profesyonel açıdan pek çok temas gerçekleştirmiştir. Bu faaliyetlerin pek çoğunun devam etmesi, güçlendirilmesi ve daha yaygınlaştırılması hedeflenmektedir. Bu faaliyetlere ülkenin ücra ve dezavantajlı bölgelerinin de erişiminin sağlanması önemlidir.

Birinci yılında, Sivil Toplum Diyaloğu daha önceden başlatılmış olan faaliyetleri, özellikle Türk-Yunan sivil toplum diyaloğu

kapsamında yürütülmüş olan etkinlikleri daha fazla geliştirilebilmektedir. Türk-Yunan sivil toplum diyaloğu kapsamında 2004 ve 2005 yıllarında çeşitli Türk-Yunan işbirliği projeleri desteklenmiştir. 2006’da toplam dört adet sivil toplum diyaloğu hibe programı uygulanmıştır. Bu çerçevede 70’ten fazla diyalog ve işbirliği projesine Komisyon tarafından 4.33 milyon Avro tutarında mali destek sağlanmıştır.

Örneğin, Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu’nun yönettiği yeni kuşak Avrupa Ufukları ve Mozaik programları ile devamları niteliğindeki “Sivil Toplum Diyaloğu: Kültür Hareketi” AB ve Türk sivil toplum örgütleri arasında sınırötesi işbirliğini teşvik etmektedir. Program çerçevesinde 1.45 milyon Avro ile bir yandan AB-Türkiye arasındaki kültür projeleri öte yandan da AB konuları ile ilgili bilgilendirme/medya faaliyetleri desteklenmiştir.

AB finansmanlı faaliyetlere ilaveten, AB üye devletleri ile Türkiye arasında Sivil Toplum Diyaloğu’na katkıda bulunan ikili projeler de yürütülmektedir.

2007 yılında Sivil Toplum Diyaloğu

2006 katılım-öncesi yardım programı kapsamında, Avrupa Komisyonu Türkiye’de Sivil Toplum Diyaloğu’nun geliştirilmesine 21.5 milyon Avro’luk ilave destek sağlayacaktır. Bu çerçevede yürütülecek olan faaliyetlerim odaklanacağı hedef kitleler;

kasabalar ve yerel topluluklar, meslek örgütleri, üniversiteler ve gençlik örgütleri olacaktır. Bu program ayrıca Sivil Toplum Diyaloğu etkinliklerinde ihtiyaç duyulan yazılı ve sözlü çeviri hizmetlerini desteklemek suretiyle diyaloğu kolaylaştıran bir mekanizma da içermektedir. Bu program kapsamında yürütülen bütün projelerin uygulanmasından Türk Hükümeti sorumludur.

Aşağıda belirtilen hibe programları ise yakın bir zaman dilimimde yayınlanacaktır. Bu programlar yerinden uygulama sistemi çerçevesinde Türk yetkililer tarafından yürütülecektir.

- Diyalog için Gençlik Girişimleri (2 milyon Avro) :

Bu teklif çağrısı Türkiye, AB üye devletleri ile diğer aday ülkelerdeki gençlik örgütleri arasında karşılıklı olarak faydalı ve sürdürülebilir ilişkilerin kurulmasını desteklemektedir. Programın öncelikli temaları arasında Türkiye, AB üye devletleri ile diğer aday ülkeler arasında ağ oluşturma faaliyetleri, kültürler arası öğrenme ve anlayış, AB politikaları ve kurumlarında gençlere yönelik politikalar, çalışmalar ve gençlik perspektifi ve Türkiye’nin AB adaylığının etkileri bulunmaktadır. Projeler katılım süreci ile AB müktesebatına ilişkin spesifik konularda ağ oluşturma etkinliklerini, yaz üniversitelerini, gençlik festivallerini, yaz kamplarını, seminerler, konferanslar ve bilinç oluşturmaya yönelik etkinlikleri içermektedir.

- Şehirler ve Belediyeler Hibe Programı (5 milyon Avro) :

Bu hibe programı Türkiye ve AB’ye üye/aday ülkelerin belediyeleri arasında uzun süreli işbirliğinin kurulması ve güçlendirilmesi ile diyaloğun geliştirilmesini desteklemektedir.

Programın amacı etkili, şeffaf ve katılımcı yerel idarenin desteklenmesi ve kaliteli belediye hizmetlerinin sunulmasının sağlanmasıdır. Projeler yatırım teşviki, kentsel planlama, çevrenin korunması, belediye hizmetleri, yetişkin eğitimi ve eğitim, turizm ve kültür gibi yerel idarelerin sorumluluğunda olan sektör ve konuları kapsamaktadır. Projeler yerel idareler için kapasite geliştirme aktiviteleri, yeni belediye hizmet ve politikalarının planlanması ya da mevcutların iyileştirilmesi, iyi uygulamaların belirlenmesi ve transferi gibi aktiviteleri içermektedir.

- Meslek Örgütleri Hibe Programı (3 milyon Avro) :

Bu teklif çağrısının amacı Türkiye ve AB ülkelerindeki (diğer aday ülkeler dahil) meslek örgütleri arasında diyalog, uzun süreli

ilişkiler ve sürdürülebilir işbirliğini geliştirmektir. Program, AB politikalarının planlama ve uygulanmasına ilişkin en iyi uygulamalarla ilgili bilgi alış verişi yapılmasının teşvik edilmesini amaçlamaktadır.

Proje aktiviteleri şu konu başlıkları ile ilgili olabilmektedir: Türk meslek örgütlerinin katılımı; AB müktesebatı; Avrupa Komisyonu politikalarına uyumun sağlanması ve bunların uygulamaya konması; sosyal ve sağlık politikaları, sürdürülebilir kırsal kalkınma; sağlık politikası ve ortak sosyal sorumluluk.

- Üniversiteler Hibe Programı (9.3 milyon Avro) :

Bu teklif çağrısı Türkiye ile AB’ye üye ülkelerde ve diğer aday ülkelerde bulunan üniversiteler, düşünce kuruluşları ve araştırma kuruluşları arasında uzun süreli işbirliği ve ortaklıklar kurulmasını desteklemektedir.

Programın amacı bu kuruluşlar arasında diyaloğun geliştirilmesi, bilgi ve en iyi uygulamaların alış verişinin desteklenmesi ve böylece uzun süreli işbirliğinin sağlanmasıdır. Projeler analitik becerilerin ve akademik know-how’ın kazanılmasını hızlandırmak amacıyla şu konu başlıklarından en az bir tanesini kapsamalıdır:

Bilimsel etkileşim, iletişim ağı oluşturma aktiviteleri, çok kültürlülük, AB kurum ve politikaları, AB’nin genişlemesi ve Türkiye’nin AB adaylığının etkileri.

- 2006 Yılında Sivil Toplum Diyaloğu “Küçük Projeler Programı: Sivil Toplum Diyaloğunun Güçlendirilmesi”

(750.000 Avro) :

Bu program Türkiye ve AB’ye üye devletlerdeki sivil toplumlar arasında diyaloğun derinleştirilmesi ve karşılıklı anlayışın geliştirilmesi amacını desteklemiştir. 2006 yılında 13 ülkede ortaklarla 17 proje yürütülmüştür. Bu projeler gençlik, iş çevrelerinin diyaloğu, azınlık hakları, bölgesel kalkınma ve engelliler dahil olmak üzere çeşitli konuları kapsamıştır.

- “Sivil Toplum Diyaloğu: Avrupa-Bilgi Köprüleri” (1.4 milyon Avro) :

Bu program kapsamındaki projeler Türkiye’nin AB hukuku konusundaki uzmanlık bilgisini geliştirmek üzere Türkiye ve AB’de bulunan STK’lar ile üniversiteler arasında iletişim ağları oluşturma ve mevcut işbirliğinin güçlendirilmesini amaçlamaktadır.

-“Sivil Toplum Diyaloğunun Geliştirilmesi: AB’de Gerçekleştirilen STK etkinliklerine katılım” (50.000 Avro) :

Bu program kapsamında, çalışma ziyaretleri, karşılıklı bilgi alış verişi ve AB’deki platform, toplantı ve konferanslara STK’ların katılımının sağlanması amacıyla mali destek verilmektedir.

-“Sivil Toplum Diyaloğu: Kültür Hareketi” (1.45 milyon Avro) : Bu teklif çağrısı bir yandan AB-Türkiye ortak kültür projelerine diğer yandan da AB’ye ilişkin enformasyon/medya aktivitelerine finansman sağlamaktadır. Amacı Türkiye’de Avrupa sanat ve kültürünün farklı yönlerine kamuoyu ilgisini arttırmak ve AB’ye katılım süreciyle ilgili daha fazla bilgi sahibi olunmasını sağlamaktır. Çağrı değerlendirmesi 2007 başında devam etmektedir ve projelerin 2007-2008 döneminde uygulanması beklenmektedir.