Tablo 4.2. STCY’nin Etkili Olduğu Alanlar
Ses Temelli Cümle Yönteminin Etkililiği Frekans (n) Yüzde (%)
Okuma-yazmaya çabuk geçiş sağlar 32 45,7
Kavrayarak ve kalıcı öğrenmeyi sağlar 17 24,2
Zihinsel faaliyetleri aktif tutar, ezbere
dayanmaz 16 22,8
Kelime dağarcığını zenginleştirir 3 4,3
Zaman tasarrufu sağlar 2 3,0
Toplam 70 100
*Bir kişi birden fazla görüş bildirmiştir.
Tablo 4.2’de görüldüğü gibi öğretmenlerin 32’si (%45,7) STCY’nin; okuma- yazmaya çabuk geçiş sağlamada etkili olduğunu, 17’si (%24,2) kavrayarak ve kalıcı öğrenmeyi sağladığını, 16’sı (%22,8) zihinsel faaliyetleri aktif tuttuğunu, ezbere dayanmadığını, 3’ü (%4,3) kelime dağarcığını zenginleştirdiğini, 2’si (%3,0) zaman tasarrufu sağladığını belirtmiştir.
Tablo 4.2’ye göre STCY’nin etkili olduğu alanlara bakıldığında araştırmaya katılan I. sınıf öğretmenlerinin yarısına yakını (%45,7) STCY’nin “Okuma-yazmaya çabuk geçiş sağladığını” belirtmişlerdir.
Okuma- yazmaya çabuk geçiş sağlar
STCY’de sesler verildikçe öğrenciler yeni kelimeler üretmektedir. Ayrıca çevrelerinde gördükleri tüm yazılarda öğrendikleri sesleri seslendirebildikleri için okuma-yazma daha erken gerçekleşmektedir. Araştırmaya katılan I. sınıf öğretmenlerin yarısına yakını bu yöntemin, okuma-yazmaya geçişi hızlandırdığını belirtmişlerdir.
Öğretmenlerin bu konu hakkındaki görüşlerine şu ifadeler örnek verilebilir: Ses Temelli Cümle Yöntemi okuma-yazma öğretiminde zaman tasarrufu
sağlıyor. Öğrenciler daha çabuk okumaya ve yazmaya geçiyor. (Öğretmen- 2)
Ses Temelli Cümle Yöntemi öğrencinin kısa sürede okuma-yazma öğrenmesi açısından iyi bir yöntem. (Öğretmen-7)
Öğrencilerin okuma ve yazmaya geçişlerinde kolaylık sağlıyor. Eski sisteme göre daha erken zamanda okuma-yazmaya geçiliyor. (Öğretmen-54)
Öğrenciler okuma-yazmaya daha çabuk geçiyor; parçadan bütüne olduğu için. (Öğretmen-16)
Ses Temelli Cümle Yöntemi’nin güçlü olan yanı, öğrenciler okuma ve yazmaya daha çabuk geçiyor. (Öğretmen-50)
Bu sistemin en güzel yanı öğrencilerin okumaya kısa sürede geçmelerini sağlamasıdır. (Öğretmen-48)
Ses Temelli Cümle Yöntemi’nin en güçlü yönü öğrencilerin okuma ve yazmaya hızlı bir şekilde geçiyor olmasıdır. (Öğretmen-46)
Kavrayarak ve kalıcı öğrenmeyi sağlar
STCY ile öğrenciler, sesleri birleştirerek yeni kelimeleri kendileri ürettikleri için kavrayarak ve kalıcı öğrenme sağlanmış olur.
Araştırmaya katılan öğretmenlerin bu konu hakkındaki görüşleri ile ilgili şu örnekler verilebilir:
Öğrencinin kavrayarak öğrenmesini sağlıyor. İlk grup harfleri verdiğimizde okuma-yazmanın mantığını kavrıyor. Diğer harflerin seslerini vermemiz okuması için yeterli olabiliyor. (Öğretmen-7)
Bana göre bu yöntemin en etkili yönü; parçadan bütüne giderek öğrencilerin kavrayarak öğrenmesini sağlamasıdır. (Öğretmen-41)
Tümevarım yöntemi kullanıldığından öğrencilerde daha etkili ve kalıcı. Öğrenciler işin mantığını çok çabuk kavrıyorlar. (Öğretmen-40)
Ses Temelli Cümle Yöntemi’nde sesler daha kalıcı oluyor. Sesi alan, öğrenen öğrenci sağlam adımlarla gidiyor. Sesleri yavaş yavaş kavrayarak öğreniyor. (Öğretmen-28)
Okuma-yazma kavrayarak öğrenildiği için daha kalıcı oluyor. (Öğretmen- 9)
Ses Temelli Cümle Yöntemi’nde öğrenciler kavrayarak öğreniyorlar. Çocuklar ustanın bina yaptığı gibi öğrenmelerini inşa ediyorlar. (Öğretmen-51)
Kavramaya yönelik olduğu için daha mantıklı. Sesleri kavratmak cümleyi kavratmaktan daha kolay. (Öğretmen-11)
Zihinsel faaliyetleri aktif tutar, ezbere dayanmaz
Öğrencilerin yeni kelimeler üretebilmeleri için yeni öğrenilen sesler ile önceden öğrenilenleri birleştirmesi gerekir. Bu nedenle öğrencilerin daima öğrenilen sesleri zihinlerinde tutmaları gerekmektedir. Bu da zihinsel faaliyetleri aktif tutarak ezberciliği engellemektedir.
Öğretmenlerin bu konu hakkındaki görüşlerine şu ifadeler örnek verilebilir: Bu yöntem çocukları ezbercilikten kurtarıp daha somut kelimelerle zihinsel
faaliyetlerini aktif tutarak öğrenmelerini sağlıyor. (Öğretmen-64)
Çocuklar öğreniyor. Yani eskisinde olduğu gibi sesi yani harfi en sonunda değil başta öğretiyoruz. Ezberlemiyorlar bence en önemlisi bu. Çocuklar öğreniyor ne yazarsan okuyabiliyorlar. Yani “Ali ata bak.” cümlesi “bak Ali ata.” şeklinde yazılsa da okunabiliyor. (Öğretmen-60)
Ses Temelli Cümle Yöntemi, okuma- yazma öğretimine sesle başladığı için öğrencileri ezbere okumaktan kurtarıyor. (Öğretmen-59)
Çocuk kısa sürede (eğer zihinsel gelişimi yeterliyse) sesleri birleştirmenin mantığını kavrayabiliyor. Ezberlemeden uzak, yazılan sesleri heceyi birleştirerek okuyabiliyor. (Öğretmen-57)
Öğrenciler ezberden kurtuldu. Diğer yöntem direkt ezbere yönelikti. Bu yöntemle birlikte öğrenciler her gün üzerine koyarak ilerledikleri için okumaları çabuk oluyor. Ayrıca ezber olmadığı için tatil dönemlerinde unutulma olmuyor. (Öğretmen-53)
Bu yöntem çocukların zihinsel faaliyetlerini aktif tutuyor. Yani çocuk ezberlemiyor. Sesleri birbirine ekleyerek yeni hece ve sözcük türetiyor. (Öğretmen-1)
Öğrencileri ezberden ziyade mantıklı düşünmeye iten bir yöntem. (Öğretmen-32)
Öğrencileri ezbercilikten kurtarıyor. Yeni kelimeler, yeni cümleler oluştururken öğrencilerin zihinsel gelişimlerini olumlu bir şekilde etkiliyor. (Öğretmen-43)
Kelime dağarcığını zenginleştirir
Sesler sırasıyla verildikçe yeni yeni kelimeler türetildiği için öğrencilerin kelime hazineleri kendiliğinden artmaktadır. Bu görüşü bildiren öğretmenler öğrencileri açısından şanslıdır; çünkü öğrenciler yeni kelimeler üretebilmektedir. Yani Türkçe bilmektedirler.
Bu konu hakkında araştırmaya katılan öğretmenlerden şu örnekler verilebilir: Öğrenciler sesleri birbirine ekleyerek yeni hece ve sözcük türetiyor. Sadece
bizim öğrettiğimiz kelimelerle sınırlı kalmıyor. Bu işin mantığını kavrayınca kendisi sözcük üretebiliyor. Böylelikle öğrencinin kelime dağarcığı zenginleşiyor. (Öğretmen-1)
Öğrencilerin kelime dağarcığını zenginleştiriyor. (Öğretmen-43)
Bana göre en güçlü olan yanı öğrencilerin kelime hazinelerinin bu yöntemle zenginleşmesidir. (Öğretmen-62)
Zaman tasarrufu sağlar
Öğrenci, içinde öğrendiği ve öğrenmediği seslerin bulunduğu bir kelimeyi tamamlayarak okuyabilir ve böylece öğrenilmemiş sesler, öğrenciler tarafından önceden keşfedilebilir. Bu da öğretilecek seslerin öğrenci tarafından daha önceden keşfedilmesini sağlar. Sesin öğretim sırası geldiğinde, ses hemen kavratılır. Dolayısıyla bu da zaman tasarrufu sağlar.
Aşağıda, öğretmenlerin görüşlerinden birkaçı örnek olarak verilmiştir:
Öğrenciye direkt olarak harf verildiği için, zamandan tasarruf sağlıyor. (Öğretmen-42)
Ses Temelli Cümle Yöntemi, okuma-yazma öğretiminde zaman tasarrufu sağlıyor. (Öğretmen-2)