1.RUMELĠ MÜHENDĠSLĠK VE MĠMARLIK EĞĠTĠMĠ SEMPOZYUMU – 28-29 HAZĠRAN 2021/ ĠSTANBUL
3. SÜRDÜRÜLEBĠLĠR KALKINMAYI TEġVĠK EDECEK MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTELERĠNE YÖNELĠK ORGANĠZASYONEL BĠR ÖNERĠ
Bu çalışmada, aşağıda sunulan sürdürülebilir gelişmelerin iki ana sütununa odaklanmak için mühendislik fakültelerinde bir inovasyon departmanı kurulması önerilmektedir:
Dönüştürücü mühendislik ve teknoloji-insan yeteneği ile sürdürülebilir bir gelişme sağlama.
Sürdürülebilir sosyo-ekonomik kalkınmayı şekillendirmek için teknolojiler, ürünler, hizmetler,
inovasyonlar ve girişimler ortaya koyma.
Önerilen birim bir merkez veya daha kapsamlı olarak çok disiplinli bir departman olabilir ve "Teknoloji Ġnovasyonu ve Mühendislik Eğitimi Araştırmaları Bölümü‖ olarak adlandırılabilir. Mühendislik ve teknolojinin sürdürülebilir sosyo-ekonomik kalkınmadaki rolü, mühendislik öğretimi/öğrenimi/ hizmetleri ve Ar-Ge bu birimin ana odak noktalarıdır.
Önerilen yeniden yapılanma iki ana itici güç tarafından motive edilmektedir: Birinci itici güç: Ġç, yerel ve ulusal ihtiyaçların karşılanması:
1. Mühendislik derslerinde (özellikle disiplinler arası derslerde) daha yüksek düzeyde ve daha verimli koordinasyon, hesap verebilirlik, yönetim ve sürdürülebilir inovasyon.
2. Daha fazla disiplinler arası deneyime sahip, profesyonel, teknik ve sosyal becerilerle donatılmış mühendislik mezunları vermeye odaklanma.
3. Mühendisliğin ulusal vizyondaki rolüne (örneğin, 2030 Türkiye’si Vizyonu) ve bilgiye dayalı bir ekonomiyi sürdürmeye doğrudan bir yanıt olarak mühendislik fakültelerinde disiplinler arası teknoloji inovasyonuna ve tasarımına daha fazla odaklanma.
4. Mühendislik fakültelerindeki mevcut geleneksel mühendislik bölümlerinin aksine, disiplinler arası mühendislik bölümleri açma.
Ġkinci itici güç: Ġç ihtiyaçlarla ilgili uluslararası eğilimlerin araştırılması ve yerel ve bölgesel olarak itici bir lider güç oluşturulması:
1. Teknoloji inovasyonu, tasarım, birinci yıl mühendisliği, genel mühendislik, mühendislik eğitimi araştırma ve uygulaması, vb. konulara odaklanan disiplinler arası / disipliner yeni mühendislik bölümlerinin açılması.
2. Mühendislik eğitimi araştırmasının, bilgilendirme amacıyla kullanılan, bağımsız geniş kapsamlı disiplinler arası bir alan olarak ortaya konması:
a. Mühendislik Eğitiminin, ABET/MÜDEK gibi akreditasyon kurumlarının gereksinimlerinin ötesinde, öğretim, öğrenim, müfredat iyileştirme ve uygulamalar gibi genel başlıklar altında bilgilendirme.
b. Kurumsal, ulusal veya uluslararası düzeylerde mühendislik ve mühendislik eğitimi politikaları konularında bilgilendirme.
c. Endüstri ilişkileri, uygulamalar ve mühendislik mesleği konularında bilgilendirme.
Birçok gelişmekte olan ülkede mühendislik müfredatının ABD, Batı Avrupa ve kısmen Doğu Avrupa'dan alınan müfredatlardan türetildiği söylenebilir. Bu yöntem özellikle ulusal müfredat
57
1.RUMELĠ MÜHENDĠSLĠK VE MĠMARLIK EĞĠTĠMĠ SEMPOZYUMU – 28-29 HAZĠRAN 2021/ ĠSTANBUL
geliştirebilecek sağlam kurumların yokluğu veya zayıflığı durumunda faydalı bir yaklaşım olabilir. Bununla birlikte, Batı'da geliştirilen müfredatlar kendi güçlü üniversite ve sanayi geçmişine dayanmaktadır ve gelişmekte olan bir ülkeninkilerden önemli ölçüde farklı olabilecek endüstriyel, ekonomik ve toplumsal ihtiyaçlar tarafından yönetilmektedir. Ayrıca, Batı bu konuda oldukça istikrarlı bir noktaya ulaşmışken, Çin, Hindistan, Güney Kore gibi bazı ülkelerin de hızlı bir gelişme sürecinde oldukları söylenebilir [15].
3.1. Teknoloji Ġnovasyonu ve Mühendislik Eğitimi AraĢtırmaları Bölümü/Birimi
Teknoloji inovasyonu, çok disiplinli tasarım, ürün geliştirme ve ticarileştirmeye odaklanma, mühendislik ve teknolojiyi ülkemizin gelecekteki sürdürülebilir ekonomik kalkınmasının merkezinde konumlandırmaktır. Önerilen Teknoloji Ġnovasyonu ve Mühendislik Eğitimi Araştırmaları Bölümü, disiplinler arası teknoloji inovasyonu, tasarım ve mühendislik eğitimi konularında araştırma, uygulama ve diğer eş kurumlarla iletişimi sağlamak için mühendislik bölümleri arasında bütüncül bir şekilde çalışacaktır. Mühendislik eğitimi araştırma ve uygulamasına odaklanma, sürdürülebilir ekonomik büyümeyi sağlamak için zihniyet, beceriler, bilgi ve yetkinliklerle donatılmış mühendislik ve teknolojik yetenek gelişimiyle sonuçlanma amacını taşımaktadır.
Mühendislik fakültesi için önerilen yeni birim, genel ve çok disiplinli mühendislik programlarının etkin bir şekilde takibinden ve yeni program tekliflerinden sorumlu olacaktır. Aynı zamanda, fakülte içinde akademik manada mühendislik bölümleri arasında bütünleştirici bir platform haline gelecektir.
Teknoloji Ġnovasyonu ve Mühendislik Eğitimi Araştırmaları Bölümünün misyonu; yetkin disiplinler arası ve genel mühendislik eğitimi sunulmasını desteklemek ve mühendislik bölümleri ve birbiriyle ilişkili mühendislik dışı diğer disiplinlerle bütüncül bir şekilde bağlam odaklı teknoloji inovasyonu, tasarım, girişimcilik ve eğitim uygulamalarını ve araştırmalarını desteklemektir. Bölümün vizyonu ise; teknoloji inovasyonu, girişimcilik ve mühendislik eğitimi uygulama ve biliminde lider bir model ve geliştirme gücü olmaktır.
4. BEKLENEN ETKĠ VE BAġARI ÖLÇÜTLERĠ
Teknoloji Ġnovasyonu ve Mühendislik Eğitimi Araştırmaları Bölümünün öğretim ve araştırma faaliyetleri üzerinde önemli etkilere sahip olması beklenmektedir. Bu etkiler şunlardır:
1. Yüksek kaliteli dergi makaleleri, kitaplar / kitap bölümleri ve konferans bildirileri şeklinde yeni bir bilimsel yayın alanı açması (teknoloji inovasyonu ve mühendislik eğitimi alanı).
2. Mühendislik eğitiminde Mesleki Gelişim Programlarının sağlanması.
3. Nispeten düşük maliyetli araştırma sunması (maliyetler esas olarak çalışanların maaşlarıyla ilişkilidir, örneğin pahalı deneysel donanım ve laboratuarlara ihtiyaç yoktur). Öte yandan, araştırmanın sonuçları mühendislik kapasitesi geliştirme üzerinde önemli etkiye sahiptir.
4. Üniversite ile endüstri / toplum arasında daha fazla ve köklü bağlantılar kurulmasının teşvik edilmesi.
Teknoloji Ġnovasyonu ve Mühendislik Eğitimi Araştırmaları Bölümünün potansiyel başarı ölçütlerine ilişkin olarak aşağıda bazı örnekleri verilmiştir:
1. Mühendislik fakültesi bünyesinde yer alan mühendislik bölümlerinin müfredat geliştirme çalışmalarının ortaklaşa işbirliği ile sağlanması.
58
1.RUMELĠ MÜHENDĠSLĠK VE MĠMARLIK EĞĠTĠMĠ SEMPOZYUMU – 28-29 HAZĠRAN 2021/ ĠSTANBUL
3. Öğrencilerin, özellikle disiplinler arası tasarım ve genel mühendislik dersleri ile ilgili konularda memnuniyet düzeyinin artması.
4. Yerel / endüstriyel veya sosyo-ekonomik ihtiyaçlarla doğrudan bağlantılı çok disiplinli tasarım projelerinin sayısının artması.
5. Ulusal araştırma fonlarından ve yerel endüstrilerden teknoloji inovasyonu ve mühendislik eğitimi ile ilgili alanlarda yeni alınan fonların sayısı ve miktarının artması.
6. Farklı mühendislik bölümleri arasında ortak bilimsel yayınların sayısının artması.
7. Mühendislik fakültesi öğrencilerinin ve akademik personelin yeni teknolojik girişimlere ve ticarileşmeye yönelmesi.
SONUÇ
Ülkemizdeki mühendislik bölümlerinin çoğu, müfredatı esas olarak mühendislik bilimleri ve teorilerine odaklanan geleneksel bir disiplin bölümü yapısını takip etmektedirler. Bu çalışmada, mühendisliğin uygulamalı tarafını inovasyon, tasarım, ve girişimcilik ve ticarileştirmeye doğru yönlendirmeye odaklanarak, mühendislik fakültelerinde disiplinler arası çalışacak bir bölüm/birim kurulması önerilmektedir. Önerilen bölümün ana görevi; mühendislik eğitiminde son teknoloji uygulamalarını hayata geçirmesi ve fakülte içinde mühendislik eğitimi araştırması yürütmesidir. Buna ek olarak, mühendislik eğitiminin sunumunda ve içeriğinde sürekli yeniliğin yanı sıra, ülkemizdeki mühendislik eğitim sisteminin karşı karşıya olduğu eğitim problemlerini çözmek için bilimsel yöntemler geliştirmesi de bölümden beklenen önemli bir görevdir. Önerilen Teknoloji Ġnovasyonu ve Mühendislik Eğitimi Araştırmaları Bölümü, mühendislik eğitiminde teknolojik yenilik ve girişimciliği teşvik ederek, sürdürülebilir sosyo-ekonomik kalkınmaya destek verecek mühendislerin yetişmesine katkı sağlayacaktır.
KAYNAKLAR
[1] Borrego M., Bernhard J. The Emergence of Engineering Education Research as an Internationally Connected Field of Inquiry, JEE The Research Journal fo Engineering Education, Jan 2013, https://doi.org/10.1002/j.2168-9830.2011.tb00003.x
[2] Abdulwahed, M., Ghani, S., Hasna, M.O., Hamouda, A. Life is engineering program: Impact of an engineering outreach project in K-12. In Proceedings of the 2013 IEEE Global Engineering Education Conference (EDUC8ON), Berlin, Germany, 13–15 March 2013; pp. 827–833.
[3] Olejnik M.K., Pitakaso R. Industry 4.0: State of the art and research implications. LogForum Scientific Journal of Logistics, 15 (4) 2019; pp. 475-485.
[4] Marjoram T. Transforming Engineering Education: For Technological Innovation and Social Development, International Perspectives on Engineering Education, Springer, ISBN: 978-3-319-16169-3, 2015, Berlin Germany, pp 321-341.
[5] Watson, K. Change in engineering education: Where does research fit? Journal of Engineering Education, 2009, 98, 3–4.
[6] Streveler, R., Smith, K. Guest Editorial: Conducting rigorous research in engineering education. Journal of Engineering Education, 2006, 95, 3–105. [CrossRef]
[7] Van den Beemt A., MacLeod M., Van der Veen J., Van de Ven A., Van Baalen S.,Klaasen R., Boon M. Interdisciplinary engineering education: A review of vision, teaching, and support, Research Information, University of Twente, Netherland, July 2020.
[8] White, R.M., Allen, T.R., Cunningham, C.M., Diefes-Dux, H.A., Godoy-Gonzalez, M.A., Newberry, P.B., Rosen, L.P., James Rutherford, J., Schunn, C.D., Clafani, S.K., et al. Standards for K-12 Engineering Education? National Academy of Engineering: Washington, DC, USA, 2010.
59
1.RUMELĠ MÜHENDĠSLĠK VE MĠMARLIK EĞĠTĠMĠ SEMPOZYUMU – 28-29 HAZĠRAN 2021/ ĠSTANBUL
[9] Mills, J.E., Treagust, D.F. Engineering Education—Is Problem-Based or Project Based Learning the Answer? Aust. J. Eng. Educ. 2003, 3, 205–207.
[10] Ritz C.M., Chun fan Z., STEM and Technology Education: International state-of-the-art, International Journal of Technology and Design Education, Springer, Berlin, Germany, vol. 25, 2015, pp. 429-451.
[11] Augusti G. EUR-ACE: The European Accreditation System of Engineering Education and Its Global Context, Engineering Education Quality Assurance, Springer, ISBN: 978-1-4419-0555-0, pp. July 2009, Berlin Germany, 41-49.
[12] Abdulwahed, M., Balid, W., Hasna, M.O., Pokharel, S. August. Skills of engineers in knowledge based economies: A comprehensive literature review, and model development. In Proceedings of the 2013 IEEE International Conference on Teaching, Assessment and Learning for Engineering (TALE), Kuta, Indonesia, 26–29 August 2013; pp. 759–765.
[13] Hamad, J.A., Hasanain, M., Abdulwahed, M.;,Al-Ammari, R. Ethics in engineering education: A literatüre review. In Proceedings of the 2013 IEEE Frontiers in Education Conference (FIE), Oklahoma City, OK, USA, 23–26 October 2013; pp. 1554–1560.
[14] Litzinger, T.A. Engineering education centers and programs: A critical resource. Journal of Engineering Education 2010, 99, 3–4.
[15] Abdulwahed, M., Hasna, M.O., Froyd, J. (Eds.) Advances in Engineering Education in the Middle East and North Africa, Current Status and Future Insights, Springer: Cham, Switzerland, 2016, ISBN: 978-3-319-15323-0 (Online).
ÖZGEÇMĠġ Güray YILMAZ
1970 yılı ĠSTANBUL doğumludur. 1991 yılında ĠTÜ. Mühendislik Fakültesi Kontrol ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümünü bitirmiştir. Aynı Üniversiteden 1995 yılında Yüksek Mühendis ve 2002 yılında Doktor unvanını almıştır. 1992-1995 yılları arasında Araştırma Görevlisi, 1995-2005 yıllarında Öğretim Görevlisi olarak görev yapmıştır. 2005 yılında Dr. Öğretim Üyesi, 2014 yılında Doçent ve 2021 yılında Profesör unvanlarını almıştır. Halen Ġstanbul Rumeli Üniversitesi, Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümünde görev yapmaktadır.
- 60 -
1.RUMELĠ MÜHENDĠSLĠK VE MĠMARLIK EĞĠTĠMĠ SEMPOZYUMU – 28-29 HAZĠRAN 2021/ ĠSTANBUL