Rulman Montaj Hususları

Bir rulmanı konumuna bastırırken, bileziğe karşı karışma uyumuyla bastırın. Yuvarlanma elemanlarının içinden bastırmak aşınma izleri veya çatlaklar gibi parçalar ve bilezikler üzerinde hasara sebep olur bu da rulmanı kullanılamaz hale getirir.

İç bilezik dönen yüklerinde, genelde rulman mile karışma uyumuyla yerleştirilir ve genleşme uyumu veya basınçlı uyum kullanılabilir. Daha büyük delikli rulmanları monte etmede en uygun yöntem termal genleşme uyumudur.

Konik bir mile konik delikli bir rulman doğrudan ya da adaptör veya çekme manşonuyla monte edilir. Daha büyük delikli rulmanlarda çekme manşonu kullanıldığında, hidrolik monte etme prosedürü işlemi kolaylaştırır. Daha büyük rulman boyutlarında, rulmanların konik millere hidrolik monte edilmesinin çok kullanışlı olduğunu unutmayın.

Dış bilezik dönen yükte, rulman genelde karışma uyumuyla gövdeye yerleştirilir. Basınçlı uyum ya da büzülme uyumu kullanılabilir. Sonuncu işlemin kullanılması durumunda, rulman ya da rulman dış bileziği uyuma erişmek için soğutulabilir.

(1) Silindirik delikli Rulmanların Monte Edilmesi

● Basınçlı uyum

Birçok silindirik delikli rulman uygulamasında mile basınçlı uyum kullanılır. Şekil 8.42 de gösterildiği gibi iç bilezikle eşleşen bir mastar kullanın. Pres veya kriko kullanarak iç bilezikyı basınçlı uyumla yerleştirin.

İç ve dış bilezikleri eş zamanlı olarak basınçlı uyumla yerleştirmek için Şekil 8.43 de gösterildiği gibi kriko kullanın.

Basınçlı uyumla yerleştirmeden önce mile ve rulmanın temas yüzeylerine yüksek viskoziteye sahip yağ uygulayın.

● Termal genleşme Uyumu

Daha büyük delikli rulmanları monte etmede termal genleşme uyumu uygun bir yöntemdir. Bu uyum prosedürü yerleştirilen bileziğe aşırı basınç uygulamadan hızlı bir şekilde tamamlanabilir. Bilezik ısıtma deposu ya da indüksiyon ısıtıcı kullanılarak ısıtılabilir. Rulman bilezikleri 120°C yi aşan sıcaklıklarda ısıtılmamalıdır.

Şekil 8.44 de gereken sıcaklık artışı miktarına karşı delik

解説(111-137).indd 127

解説(111-137).indd 127 2010/01/13 19:27:012010/01/13 19:27:01

128

boyu gösterilmektedir.

Isıtılmış bir rulmanı monte ettikten sonra, gereken konumda sabitleyin aksi takdirde rulman soğudukça eksenel yönde hareket etme eğiliminde olacaktır.

Dikkat: Termal genleşme yöntemini kullanarak bilezikler mile ya da gövdeye yerleştirilirken, prosedürün pürüzsüz bir şekilde ve hızlı tamamlandığından emin olun. İstenilen konuma ulaşmadan önce bilezik yanlış hizalanırsa ya da hareket etmeyi bırakırsa, bileziği doğru konuma tekrar yerleştirmek çok zor olabilir.

Şekil 8.42 İç Bileziğin Basınçlı Uyumla Yerleştirilmesi

Şekil 8.43 İç Bileziğin Eşzamanlı Olarak Basınçlı Uyumla Yerleştirilmesi

120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10

10 20 30 50 100

Nominal rulman deliği çapı (mm)

Sıcaklık (ºC)

200 300 500 1000 j6 k6 m6 p6 r6

n6

Şekil 8.44 Gereken Rulman Sıcaklığı ve Uyum arasındaki İlişki

解説(111-137).indd 128

解説(111-137).indd 128 2010/01/13 19:27:022010/01/13 19:27:02

129

(2) Konik Delikli Rulmanların Monte Edilmesi

Ayrık manşonlu adaptör kullanılması konik delikli rulmanların mil üzerinde her türlü eksenel konumda monte edilmesine olanak verir, ancak rulmanın doğru konuma yerleştirilmesini sağlamak için dikkat edilmesi gerekir.

Adaptör manşonu kullanarak konik delikli rulman monte etmek için, ilk olarak sabit rulman olacak rulmanı monte edin. Serbest rulmanın gövde içinde eksenel yönde hareket etmesi beklenilen mesafeyi tanımlayıp kaydedin.

Serbest bileziğin dış bileziğinin eksenel seyri için sağlanan eksenel boşluk dış tarafta (sabit rulmandan en uzak olan taraf) olacak şekilde serbest rulmanı monte edin.

Konik delikli, Fıçı makaralı rulmanlar için gereken karışma, aşağıdaki iki yöntemden biri kullanılarak elde edilebilir:

a) rulmanı manşona önceden belirlenen mesafede ilerleterek; ya da,

b) manşon rulman iç bileziğine itilirken kalan rulman iç boşluğunun ölçüsüyle (bkz. Tablo 8.28). Eksenel sürülme mesafesinin tam ölçümü son derece zor olduğu için, kalıntı yöntemi genelde tercih edilen yöntemdir.

Kalan boşluk yöntemi, rulmanın montajsız iç boşluğunun ölçülmesi, daha sonra ölçülen boşluk (kalıntı)= montajsız (orijinal) boşluk - doğru karışma uyumuna erişmek için gereken azaltma miktarı (bkz. azaltma miktarı için Tablo 8.28) olan kadar adaptör manşonunun ilerletilmesini içerir.

Boşluk ölçümleri kalınlık ölçeği kullanılarak yapılır. (Kalınlık ölçeğinin her rulman sırasında iki ya da üç yüksüz rulmana sokulması gerektiğini ve rulman deliğinin mil eksenine göre yatay konumda olması gerektiği ve dış bileziğinin yuvarlanma elemanları üzerinde ortalanmış olması gerektiğini unutmayın).

Tablo 8.28 de Fıçı makaralı rulmanların montajındaki eksenel hareket ve radyal boşluk azalması gösterilmektedir.

Daha büyük konik delikli rulmanların ısıtılmasıyla seyir mesafesinin ölçülmesi birlikte kullanılabilir ancak kalan boşluk yöntemini kullanarak sonuçları kontrol ettiğinizden emin olun (montajsız boşluk ölçümleriyle rulman soğukken nihai, kalan boşluğu alarak). Ayrıca rulmanın 120°C üzerinde ısınmadığından emin olun.

Büyük delikli rulmanlarda çekme manşonu kullanırken

hidrolik destekli prosedür kullanılması önerilir. Bkz. Şekil 8.45, hidrolik somun gösterilmektedir.

(3) Diğer Montaj Önlemleri

● Konik makaralı rulman çiftinde, eksenel boşluğu belirtilen değere gerekirse dolgu kullanarak ayarladığınızdan emin olun.

● Silindirik veya Konik makaralı rulmanlar gibi ayrılabilir iç ve dış elementleri olan rulman türlerinde, iç ve dış bileziği ayrı monte edin ve mili gövdenin içinde dikkatli bir şekilde kurarken iç veya dış bileziklerde ya da yuvarlanma elemanlarınde hasar meydana gelmediğinden emin olun.

Şekil 8.45 Hidrolik Somun

Tablo 8.28 Konik Delikli Fıçı Makaralı Rulmanlar:

Eksenel Hareket ve Radyal Boşluk

Azalması ^mm

Nominal rulman delik çapı d (mm)

Radyal boşluk azalması

Eksenel hareket 1/12 Konik 1/30 Konik

Üzeri Dahil Min Maks Min Maks Min Maks

30 40 0,020 0,025 0,35 0,4 − −

解説(111-137).indd 129

解説(111-137).indd 129 2010/01/13 19:27:022010/01/13 19:27:02

130