Polygon SLD

Alan veri tipindeki verilerin görselleştirilmesi için dolgu rengi, kenarlıklar ve taramalar gibi özellikleri tanımlayan öznitelik verileri bulunmaktadır. En basit anlamda alan verisini görselleştiren SLD dosyası aşağıda verilmiştir (GeoServer-Polygon SLD, 2013). <FeatureTypeStyle> <Rule> <PolygonSymbolizer> <Fill> <CssParameter name="fill">#000080</CssParameter> </Fill> </PolygonSymbolizer> </Rule> </FeatureTypeStyle> <FeatureTypeStyle> <Rule> <PolygonSymbolizer> <Fill> <CssParameter name="fill">#000080</CssParameter> </Fill> </PolygonSymbolizer> </Rule> </FeatureTypeStyle>

SLD dosyası içerisinde alan verisini tanımlayan öznitelik verileri Çizelge 3.7’de gösterilmektedir.

Çizelge 3.7.Polygon SLD parametreleri

Özellik Tanım Değerler ve örnekler

Fill Dolgu rengi <CssParameter name="fill">color code</CssParameter>

<CssParameter name="fill-opacity">0.5</CssParameter>

Stroke Kenarlık rengi-

kalınlığı

<CssParameter name="stroke">#333333</CssParameter> <CssParameter name="stroke-width">5</CssParameter>

Label Nokta etiketi <ogc:PropertyName>any field</ogc:PropertyName>

Font Etiket fontu

<CssParameter name="font-family">Arial</CssParameter> <CssParameter name="font-size">12</CssParameter> <CssParameter name="font-style">normal</CssParameter> <CssParameter name="font-weight">bold</CssParameter>

AnchorPoint

Etiket yerleşimi <AnchorPointX>Value</AnchorPointX>

Displacement <DisplacementX>Value</DisplacementX>

Vendor Tekrarlı yerleşim

<VendorOption name="autoWrap">60</VendorOption> <VendorOption

name="maxDisplacement">150</VendorOption>

Rotation Etiket yönü <Rotation>Value</Rotation>

3.2.1.6.4 Raster SLD

Raster verilerin tanımlanması için renk aralıklarının belirlendiği SLD dosyası Çizelge 3.8’de verilen öznitelik verisini taşımaktadır. En basit anlamda raster SLD dosyası aşağıda verilmiştir (GeoServer-Raster SLD, 2013).

<FeatureTypeStyle> <Rule>

<RasterSymbolizer> <ColorMap>

<ColorMapEntry color="#008000" quantity="70" /> <ColorMapEntry color="#663333" quantity="256" /> </ColorMap>

</RasterSymbolizer> </Rule>

</FeatureTypeStyle>

Raster veri tipinin tanımlanması için oluşturulacak dosyada olması gereken parametreler ve örnek gösterimleri Çizelge 3.8’de verilmiştir.

Çizelge 3.8.Raster SLD parametreleri Özellik Tanım Değerler ve örnekler

ColorMap Dolgu rengi

<ColorMapEntry color="#0000FF" quantity="150" /> <ColorMapEntry color="#FFFF00" quantity="200" /> <ColorMapEntry color="#FF0000" quantity="250" />

3.2.1.7 OpenLayers

Openlayers web sayfalarına dinamik haritalar koymak için kullanılan JavaScript kütüphanesidir. Herhangi bir kaynaktan harita veya harita işaretçileri yükleyebilmektedir. İleri düzeyde çok amaçlı Coğrafi Bilgi Sistemleri oluşturmak için geliştirilmiştir. Tamamen ücretsiz olan OpenLayers JavaScript Kütüphanesi açık kaynak kodlu olarak kullanılmaktadır.

OpenLayers, herhangi bir sunucu taraflı uygulamaya bağımlı olarak çalışmamaktadır. Google Maps API’ye benzer olarak gelişmiş coğrafi uygulamalar içeren web sayfaları yapmak için JavaScript API Kütüphanesi sağlamaktadır (OpenLayers – Homepage, 2013).

OpenLayers ana nesnesi bir haritadır. Harita raster ve vektör veri içeren çok sayıda katmanları gösterebilmektedir. Her bir tabaka ise ilişkili bulunduğu veriyi kaynağından alıp harita üzerine aktarmaktadır. Ek olarak harita kontrolleri sayesinde (yaklaştırma, kaydırma, tümünü görme, vb.) katmanlar ile harita ilişkilendirilerek web sayfalarında görüntülenmektedir (Perez, 2012).

3.2.2 OGC Requests

OGC istekleri, coğrafi veri setlerinin web servisleri ile yayınlandığı sunucuya istemci tarafından gönderilen, web uygulamalarını başlatmak, veri elde etmek, verileri farklı formatlarda göstermek ve web üzerinde gösterilecek haritaların parametrelerini belirlemek amacı ile kullanılan ve URL şeklinde sunucuya gönderilen söz dizimleridir. Web uygulamalarındaki tüm karakteristik özellikleri belirlediğinden dolayı en önemli görev sunucu tarafından gönderilen isteklerdir.

WMS tarafından tanımlanan 4 adet istek bulunmaktadır. Bu istekler WMS servislerinin uygulamalarını ve kullanımını HTTP yolu ile belirlemektedir. GetMap, GetCapabilities, GetLegendGraphic ve GetFeatureInfo olarak adlandırılan istekler, HTTP yoluyla sunucuya gönderilerek istenilen işlemler gerçekleştirilmiş olmaktadır.

Belirtilen istekler genellikle çeşitli uygulamalar tarafından oluşturulmaktadır. Genellikle çok sayıda parametre içeren bu isteklerin manuel olarak oluşturulması kullanıcı açısından birçok zorlukları ortaya çıkartmaktadır. Ayrıca bu isteklerin oluşturulması için sunucuya ait birçok parametrenin (ip, layers, wms/wfs versiyon, vb.,) bilinmesi gerekmektedir. Bu nedenle hem coğrafi veri sunucusu yazılımları hem de çeşitli web uygulamaları yolu ile isteklere ilişkin URL linkleri oluşturulabilmektedir.

3.2.2.1 GetMap

GetMap isteği, istemci tarafından gösterilecek haritanın özelliklerini belirleyecek parametreleri tanımlayan URL söz dizimidir. Belirlenen parametreler HTTP GET isteği ile sunucuya gönderilmektedir (Davis, 2007). Gösterilecek olan haritanın özelliklerini belirleyen GetMap isteği ile istemci bilgisayarlarından sunucu bilgisayarlara gelen istek değerlendirilerek harita hazırlanmaktadır. GetCapabilities isteğine göre çok daha uzun bir URL oluşturan GetMap isteği genellikle coğrafi veri sunucusu yazılımları ile oluşturulmaktadır. Çizelge 3.9’da URL içerisinde belirtilmesi gereken parametreler verilmiştir.

Çizelge 3.9.GetMap parametreleri Request parameter Mandatory/ _Optional Description

VERSION=1.3.0 M Request version.

REQUEST=GetMap M Request name.

LAYERS=layer_list M layers

STYLES=style_list M styles

CRS=namespace:identifier M Coordinate reference system.

BBOX=minx,miny,maxx,maxy M Bounding box

WIDTH=output_width M Width in pixels

HEIGHT=output_height M Height in pixels

FORMAT=output_format M Output format of map.

TRANSPARENT=TRUE|FALSE O Background transparency

BGCOLOR=color_value O Hexadecimal RGB value

EXCEPTIONS=exception_format O The format exceptions

TIME=time O Time value of layer

ELEVATION=elevation O Elevation Of layer

Other O dimension(s)

Aşağıdaki kodlar ise örnek bir GetMap isteğinin parametrelerine göre ayrılmış halini göstermektedir.

http://localhost:8080/geoserver/wms?service=WMS&version=1.1.0&request=GetMap& layers=Phd:AuU&styles=lines&bbox=32.426,37.828,32.569,38.034&width=355&height=51 2& srs=EPSG:4326&format=application/openlayers

Server : http://localhost:8080/geoserver/wms? Service: service=WMS Version: version=1.1.0 Request: request=GetMap Layers: layers=Phd:AdminitrativeUnits Styles: styles=lines Bbox: bbox=32.426,37.828,32.569,38.034 Width: width=355 Height: height=512 SRS: srs=EPSG:4326 Format: format=application/openlayers

GetMap isteği zorunlu olarak belirtilmesi gereken 9 parametre içermektedir. Sunucudan harita çekebilmesi için 9 parametrenin belirlenmesi gerekli olmakla birlikte geriye kalan 6 parametre ise isteğe bağlı olarak belirlenebilmektedir.

Zorunlu parametreler arasında haritası üretilecek olan veri seti ismi (layers), koordinat sistemi (crs), sembolizasyonda kullanılacak SLD dosyası (style), verilerin boundarybox olarak adlandırılan sol alt ve sağ üst köşe koordinatları (bbox), gösterilecek haritanın genişlik (width) ve yükseklik (height) değerleri ile gösterilecek format (format) bilgileri bulunmaktadır. İsteğe bağlı olan parametreler ise haritanın arka plan (bgcolor) rengi, haritanın şeffaflık değeri (transparent), zamana bağlı veri setleri için time ve yükseklik içeren veri setleri için ise elevation parametreleri kullanılmaktadır.

3.2.2.2 _{GetCapabilities}

GetCapabilities isteği sunucu üzerinde bulunan web servislerinin metaveri, servis içeriği ve desteklenen istek parametre bilgilerinin bulunduğu XML dosyasını göstermektedir. Sunucudan istemci bilgisayarına gönderilen cevap (response) XML dosyası içerisinde sunucuda yayınlanan web servisleri, web servislerinin taşıdıkları veri setleri ve özellikleri, desteklenen koordinat referans sistemleri ve sunucu tarafından işlenebilen isteklerin parametreleri görülebilmektedir. GetCapabilities isteği oluşturulurken istek URL içerisinde zorunlu olarak belirlenmesi gereken bazı parametreler bulunmaktadır. Çizelge 3.10’da belirtilmesi gereken parametreler verilmiştir.

Çizelge 3.10.GetCapabilities parametreleri Request parameter Mandatory _Optional Description

VERSION=version O Request version

SERVICE=WMS M Service type

REQUEST=GetCapabilities M Request name

FORMAT=MIME_type O Output format

UPDATE SEQUENCE=string O Sequence number

Aşağıdaki URL ise örnek bir GetCapabilities isteğini gerçekleştirmektedir. URL içerisinde Çizelge 3.10’da belirtilen zorunlu ve isteğe bağlı alanlar belirtilmiştir.

http://localhost:8080/geoserver/wms?service=wms&version=1.1.0&request=GetCapabilities

Server : http://localhost:8080/geoserver/wms?

Service: service=WMS

Version: version=1.1.0

Request: request=GetCapabilities

Yapılan istek türüne göre wms veya wfs isimli XML tabanlı bir dosya istemci bilgisayarına gönderilmektedir.

3.2.2.3 _{GetLegendGraphic}

GetLegendGraphic isteği, WMS olarak yayımlanan verilerin lejant sembollerinin resim formatında görüntülenmesini sağlamaktadır. Bu isteğin çalıştırılabilmesi için WMS içerisinde SLD tanımlarının yapılması gerekmektedir.

GetLegendGraphic isteği yapılan URL içerisinde çeşitli parametrelerin belirlenmesi gerekmektedir. Bu parametreler Çizelge 3.11’de verilmiştir.

Çizelge 3.11.GetLegendGraphic parametreleri Request parameter Mandatory _Optional Description REQUEST=GetLegendRequest M Request name

LAYER M Layer name

STYLE O SLD file

SCALE O Scale value

SLD O External SLD file

FORMAT O Output format

WIDTH O Legend width

Aşağıda GetLegendGraphic isteğinin Çizelge 3.11’deki parametrelere göre ayrılmış şekli görülmektedir.

http://localhost:8080/geoserver/wms?REQUEST=GetLegendGraphic&VERSION=1.1.0& FORMAT=image/png&WIDTH=20&HEIGHT=20&LAYER=Phd:AdministrativeUnits Server : http://localhost:8080/geoserver/wms? Request: request=GetLegendGraphic Verison: VERSION=1.1.0 Format:FORMAT=image/png Width: WIDTH=20 Height:HEIGHT=20 Layer: LAYER=Phd:AdministrativeUnits

Yapılan istek doğrultusunda gerekli parametreler sunucu bilgisayarlardaki GeoServer yazılımı tarafından işlenerek çıktı sonuç ürünü resim formatında web tarayıcılarında görülecektir. Genel olarak GeoPortal uygulamalarında ekranda aktif olarak görülen tabakanın lejantı, ekranda belirlenen bölümler üzerinde görülmektedir.