Paris Komünü, tarihteki ilk sosyalist iktidar
deneyimidir.
Kısa süren (iki ay kadar) komün yönetimine, merkezî otorite (hükûmet) tarafından son verilmiştir.
ÖRNEK 05
Viyana Kongresi’nde Kutsal İttifak oluşturan monarşik Avrupa devletleri; ırk, dil, din un- surlarını gözetmeden sınırları yeniden çizmiş ancak bu durum tepkilere yol açmıştır. Bu devletler, monarşik yapılarını korumak için tepkilere karşı baskı ve şiddet uygularken iç- lerinden bazıları, Osmanlı Devleti’nde çıkan Yunan İsyanı’nı desteklemişlerdir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?
A) Avrupa’da barış ortamının sağlandığının B) Osmanlı Devleti’nin denge politikası
izlediğinin
C) Avrupa devletlerinin çıkarları doğrultu- sunda hareket ettiğinin
D) Osmanlı Devleti’nin ıslahat çalışmaları yaptığının
E) Avrupa devletlerinin yönetime halkın katılımını hedeflediğinin
(YGS - 2013)
ÇÖZÜM
Viyana Kongresinde kabul edilen Metternich Planı’na göre, monarşik ve çok uluslu yapıların korunması için gerekli önlemlerin iş birliğiyle alın- ması kararlaştırılmıştır. Ancak Osmanlı Devleti söz konusu olunca bu plana aykırı hareket edil- miştir. Bu durum, Osmanlı Devleti’ne karşı çifte standart uygulandığını yani Avrupa devletlerinin çıkarlarına göre hareket ettiklerini gösterir.
Yanıt C
Devrimler Çağında Değişen Devlet - Toplum İlişkileri
212
Ünite13
CA:
Test
1-E 2-C 3-B 4-C 5-E 6-A 7-B 8-E 9-D 10-A 11-D 12-E
7.
Fransız İhtilali sonucunda yayımlanan bildiride, kişilere din vevicdan özgürlüğünün tanınmasının gerektiği belirtilmiştir.
Bu yaklaşımın benimsenilmesi;
I. milliyetçilik, II. laiklik,
III. ulusal egemenlik
anlayışlarından hangileriyle doğrudan ilişkilendirilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III
Cevap: B
10.
1783 yılında imzalanan Versay Antlaşması’na göre,• İngiltere, Amerika’daki on üç koloninin bağımsızlığını kabul etmiştir.
• Antil bölgesindeki bazı adalar ve Senegal Fransa’ya bırakıl- mıştır.
Bu bilgiye dayanılarak,
I. Egemenlik alanlarında değişiklikler yaşanmıştır. II. Fransa, sömürgecilikte rakipsiz kalmıştır. III. Kolonicilik faaliyetleri sona ermiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: A
8.
1830 İhtilalleri, Fransa’da kralın, liberallerin güçlü olduğu parla- mentoyu dağıtıp mutlakiyet yönetimi kurmak istemesiyle başlamış ve diğer Avrupa ülkelerine yayılmıştır.Bu bilgiye dayanılarak,
I. Fransız Kralı, gücünü artırmak istemiştir. II. İhtilalci fikirler, birden fazla ülkeyi etkilemiştir. III. Siyasal düşünceler, çatışmalara neden olmuştur.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: E
9.
Fransız İhtilali’nin başlamasında kralın, üretici olmayan soylular ve kiliseyle iş birliği yaparak üretici durumdaki burjuvaları ve köylüleri yönetimden dışlaması etkili olmuştur.Bu bilgiye göre Fransa’da;
I. ulusal egemenlik, II. bağımsız devlet, III. hak ve ödevlerde eşitlik
anlayışlarından hangileri ihtilalin başlamasında belirleyici olmuştur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III
Cevap: D
11.
Viyana Kongresi (1815), Kont Metternich’in öncülüğünde toplana- rak Avusturya, Prusya, Rusya ve İngiltere’nin de onayı ile, • Fransız İhtilali’nin etkilerinin ortadan kaldırılması, • krallık yönetimlerinin ayakta tutulması kararlaştırılmıştır.Avusturya’nın bu toplantıya öncülük etmesi, aşağıdakilerden hangisiyle doğrudan ilişkilendirilebilir?
A) Fransa’dan toprak elde etmek istemesiyle
B) Avrupa birliğini kurmayı çıkarlarına uygun bulmasıyla C) Sosyalist hareketlerin Avrupa devletlerini tehdit etmesiyle D) Çok uluslu devlet niteliğine sahip olmasıyla
E) Halkın krallık yönetimlerini desteklemesiyle
Cevap: D
12.
• On üç Amerikan kolonisinin, İngiltere’ye karşı bağımsızlık savaşını başlatması• 1776’da Amerikan Bağımsızlık ve İnsan Hakları Bildirgesi’nin yayımlanması
• 1787 ABD’nin kurulmasıyla cumhuriyet yönetimine geçilmesi
Bu gelişmelerin Yakın Çağ’da;
I. emperyalizm karşıtı mücadelelerin yaygınlaşması, II. insan hakları bilincinin yaygınlaşıp gelişmesi, III. anayasal devlet düzeninin benimsenmesi
durumlarından hangilerini etkilediği savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: E
214
Ünite13
CA:
Test
1-E 2-B 3-A 4-B 5-E 6-C 7-A 8-A 9-C 10-D 11-B 12-B
8.
Fransız İhtilali’ne karşı tedbirleri belirlemek amacıyla toplananViyana Kongresi’nden sonra İngiltere, Rusya, Prusya ve Avusturya; Avrupa’da oluşturulan yeni düzeni koruyabilmek için aralarında bazı antlaşmalar yapmıştır.
Bu bilgiye dayanılarak,
I. İhtilalin fikirlerine karşı cephe alınmıştır.
II. Fransız İhtilali, İslam dünyasını doğrudan etkilemiştir. III. Devletler arasındaki sömürgecilik rekabeti artmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: A
11.
Fransız İhtilali; ulusçuluk, özgürlük, demokrasi, anayasa ve halk egemenliği anlayışlarının yaşama geçirilmesine ortam hazırlamış- tır.Bu bilgiden;
I. azınlıkların bağımsızlıklarını kazanmaya yönelmesi,
II. Mebusan Meclisi’nde görev yapacak vekillerin halk tarafından seçilmesi,
III. milliyetçi hareketlerle Osmanlı toprak bütünlüğünün sarsılması
durumlarından hangileri, ihtilalin Osmanlı Devleti’ne olumlu etkilerine örnek olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III
Cevap: B
9.
1815 yılında toplanan Viyana Kongresi’nde, Fransız Devrimi’nin yaydığı düşüncelere karşı monarşileri koruma kararı alınmıştır.Bu kongreye katılanların kongre kararlarına uymadığına;
I. Fransa’nın ihtilal öncesi sınırlarına geri çektirilmesi, II. ulusçuluk faaliyetlerinin engellenmeye çalışılması, III. İngiltere ve Rusya’nın Yunan İsyanı’nı desteklemesi
durumlarından hangileri kanıt olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III
Cevap: C
12.
Viyana Kongresi’ne (1815) kadar Osmanlı Devleti’nin Avrupa’da en fazla uğraştığı devletler arasında yer alan Avusturya, bu tarihten sonra Osmanlı toprak bütünlüğünü koruma doğrultusunda hareket etmiş, Yunan İsyanı’nda da Osmanlı Devleti’nin tarafını tutmuştur.Avusturya’daki bu politika değişikliğinde;
I. Rusya’nın Balkanlar’daki politikalarına karşı Osmanlı Devleti’ni yanına çekmek istemesi,
II. milliyetçi isyanların topraklarındaki uluslara örnek oluşturabi- leceğini düşünmesi,
III. Osmanlıların askerî gücünden çekinmesi
durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III
Cevap: B
10.
Fransız İhtilali, Osmanlı Devleti’nde hem olumlu hem de olumsuzetkiler yapmıştır.
İhtilalin Osmanlı Devleti’ndeki olumlu etkilerine;
I. Tanzimat Fermanı’nın yayımlanması, II. ulusların bağımsızlık iddiasıyla ayaklanması, III. anayasa ve parlamentolu yönetime yönelinmesi
gelişmelerinden hangileri kanıt olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III
Cevap: D