Almanya’da Nazizm
Versay Anlaşması’nda Almanya ekonomik zor- luğu daha da artmıştır. Bu gelişmeler sırasında Almanya’da 1919’da Weimar Anayasası ilan edilerek Almanya’da demokratik düzen sağlan- mıştır. Versay Anlaşması’nı yok sayan Alman ırkının üstünlüğünü kabul eden Nazi Partisinin güçlenerek meclise girmesine neden olmuştur. Nazi Partisi 1933’de Hitler öncülüğünde komi- nistlere karşı sert önlemler almış ve mecliste 4 yıl süre ile diktatörlüğünü ilan etmiştir.
Adolf Hiltler okulları 1934’de Almanya’da açılmıştır. Bu okulların açılmasının nedeni Nazi partisi için taraftar ve propaganda amacı doğrultusunda eğitim verilmiştir.
UYARI
Hitlerin temel düşüncesi Alman ırkına “Hayat Sahası” sunmaktır. Hayat Sahası Almanya’nın İkinci Dünya Savaşı’na girme nedenidir.
UYARI
İtalya’da Faşizm
İtalya Birinci Dünya Savaşı sonunda verilecek topraklarla ilgili vaadler gerçekleşmeyince, İngiltere ve Fransa’dan uzaklaşmıştır. Musso- lini’nin Faşist Partisi iktadara gelince yayılmacı bir politika izlemiştir. İç politikada ise; herşeyin devlet ve devlet çıkarı için kullanılması amaç- lanmıştır. Mussolinili İtalya totaliter ve diktatör bir rejimi savunmuştur.
Hitlerin temel düşüncesi Alman ırkına “Hayat Sahası” sunmaktır. Hayat Sahası Almanya’nın İkinci Dünya Savaşı’na girme nedenidir.
UYARI
Almanya’da Hitler, İtalya’da Mussolini yönetimleri Avrupa’da diktatör ve totaliter rejimlerin yayılmasına etki etmiştir. Bu diktatör yönetimlerin dışında İspanya’da Franko ve Portekiz’de Salazar diktatör- lüklerini kurarak totaliter şekilde ülkelerini yönetmiştir.
327
Ünite17
Test
Kavrama Testi
1.
Türkiye, yabancı okullar sorununda diğer devletleri konuya karış- tırmamıştır.Türkiye Devleti’nin bu tutumu;
I. egemenlik haklarının korunması, II. konunun bir iç sorun olarak görülmesi, III. sınırların güvenliğinin sağlanmaya çalışılması
yaklaşımlarından hangileriyle açıklanabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
Cevap: D
4.
Lozan Konferansında Türkiye, kapitülasyonların kaldırılmasını sağlayarak aşağıdakilerden hangisine önem verdiğini göster- miştir? A) Ulusal egemenliğe B) Bağımsızlığa C) Ekonomik eşitliğe D) Çağdaşlaşmaya E) Bölgesel barışa Cevap: B2.
Kurtuluş Savaşı’nda ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında, millî sınırların korunmasına çalışılmıştır.Bu bilgiden, Türkiye’nin dış politikası hakkında aşağıdakiler- den hangisi söylenebilir?
A) Gerçekçidir. B) Pasiftir. C) Yayılmacıdır. D) Saldırgandır. E) Emperyalisttir. Cevap: A
5.
Lozan Konferansındaki katılımcılar Türklerden;I. azınlık haklarının Anlaşma devletleri tarafından denetlenmesini, II. kapitülasyonların sürdürülmesini,
III. Suriye sınırının Ankara Antlaşması’na göre kalmasını istemiştir.
bu isteklerden hangileri, devletlerin eşitliği prensibine aykırı taleplerdir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III
Cevap: C
3.
“Bağımsızlıktan yoksun bir ulus, uygar insanlık önünde uşaklıktan öte bir gözle görülmeye layık olamaz.”Atatürk’ün bu sözüyle;
I. Kurtuluş Savaşı’nın başlatılması, II. sömürgeci devletlerle mücadele edilmesi, III. Milletler Cemiyeti doğrultusunda hareket edilmesi
tutumlarından hangileri ilişkilendirilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III
Cevap: C
6.
Lozan Antlaşması’nın,I. Kapitülasyonlar kaldırılmıştır.
II. Türkiye’deki Rumlarla Yunanistan’daki Türkler yer değiştirile- cektir.
III. Boğazların yönetimi, uluslararası bir komisyona bırakılacaktır.
maddelerinden hangileri, Türkiye Devleti’nin Misakımillî ka- rarlarına uygun hareket ettiğinin doğrudan göstergesidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III
Cevap: A
364
Ünite19
Tarih
21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye ve Dünya
YUNUS EMRE ENSTİTÜSÜ (2007) Yunus Emre Vakfı, Türkiye’nin diğer ülkeler ile kültürel alışverişini artırıp dostluğunu güçlen- dirmek amacıyla oluşturulmuş kamu vakfıdır. Ayrıca Türkiye’yi, Türk tarihini, kültürünü, dilini ve sanatını dünyaya tanıtmak hedeflenmiştir. Yunus Emre Enstitüsünün yurt dışında 50’ye yakın kültür merkezi bulunmaktadır. Türkçe eğitiminin yanı sıra, farklı ülkelerdeki eğitim kurumlarıyla yapılan iş birlikleri ile Türkçe öğretimi desteklenmektedir. Türk kültür ve sanatını tanıtmak amacıyla birçok etkinlik düzenlenmektedir.
Lefkoşe Yunus Emre Enstitüsü
AVRUPA BİRLİĞİ (AB) VE TÜRKİYE 28 ülkenin üye olduğu siyasi ve ekonomik örgüttür. AB Temeli Avrupa Kömür ve Çelik topluluğu Roma Antlaş masına dayanmakta- dır. Maastricht Antlaşması ile AET’den AB’ye dönüşmüştür. Schengen Antlaşması AB üyesi ülkeler arasında hem serbest dolaşımı sağlamak hem de güvenliği artırmak amacıyla imzalanmıştır.
Türkiye adına bu başvuruyu dönemin baş- bakanı Adnan Menderes yapmıştır. Mende- res’in, bu başvurusuyla Türkiye Avrupa’ya ilk adımı atmıştır. Ankara Antlaşması, Türkiye ile ilişkilerinin hukuki temelini oluşturmaktadır. Türkiye’nin AET’ye uyum süreci antlaşmanın yürürlüğe girdiği 1964 itibarıyla başlamıştır. 12 Eylül 1980 Askerî Darbesi’nin ardından AB ile ilişkiler askıya alınmıştır.
Avrupa Birliği
12 Eylül 1980’den itibaren dondurulmuş bu- lunan Türkiye-AET ilişkileri 1983’te yeniden başlamıştır. 1989’ da Gümrük Birliği sürecinin tamamlaması önerisi verilmiştir. 1996’da da yürürlüğe girmiştir. Aralık 1999’da Helsinki Zirvesi’nde Türkiye’nin AB’ye adaylığı res- men onaylanmıştır. Temel hak ve özgürlükler, demokrasi, hukukun üstünlüğü, düşünce öz- gürlüğü, insan haklarını güvence altına alan reformlar yapılmıştır. Brüksel Zirvesi’nde 2004 AB-Türkiye ilişkilerinde bir dönüm noktası daha yaşanmıştır. Türkiye’nin siyasi kriterleri yeteri ölçüde karşıladığı belirtilmiş ve 2005 Ekim’inde üyelik müzakerelerine başlanması kararı alınmıştır. Günümüzde de müzakereler devam etmektedir. Türkiye Cumhuriyeti siyasi sisteminde Avrupa Birliği bakanlığı da oluştu- rulmuştur.