çok do¤ru ve gayet aç›k. Yeni bir yasal düzenlemeye ihtiyaç olmad›¤›n› iflaret etti. Ancak, mevcut yasal düzenlemelerin, uygulamada karfl›lafl›lan önündeki güçlüklerin kald›r›lmak suretiyle uygulanabilir hale getirilmesini talep etti, benim anlad›¤›m bu.
Ben de buna kat›l›yorum, çünkü yasal düzenleme demek sadece Meclis’ten yasay› ç›kartmak anlam›na gelmez. O yasalar›n uygulanabilir olmas› gerekir, pratik olmas› gerekir. E¤er bir yasa uygulama alan›nda uygulanam›yorsa veya arzu edilen sonuçlar elde edilemiyorsa, tabii ki o yasada e¤er gerekirse, e¤er sorunluysa, gerekli ufak tefek düzenlemeler, de¤ifliklikler yap›l›r veya e¤er hiç ifllemiyorsa, tamamen ortadan kald›r›l›r, o ayr› bir konu.
Say›n Genelkurmay Baflkan›’n›n görüflü ki, ben de o görüfle kat›l›yorum. Mevcut yasalar, yasal düzenlemeler yeterli olmakla beraber, bunlar›n uygulama alan›nda etkin bir biçimde uygulanabilir olmas›n› sa¤layacak düzenlemelerin bürokratik düzeyde, daha alt düzeylerde yap›lmas› gerekiyor diye de¤erlendiriyorum.
Çözüm önerileri konusunda Say›n Kulo¤lu’nun ifade etti¤i fleylerle elbette ki mutab›k›m; elbette ki bir farkl›l›¤›m›z yok. Daha evvel Varo¤lu da, Çelik Hocam da ifade ettiler. Yani, bugün dünyaya ve kendi halk›m›za, e¤er terörü ve teröristi, PKK’y›, onun amac›n›, hedeflerini anlatamam›flsak o zaman tabii ki di¤erlerine anlatm›fl olmam›z beklenemez kolay kolay. O bak›mdan, ben tekrar, daha evvel de temas etti¤im noktaya dönmek istiyorum. Halk›m›z›n do¤ru bilgilerle, zaman›nda tam olarak ayd›nlat›lmas›, bilgilendirilmesi çok büyük önem tafl›yor. Burada müsaade ederseniz, temas etmek istedi¤im bir nokta var. Demin bir e-posta okudunuz. Bölgede görev yapan bir de¤erli kardeflimizden geliyor, anlad›¤›m kadar›yla.
Kendisinin endiflelerini tabii ki, orada karfl›lafl›lan güçlükleri bilen birisi olarak paylafl›yorum. Oralarda görev yapm›fl birisi olarak arzu ediyorum. Tabii ki, o zorluklar var, fakat flu noktay› gözden uzak tutmamak gerekir diye de¤erlendiriyorum. O bölgede yaflayan vatandafllar›m›z›n önemli bir k›sm› PKK’ya karfl›d›r, teröre karfl›d›r, bölücülü¤e karfl›d›r ve onlara destek olmaz. Bunu ben çok yak›ndan, köy köy dolaflarak, mezra mezra insanlarla konuflarak elde etti¤im izlenimlerle söylüyorum ve oradaki arkadafllar›m›n elde etti¤i izlenimler ve bana getirdikleri raporlardan söylüyorum. Dolay›s›yla orada PKK’y› destekler durumda olan vatandafllar›m›z›n çok önemli bir kesimi, bu deste¤i PKK’n›n ölüm tehdidi karfl›s›nda gerek kendileri için, gerek aileleri için, çocuklar› için vermek zorunda hissetmektedirler kendilerini ve maalesef o bölgenin her yerinde, her noktas›nda yeteri kadar güvenlik sa¤lamak elbette mümkün de¤ildir; bu do¤al olarak mümkün de¤ildir. Bunu hiçbir gücün yapmas› da mümkün de¤ildir.
Da¤larda o ulafl›lmas› çok zor yerlerdeki köylerde, mezralarda yaflayan vatandafllar›m›z›n tabii ki, PKK’n›n zorlamas›yla, çocuklar›n› dahi PKK’ya yine silah tehdidiyle, ölüm korkusu alt›nda vermek zorunda kald›klar›n› çok iyi biliyoruz. Dolay›s›yla, o bölge halk›n›n PKK’y› destekliyor oldu¤unu ifade et- mek kanaatimce fevkalade büyük bir yanl›flt›r. Evet, marjinal bir grup vard›r, mevcut siyasi hareketi, yani PKK’ya paralel bölücü siyaseti de destekleyen baz› unsurlar›n, baz› gruplar›n oldu¤u gibi, bu gruplar›n bu deste¤inin de tamam›n›n gönüllü bir destek oldu¤u kan›s›nda de¤ilim ben. Bunlar›n da önemli bir k›sm›n›n, yine PKK’n›n silah tehdidiyle, ölüm tehdidiyle ya da baflka türlü tehditlerle elde etti¤i sonuçlar oldu¤u kan›s›nday›m, o ayr› bir konu.
fiunu vatandafllar›m›z›n bilmesi gerekir ki, o bölgede yaflayan vatandafllar›m›- z›n çok önemli bir k›sm› gönülden PKK’ya destek vermez, vermiyor, bunu çok iyi bilerek söylüyorum. Destek verenleri vard›r, ama onlar›n da önemli bir k›sm› bu deste¤i gönül r›zas›yla de¤il, zorla, ölüm korkusuyla vermektedir diyorum.
‹zin verirseniz, ben burada bir noktay› daha vurgulamak istiyorum: Çok k›sa olarak ifade ediyorum. Bir kere benim kanaatim flu ki, bu ülkede bir Kürt sorunu yoktur. Bu ülkede bir Kürt sorunu oldu¤unu PKK, onun siyasi uzant›lar› ve bir de maalesef, bir yan›lg› içinde oldu¤una inand›¤›m, vatanseverli¤inden endifle etmeme herhangi bir neden yok, ama bir yan›lg› içinde oldu¤una inand›¤›m baz› ayd›nlar iddia etmekte.
Nas›l bir Kürt sorunudur ki, o kökenden, etnik kökenden gelmifl Türk vatandafllar›n›n da önünde cumhurbaflkan› olmak için kap›lar aç›kt›r, baflbakan olmak için, en üst düzeyde bürokratlar olmak için aç›kt›r. Bu ülkenin zenginlerinin önemli bir k›sm› onlar›n aras›ndand›r. Bu ne biçim bir ayr›md›r, bu ne biçim bir Kürt sorunudur, bunu anlamak mümkün de¤ildir. Bu ülkede böyle bir sorun, daha do¤rusu böyle bir bölünme sorunu, böyle bir ayr›mc›l›k yaflanmam›flt›r, olmam›flt›r, ta ki PKK ortaya ç›k›p, böyle bir fleyin oldu¤u iddias›yla ortal›¤› buland›r›ncaya kadar.
Evet, dil birli¤i konusu çok çok önemlidir. Buna Kulo¤lu temas etti. Dil birli¤ini sa¤layamam›fl bir ulusun, ulusal birli¤ini sa¤lamas› da çok çok zordur. Bugün mevcut uygulamalar bana göre de fevkalade yanl›flt›r. Anadili anas›ndan, evinde ö¤renilen ve konuflulan bir dildir ve konuflulmaktayd›, zaten buna hiç kimsenin bir itiraz› yoktu.
Dolay›s›yla, bu konuda da ben Say›n Kulo¤lu’na kat›l›yorum. Öte taraftan, Türk diline sahip ç›kma konusundaki duyars›zl›¤›m›z konusunu da bu arada hemen bir parantez içinde gündeme getirmek istiyorum, sayg›lar sunuyorum, teflekkür ederim.
MET‹N KAYIHAN- Efendim, çok teflekkür ederiz. Geldiniz, bize ‹stanbul’dan
kat›ld›n›z, çok sa¤ olun.
Evet, efendim son bölümüne geldik, son sözü de Say›n Çevik lütfen zaman› çok fazla genifl kulland›k, size çok az bir bölüm ay›rabildik, ama kusurumuza bakmay›n. Ama söyleyecekleriniz çok önemli, lütfen.
Prof. Dr. ABDÜLKAD‹R ÇEV‹K- Bir defa terörizmin henüz yeterince ortak bir
birisini oluflturuyor. Milletlerin terörizmle mücadelede ortak bir yol bulmamas›n›n en önemli yollar›ndan birisi de bu. “Benim teröristim, senin teröristin” gibi bir durum söz konusu oluyor. Bu önemli bir fleydir. Bir de toplumda adaletsizlikler söz konusu oldu¤u zaman, gelir da¤›l›m›nda büyük uçurumlar oldu¤u zaman, yoksulluklar, ekonomik çöküntüler ki, flimdiki gibi yaflanan ekonomik krizler oldu¤u zaman, yine teröre önemli bir zemin haz›rlanm›fl oluyor, bunu vurgulamak laz›m.
Yine, bir toplumda ne kadar çok yasak varsa, o zaman bu yasaklar› delmek için, daha çok mücadele edilir ve terörün tohumlar› daha çok at›l›r. Bunlar› çok açmak laz›m, ama çok k›sa söylüyorum, vakit olmad›¤› için.
Göçlerin, iç göçler olsun, d›fl göçler olsun önemli oranda teröre bir zemin haz›rlad›¤›n› söyleyebiliriz. Çünkü göçlerle ister istemez insanlar yaflad›klar› yerlerden ayr›lm›fl oluyorlar. Bu göçler de bazen zorunlu olabiliyor. Bazen ki mücadele sonucu köylerin boflalt›lmas›, vesaire bunlara ba¤l› veyahut da ekonomik sorunlardan dolay› yaflanan göçler. Bu göçler sonucu oluflan karmafla, bu da teröre zemin haz›rlayan faktörlerden oluyor.
Önemli bir yap› da feodal yap›. Tabii ki, eskisi kadar olmamakla beraber, halen ama biz biliyoruz ki, Güneydo¤u Anadolu’da, Do¤u’da feodal yap› önemli bir boyutta ve bu yap›n›n devam ediyor olmas›, yine önemli bir terör zemini olarak düflünülebilir. Yine, toprak reformunun zaman›nda yap›lmam›fl olmas›, kaybedecek bir fleyi olmayan bir insan her fley yapabilir. Onun için de aidiyet duygusunun ve herkesin sahiplik duygusunun geliflmesi bak›m›ndan psikolojik olarak toprak reformunun kesinlikle yap›lm›fl olmas› laz›m.
Ülkeyi cazip ve özenilecek ve özdeflleflecek bir konuma getirmemiz laz›m. fiimdi, bizim araflt›rmalar›m›zda var. Güneydo¤u Anadolu Bölgesinde veya Kürt vatandafllar›m›z aras›nda gerçekten de asl›nda Say›n Bafler Paflan›n da ifade etti¤i gibi bölünmeyle ilgili hiçbir zaman belli say›daki PKK teröristleri d›fl›nda veya onlara çok yak›n plan› olanlar d›fl›nda böyle bir beklenti içinde olan kimse yoktur.
fiöyle bir fley: “Biz ilkel durumdaki Kuzey Irak’a m› gidip yamanaca¤›z, ben niye ‹stanbul’a, Bodrum’a pasaportla gidip geleyim. Bu ülkede demokratik haklar daha fazla, hiç olmazsa en az›ndan biz zor durumda Avrupa ‹nsan Haklar› Mahkemesi’ne dahi baflvurabiliriz” diye bir fley ifade edilmektedir bu da çok önemli bir nokta.
Yine medyan›n ilgisi burada çok önemlidir. Medya maalesef terör eylemlerine ilgi gösterip, özellikle görsel olarak olanlar› teker teker verdikçe, teröristin
ekme¤ine ya¤ sürmüfl olmaktad›r ve onun için medyan›n bu konuda kendine kesinlikle çeki düzen vermesi ve kendi kendini s›n›rlamas›, teröristin en büyük g›da kaynaklar›ndan birisi yapt›klar›n›n bütün medya taraf›ndan durulmufl olmas›d›r.
Bir baflka önemli nokta da da¤dan indirmek için u¤raflmayal›m bence. Çünkü zaten onlar›n ömürleri bellidir, önemli olan da¤a ç›k›fllar› engellemektir. Bunun için de al›nacak tedbirler aras›nda adaletli bir sistemin kurulmas›, oraya gönderilecek insanlara ki, yavafl yavafl bu olmaya bafllam›flt›r, bunu da inkâr etmeyelim. Daha deneyimli yöneticilerin, valilerin, kaymakamlar›n, müdürlerin bölgeye gönderilmesi. Çünkü y›llar öncesinde dahi benim o bölgede 20 y›l›m geçti. Orada söylenen fluydu: “hep nerede acemiler varsa, nerede daha yeni mezunlar varsa hep bize gönderiliyor, onlar da bir fley anlam›yor” diyorlar.
MET‹N KAYIHAN- Sürgün yeri gibi.
Prof. Dr. ABDÜLKAD‹R ÇEV‹K- Sürgün yeri, fiark hizmeti, olay› fiark hizmeti
olmaktan ç›kartmam›z gerekiyor. Bütün vatan› bir bütün olarak görmemiz laz›m ve bütün vatan›n her taraf›n› da eflit düzeye getirmemiz laz›m.
MET‹N KAYIHAN -Çok teflekkür ediyorum efendim.
Geldiniz, Pazar günü çok önemli bir konuda, çok önemli bilgiler verdiniz. Tek tek hepinize bir kez daha teflekkür ediyorum.
Say›n seyirciler, “Terör Özel Program›”n›n sonuna geldik. Kanal B’den hepinize iyi bir hafta sonu, iyi bir Pazar diliyorum, hoflça kal›n.