1. Mevcut durumda OAB’ nin okullardaki amaçları ve en yaygın faaliyetleri nelerdir?
“ Okul ihtiyaçlarını karşılamak için okulların kantin ve spor salonlarını kiraya vermektir. Okula gelir amaçlı faaliyetler düzenlemektir.” ( B1 )
“ Sosyal ve kültürel etkinlikler ile bağışların kabulü, harcanması ve denetlenmesini kapsar. ” ( B2 )
“ Okulun ihtiyaçlarını gidermektir. Öğrencilerin eğitim öğrenim hayatını kolaylaştıran öğretmenlerin yapmış olduğu projeleri hayata geçirmektir. ” ( B3)
OAB Başkanlarından B1 ve B3 temel amacının okul ihtiyaçlarının karşılanması olarak belirtmiştir. B2 ise etkinliklerin düzenlenmesi ve bağışlarla ile ilgilendiğini söylemiştir. Ayrıca B3 Öğretmenlerin yapmış oldukları eğitim öğretime yararı olan projelere destek olmaktır diye açıklamıştır.
2. Yasal görev ve sorumluluklarından en çok hangisi ile ilgileniyorlar?
“ İhtiyaç sahibi öğrencileri belirleyip yardımcı olmaktır. “ (B1)
“ Okul yönetimi, öğretmenler, veliler ve ailelerle işbirliği yapmakla ilgileniyor. “ (B2)
B1, yasal görev ve sorumluluk olarak en çok ihtiyaç sahibi öğrencilere yardımcı olmak olarak belirtiştir. B2 ise okul yönetimi ailelerin işbirliği olarak ifade etmiştir. B3 ise genel bir ifade kullanarak bütün görev ve sorumluluklarla ilgilendiklerini ifade etmiştir.
3. Okul Aile Birliğinin çalışmalarını finanse edebilmek için hangi tür kaynakların kullanımına öncelik verilmektedir?
“ Kantin geliri, servis araçları ve velilerden alınan bağışlar öncelik veriyoruz. “ (B1) “ Kermes, belge karşılığı yapılan bağışlar, kantin ve servis gelirleri diyebilirim. “ (B2)
“ Spor salonumuz, kantin ve servisten gelen gelirleridir.“ (B3)
Verilen cevaplara bakıldığında en çok kantin, servis ve velilerden gelen bağışların kaynak kullanımında öncelik taşıdığını belirtmektedirler. B2 kermes, B3 ise spor salonundan gelen kaynakların da olduğunu belirtmiştir.
4. Okulun finansman kaynaklarını karşılamada karşılaştığı güçlükler nelerdir?
“ Velilerden yeterli desteği görmemek geliyor. “ (B1)
“ Tamir, temizlik malzemesi gibi en çok olan giderlere kaynak bulmada güçlük çekiyoruz. “ ( B2 )
“ Hiçbir güçlükle karşılaşmıyorum. “ ( B3 )
Soruya verdikleri cevaba bakıldığında B1’ in velilerden yeterli desteği göremediğini belirtmiştir. B2 ise ihtiyaçları karşılamada kaynak sorunu yaşadıklarını belirtmiştir. B3, finansman kaynaklarını karşılamada hiçbir sorunla karşılaşmadığını belirtmiştir.
5. OAB’ nin performans/başarı durumları sizce nasıldır? Amaçlarını ne ölçüde gerçekleştirebiliyorlar? Okullar için OAB sizce başarılı bir uygulama mıdır ?
“ Amaçlarını gerçekleştirebiliyor ve başarılı bir uygulamadır. ” (B1) “ Okula faydalı bir uygulamadır.” (B2)
“ Elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz. Okullar için başarılı bir uygulamadır.” (B3)
B1, B2 ve B3 Okul Aile Birliği uygulamasını başarılı bulmaktadır. B1 özellikle amaçlarını da gerçekleştirdiğini belirtmiştir.
6. OAB yasal çerçevesi ile ilgili sorunlar yaşanıyor mu? Mevcut mevzuat ihtiyacı karşılıyor mu? Bununla ilgili gördüğünüz sorunlar ve önereceğiniz değişiklik / düzeltmeler nelerdir?
“ Okullarda OAB’ nin yasal çerçevesi ile ilgili sorunlar yaşanmaktadır. Mevcut mevzuat ihtiyacı karşılamıyor. En önemli sorun velilerin seçim zamanı okula gelmemeleri gelmektedir. Yönetmelikte yeni düzenleme ve değişikler yapılabilir. ” (B1)
“ Mevcut mevzuat ihtiyacı karşılıyor.” (B2)
“ Herhangi bir sorun yaşamıyoruz. Mevzuat ihtiyacımıza yöneliktir. “ (B3)
B1 6. Soruya OAB’ nin okullarda yasal çerçeve ile ilgili sorun yaşadıklarını belirtmiştir. En önemli sorunu da velilerin ilgisizliği yani seçim zamanı gelmeyi demiştir. Yönetmelikte düzenlemelerin olması gerektiğini önermiştir. B2 ve B3 ise herhangi bir sorun yaşamadıklarını mevzuatın ihtiyaçlarını karşıladıklarını belirtmişlerdir.
7. OAB’ nin yapısı, üye ve yöneticilerinin seçimi ve çalışma sistemi ile ilgili ( varsa) ne tür sorunlar yaşanmaktadır? Örneklerle açıklar mısınız? Bu tür sorunlara yönelik ne tür çözümler önerirsiniz?
“ Üye ve yöneticilerin seçimi demokratik bir seçimle yapıldı ve sorun teşkil etmedi. Seçim demokratikse sorun teşkil etmez. ” (B1)
“ Demokratik bir seçimle gerçekleştirildi. Sorun yoktur. “ (B2)
“ Seçimler demokratik yapılıyor. Fakat veliler seçime katılma konusunda çok isteksiz kimse sorumluluk almak istemiyor. “ (B3)
B1, B2 ve B3 seçimlerin demokratik bir biçimde yapıldığını sorun çıkmadığını belirtmiştir. B3 ise velilerin seçime katılma isteğinin az olduğunu belirtmiştir.
8. Okul yönetimi ile OAB arasında yetki-yönetim-iletişim-kaynak kullanımı vb. konularda sorunlar yaşanıyor mu? En sık ne tür sorunlarla karşılaşılıyor, örneklerle açıklar mısınız? Bu sorunlar sizce nasıl çözülebilir?
“ Bu konu sorun teşkil eden bir konudur. Nedeni ise OAB’ nin okul yönetiminin üstünde yetkili görülmesi geliyor. “ (B1)
“ Sorun yaşanmıyor. Gayet iyi bir iletişimimiz var “ (B2)
“ Hiçbir problem yaşanmıyor. Bu da başarımızı perçinliyor. “ (B3)
B1, bu konun sorun teşkil ettiğini beyan etmiştir. Özellikle OAB’ nin daha çok yetkili olmasının sorun olduğunu söylemiştir. B2 ve B3 ise bu konularla ilgili hiç sorun yaşamadıklarını hatta B3 herşeyin iyi olmasını başarılarını da arttırdığını söylemiştir.
Aslanargun (2007:132)’a göre toplumsal yaşamda birçok sorunun nedeni olarak ortaya çıkan iletişimsizlik, okul-aile işbirliğinde de kendini göstermektedir. Okullarda bulunan okul-aile birliklerinin etkin bir şekilde işletilememesi, okul-aile
birliği toplantılarının verimli bir şekilde tam katılımla yapılamaması, okul-aile iletişiminde yaşanan en yaygın sorunlar arasında sayılabilir. İletişim sorunu ortadan kaldırılmadan, etkin bir okul-aile işbirliğini gerçekleştirmek mümkün görünmemektedir. ( Çalışkan-Ayık, 2015, 79)
9. Bir Okul Aile Birliği modeli önerecek olsanız nasıl bir model önerirdiniz? “ Okulun genel ve özel hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla aile, veli ve öğretmen arasında işbirliğini sağlamayı amaç edinen OAB en güzel örnektir. Maddi imkanı olmayan öğrencilere yardım ederek eğitime destek sağlayan okulda sosyal kültürel kursların açılmasını öneren, etkinliklerin yürütülmesini teklif sunan velilerin haberdar edilmesine imkan veren OAB’ nin iyi bir model olacağını düşünüyorum. “ (B1)
“ OAB’ nin okul yönetimi ve sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte çalışması sağlıklı olacaktır. “ (B2)
“ Şu andaki model gayet iyi bir modeldir. Ayrıca bizim okulun OAB’ ni diğer okullara öneririz.“ (B3)
B1 okulun hedeflerine gerçekleştirmek amacıyla işbirliği içinde olan OAB’ ni önermektedir. En başta yardıma muhtaç öğrencilere yardım eden ve birçok etkinliğin yürütülmesini sağlayan OAB modelinin iyi olacağını savunmuştur. B2 ise OAB’ nin okul yönetimi ve diğer kuruluşlarla beraber çalışması gerektiğini söylemiştir. B3 ise OAB modelinin iyi olduğunu belirtmiş ve kendi okullarındaki OAB modelini örnek göstermiştir.
4.4. Okul Aile Birliklerinin İşleyişi ve Sorunlarına İlişkin Okul Aile
Birliği Üyelerinin Görüş ve Önerileri
1. Mevcut durumda OAB’ nin okullardaki amaçları ve en yaygın faaliyetleri nelerdir?
“ Okulun ihtiyaçlarını belirleyip, yararlı çözüm önerileri bulmaktır. ” (Ü1) “ Okul ve öğrencilere manevi ve maddi destek sağlamaktır. ” (Ü2)
“ Okulların gelirlerinin yetersiz olmasından dolayı gelir getirebilecek gezi, yarışma ve çeşitli faaliyetlerde bulunmaktır. ” (Ü3)
OAB üyelerinden Ü1 temel amacının okul ihtiyaçlarının belirlenip çözüm bulmak olarak belirtmiştir. Ü2 ise okul ve öğrencilere her türlü destek olmak olarak belirtmiştir. Ü3 okula destek olmak için çeşitli faaliyetlerde bulunmak diye açıklamıştır.
2. Yasal görev ve sorumluluklarından en çok hangisi ile ilgileniyorlar?
“ Verilen bütün görevlerle ilgilenilmektedir. “ (Ü1)
“ En çok yardıma ihtiyacı olan öğrencilere destek olmakla ilgileniyoruz. “ (Ü2) “ Mevzuatta verilen görev ve sorumluluklarla ilgileniyoruz. “ (Ü3)
OAB üyelerinden Ü1 ve Ü3, verilmiş olan bütün yasal görev ve sorumluluklarla ilgilendiklerini ifade etmiştir. Ü2 ise en çok yardıma ihtiyacı olan öğrencilerle ilgilendiklerini söylemiştir.
3. Okul Aile Birliğinin çalışmalarını finanse edebilmek için hangi tür kaynakların kullanımına öncelik verilmektedir?
“ Okul kantini ve velilerden alınan bağışlarla diyebilirim. “ (Ü2)
“ Spor salonu, kantin ve servisten gelen gelirlere öncelik veriyoruz. “ ( Ü3)
Üyelerin cevaplarına bakıldığında en çok kantin, servis ve velilerden gelen bağışların kaynak kullanımında öncelik taşıdığını belirtmektedirler. Ü3 ise spor salonundan gelen kaynakların da olduğunu belirtmiştir.
4. Okulun finansman kaynaklarını karşılamada karşılaştığı güçlükler nelerdir?
“ Okulda yapılan tamirler çok fazla güçlük çıkarmaktadır. En çok uğraştıranların başında gelmektedir. “ (Ü1)
“ Tamir, temizlik malzemesi gibi en çok olan giderler bunlardır.“ (Ü2)
“ Velilerin ilgisizliği gelmektedir. Herşeyi Milli Eğitimin karşıladığı düşünüyor en büyük sorun budur. “ (Ü3)
Verilen cevaplara bakıldığında Ü1 ve Ü2’ nin en çok ihtiyaçlardan tamir masraflarını karşılamada kaynak sorunu yaşadıklarını belirtmişlerdir. Ü3, velilerin ilgisizliğini ve herşeyi Milli Eğitimin karşıladığı düşünülmektedir.
5. OAB’ nin performans/başarı durumları sizce nasıldır? Amaçlarını ne ölçüde gerçekleştirebiliyorlar? Okullar için OAB sizce başarılı bir uygulama mıdır ?
“ Okula, ailelere ve öğrencilere yararlı bir uygulamadır. Gayette başarılı. ” (Ü1) “ Başarılı buluyorum ve amaçlarını gerçekleştiriyor.” (Ü2)
“ Okullar için olmazsa olmaz bir uygulama. Çok başarılı. Ancak velileler çok ilgisiz” (Ü3)
Ü1, Ü2 ve Ü3 Okul Aile Birliği uygulamasını başarılı bulmaktadır. Ü3 ise velilerin ilgisiz olmasının önemini vurgulamıştır.
6. OAB yasal çerçevesi ile ilgili sorunlar yaşanıyor mu? Mevcut mevzuat ihtiyacı karşılıyor mu? Bununla ilgili gördüğünüz sorunlar ve önereceğiniz değişiklik / düzeltmeler nelerdir?
“ Okul yönetimi ve OAB uyum içinde yaşadığımız için sorun yaşamıyoruz. İşbirliği çok önemli. ” (Ü1)
“ Sorunlar yaşamıyoruz. Mevcut mevzuat ihtiyacı karşılıyor.” (Ü2)
“ Büyük ve ciddi masraflarda zorlanıyoruz. Milli eğitim bu konuda destek olmalıdır. “ (Ü3)
Verilen cevaplara bakıldığında Ü1 ve Ü2 herhangi bir sorun yaşamadıklarını mevzuatın ihtiyaçlarını karşıladıklarını belirtmişlerdir. Ü3 ise çok ciddi masraflarda zorlandıklarını ve destek beklediklerini belirtmiştir.
7. OAB’ nin yapısı, üye ve yöneticilerinin seçimi ve çalışma sistemi ile ilgili ( varsa) ne tür sorunlar yaşanmaktadır? Örneklerle açıklar mısınız? Bu tür sorunlara yönelik ne tür çözümler önerirsiniz?
“ Seçimler demokratik bir şekilde yapıldı ve sorun teşkil etmedi. ” (B1) “ Demokratik bir seçimle gerçekleştirildi. Sorun olmadı. “ (B2)
“ Seçimler olması gerektiği gibi yani demokratik bir şekilde yapılıyor. Fakat veliler toplantılara katılımlarının düşük olduğunu ve seçimlerde üye olma isteğinin az olduğunu görüyorum. “ (B3)
Ü1, Ü2 ve Ü3 seçimlerin demokratik bir biçimde yapıldığını sorun çıkmadığını belirtmiştir. Ü3 ise velilerin toplantılara katılma ve üye olma isteğinin az olduğunu belirtmiştir.
8. Okul yönetimi ile OAB arasında yetki-yönetim-iletişim-kaynak kullanımı vb. konularda sorunlar yaşanıyor mu? En sık ne tür sorunlarla karşılaşılıyor, örneklerle açıklar mısınız? Bu sorunlar sizce nasıl çözülebilir?
“ Hiçbir sorun çıkmadı uyumlu bir şekilde çalışıyoruz. “ (Ü1)
“ Sorun yaşanmıyor. Arada iyi bir iletişim varsa sorun da olmaz varsa da çok kısa sürede çözümlenir. “ (Ü2)
“ Bu konularda hiç sorun yaşamadık. Sorunlar iyi iletişimle çözülür.“ (Ü3)
Verilen cevaplara bakıldığında üç üyeninde bu konularda sorun yaşamadıklarını belirttiklerini görmekteyiz. Sorun olursa da iyi bir iletişimle çözümleneceğini söylemişlerdir.
9. Bir Okul Aile Birliği modeli önerecek olsanız nasıl bir model önerirdiniz?
“ Okul yönetimi, OAB başkanı, üye ve velilerin iyi bir iletişiminin olduğu OAB’ nin iyi bir model olacağını düşünüyorum. Şu andaki modeli beğeniyorum. “ (Ü1) “ Şu andaki modeli beğeniyorum ve öneriyorum. “ (Ü2)
“ Tamir ve tadilat işlemlerinin kesinlikle devlet kurumlarının yapması gerekir çok ciddi zaman ve maddi kayıptır. Bunları içeren yeni bir OAB modeli olabilir. “ (Ü3)
OAB üyelerinden Ü1 ve Ü2 şu andaki modeli beğendiklerini belirtmişlerdir. Ü1, iyi bir iletişim olduğu modelin iyi bir model olacağını söylemiştir. Ü3 ise tamir ve tadilat işlemlerinin OAB görevlerinden alınması gerektiğini belirtmiştir.