Nitel Verilerin Analizi

Nitel verilerin ses kayıtları deşifre edilerek yazılı hale getirilmiş ve NVivo programı yardımıyla veriler analiz edilmiştir. Nitel verilerin çözümlenmesinde hem betimsel analiz hem de içerik analizi yapılmıştır. Yönetici ve öğretmenlerin meritokrasiye ilişkin algıları, liyakat esaslı yönetici yetiştirme, atama ve değerlendirme sistemini

65

oluşturmak üzere hem içerik analizi hem de betimsel analiz yapılmıştır.

Öncelikle araştırmanın kavramsal çerçevesinden ve araştırma sorularından yola çıkarak veri analizi için bir çerçeve oluşturulmuştur. Daha sonra bu tematik çerçeveye göre veriler anlamlı ve mantıklı bir şekilde bir araya getirilmiş ve ilgili soruların altında toplanmıştır. Sonra tümevarımsal içerik analizi ile bu veriler kodlanmış ve kodlar arasındaki ilişkilerden yola çıkarak temalar oluşturulmuştur ve bulgular yorumlanmıştır. Tümevarımcı analizin amacı kodlama yoluyla verilerin altında yatan kavramları ve bu kavramlar arasındaki ilişkileri ortaya çıkarmaktır. Çalışmada katılımcıların görüşlerini çarpıcı biçimde yansıtmak amacıyla da katılımcı görüşlerini ifade eden doğrudan alıntılara yer verilmiştir (Yıldırım ve Şimşek, 2011, s.224- 229).Daha sonra araştırma sonuçlarıyla analitik genelleme (Güler, Halıcıoğlu ve Taşğın, 2013, s.344) yapılmıştır.

Nitel verilerin geçerlik ve güvenirliğiyle ilgili olarak nitel verilerin analizi aşamasında araştırmacı ile birlikte eğitim yönetimi ve denetim alanında bir uzman tarafından araştırmanın kavramsal çerçevesinden ve araştırma sorularından yola çıkarak verilerin çözümlenmesinde uyum ve birlikteliği sağlamak üzere oluşturulmuş ölçütlerin ve tematik çerçevenin yer aldığı bir yol haritası oluşturulmuştur. Analizde birliktelik ve uyum sağlama açısından ilk iki katılımcının (1 yönetici ve 1 öğretmen) verileri belirlenen yol haritasına göre birlikte analiz edilmiştir. Diğer katılımcı verilerinin çözümlenmesi ise araştırmanın tutarlılığı açısından araştırmacı ile alan uzmanı tarafından ayrı ele alınmıştır. Analiz aşamasında gerçekleştirilen bu süreç nitel verilerin hem geçerliği hem de güvenirliği açısından önem taşımaktadır. Araştırmacı ve alan uzmanının birbirinden bağımsız olarak yaptıkları çözümlemeler sonunda kodlamalar büyük oranda uyumlu olması araştırmanın güvenirliğini artırmıştır. Bağımsız iki araştırmacıdan kodlamalar arasındaki karşılaştırmalı uyuşmanın güvenirliğinin saptanması amacıyla SPSS 20.00 paket programında Kohen Kappa tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır.

Tablo 3.8. Kohen Kappa Tutarlılık Katsayısına İlişkin Değerler

Value _{Asymp. Std.}

Error(a)

Approx. T(b) p Measure of Agreement N of

Valid Cases Kappa 0.840 0.037 106.312 0.000

66

Tablo 3.8. incelendiğinde, Kohen Kappa tutarlılık katsayısının 0.840 düzeyinde anlamlı olarak hesaplandığı görülmektedir. Kohen Kappa tutarlılık katsayısının 0.81 ile 1.00 arasında olması, mükemmel bir uyum olduğu şeklinde yorumlanmaktadır (Landis ve Koch, 1977, s.165). Dolayısıyla bu araştırmada, iki araştırmacı arasında mükemmel bir uyum sağladığı düşünülerek ve kodlamaların güvenilir olduğu sonucuna varılmıştır. Bu şekilde araştırmanın her bir basamağında tutarlılığın sağlanması yönünde çaba harcanmıştır.

Farklı kodlamalar ile ilgili olarak ise araştırmacı ve alan uzmanı bir araya gelerek uygun kodlar üzerinde uzlaşıya varmışlardır. Daha sonra araştırma bulguları iki yönetici ve iki öğretmen katılımcı ile paylaşılmış ve elde edilen bulguların kendi görüşlerini doğru şekilde yansıtıp yansıtmadığını okuyarak teyit etmeleri (Güler, Halıcıoğlu ve Taşğın, 2013, s.360) istenmiştir. Elde edilen bulgulara ilişkin katılımcıların deneyimleri ile araştırma sonuçlarının örtüştüğü görülmüştür. Bu durum iç geçerliği arttırıcı bir unsur olarak kabul edilmektedir. Farklı eğitim bölgelerinden gelen ve farklı demografik özelliklere sahip okul yöneticilerinin ve öğretmenlerinin görüşlerine yer verilmesi ve bu görüşlerin birbiriyle tutarlı olması araştırmanın dış geçerliğini artırmaktadır. Ayrıca, araştırma sürecinin açık bir şekilde ortaya konması, ham verilerin arşivlenmesi ve gerekli görüldüğü takdirde denetime açık olması çalışmanın güvenirlik düzeyini (Yıldırım ve Şimşek, 2011, s.256-274) artırmaktadır. Nitel verilerin etik boyutuyla ilgili olarak ise öncelikle Antalya İl Milli Eğitim Müdürlüğünden araştırma izni alınmıştır. Katılımcılar araştırma öncesinde araştırma hakkında bilgilendirilmiştir. Bu kapsamda araştırmacı tarafından hazırlanmış bir bilgilendirme notu katılımcılara sunulmuş ve okumaları istenmiştir. Araştırma hakkındaki kısa bilgilendirmeden sonra katılımcıların araştırmada informant olarak yer almayı isteyip istemedikleri sorulmuş ve katılımın gönüllülük esasına dayalı olduğu belirtilmiştir. Bazı öğretmen ve yöneticiler araştırmaya katılmayı reddetmişlerdir. Araştırma, gönüllü katılımcılar ile yürütülmüştür. Araştırmacı, katılımcıların kişisel bilgilerini gizli tutacağını, araştırma kapsamında elde edilen verilerin yalnızca bilimsel amaçlarla kullanılacağını ve etik ilkelere bağlı kalacağını beyan etmiştir. Katılımcılar da araştırmaya gönüllü olarak katıldıklarını ve araştırma kapsamında beyan ettikleri düşüncelerinin araştırmacı tarafından bilimsel amaçlarla kullanılabileceğini belirtmişlerdir. Bu amaçla araştırmacı ve katılımcılar arasında “Taahhüt ve İzin Formu” imzalanmıştır. Araştırmacı tarafından katılımcı bilgilerinin

67

gizli tutulması amacıyla yönetici katılımcılar için Y1, Y2, vb.; öğretmen katılımcılar için Ö1, Ö2, vb.kodlamalar kullanılmıştır.