Nitel Bulgulara İlişkin Sonuçlar ve Tartışma

Öğrenci görüşleri ve öğretmen görüşleri çerçevesinde yürütülen araştırmanın nitel boyutunda ortaya çıkan sonuçlar ilgili alanda yapılmış diğer çalışmaların sonuçlarıyla karşılaştırılarak verilmiştir.

5.2.1.1.Öğretmenlerin ve Öğrencilerin EBA’nın İşlevselliğine Yönelik Görüşlerine İlişkin Sonuç ve Tartışma

Öğretmen görüşlerine göre EBA’nın 9. sınıf tarih dersindeki öğrenme-öğretme ortamına etkileri açısından EBA uygulamasının “9. sınıf tarih dersi kazanımlarıyla uyumlu olduğu”,

“kazanımları desteklediği” ve “birden fazla duyu organına hitap ederek kazanımların gerçekleşmesini sağladığı” görülmektedir. Türker ve Güven’in (2016, s. 251) lise öğretmenlerinin EBA projesinden yararlanma düzeylerini tespit etmek ve proje ile ilgili görüşlerini almak için gerçekleştirdikleri araştırmada, öğretmenler EBA projesinin daha fazla duyu organına hitap ettiği yönünde görüş bildirmişlerdir. Karatekin, Elvan ve Öztürk

127

(2015, s. 215) de FATİH projesi kapsamında interaktif sistemlerin sınıfta yararlı olacağı ve daha çok duyu organına hitap edeceği yönünde bulgulara ulaşmışlardır. Çevik ve Duman (2018, s. 357)’ın çalışmalarında ise EBA’ya çok benzeyen bir uygulama olan Morpa Kampüs’ün kazanımlar açısından hemen hemen aynı katkılar sağladığı sonucuna ulaşılmıştır. Hem kazanımların hem de kalıcı öğrenmenin gerçekleşmesi için daha çok duyu organına ulaşan görsel ve işitsel araçlarla oluşturulacak öğrenme ortamlarına başvurmak olmazsa olmaz bir ihtiyaçtır (Dursun, 2006, s. 8). Bu bağlamda Millî Eğitim Bakanlığı EBA’nın amacını şu şekilde açıklamıştır: “Sınıf seviyelerine uygun, güvenilir ve doğru e-içerikleri sunmak için 2012 yılında hizmet vermeye başlayan EBA’nın amacı ihtiyaç duyulan her yerde bilgi teknolojileri araçlarını kullanarak etkili materyal kullanımını destekleyip teknolojinin eğitimle bütünleşmesini sağlamaktır.” (MEB, 2015).

Bu araştırmada öğretmen görüşlerine göre, EBA uygulamasının içerikle uyumlu olduğu, ama yüzeysel bilgi içerdiği ve içeriğin zenginleştirilmesi gerektiği ifade edilmiştir.

Araştırmanın öğretmen görüşlerinden yola çıkılarak ulaşılan bu bulgusu, benzer şekilde Çevik ve Duman (2018, s. 357)’ın çalışma bulgularıyla içeriğin yetersiz olduğu bulgusu Kurtdede Fidan, Erbasan ve Kolsuz (2016, s. 634) tarafından gerçekleştirilen araştırma sonucu ulaşılan araştırma bulgusuyla örtüşmektedir. Karatekin, Elvan ve Öztürk (2015, s.

108) ise yapmış oldukları çalışmada müfredatla uyumlu e-içeriklerin hazırlanması ve gerekli alt yapının oluşturulması gerektiği bulgusuna ulaşmışlardır.

Bu araştırmada öğretmen görüşlerine göre “EBA uygulamasının konuları pekiştirme fırsatı sunduğu”, “etkin katılım sağladığı”, “dersteki etkinlikleri desteklediği”, “öğrenmeyi kolaylaştırdığı”, “öğrenmeyi kalıcı hale getirdiği” görülmektedir. Öğrenci görüşleri açısından bakıldığında ise benzer şekilde EBA uygulamasının tarih dersinde kullanılmasının öğrencilerin daha kolay öğrenmesini, öğrendiklerini kalıcı hâle getirmelerini sağlamanın yanında öğrencilerin eğlenerek öğrenmelerini ve öğrencilere öğrenmeyi telafi etme imkânı sağladığı ve son olarak öğrencilerin derse aktif olarak katılımlarını artırdığı söylenebilir.

Tüysüz ve Çümen (2016, s. 290) tarafından yapılan araştırmada da EBA sayesinde öğrencilerin konuları daha iyi öğrendikleri ve bu sayede başarılarının artmasına katkı sağladığı bulgularına ulaşılmıştır.

Araştırmanın öğretmen ve öğrenci görüşlerinden yola çıkılarak ulaşılan konuları pekiştirme, etkin katılım sağlama, dersteki etkinlikleri destekleme bulguları Çevik ve Duman (2018, s.

357)’ın yapmış olduğu çalışma bulgularıyla, söz konusu bu bulgularla birlikte kalıcılığı

128

artırma, öğrenmeyi kolaylaştırma ve konuyu pekiştirme bulguları ise Kurtdede Fidan, Erbasan ve Kolsuz (2016, s. 629) ile Türker ve Güven (2016, s. 250)’in yapmış oldukları çalışmaların bulgularıyla örtüşmektedir. Teknolojik araçlar öğrencilerin konuya odaklanmalarını ve konuyu hızlı bir şekilde öğrenmelerini sağlamakta sonuç olarak, öğrenciler öğrenmeyi daha hızlı keşfetmekte ve öğrenme zorluklarını daha kolay aşmaktadırlar (Picard, 2009, s. 72). Thompson ve Flecknoe (2003, s. 31) ise, akıllı tahta uygulamaları süresince öğrencilerin öğretmenle veya birbirleriyle iletişimlerinin arttığını, derse ilgi ve katılımlarının yükseldiğini tespit etmiştir.

Bu araştırmada öğretmen görüşlerine göre “EBA uygulamasının başarıyı artırdığı, dönüt almaya imkân verdiği ve öz değerlendirme becerisini geliştirdiği” görülmektedir. Benzer şekilde Çevik ve Duman (2018, s. 357)’ın yapmış olduğu çalışmada Morpa Kampüs’ün öğrencilerin başarısını artırdığı ve dönüt almalarını sağladığı bulgularına ulaşılmıştır. Diğer taraftan Aydınözü, Sözcü ve Akbaş (2016, s. 352)’ın coğrafya öğretiminde EBA içeriklerinin öğrenci başarısına etkisi isimli yarı deneysel çalışmalarında EBA içerikli ders uygulamasının nispeten öğrencilerin başarısını artırdığı, konuların anlaşılmasını kolaylaştırdığı ama anlamlı bir fark oluşturacak kadar etkili olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Bu çalışmanın doküman analizi boyutunda yapılan incelemeye göre EBA tarih dersi elekronik ders içeriklerinde kullanılan dijital öğretim materyallerinin zenginleştirilmesi gerektiği tespit edilmiştir (s.78-82). Benzer şekilde Saklan ve Ünal (2019, s. 30) tarafından yapılan “Dijital Eğitim Platformları Arasında EBA’nın Yeri ile İlgili Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Görüşleri” adlı araştırmada da öğretmenler fen derslerine yönelik dijital öğretim materyallerinin EBA’da yeterli seviyede olmadığını ifade etmişlerdir.

Bu çalışmada öğretmenlerin ve öğrencilerin EBA uygulamasına yönelik en büyük eleştirisi,

“içeriğin zengin olmaması” şeklindedir. “Teknolojik altyapının iyileştirilmesi”, “animasyon sayısının artırılması”, “standart ders anlatımının olmaması”, “ders videolarının çekim kalitesinin artırılması” ve “EBA tasarımının karışıklığının giderilmesi” gerektiği ise öğretmen ve öğrenciler tarafından öneriler olarak sunulmaktadır. Araştırmanın öğretmen görüşlerinden yola çıkılarak ulaşılan bulgusu benzer şekilde Keleş ve Turan (2015, s. 26), Kurtdede Fidan, Erbasan ve Kolsuz (2016, s. 634), Türker ve Güven (2016, s. 252), Pala, Arslan ve Özdinç (2017, s. 36), Çakmak ve Taşkıran (2017, s. 294), Kana ve Aydın (2017, s. 1502) tarafından gerçekleştirilen araştırma bulgularıyla örtüşmektedir. Yine benzer şekilde, Tüysüz ve Çümen (2016, s. 288) tarafından yapılan araştırmada da öğrencilerin

129

videoların açılmaması, siteden atılma ya da puanların sıfırlanması gibi sorunlar yaşadığı belirlenmiştir.