3.1. Hastalar:
Bu çal maya Dicle Üniversitesi T p Fakültesi Kardiyoloji yo un bak m ünitesine yat r lan, ard k olarak gelen, çal ma kriterlerine uygun, ilk kez akut ST elevasyonlu MI geçiren, reperfüzyon tedavisi uygulanan (ilk 12 saat içinde ba vuran), koroner anjiyografi yap lan, çal ma protokolünü kabul edenler; 39 tanesi anteryor MI, 25 tanesi inferior MI, 25 tanesi inferior+sa ventrikül MI, toplam 89 hastadan olu maktad r. Buradaki reperfüzyon yöntemi, hasta tercihi, giri imsel müdahaleler için gerekli artlar n mevcudiyeti gibi durumlar de erlendirilerek tespit edildi.
Miyokard nfarktüsü tan s a a daki üç kriterden en az ikisini kapsayan hastalara konmu tur:
1. 30 dakikadan uzun süren gö üs a r s 2. CK-MB düzeylerindeki art
3. Karekteristik EKG bulgular n n olmas .
D lama K riterleri:
1. Daha önceden var olan iskemik kalp hastal öyküsü 2. Kardiyomiyopati,
3. Kronik obstrüktif akci er hastal
4. Orta-ileri derecede kapak yetersizli i veya darl , 5. Erken at m haricinde ritim bozuklu u veya dal bloku, 6. Do u tan kalp hastal ve
7. Yetersiz ekokardiyografi görüntüsü olanlar çal ma d b rak lm t r.
3.2. Elektrokardiyografi:
ST rezolüsyonu (STR) için tek lead STR kullan ld . Tek lead STR;
maksimum deviyasyonu gösteren tek leaddeki ST segment deviyasyon rezulosyonudur. ST segmenti J noktas ndan sonraki 20 milisaniyede ölçüldü ve reperfüzyon tedavi öncesinden sonras na (90. dakika) ST segment elevasyonun
rezolusyonu yüzde oran ile komplet ( > %70), parsiyel (inferior için %20 ile %70 aras ve anterior için %50 ile %70 aras ) veya rezolusyon olmayan (inferir MI için <%20 ve anterior MI için <%50) eklinde s n fland r ld (51,52).
3.3. Ekokardiyografi:
Ekokardiyografik ölçümler, tüm hastalara ilk 24-72 saat içinde Hewlett- Packard imaging system ekokardigrafi cihaz ile 2.5 mHz trandüser kullan larak yap ld (Agillent Sonos 4500 Andover, MA). Ölçümler, hasta sol yan na s rtüstü yatar pozisyonda iken ve elektrokardiyografi kay tlar e li inde gerçekle tirildi. Tüm Doppler parametreleri, ak m örneklerinin solunumdan etkilenmemesi ve daha stabil olmas nedeniyle ekspirasyonun sonunda, hastan n nefes almas engellenerek kaydedildi ve ard k üç ölçümün ortalamas al nd . Pulsed dalga doku Doppler h zlar n n ölçümü, ekokardiyografi aletinin kazanç ve filtre ayar en dü ük, kompres ve rejekt ayar en yüksek konumda iken, h z ayar genellikle 30 ve +30 cm/sn aras nda ve örnekleme volüm geni li i 5mm olacak ekilde yap ld . Ölçümler Amerikan Kalp Cemiyetinin önerilerine göre yap ld (117).
Sol ventrikül ve kapak fonksiyonlar de erlendirilirken, parasternal uzun ve k sa eksen, apikal dört bo luk ve apikal iki bo luk görüntüleri kullan ld . Sol ventrikül volümleri ve ejeksiyon fraksiyonu Simpson metoduyla ölçüldü. Sol ventrikül volümleri vucut yüzey alan yla düzeltildi ve 3 ölçümün ortalamas kullan ld . Mitral inflow velosite paterni, pulsed wave Doppler sample volumü mitral kapak uçlar aras na yerle tirilerek kaydedildi. Sol ventrikül outflow paterni apikal be bo luk penceresinden pulsed wave Doppler sample volumü aort kapa n n hemen a a s na yerle tirilerek kaydedildi. Doppler ölçümleri, ard k be kalp siklusunun ortalamas al narak hesapland . Doppler zaman intervalleri mitral inflow ve sol ventrikül outflow velosite zaman intervallerinden ölçüldü. "a" intervali mitral inflowun bitiminden ba lang c na kadar olan süredir. "a" intervali izovolumetrik kontraksiyon zaman , ejeksiyon zaman ve izovolumetrik relaksasyon zaman n n toplam na e ittir. Sol ventrikül ejeksiyon zaman "b", sol ventrikül outflow velosite profil süresidir. Böylece izovolumetrik kontraksiyon zaman ve izovolumetrik relaksasyon zaman "a'"dan "b" ç kart larak elde edilir. Sol ventrikül sistolik ve diyastolik fonksiyonlar n n birle ik (MP ) indeksi ( izovolumetrik kontraksiyon
zaman ve izovolumetrik relaksasyon zaman toplam n n ejeksiyon zaman na bölümü ) " (a-b)/b " olarak hesapland ( ekil 11).
Sa ventrikülün sistolik fonksiyon göstergesi olarak sa ventrikül ejeksiyon fraksiyonu, trikuspid annular plane sistolic excursion (TAPSE) ve triküspid annuler sistolik pulsed wave doku doppler h z (Sm); diyastolik fonksiyon için triküspid ak m n n erken ve geç diyastolik h zlar ve bunlar n oran (E/A) ve triküspid annuler diyastolik pulsed wave doku doppler h zlar ve bunlar n oran (Em/Am); global fonksiyon için de sa ventriküle ait MP al nd .
Sa ventrikül EF ölçümünde daha önce tarif edilmi olan ellipsoidal shell modele göre hesaplanan diyastol sonu ve sistol sonu volümler kullan ld . Bu yönteme göre apikal 4 bo luk görüntüden ölçülen sa ventrikül alan n n (A4bo ) 2/3 ü ile subkostal sagital kesitten ölçülen sa ventrikül ayças (sa ventrikül serbest duvar -triküspid kapak bile kesi ile ç k yolu-pulmoner kapak birle imi aras ) çap n n (D) çarp m sa ventrikül volümünü (V) vermektedir (V = 2/3 x A 4bo x D) ( ekil 8). EKG trasesinde R dalgas tepesi diyastol-sonu T dalgas inen baca sistol- sonu kabul edilerek yukar daki formüle göre hesaplanan volümlerden bilinen yöntemle RVEF si belirlendi [EF = (Vdiast- Vsist) x 100 / Vdias].
Triküspid annular plane sistolic excursion (TAPSE): Kürsör trliküspid anulus lateraline konularak M-mod ile bak ld ve sa ventrikülün sistolü esnas nda trliküspid kapak anulus lateralinin apikal dört bo luktan apekse do ru hareketinin mm olarak ölçüldü (119).
Apikal dört bo luk görüntülerde pulsed wave Doppler sample volumü kullan larak, daha önce tan mland ekilde, sa ventriküle ait erken diyastolik ak m h z (E), geç diyastolik ak m h z (A), E/A oran ölçüldü. Apikal dört bo luk görüntülerde pulsed wave doku Doppler sample volum ile sa ventrikül serbest duvar-triküspit annulus bile kesine konularak , erken diyastolik (Em), geç diyastolik (Am), izovolümetrik kontraksiyon zaman (IVCZ) ve sistolik dalga (Sm) h zlar elde edildi.
Triküspid inflow velosite paterni, pulsed wave Doppler sample volumle apikal-4 bo luktan trikusbit kapak uçlar aras na yerle tirilerek kaydedildi. Sa ventrikül outflow paterni prasternal k sa eksenden pulsed wave Doppler sample volumle pulmoner kapa n hemen a a s na yerlestirilerek kaydedildi. Doppler
ölçümleri, ard k üç kalp siklusunun ortalamas al narak hesapland . Doppler zaman intervalleri trliküspid inflow ve sa ventrikül outflow velosite zaman intervallerinden ölçüldü. "a" intervali trikusbit inflowun bitiminden ba lang c na kadar olan süredir. "a" intervali izovolumetrik kontraksiyon zaman , ejeksiyon zaman ve izovolumetrik relaksasyon zaman n n toplam na e ittir. Sa ventrikül ejeksiyon zaman "b", sa ventrikül outflow velosite profil süresidir. Sa ventrikül sistolik ve diyastolik fonksiyonlar n n birle ik indeksi(sa ventrikül MP ) (izovolumetrik kontraksiyon zaman ve izovolumetrik relaksasyon zaman toplam n n ejeksiyon zaman na bölümü) " (a-b)/b " olarak hesapland ( ekil 11).
3.4. Koroner Anjiyografi:
Koroner kan ak m paternini tan mlamak için TIMI ak m skoru s n flamas kullan ld (64). Buna göre:
TIMI ak m 0: Distal ak m, perfüzyon yoktur.
TIMI ak m 1: Distal ak m var ancak distal koroner yatak tam dolmuyor:
penetrasyon var, perfüzyon yoktur.
TIMI ak m 2: Kontrast madde distal koroner yata tam olarak dolduruyor, ancak
opak maddenin dolu ve y kanmas normal koroner artere göre daha yava t r.
TIMI ak m 3: Kontrast maddenin distal koroner ak m doldurma ve y kanma h z