Marka Tescili ve Tescil Süreci

Marka tescili, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından yapılır. Marka tescili, bir markanın resmiyet kazanması için en önemli süreçtir. Tescil süreci, aylarca sürebilir. İşlemlerin ilgili mevzuata uygun yapılması ile doğrudan bağlantılıdır.

Marka tescili için ilk olarak başvuru yapmak gerekir. Başvurular, Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapılır. Marka tescil başvurusunun ardından tescil süreci başlar. Bu süreçte kurum sicilinde daha önce tescilli ya da başvurusu yapılmış markalarla ayniyeti veya ayırt edilemeyecek düzeyde benzerliği araştırılır. Gerekli incelemelerin ardından marka tescil başvurusunun, önceki markalarla aynı veya ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğu tespit edilirse, kurum başvuruyu reddedebilir.

47

Markaların aynı olması veya aynı türdeki malları ve hizmetleri içermesi başvurunun ret gerekçesi içinde yer alır. Aynı veya aynı türdeki mal ve hizmetler tespiti için marka tescil sürecinde kurum tarafından yayınlanan yönetmelik ve tebliğlerin hükümleri ve içeriği esas alınır. Mal ve hizmetlerin farklı numaralar altında sınıflandırılması, malların ve hizmetlerin aynı tür altında değerlendirilmeyeceği anlamına gelmez.

Bir marka için yapılan tescil başvurusu, “aynı veya benzer bir işaretten oluşan bir başka markanın aynı veya benzer mal ve hizmetler için tescil edilmesi” durumunda kendiliğinden kabul edilmemektir. Bir markanın önceden tescili, yeni başvurunun ret gerekçelerini ortadan kaldıramaz. Marka tescil başvurularında veya tescil sürecinde, markayı oluşturan kelime kombinasyonu da değerlendirilir. Kelimelerin tanımlayıcı anlamından uzaklaşmaması gerekir. Ayrıca, kelimeler, farklı bir genel izlenim ortaya çıkarmalıdır. Marka tescili başvurusu öncesi ayrıntılı bir marka araştırması yapılması önemlidir. Marka tescil sürecinde olumsuzluklar ve olası risklerin önlenmesi için marka tescil uzmanlarına ihtiyaç duyulur.

Marka tescil sürecinin ilk 3 ayında 556 Sayılı KHK’nin 7. maddesi uyarınca “başvurusu yapılan kelime, kelime grubu, şekil ve bunların kombinasyonu olan işaretlerin tescil edilebilirliği” incelenir. İlk aşamanın ardından marka tescil başvurusu, marka bülteninde yayınlanır. Bültenin süresi 3 aydır. Bunun amacı, daha önce aynı marka için başvuru yapan hak sahiplerinin itiraz etmesinin yolunu açmaktır. Markaya itiraz gelirse ilgili KHK’nin 8. maddesi uyarınca itiraz değerlendirilir. İtirazın kabul edilmesi, marka tescil başvurusunun reddi ile sonuçlanabilir. Değerlendirme için itiraza karşı savunmalar alınır. Marka bülteni süresi dışında yapılan itirazla, şekli açıdan reddedilir. Marka bülteninde yayınlanan markaya itiraz gelmezse marka başvurusu tescil edilir.

Marka tescil başvurusunun kabul edilmesinin ardından süreç devam eder. Harç ücretinin yatırılmasının ardından marka belge süreci tamamlanır. Bu tamamlama, “belge noksan tamamlama” olarak da bilinir. İşlem, tebliğ tarihinden sonra 2 ay içinde tamamlanmalıdır. Tüm marka tescil sürecinin ardından Marka Tescil Belgesi tebliğ edilir. Marka tescil süreci, markanın korunmasını sağlar. Sürecin tamamlanması 8, 10, 12 veya 14 ay sürebilir. Sürecin kısalması için marka tescil başvurusu öncesi ilgili KHK’da belirtilen usul ve esasların incelenmesi ve markanın daha önce tescil edilip edilmediğinin tespit edilmesi önemlidir. Tescil

48

süresi ve sürecinden sonra markanın korunması, markanın tescil ve korunmasına dair takip süreci izlenir.

2.1.3.4.1. Markanın Korunması ve Takibi

Markalar; devlete, bir kişiye veya firmaya aidiyeti temsil eder. Bu markaların korunması, bu aidiyetin devamı için elzemdir. Bu sebeple ulusal veya uluslararası düzenlemelerde her tür markanın korunması için çeşitli hükümler ve esaslar belirlenmiştir. Kanun ve yönetmeliklerde çeşitli marka koruma tipleri tanımlanmıştır. Türkiye’de marka koruma çeşitleri “Tanınmış Markalar”, “WIPO Koruması” ve “Türk Koruması” şeklinde üç başlıkta değerlendirilir. Bunlar kısaca aşağıda şu şekilde açıklanmıştır (www.turkpatent.gov.tr, Erişim Tarihi: 20.01.2020):

Tanınmış Markalar: Genel olarak tanınmış markalar “bir kişiye veya girişime sıkı

bir biçimde bağlılık, güvence, kalite, reklam gücü, yaygın bir dağıtım ağına bağlı, müşteri ve diğer subjektif ilgi ve ilişkiler ayrımı yapılmadan coğrafi sınır, kültür ve yaş farkı gözetilmeksizin aynı çevredekilerce refleks halinde beliren bir çağrışım” şeklinde tanımlanmaktadır.

WIPO Koruması: WIPO aracılığıyla patente gönderilmiş olan, garanti ve kontrol

işlevi gören işaretler veya resmi kurum ve organizasyonlara ait işaretler bu kapsamdadır. Örneğin OECD, IMF, WTO ibareleri bu kapsamda korunmaktadır.

Türk Koruması: Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin hükümranlığı ile ilgili işaretler,

devlet tarafından resmi kontrol ve garanti işareti olarak kabul edilmiş işaret ve adlandırmalar; devlete, mahalli idarelere ve diğer kamu tüzel kişilerine ait iktisadi nitelik arz etmeyen işaret ve adlandırmalar; ticaret ve hizmet markası olarak tescil edilemeyecek nitelikteki kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait işaret ve adlandırmalar; Bakanlar Kurulu kararı ile kamu yararına çalışır durumda bulunan derneklere ait işaret ve adlandırmalar; kamu yararı açısından korunması gereken diğer işaretler (siyasi parti amblemleri gibi) bu kapsamda korunmaktadır.

Özel markaların korunması ve takibi için de, Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde bazı esaslar vardır. Marka sahipleri, Enstitü tarafından yayımlanan marka bültenini takip ederek, markalarını koruyabilir. Bültende yayınlanan markalardan, kendi markaları ile aynı veya benzer olanların tespit edilmesi halinde itiraz hakkı

49

bulunmaktadır. Aynı veya ayırt edilemeyecek derecede benzer markaların takibi ve tespiti, uzmanlık gerektiren bir süreçtir.