Müze Bilinc

İnsanoğlunun başlangıcından günümüze kadar olan sosyal, iktisadi ve kültürel hayatındaki birikimlerini bünyesinde toplayan müzeler, onları korumakta ve sergilemektedir. Müzeler, insanlık tarihinin gelişim evrelerine tanıklık eden, bu evrelerin başlamasında ve tamamlanmasında rol oynayan en değerli örneklere sahiptir.

Aynı ya da farklı coğrafyalarda, ulusların oluşturdukları medeniyetlerin her alanda ortaya koymuş olduğu ürünleri bünyelerinde barındıran müzeler, çeşitli ulusların vatandaşları tarafından gezilmekte ve buralardaki eserler incelenmektedir. Günümüzde teknolojinin imkânlarıyla daha da kolaylaşan kültürler arası iletişim, farklı ulusların daha kısa sürede birbirini tanımasına imkân vermektedir.

Var oluşundan günümüze kadar birçok evre geçirmiş olan insanlık, geçmişini tanıma, anlama ve bilme merakı ile doludur. Ulusların geçmişlerinde yaşadıkları tecrübelerin, sosyal ve kültürel birikimlerin maddi kalıntılarını muhafaza eden müzeler, ulusal benliğin oluşmasında da etkili kurumlardır. Pek çok gelişmiş ülkede müzelerden, etkin bir eğitim ortamı olarak yararlanılmaktadır.

Eğitimde aktif olma, tecrübe sahibi olma, çevre, inşa ve etkileşim kavramlarının ön plana çıkmasıyla müzeler, çocuk eğitiminde önem taşıyan kurumlar haline gelmiştir. Çünkü müzeler çocukların yaparak, yaşayarak duyuşsal, devinimsel, zihinsel, bilişsel ve sosyal gelişimine katkıda bulunabilecek uygun bir ortam sağlamaktadır.

Müzeler, çeşitli kültür varlıklarını tanıtarak, çocuklara o toplumun bir bireyi olduklarını hissettirerek kişiliklerini ve özgüvenlerini geliştirmeye yardımcı olur. Çocukların sanatla bağ kurmalarına da katkıda bulunur. Küçük yaşlardan itibaren

müzelerdeki nesnelerle karşılaşan ve bunlarla ilgili etkinlikler yapan bir çocuğun sanat anlayışı gelişmekte ve sanata bakış açısı farklılaşmaktadır.

Bu durumdan yola çıkarak “Görsel Sanatlarda Biçimlendirme” ve “Görsel Sanat Kültürü” öğrenme alanlarının yanı sıra, “Müze Bilinci” adı altında bir öğrenme alanının verilmesine gerek duyulmuştur. Bu öğrenme alanında yer alan öğrenme mekânları, müzelerle birlikte ören yerlerini, anıtları, tarihi yapıları, sanat galerilerini, vb. içine alacak şekilde geniş tutulmuştur.

“Müze Bilinci” öğrenme alanı ile öğrenciler;

 Görsel sanatların birbirinden farklı dallarında verilmiş olan, aynı zamanda birer kültür ve tarih mirası sayılan eserleri tanırlar. Bu çerçevede öğrenciler, sadece yerel olanı değil aynı zamanda evrensel olanı da gözlemleyebilirler.

 Çok çeşitli ve zengin arkeolojik katmanlardan oluşan Türkiye Cumhuriyeti topraklarını, Anadolu medeniyetlerini tanır ve bu değerlere sahip çıkma bilincini edinirler.

 Müzelerin eğitim yoluyla kişilere sunacağı geniş imkânlar ve tercihli bakış açılarının yanı sıra, öğrencilerin yeni yaratımları ortaya çıkarması ve içinde bulunduğu toplumu, coğrafyayı ve farklı kültürleri kavraması sağlanır”.

Görsel sanatlar dersi öğretim programı üç öğrenme alanı altında yapılandırılmıĢtır. Bunlar „görsel sanatlarda biçimlendirme‟, „görsel sanatlar kültürü‟ ve „müze bilinci‟ olarak belirlenmiĢtir (MEB, 2013b, s.1). Bu öğrenme alanlarından „görsel sanatlar kültürü‟ sanat tarihi, estetik, sanat eleĢtirisi disiplinlerin birbiri içine geçerek sarmal bir biçimde verilmektedir. Böylece sanatsal uygulamalar yapan ve sanat yapmaktan zevk alan bireylerin yetiĢtirilmesi hedefinin yanı sıra bir sanat eserini çözümleyebilen, sanat eseri niteliğini taĢıyanla bu niteliği taĢımayanı değerlendirebilen, sanatçı ile zanaatçı farkını algılayabilen ve her ikisinin de toplumda yerini ve önemini kavrayabilen, daha da önemlisi sanatçı ile sanatçı olmayanı birbirinden ayırt edebilen çağdaĢ bir nesil yetiĢtirerek (MEB, 2013b, s.12) bireyler ve toplumlar arasında kültürel bir doku oluĢturmak hedeflenmektedir. Müze bilinci öğrenme alanı ile öğrenciler farklı medeniyetlere ait kültürel değerleri tanıma fırsatı bulmaktadır. Böylece ilk elden kendi kültürel değerlerini tanıyarak farklı ulusların kültürleriyle benzer ve farklı yönlerini görebilecek bunlar arasından kendi yerini görerek kültürler arası iletiĢimi gerçekleĢtirecek dili öğrenmektedirler.

Görsel Sanatlar Dersinin Kazanımları

MEB Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programı (2006) kapsamında “Görsel Sanatlar Dersi‟nin Kazanımları” aĢağıda verildiği gibi ifade edilmektedir (MEB, 2006, s. 13);

“MEB Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programı Görsel Sanatlar Dersi Kazanımları” aşağıda verildiği gibidir;

32

Kazanımlar; öğretim sürecinde öğrencilerin edinecekleri bilgi, beceri ve alışkanlıkları kapsamaktadır. Öğrencilerin görsel sanatlar dersinin amacına ulaşması her öğrenme alanının kendine özgü kazanımlarının edinilmesine bağlıdır. Kazanımlar, öğrencilerin gelişim seviyesine ve öğrenme alanının özelliğine göre birinci sınıftan sekizinci sınıfa doğru kademeli olarak verilmiştir.

Kazanımlara verilen sıra numaraları, bir önem ve öncelik sırası göstermemekte; yani birinci kazanımın, onuncu kazanımdan daha önemli ve öncelikli bir kazanım olduğu anlamına gelmemektedir”.

“Ġlköğretim Birinci Kademe Görsel Sanatlar Dersi Kazanımları” ile ilgili ayrıntılı belirlemeler Ek – 2‟de yer almaktadır.

Görsel Sanatlar Dersinin Etkinlikleri

MEB Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programı (2006) kapsamında “Görsel Sanatlar Dersi‟nin Etkinlikleri” aĢağıda verildiği gibi ifade edilmektedir (MEB, 2006, s. 13 – 14);

“Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programı’nda yer alan kazanımların hayata geçirilmesi ve hedeflenen bilgi, beceri, tutum ve alışkanlıkların kazandırılması için çeşitli etkinlik örneklerine yer verilmiştir. Bu etkinlikler birer tavsiye niteliğindedir ve birden çok kazanıma yönelik kullanılabilir.

Öğretmen, bu etkinlikleri olduğu gibi veya çeşitli değişiklikler yaparak uygulayabilir; aynı zamanda bir ders saatinde birden fazla etkinliğe de yer verebilir. Yeni etkinlikler hazırlanırken ve uygulanırken bunların hangi kazanımlara yönelik olduğuna dikkat edilmeli, bu yapılırken öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçları da göz önünde bulundurulmalıdır. Programda yer alan etkinlikler, öğrenci seviyesine uyarlanarak farklı sınıflarda da uygulanabilir. Bu etkinlikler, uygulamada öğretmene yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır.

Programdaki etkinlikler, öğrenci merkezli ve öğrenme sürecinde öğrencinin etkin bir rol üstlenmesini sağlayacak şekilde hazırlanmıştır. Öğrencilerin birbirleriyle ve öğretmenleriyle sürekli irtibat halinde olmaları ve etkinliklerin her aşamasında katılımcı olarak yer almaları programın uygulanması açısından son derece önemlidir”.

“Ġlköğretim Birinci Kademe Görsel Sanatlar Dersi Etkinlikleri” ile ilgili ayrıntılı belirlemeler Ek – 2‟de yer almaktadır.

Görsel Sanatlar Dersinin Açıklamaları

MEB Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programı (2006) kapsamında “Görsel Sanatlar Dersi‟nin Açıklamaları” aĢağıda verildiği gibi ifade edilmektedir (MEB, 2006, s. 14);

“İlköğretim Görsel Sanatlar Dersi (1 – 8. Sınıf) Öğretim Programı ve Kılavuzu’nda kullanılan açıklamalar aşağıda gösterilmiştir;

 Okul Dışı Etkinlik

 Uyarı

 Ders İçi İlişkilendirme

 Diğer Derslerle İlişkilendirme

 Ölçme ve Değerlendirme ve

 Ara disiplinlerle ilişkilendirme”.

“Ġlköğretim Birinci Kademe Görsel Sanatlar Dersi Açıklamaları” ile ilgili ayrıntılı belirlemeler Ek – 2‟de yer almaktadır.

Görsel Sanatlar Dersinde Öğrenme Ve Öğretme Süreci

MEB Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programı (2006) kapsamında “Görsel Sanatlar Dersi Öğrenme ve Öğretme Süreci” aĢağıda verildiği gibi ifade edilmektedir (MEB, 2006, s. 15 – 16);

“Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programı; öğrencinin birikimini, gelişim basamaklarını ve bireysel farklılıklarını göz önünde bulunduran ve öğrenciyi merkeze alan bir yaklaşımla hazırlanmış, bütün kazanım ve etkinlikler de bu açıdan ele alınmıştır. Bu nedenle Program’da, öğrenme etkinlikleri bir bütünlük içinde değerlendirilmiş ve öğrencinin katılımını gerektiren uygulamalara yer verilmiştir. Bu uygulamalar bireysel farklılıklara göre şekillendirilebilen, bağımsız ve grup içinde öğrenmeyi özendiren, öğretim etkinliklerini okul dışına da taşıyan bir nitelik göstermektedir.

Program; öğrencilere görsel sanatlar ile ilgili bilgi ve becerileri kazandırmanın yanında, onların yeni bilgi ve çözümler üretmeyi alışkanlık haline getirmelerini de amaçlamaktadır. Bu nedenle öğrenciler bütün öğretim etkinliklerine etkin olarak katılmakta, öğretmen ise bu süreç içinde öğrenciyi yönlendiren, ona yardımcı olan ve kendini geliştirmesinde yol gösteren bir rehber konumunda bulunmaktadır.

Bu çerçevede;

 Öğrenciler; karşılaştıkları sorunlara bireysel ve grup olarak yaratıcı çözümler üretir, bu bilgi ve deneyimlerini geliştirerek sosyal çevreleriyle paylaşır.

 Öğrenciler; bağımsız olarak öğrenmeyi, çeşitli araştırma teknikleriyle bilgiye ulaşmayı, değerlendirmeyi, sorgulamayı ve yorumlamayı hayatlarının bütün safhalarında bir alışkanlık haline getirir.

 Öğretmen, öğrenme sürecinde öğrencilerin karşılaştıkları zorluklarda onlara yardımcı olur ve yapıcı eleştirilerle onları yönlendirir.

 Öğretmen, öğrenme sürecinin her aşamasında öğrencilerin ürünlerini dikkate alır ve onları destekler.

 Öğretmen; öğrencilerin öğrenme etkinlikleri içindeki gelişimlerini izler, değerlendirir ve onları kendilerini değerlendirmeye özendirir.

34

 Görsel sanatlar hayatın her alanında bir bütünlük ve devamlılık gösterdiğinden, öğretmen öğrencilerin aileleriyle iş birliği içinde olmalı, okul dışında da estetik duyarlığın geliştirilmesini sağlamaya yönlendirmelidir.

 Öğrenme – öğretme sürecinde, öğrencilerin etkinliklere istekle katılmaları, ilgi ve dikkatlerini canlı tutmaları, kendilerini tarafsız gözle değerlendirebilmeleri amacıyla bütün öğretim süreçlerinin hayata dönük olması amaçlanmıştır”.

Görsel Sanatlar Dersinde Ölçme Ve Değerlendirme

MEB Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programı (2006) kapsamında “Görsel Sanatlar Dersi Ölçme ve Değerlendirme Süreci” aĢağıda verildiği gibi ifade edilmektedir (MEB, 2006, s.17– 19);

“Eğitim ve öğretim etkinliklerinin vazgeçilmez bir parçası, öğrencilerin değerlendirilmesidir. Öğrenci değerlendirilmesi farklı boyutları olan bir süreçtir. Öğrencilerin Görsel Sanatlar Dersi’ndeki eğitim – öğretim etkinlikleri; yaratıcılık, tutumlar, ilgiler ve öğrenme şekilleri gibi duyuşsal ve devinimsel özellikleri de içerir. İyi bir ölçme – değerlendirme süreci tüm bunları içeren, öğrencinin gelişimini farklı boyutlarda ele alan bir süreçtir. Bu boyutların her biri, kendi içinde çeşitlenen ve farklı teknikleri gerektiren süreçleri kapsar.

Görsel sanatlar eğitiminde temel ilke, bireysel farklılıkların gözetilmesidir. Eğitimci, hiçbir zaman her öğrencinin aynı sonucu almasını beklememelidir. İlköğretimde sanat eğitimi oyunla başlar ve öğrencinin kendi eğilimlerini, becerilerini, yatkınlıklarını keşfetmesine imkân sağlar.

Öz değerlendirme, grup değerlendirme, proje ödevleri ve ürün dosyası görsel sanatlar dersinde ölçme ve değerlendirme amacıyla kullanılabilecek yöntemlerdendir. Ancak Görsel Sanatlar Dersi’nde; öğrenme alanına ve kazanımlara bağlı olarak açık uçlu, doğru – yanlış, eşleştirmeli, kısa cevaplı, çoktan seçmeli sorular gibi klasik ölçme – değerlendirme yöntemleri de kullanılabilir.

Ölçme – değerlendirme etkinlikleri sonucundaki not verme amaçlı değerlendirmede, dereceli puanlama anahtarları veya derecelendirme ölçekleri kullanılabilir. Öğretmenin tercihine ve amacına bağlı olarak kontrol listeleri ve gözlem formları da değerlendirmede öğretmene kaynaklık edebilir”.

Görsel Sanatlarda Öğretim Yöntem Ve Teknikleri

MEB Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programı (2006) kapsamında “Görsel Sanatlar Dersi Yöntem ve Teknikleri” aĢağıda verildiği gibi ifade edilmektedir (MEB, 2006, s. 134 – 140);

“Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programı’nda, ilköğretim seviyesinde çeşitli görsel sanat alanlarında kullanılabilecek öğretim yöntem ve tekniklerine yer verilmiştir.

Bu öğretim yöntem ve teknikleri;

 Soru – Cevap;  Drama;

 Tartışma;  Anlatım;  Beyin Fırtınası;  Gezi – Gözlem;  Grup Çalışması;  Gösteri (Demonstrasyon);  Araştırma;  Gösterip Yaptırma;  Benzetme;  Eğitici Oyunlar;  Görüşme;  Proje ve

 Örnek Olay İncelemesi şeklindedir”.

Ġlgili AraĢtırmalar

Zor (2014) yapmıĢ olduğu, “Kültürel Okuryazarlık Açısından Görsel Sanatlar Dersinin Önemi” baĢlıklı çalıĢmasında çalıĢmanın amacını “ilkokul ve ortaokullarda okutulan görsel sanatlar dersinin müfredat programı, genel amaçları, ilkeleri ve kazanımlarını kültür öğelerini dikkate alarak incelemek ve bu bağlamda bu dersin kültürel okuryazarlık açısından önemini incelemek” olarak belirtmiĢtir. Kültür ve kültürel ögelerin önemini üzerinde durularak görsel sanatlar dersindeki karĢılığının neler olduğunu anlamaya çalıĢılması olark belirtmektedir. Sanat eserlerine ister kendi kültüründen olsun isterse farklı kültürlerin eserleri olsun gereken önemi ve değeri vermesi gerektiğini öğretmektir.

Kültürel okuryazarlık açısından görsel sanatlar dersinin öneminin ele alındığı bu çalıĢma durum tespit çalıĢması olduğundan betimsel araĢtırma kapsamında tarama modeli içinde yer almaktadır. Bu çalıĢmanın örneklemini; 2013–2014 eğitim öğretim yılında T.C. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilköğretim ikinci kademede okutulan Görsel Sanatlar dersinin müfredat programı, kazanımları ve üniteleri OluĢturmaktadır. AraĢtırmanın kuramsal kısmında veri toplamak içi kütüphane taraması yapılmıĢ, sanat eğitimi, kültür, okuryazarlık ile ilgili ulusal ve uluslar arası kaynaklar incelenmiĢtir.

36

KüreselleĢmenin kültürel anlamda olumsuz etkilerinden korunmak için eğitim politikalarının bu bilinçle oluĢturulması gerekmektedir. Bu bağlamda görsel sanatlar dersinin ulusal kültürümüzü bilen bunun bir küresel değer olduğunun farkında bireyler yetiĢtirmek adına önemli bir ders olduğu görülmektedir. Ulusal kültürümüze ait maddi ve manevi değerler olan kültür varlıkları ile birey kendini tanıyacak, çevresini tanıyacak ve kendini gerçekleĢtirme yolunda önemli bir adım atmıĢ olacaktır.

Türe (2007) Eğitimde Ve Öğretimde Bir Araç Olarak Görsel Sanatlar Eğitiminin Öğrencilere Sağladığı Katkılar Sanat eğitimi ile oklarımızda öğrencilerimizi ezbere dayalı olmayan akılcı, özgün, bilgiyi yeni düĢüncelerle birleĢtirebilen; yeniden tanımlayabilen tartlı, duyarlı, uyumlu nesiller yetiĢtirmekse, eğitim kurumlarının görevi de eğitim politikasında görsel sanatlar eğitimine, yaratıcı düĢünme yeteneğinin geliĢtirilmesine önem ve öncelik tanımak olmalıdır. Bu yaklaĢım ve anlayıĢ yapılan çalıĢmanın genel amacını oluĢturmaktadır.

ilköğretim okullarında görev yapan branĢ öğretmenlerinin görsel sanatlar eğitimine bakıĢ açıları alan araĢtırması metodu uygulanarak anket çalıĢması ile tespit edilmeye çalıĢılmıĢtır. BranĢ öğretmenlerinin sanat eğitimine farklı bakıĢ açıları analiz edilirken aynı zamanda öğretmenlerin sanat eğitiminin sağladığı katkıların neler olduğunu, görsel sanatlar eğitiminin öğrencilerin duyuĢsal (ilgi, tutum, tavır) özelliklerine sağladığı katkılar. Görsel sanatlar eğitiminin öğrencilerin zihinsel özelliklerine katkısı, görsel sanatlar eğitiminin öğrencilerin becerilerini ve düĢüncelerini geliĢtirmelerindeki katkısı analiz edilerek bu konudaki düĢünceleri demografik özelliklerine göre değerlendirilmiĢtir.

Bu çalıĢmada nitel ve nicel araĢtırma yöntemleri oluĢturulmuĢtur. Öğrencilerin görsel sanatlar eğitimi dersi ile diğer derslerle (matematik, fen bilgisi, Türkçe, sosyal bilgisi) karĢılaĢtırılarak sonuçlar elde edilmiĢtir. Elde edilen tüm Korelasyon katsayıları anlamlı bir iliĢkiyi ifade etmektedir.(P<0,05). Yani görsel sanatlar dersi baĢarılarıyla diğer derslerdeki baĢarı düzeyleri arasında tüm okul düzeyinde olumlu yönde bir iliĢki vardır. Görsel sanatlar dersinde baĢarılı olan öğrenciler diğer derslerden de yüksek baĢarı düzeyi elde etmiĢtir. Ankete katılan öğretmenlerin çoğunluğunun sanat eğitimi bağlamında resim derslerinin gerekliliği ve diğer dersleri bütünleyen katkısı konusunda olumlu düĢüncelere sahip oldukları yapılan anket çalıĢmasıyla anlaĢılmaktadır. Yine görsel sanatlar eğitiminin katılıyorum duygu ve düĢüncenin geliĢtiği bireylerin yetiĢmesine katkı sağladığı görüĢü ortak kabul edilen bir düĢünce olduğu görülmüĢtür. Farklı yorumlama ve düĢünme

becerilerini geliĢtiği, hayatı kendine göre ifade etme fırsatını sanatsal duygu düĢünce tavır ve tutum içerisinde sergilemeyi öğrencilere kazandırdığı tespit edilmiĢtir.

38

BÖLÜM III

YÖNTEM

Bu bölümde; araĢtırmanın modeli, araĢtırmanın evreni ve örneklemi, verilerin toplanması, çözümlenmesi ve yorumlanması, ölçme araçlarına ve soru sayılarına iliĢkin bilgilerine yer verilmiĢtir.

AraĢtırmanın Modeli

AraĢtırmada; “Ġlkokul 1-4 sınıf görsel sanatlar dersinin genel amaçlarının etkinlikler yoluyla kazandırılabilmesine yönelik sınıf öğretmenlerinin görüĢlerinin incelenmesi” ile ilgili belirlemelerde bulunulabilmesi amacıyla, “Tarama Modeli” çerçevesinde “Betimsel Yöntem” kullanılmıĢ ve veri toplama aracı olarak, “beĢli likert tipi anket” uygulanmıĢtır. Tarama modelleri, geçmiĢte ve günümüzde var olan bir durumu olduğu Ģekliyle betimlemeyi amaçlayan araĢtırma yaklaĢımdır. AraĢtırılan olay, durum, birey ya da nesne kendi Ģartları içinde olduğu gibi tanımlamaya çalıĢır. Bunları herhangi bir Ģekilde değiĢtirme, müdahale etme, etkileme çabası içine girilmez. Burada önemli olan, doğruyu olduğu gibi göstermektir (Karasar, 2008).

Ġlkokul 1-4 sınıf görsel sanatlar dersinin genel amaçlarının etkinlikler yoluyla kazandırılabilmesine yönelik sınıf öğretmenlerinin görüĢlerinin incelenmesi baĢlıklı bu çalıĢmada, “Ġlköğretim 1. Kademede Görsel Sanatlar Dersine ĠliĢkin Ders Öğretmenlerinin BakıĢ Açılarının Belirlenmesi Öğretmen Anket Formu” soru paketi Sınıf öğretmeni katılımcılara uygulanmıĢtır.

Evren Ve Örneklem

AraĢtırma evrenini, 2017-2018 eğitim öğretim yılında Ankara‟nın Polatlı ilçesindeki ilkokullarda görev yapan 334 sınıf öğretmeni oluĢturmaktadır.

Bu bağlamda araĢtırma kapsamında ve araĢtırmanın örneklemini teĢkil etmesi adına, Ankara Ġli Polatlı Ġlçesi Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde yer alan ve Ġlkokul kapsamında hizmet veren ilkokullarda görev yapan 334 Sınıf Öğretmeni örneklem grubunu oluĢturmaktadır. AraĢtırmanın tarama modelinde yapılmıĢ olması, evrenin ulaĢılabilecek büyüklükte olması nedeniyle örnekleme yapılmamıĢ ve evrenin tamamına ulaĢmak amaçlanmıĢtır.

Verilerin Toplaması

Ġlkokul 1-4 sınıf görsel sanatlar dersinin genel amaçlarının etkinlikler yoluyla kazandırılabilmesine yönelik sınıf öğretmenlerinin görüĢlerinin incelenmesi amacıyla “Ġlkokul 1-4 Sınıflar Görsel Sanatlar Dersine ĠliĢkin Sınıf Öğretmenlerinin BakıĢ Açılarının Belirlenmesi Anket Formu” MEB Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programı Temel Amaçları (2006) göz önünde bulundurularak hazırlanmıĢtır.

Ġlkokul 1-4 Sınıflarda Görsel Sanatlar Dersine Sınıf Öğretmenlerinin ĠliĢkin BakıĢ Açılarının Belirlenmesi Öğretmen Anket Formu ve alt boyutları, aĢağıda verilen alt baĢlıklardan ve soru sayılarından oluĢmaktadır;

KiĢisel Bilgi Formu: 5 Soru

Ġlkokul 1-4 Sınıflarda Görsel Sanatlar Dersine ĠliĢkin Sınıf Öğretmenlerinin BakıĢ Açılarının Belirlenmesi Öğretmen Anket Formu Bireysel ve Toplumsal Amaçlar Boyutu: 13 Soru

Ġlkokul 1-4 Sınıflarda Görsel Sanatlar Dersine ĠliĢkin Sınıf Öğretmenlerinin BakıĢ Açılarının Belirlenmesi Öğretmen Anket Formu Algısal Amaçlar Boyutu: 5 Soru

Ġlkokul 1-4 Sınıflarda Görsel Sanatlar Dersine ĠliĢkin Sınıf Öğretmenlerinin BakıĢ Açılarının Belirlenmesi Öğretmen Anket Formu Estetik Amaçlar Boyutu: 5 Soru

Ġlkokul 1-4 Sınıflarda Görsel Sanatlar Dersine ĠliĢkin Sınıf Öğretmenlerinin BakıĢ Açılarının Belirlenmesi Öğretmen Anket Formu Teknik Amaçlar Boyutu: 6 Soru.

“Ġlkokul 1-4 Sınıflarda Görsel Sanatlar Dersine ĠliĢkin Ders Öğretmenlerinin BakıĢ Açılarının Belirlenmesi Öğretmen Anket Formu” Ek – 1‟de yer almaktadır.

40

Uygulanan anket ilk kez kullanıldığı için geçerlilik ve güvenirlik testleri yapılmıĢtır.

Verilerin Analizi

ÇalıĢmada yer alan araĢtırma grubu olan 334 Sınıf öğretmenine anket gönderilmiĢ ve 294 öğretmen anketi geri dönüĢ sağlanmıĢtır. Geri dönüĢ sağlanan 294 anketin eksik ve hatalı iĢaretlenen çıkarıldığında 284 anketin kullanılabilir olarak döndüğü görülmektedir. Bu nedenle 284 anket değerlendirmeye alınmıĢtır.

ÇalıĢmada Görsel Sanatlar Dersi Genel Amaçlarına iliĢkin etkinlikleriyle ilgili ifadeler Formu için güvenirlik ve geçerlik analizleri yapılmıĢtır. Güvenirlik analizleri için Cronbach alfa (α) katsayısı kullanılmıĢtır. Geçerlik ve güvenilirlik analizleri uygulanmıĢtır. Ayrıca faktör analizi yapılmamıĢ MEB (2006) programında yer alan genel amaçlar üzerinden faktörler belirlenmiĢtir. Örneklem sayısının yeterliliği için Kaiser-meyer-olkin örneklem yeterliliği istatistiği ile değerlendirilmiĢtir.

Verilerin değerlendirilmesinde SPPS 23 istatistik paket programı kullanılmıĢtır. DeğiĢkenler ortalama ± standart sapma, ve frekans değerleri kullanılmıĢtır. Ayrıca parametrik testlerin ön Ģartlarından varyansların homojenliği “Levene” testi ile kontrol edilmiĢtir. Normallik varsayımına ise “Shapiro-Wilk” testi ile bakılmıĢtır. Ġki grup arasındaki farklılıklar değerlendirilmek istendiğinde parametrik test ön Ģartlarını sağladığı durumda “Student‟s t Test”; sağlamadığında ise “Mann Whitney–U testi” kullanıldı. Üç ve daha fazla grup karĢılaĢtırması için Tek Yönlü Varyans Analizi ve çoklu karĢılaĢtırma testlerinden Tukey HSD testi ile sağlanmadığında ise Kruskal Wallis ve çoklu karĢılaĢtırma testlerinden LSD testi kullanılmıĢtır. Ġstatistiksel anlamlılık düzeyi p < 0.05 ve p < 0.01 olarak kabul edilmiĢtir.

Fakat ölçeme aracında ve değerlendirmelerde MEB (2006) program kitabında belirlenen genel amaçlar;

 Bireysel ve Toplumsal Amaçlar,  Algısal Amaçlar,

 Estetik Amaçlar,

 Teknik Amaçlar olmak üzere dört genel amaç boyutu üzerinden araĢtırmanın verileri incelenecek ve yorumları yapılacaktır.

Sınıf öğretmenlerinin cevaplarına iliĢkin maddelere göre ifadelerin güvenilirlik değerlerine dönüĢtürülmesi ile ilgili veriler Tablo 1‟de sunulmuĢtur.

Tablo 1.

Sınıf Öğretmenlerinin Cevaplarına İlişkin Madde Toplam İfadelerin Güvenilirlik Değerine Dönüştürülmesi Soru Cronbach's Alfa (α) Katsayısı S1 ,980 S2 ,981 S3 ,980 S4 ,981 S5 ,981 S6 ,981 S7 ,981 S8 ,981 S9 ,980 S10 ,981 S11 ,980 S12 ,980 S13 ,980 S14 ,980 S15 ,980 S16 ,980 S17 ,980 S18 ,980 S19 ,980 S20 ,980 S21 ,980 S22 ,980 S23 ,980 S24 ,980 S25 ,980 S26 ,980 S27 ,980 S28 ,980 S29 ,980

Tablo 1 deki verileri incelediğimiz de maddeler arasındaki ifadelerin güvenilirlik değerlerinin yüksek olması maddeler arasında iliĢkinin olduğunu ifade etmektedir. Bu da