4. ARAŞTIRMANIN BULGULARI VE TARTIŞMA
4.6. Korelasyon Analizi
Çalışanların örgütsel sosyalleşme ile psikolojik sözleşme düzeyleri arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığını test etmek için korelasyon analizi yapılmıştır. Pearson korelasyon katsayısı +1 ile -1 arasında değişen değerler alır. Katsayının artı değerler alması ilişkinin doğru orantılı olduğunu, eksi değerlerin ise ters orantılı olduğunu gösterir (Sipahi vd., 2010: 144). Analiz sonuçları Tablo 4.11’de yer almaktadır.
Tablo 4.11. Korelasyon analizi bulguları
Değişkenler Sosyalleşme Örgütsel Psikolojik Sözleşme
Örgütsel Sosyalleşme Pearson Korelasyon 1 ,541** P ,000 N 306 306 Psikolojik Sözleşme Pearson Korelasyon ,541** 1 P ,000 N 306 306 **p <0.01 (%99 güven aralığında)
Tablo 4.11’deki analiz sonuçlarına göre örgütsel sosyalleşme ile psikolojik sözleşme arasında 0,541 değerinde %99 güven aralığında (p< 0.01) anlamlı pozitif yönlü bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. H1 hipotezi kabul edilmiştir. Çalışanların örgütsel sosyalleşme düzeyleri arttıkça psikolojik sözleşme düzeylerinin de aynı oranda artacağı, örgütsel sosyalleşme düzeyleri azaldıkça psikolojik sözleşme düzeylerinin de aynı yönlü azalacağı söylenebilir.
Örgütsel sosyalleşme alt boyutları ile psikolojik sözleşme alt boyutlarına ilişkin korelasyon analizi sonuçları tablo 4.12’de gösterilmiştir.
Tablo 4.12. Örgütsel sosyalleşme alt boyutları ile psikolojik sözleşme alt boyutlarına ilişkin korelasyon analizi bulguları
Değişkenler Psikolojik İşlemsel Sözleşme İlişkisel Psikolojik Sözleşme İş Eğitimi Pearson Korelasyon -,006 ,515** P ,919 ,000 N 306 306 Örgütü Anlama Pearson Korelasyon ,049 ,379** P ,393 ,000 N 306 306 Çalışma Arkadaşlarının Desteği Pearson Korelasyon ,031 ,330** P ,588 ,000 N 306 306 Geleceğe İlişkin Beklentiler Pearson Korelasyon -,005 ,644** P ,926 ,000 N 306 306 **p<0.01 (%99 güven aralığında)
Analiz sonucuna göre, örgütsel sosyalleşmenin alt boyutu olan “iş eğitimi” ile psikolojik sözleşmenin alt boyutu olan “ilişkisel psikolojik sözleşme” arasında 0,515 değerinde % 99 güven aralığında (p< 0,01) anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki vardır. Çalışanlar işe yönelik eğitim aldıklarında ilişkisel psikolojik sözleşmeye bağlılıklarının artacağı söylenebilir. “İş eğitimi” ile “işlemsel psikolojik sözleşme” arasında ise anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Alınan eğitimlerin işlemsel psikolojik sözleşmelerine katkı yapmadığı söylenebilir. H1a hipotezi kabul edilmiş, H1b hipotezi reddedilmiştir.
“Örgütü anlama” boyutu ile “ilişkisel psikolojik sözleşme” arasında 0, 379 değerinde %99 güven aralığında (p< 0,01) anlamlı pozitif yönlü bir ilişki vardır. “Örgütü anlama” ile “işlemsel psikolojik sözleşme” arasında ise anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. H1c hipotezi kabul edilmiş, H1d hipotezi reddedilmiştir.
“Çalışma arkadaşlarının desteği” ile “ilişkisel psikolojik sözleşme” arasında 0,330 değerinde %99 güven aralığında (p< 0,01) anlamlı pozitif yönlü ilişki vardır. “Çalışma arkadaşlarının desteği” ile “işlemsel psikolojik sözleşme” arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. H1e hipotezi kabul edilmiş, H1f hipotezi reddedilmiştir. “Geleceğe ilişkin beklentiler” ile “ilişkisel psikolojik sözleşme” arasında 0,644 değerinde %99 güven aralığında (p< 0,01) anlamlı ve pozitif yönlü ilişki vardır. “Geleceğe ilişkin beklentiler” ile “işlemsel psikolojik sözleşme” arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. H1g hipotezi kabul edilmiş, H1h hipotezi reddedilmiştir. Sonuç olarak, örgütsel sosyalleşme ile psikolojik sözleşme arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Örgütsel sosyalleşmenin alt boyutları (iş eğitimi, örgütü anlama, çalışma arkadaşlarının desteği, geleceğe ilişkin beklentiler) ile ilişkisel psikolojik sözleşme arasında anlamlı ilişkilerin olduğu, örgütsel sosyalleşmenin alt boyutları ile işlemsel sözleşme arasında ilişkilerin olmadığı tespit edilmiştir. Bulgulara göre örgütte iş ve işe yönelik eğitim alan, örgütte görev ve sorumluluklarının bilincinde olan, iş arkadaşlarından destek alan ve ödül, terfi gibi geleceğe ilişkin beklentilere sahip olan çalışanların ilişkisel psikolojik sözleşmeye bağlılıkları konusunda daha fazla eğilim göstereceği söylenebilir.
Yazında Thomas ve Anderson (1998), Delobbe (2006), Manuti (2016) ve Debode (2017) çalışmalarında örgütsel sosyalleşme ile psikolojik sözleşme arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu sonucuna ulaşmışlardır. Bu çalışmadan elde edilen bulgular yazındaki çalışmalarla paralellik göstermektedir.
5. SONUÇ
Bu çalışmada örgütsel sosyalleşme ile psikolojik sözleşme arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışmada öncelikli olarak yazın taraması yapılmış, örgütsel sosyalleşme ve psikolojik sözleşme kavramları detaylı olarak araştırılmıştır.
Araştırmanın birinci bölümünde örgütsel sosyalleşme kavramı açıklanmıştır. Örgütsel sosyalleşmenin amacı, önemi ve özellikleri ele alınmıştır. Daha sonra bireylerin sosyalleşme sürecindeki değişimlerini içeren aşama modeline ve bireylerin örgüte uyumunu sağlamaya yardımcı olan taktiklere değinilmiştir. Sosyalleşme aşamalarında bireylerde ortaya çıkan belirtilere ve bu süreç sonrası ortaya çıkabilecek olası sonuçlara yer verilmiştir.
Araştırmanın ikinci bölümünde psikolojik sözleşme kavramı açıklanmıştır. Psikolojik sözleşmenin amacı, önemi, oluşum süreci ve özellikleri ele alınmıştır. Daha sonra psikolojik sözleşmenin temelini oluşturan kavramlar incelenmiş ve psikolojik sözleşmede tarafların yükümlülüklerinden bahsedilmiştir. Ardından psikolojik sözleşme türlerine değinilmiştir.
Araştırmanın üçüncü bölümünde ise örgütsel sosyalleşme ile psikolojik sözleşme arasındaki ilişki uygulamalı olarak araştırılmıştır. Araştırmanın amacı, önemi ve kısıtları, ana kitle, örneklemi, veri toplama aracı, yöntemi, modeli ve hipotezleri açıklanmıştır. Yapılan analizler sonucu bulgulara yer verilerek sonuçlar ve öneriler ortaya konulmuştur.
Araştırmada örgütsel sosyalleşme ile psikolojik sözleşme arasındaki pozitif yönlü bir ilişkinin olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Yabancı yazında yapılan çalışmalarda örgütsel sosyalleşme ile psikolojik sözleşme arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişkinin olduğu görülmektedir. Bu çalışmadan elde edilen sonuçların yabancı yazındaki çalışmalardan elde edilen sonuçlarla benzerlik gösterdiği söylenebilir (Thomas ve Anderson, 1998; Delobbe, 2006; Manuti, 2016; Debode, 2017). Örgütsel sosyalleşmenin alt boyutları ile psikolojik sözleşmenin alt boyutu olan ilişkisel
psikolojik sözleşme ile anlamlı bir ilişkinin olduğu, işlemsel psikolojik sözleşme ile anlamlı bir ilişkinin olmadığı bulgulanmıştır.
Örgütsel sosyalleşmenin boyutları değerlendirildiğinde, çalışanların iş eğitimi algılarının düşük düzeyde olduğu görülmüştür ( ̅=2,45). Örgütler çalışanlarının iş ve iş becerilerini geliştirmeye yönelik kapsamlı eğitimler verebilirler. Çalışanların örgütü anlama düzeyleri yüksek bulunmuştur ̅=3,69). Çalışanların örgütün işleyişi konusunda bilgi sahibi oldukları söylenebilir. Çalışanların, örgütteki çalışma arkadaşlarından destek alma düzeyleri yüksektir ( ̅=3,70). Çalışanların örgütte geçirdiği süreçlerde takım arkadaşlarından destek aldıkları, önerilerini birbirleri ile paylaştıkları ve uyumlu ilişkiler geliştirdikleri söylenebilir. Çalışanların geleceğe ilişkin beklentileri orta düzeydedir ̅= 2,75). Çalışanlara kariyer gelişimi, terfi gibi beklentileri göz önüne alınarak örgütte fırsatlar sunulabilir.
Psikolojik sözleşme boyutları değerlendirildiğinde, çalışanların ilişkisel psikolojik sözleşme ̅=2,97) ve işlemsel psikolojik sözleşmeleri ̅=3,26) orta düzeyde olduğu görülmüştür. Çalışanların işlemsel sözleşmelerine bağlı olarak örgüte sadece iş yapmak, ücret almak için değil aynı zamanda ilişkisel olarak örgüte gönüllü olarak katkıda bulunmaları, kendilerini takımının bir parçası gibi hissedebilmeleri için örgütün psikolojik sözleşmelerini artırıcı girişimlerde bulunabilir.
Sonuç olarak, örgütte olumlu bir sosyalleşme sürecinden geçen çalışanların psikolojik sözleşmelerine bağlı kalacakları söylenebilir. Çalışanların psikolojik sözleşmeleri sadece örgüte katıldıklarında değil, örgütte sosyalleşme sürecinden geçtikçe gelişme göstermektedir. Örgütsel sosyalleşme sürecinde çalışanların görev ve sorumluluklarının açık bir şekilde belirtilmesi, işe yönelik eğitimler verilmesi, çalışanların örgütte geleceğe yönelik olumlu algılarının oluşturulması çalışanların örgütte sosyalleşmelerine yardımcı olacaktır. Örgütte sosyalleşen bireyin psikolojik sözleşme algıları da gelişme gösterecektir.
6. ÖNERİLER
Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda örgütlere aşağıdaki öneriler verilebilir;
Örgütsel sosyalleşme ile psikolojik sözleşme birey ile örgüt arasında karşılıklı etkileşimi içeren bir süreç olduğundan bu sürecin örgüt tarafından etkin bir şekilde yönetilmesi gerekir.
Çalışanlara iş ve iş becerilerini geliştirmeye yönelik kapsamlı eğitimler verilebilir. Örgütlerde verilen eğitimler sonrası görüşme ya da anket gibi çalışmalar yapılarak çalışanların örgütsel sosyalleşme ve psikolojik sözleşme düzeyleri belirlenerek bu sonuçlara göre örgütler çeşitli faaliyetlerde bulunabilir.
Örgüt çalışanların örgütte görev ve sorumlulukları açık bir şekilde belirtebilir.
Örgütte grup çalışmalarının yapılması, çalışanların birbirleriyle etkileşimini sağlayarak örgütsel amaçlarının, değerlerinin benimsenmesine yardımcı olabilir.
Araştırmacılar için verilebilecek öneriler ise şu şekildedir:
Bu çalışma sadece bir ilde kamu kurumu çalışanları üzerinde gerçekleştirilmiştir. Konu ile ilgili yapılacak olan çalışmalarda farklı illerde ya da farklı coğrafi bölgelerde bulunan kamu kurumları ile karşılaştırmalar yapılarak benzerlikler ve farklılıklar incelenebilir.
Özel sektör çalışanları da uygulamaya dâhil edilerek kamu özel sektör arası karşılaştırmalar yapılabilir.
Araştırma memur statüsündeki personellerle sınırlıdır. Gelecekte yapılacak olan çalışmalarda kamu ya da özel sektör üst düzey yöneticileri üzerinde araştırmalar yapılabilir.
Örgütsel sosyalleşme ile psikolojik sözleşme kavramları ile ilişkili olabilecek farklı değişkenlerde uygulamaya dâhil edilerek incelenebilir.KAYNAKÇA
Adkins, C. L. (1995). Previous work experience and organizational socialization: A longitudinal examination. Academy of Management Journal, 38(3), 839-862.
Afsanepurak, S. A., Hossini, R. N. S., Seyfari, M. K., & Nasab, Z. M. (2012). The relationship between organizational socialization and organizational commitment in physical education departments employees in Mazandaran- Iran. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 2(1), 187-195.
Aliyev, Y. (2014). Örgütsel sosyalleşme ve örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişki: Bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Akmaz, A., & Erbaşı, A. (2016). Psikolojik kontrat ile örgütsel bağlılık ve örgütsel güven ilişkisi: Mersin ilindeki 4 ve 5 yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(4), 125-154.
Akyüz, N. E. (2014). Psikolojik Sözleşme İle Örgütsel Özdeşleme Arasındaki İlişki: Ankara PTT Başmüdürlüğü Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
Andur, A. (2014). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel sosyalleşme ve örgütsel bağlılığa ilişkin algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Manisa ili örneği).Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Ardts, J., Jansen, P., & Van der Velde, M. (2001). The breaking in of new employees: Effectiveness of socialisation tactics and personnel instruments. Journal of Management Development, 20(2), 159-167.
Ashforth, B. K., & Saks, A. M. (1996). Socialization tactics: Longitudinal effects on newcomer adjustment. Academy of management Journal, 39(1), 149-178.
Ashforth, B. E., Sluss, D. M., & Saks, A. M. (2007). Socialization tactics, proactive behavior, and newcomer learning: Integrating socialization models. Journal of vocational behavior, 70(3), 447-462.
Atkinson, C. (2007). Trust and the psychological contract. Employee Relations, 29(3), 227-246.
Aydin, İ., Yilmaz, K., Memduhoğlu, H. B., Oğuz, E., & Güngör, S. (2008). Academic and Non‐Academic Staff's Psychological Contract in Turkey. Higher Education Quarterly, 62(3), 252-272.
Aykanat, Z. (2014). Psikolojik Sözleşmenin İhlali Algısında Örgütsel Adaletin Etkisi ve Etik Liderin Aracı Değişken Olarak Rolü: Kalkınma Ajanslarında Uygulama. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Aytaç, Ö. (2004). Örgütler: Sosyolojik bir perspektif. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 189-217.
Araza, A., Aslan, G. & Bulut, Ç. (2013). Örgütsel sosyalleşme: Bir literatür taraması. Journal of Yasar University, 8(32), 5556-5582.
Arslan, H. B., & Ulaş, D. (2004). İstihdamın korunması ve işten çıkarılanlara uygulanan yardımlar. Ege Akademik Bakış Dergisi, 4(1), 102-114.
Bahar, H. İ. (2011). Sosyoloji. İstanbul: Akademik Hayat.
Bakan, İ. (Ed.). (2011). Yönetimde çağdaş ve güncel konular: Kavramlar, ilkeler, uygulamalar ve yaklaşımlar. Ankara: Gazi Kitapevi.
Bal, F. (2014). Presenteeism ve psikolojik sözleşmenin duygusal zekâ ile ilişkisi: Gaziantep üniversitesinde bir uygulama. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
Balcı, A. (2003). Örgütsel sosyalleşme: Kuram, strateji ve taktikler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Balcı, A., Baltacı, A., Fidan, T., Cereci, C., & Acar, U. (2012). Örgütsel sosyalleşmenin, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlıkla ilişkisi: ilköğretim okulu yöneticileri üzerinde bir araştırma. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2), 47-74.
Baltacı, C., & Uysal, M. T. (2012). Türkiye'de bir siyasal sosyalleşme aracı olarak ders materyali: İlköğretim sosyal bilgiler dersi üzerine bir inceleme. Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 17(3), 177-194.
Baş, A. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin örgütsel sosyalleşme ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kahramanmaraş.
Başaran, R. (2016). Çalışanların Örgütsel Tutum ve Davranışlarının İş Performansı ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi: Psikolojik Sözleşmelerin Aracılık Rolü. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
Bauer, T. N., Bodner, T., Erdogan, B., Truxillo, D. M., & Tucker, J. S. (2007). Newcomer adjustment during organizational socialization: A meta-analytic review of antecedents, outcomes, and methods. Journal of Applied Psychology, 92(3), 707-721.
Behery, M., Paton, R. A., & Hussain, R. (2012). Psychological contract and organizational commitment: The mediating effect of transformational leadership. Competitiveness Review: An International Business Journal, 22(4), 299-319.
Bilgin, L. (2007). Psikolojik sözleşmelerin oluşumu, gelişimi ve ihlalinde toplu ve bireysel sözleşmelerin rolü. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 1-18, 183-207.
Biber, A. & Ertürk, K. Ö. (2013). Örgütsel sosyalizasyon ve halkla ilişkiler. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1), 181-189.
Blau, G. (1988). An investigation of the apprenticeship organizational socialization strategy. Journal of Vocational Behavior, 32(2), 176-195.
Buchanan, B. (1974). Building organizational commitment: The socialization of managers in work organizations. Administrative Science Guarterly, 533-546.
Burgaz, B., Koçak, S., & Büyükgöze, H. (2013). Öğretmenlerin mesleki ve bürokratik sosyalleştirmeye yönelik değerlendirmeleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 39-54.
Büyükyılmaz, O., & Çakmak, A. (2015). Psikolojik Sözleşme ihlal algısının devlet ve vakıf üniversitelerinde görev yapan akademisyenler kapsamında karşılaştırmalı analizi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 48-71.
Can, H. (1992). Organizasyon ve Yönetim. Ankara: Adım Yayıncılık.
Can, H., Azizoğlu, Ö. A., & Aydın, E. M. (2011). Organizasyon ve Yönetim. Ankara: Siyasal Kitapevi.
Can, H., Kavuncubaşı, Ş., & Yıldırım, S. (2012). Kamu ve özel kesimde insan kaynakları yönetimi. Ankara: Siyasal Kitapevi.
Cankir, B. (2016) Psikolojik sözleşme ihlalinin örgüte olan güven üzerindeki etkisi. PressAcademia Procedia, 2(1), 544-551.
Chao, G. T., O'Leary-Kelly, A. M., Wolf, S., Klein, H. J., & Gardner, P. D. (1994). Organizational socialization: Its content and consequences. Journal of Applied psychology, 79(5), 730-743.
Chen, H. F. (2010). The relationships of organizational justice, social exchange, psychological contract, and expatriate adjustment: An example of Taiwanese business expatriates. The International Journal of Human Resource Management, 21(7), 1090-1107.
Chow, I. H. S. (2002). Organizational socialization and career success of Asian managers. The International Journal of Human Resource Management, 13(4), 720–737.
Cihangiroğlu, N., & Şahin, B. (2010). Organizasyonlarda önemli bir fenomen: Psikolojik sözleşme. Zonguldak Karaelmas University Journal of Social Sciences, 6(11), 1-16.
Cihangiroğlu, N., Şahin, B., & Uzuntarla, Y. (2016). Hekim ve hemşirelerin psikolojik sözleşme ve örgütsel adalet algılarının karşılaştırması. Gulhane Medical Journal, 58(2), 148-152.
Cohen, A., & Veled-Hecht, A. (2010). The relationship between organizational socialization and commitment in the workplace among employees in long- term nursing care facilities. Personnel Review, 39(5), 537-556.
Conway, N., & Coyle‐Shapiro, J. A. M. (2012). The reciprocal relationship between psychological contract fulfilment and employee performance and the moderating role of perceived organizational support and tenure. Journal of occupational and Organizational Psychology, 85(2), 277-299.
Coyle‐Shapiro, J., & Kessler, I. (2000). Consequences of the psychological contract for the employment relationship: A large scale survey. Journal of Management Studies, 37(7), 903-930.
Coyle‐Shapiro, J. A. M. (2002). A psychological contract perspective on organizational citizenship behavior. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 23(8), 927-946.
Coyle-Shapiro, J. A., & Conway, N. (2005). Exchange relationships: Examining psychological contracts and perceived organizational support. Journal of applied psychology, 90(4), 774-781.
Coyle-Shapiro, J. A., & Parzefall, M. (2008). Psychological contracts. In: Cooper, Cary L. And Barling, Julian,(eds.) The SAGE Handbook of Organizational Behavior.
Çalık, T. (2003). İşgörenlerin örgüte uyumu (örgütsel sosyalizasyon). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(2), 163-177.
Çalık, C. (2006). Örgütsel sosyalleşme sürecinde eğitimin değişen rolü ve önemi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), 1-10.
Çelik, V. (1998). Alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin örgütsel sosyalizasyonu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 4(2), 191- 208.
Çetin, C., & Kurban, P. (2016). Tükenmişlik ve Örgütsel Sosyalleşme İlişkisi- Kıdemi 0-2 Yıl olan Memur Çalışanlar Örneklemi. Çalışma ve Toplum, 50(3), 1271-1294.
Çetinkaya, F. F. (2014). Hizmet işletmelerinde psikolojik sözleşme ihlalleri ve örgütsel sinizm ilişkisi: Kapadokya bölgesi 4 ve 5 yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
Çakmak, A. F., Ofluoğlu, G., & Büyükyılmaz, O. (2012). İnsan Kaynakları Yöneticisinin Karşı Karşıya Olduğu Yeni Psikososyal Riskler: Psikolojik Sözleşmenin İhlali. Yaslanan İşgücü, İş-Özel Yaşam Dengesizliği ve Mobbing (Psikolojik Taciz), Kamu-İş, 53-78.
Çetinkaya, F.F., & Özkara, B. (2014). Hizmet işletmelerinde psikolojik sözleşme ihlalleri ve örgütsel sinizm ilişkisi: Kapadokya bölgesi 4 ve 5 yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 72-91.
D'Art, D., & Turner, T. (2006). New working arrangements: changing the nature of the employment relationship?. The International Journal of Human Resource Management, 17(3), 523-538.
DeBode, J. D., Mossholder, K. W., & Walker, A. G. (2017). Fulfilling employees’ psychological contracts: organizational socialization’s role. Leadership & Organization Development Journal, 38(1), 42-55.
Delobbe, N., Cooper‐Thomas, H. D., & De Hoe, R. (2016). A new look at the psychological contract during organizational socialization: The role of newcomers' obligations at entry. Journal of Organizational Behavior, 37(6), 845-867.
Demirbilek, T. (2009). Örgütsel sosyalleşmede işe alıştırma eğitiminin yeri ve önemi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9(18), 353-374.
Demirkasımoğlu, N. (2012). Kamu ve özel ilköğretim okulu sınıf öğretmenlerinin psikolojik sözleşme algıları ve iş çevresine uyum düzeyleri ile ilişkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Doğan, S., & Demiral, Ö. (2009). Örgütsel bağlılığın sağlanmasında personel güçlendirme ve psikolojik sözleşmenin etkisine ilişkin bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (32), 47-80.
Doğan, Ö. (2014, Ekim). Örgütsel vatandaşlık davranışının öncülü olarak örgütsel sosyalleşme. Artvin Çoruh Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi’nde sunulmuş bildiri, Artvin Çoruh Üniversitesi, Artvin.
Dönmez, N. (2015). Ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin psikolojik sözleşme düzeyleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
Dönmez, E. (2016). Örgütsel sosyalleşme ile örgütsel sessizlik arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Dikili, A., & Bayraktaroğlu, S. (2013). Psikolojik sözleşme ile iş tatmini ilişkisine yönelik bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(2), 205-228.
Durdu, Z. (2014). Sosyolojide temel kavramlar ve kurucu fikirler. Ankara: Detay Yayıncılık.
Eren, E. (2013). Yönetim ve organizasyon:(Çağdaş ve küresel yaklaşımlar). İstanbul: Beta Yayınları.
Ergün, M. (1994). Eğitim sosyolojisi. Ankara: Ocak Yayınları.
Evan, W. M. (1963). Peer-group interaction and organizational socialization: A study of employee turnover. American Sociological Review, 28(3), 436-440.
Feldman, D. C. (1981). The multiple socialization of organization members. Academy of Management Review, 6(2), 309-318.
Ge, J., Su, X., & Zhou, Y. (2010). Organizational socialization, organizational identification and organizational citizenship behavior. Nankai Business Review International, 1(2), 166–179.
Güneş, Ç. (2014). Teacher burnout and organızatıonal socıalızatıon: The case of efl teachers in Turkey. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
Güney, S. (2004). Açıklamalı yönetim-organizasyon ve örgütsel davranış terimleri sözlüğü. Ankara: Siyasal Kitapevi.
Güney, S. (2015). Davranış bilimleri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Griffin, A. E., Colella, A., & Goparaju, S. (2000). Newcomer and organizational socialization tactics: An interactionist perspective. Human Resource Management Review, 10(4), 453-474.
Gouldner, A. W. (1960). The norm of reciprocity: A preliminary statement. American Sociological Review, 161-178.
Gürbüz, S., & Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Hui, C., Lee, C., & Rousseau, D. M. (2004). Psychological contract and organizational citizenship behavior in China: Investigating generalizability and instrumentality. Journal of Applied Psychology, 89(2), 311-321.
İplik, N. F. (2009). Türkiye'deki dört ve beş yıldızlı otellerde uygulanan örgütsel sosyalleşme taktiklerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(2), 185-196.
İyigün, N. Ö., & Çetin, C. (2012). Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma, 37(10), 15-29.
Jones, G. R. (1986). Socialization tactics, self-efficacy, and newcomers' adjustments to organizations. Academy of Management Journal, 29(2), 262-279.
Judeh, M. (2011). Role ambiguity and role conflict as mediators of the relationship between orientation and organizational commitment. International Business Research, 4(3), 171-181.
Kaldırımcı, N. (1987). Motivasyon için anahtar bir kavram: Psikolojik sözleşme. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 113- 128.
Kalaycı, Ş. (Ed.). (2017). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Dinamik Akademi.
Karcıoğlu, F., & Türker, E. (2010). Psikolojik sözleşme ile örgütsel bağlılık ilişkisi: sağlık çalışanları üzerine bir uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(2), 121-140.
Kartal, S. (2007). Eğitimde örgütsel sosyalleşme. Ankara: Maya Akademi.