Bu bölümde Kemalpaşazâde hakkında yapılan Yüksek lisans ve Doktora çalışmalarını aldık. Aynı kişiler tarafından yapılan farklı çalışmaları tek başlıkta zikrettik.
1) Demirel, Mustafa, “Kemâl-Paşazâde’nin Yusuf u Züleyha’sı ve Dil
Hususiyetleri”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 1979; “Yusuf-u Züleyha”
(Seçmeler), nşr., Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 1983.; Dîvân (Tenkidli Metin), nşr. Mustafa Demirel, İstanbul: Fakülteler Matbaası,1996, XXXV+229+3 s.; “Kemâl Paşazâde ve Yûsuf-u Zeliha’sı”,Türk Dünyası Araştırmaları, Şubat, 2005, sayı: 154, s. 209-238.
2) Kılıç, Mustafa, “İbn-i Kemâl; hayatı, tefsire dair eserleri ve tefsirindeki
metodu”, Yayımlanmamış Doktora Tezi ve “Vasiyyeti”, Erzurum, 1981.
3) Özer, Salim, “İbn-i Kemâl’in İslâm Hukuku Alanındaki Arapça Yazma
Risâleleri”58, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri, 1991.
57
Yüksek Öğretim Kurulu Tez Merkezi’nden Elektronik Tarama ile tespit edilenlerdir. https://tez.yok.gov.tr/ Erişim Tarihi: 05.06.2017.
58
Bu tezde yazma risaleler yazarımız tarafından sadece arapça olarak yazıya geçirilmiş, bugünkü anlaşılan manada modern tahkîk işlemi yapılmamıştır. Bu risaleler şunlardır. 1- “Risâle fî
4) Ata, Mehmet Mahfuz, “İbn-i Kemâl (v.940/1533) ve Risâle fi İ’cazi’l-
Kur’an adlı eserinin tahkîkî”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1992.
5) Çiçekler, Mustafa, “Kemâl Paşazâde ve Nigâristan’ı”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 1994.
6) Severcan, Şefaettin “Kemâl Paşa-zâde Tevarih-i Al-i Osman X.defter”, Yayımlanmış Doktora Tezi, İstanbul, 1994.
7) Abdülkadir Yılmaz, “Kemâl Paşa-zâde ve Sarfi: metin ve inceleme”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 1994.
8) Kökoğlu, Ali, “Kemâl Paşazâdenin Selim-nâmesi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri, 1994, 233 s., (Metin: 34-231).
9) Konur, Himmet, “Kemâl Paşazâde’nin Kaside-i Hamriyye şerhi: (edisyon
kritik ve tahlîl)”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 1994.
10) Polat, Mahmut, “Kemâl Paşazâde’nin el-Kasidetü’l-Hamriyyesi’nin
Edisyon Kritiği”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa, 1995, s. 191.
11) Taşdelen, Hasan, “Kemâl Paşazâde, hayatı, eserleri ve belağatla ilgili
görüşleri”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa, 1995.
12) Dalkıran, Sayın, “İbn-i Kemâl`in düşünce tarihimizdeki yeri”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Şanlıurfa, 1995.
mechûli’n-neseb”, 2-”Risâle fî duhûli veledi’l-bint fi’l-mevkûf”, 3- “Risâle fi’r-radâ” 4- ”Risâle fî
duhûli veledi’l-bint fi’l-mevkûfi ‘alâ evlâdi’l-evlâd içinde (Risâle fî tabakāti’l-Fukahâ) vardır. 5- “Risâle fî enne’l-mecnûne ve’s-sabiyye leyse ‘aleyhima’z-zekât”, 6- “Risâle fi’z-zekât”, 7- “Risâle fî ikâmeti’l-cumu’a fî mevzi’ayn”, 8- “Risâle fî irsâli’s-seccâde ile’l-mescid”, 9- “Risâle fî sücûdi’s-sehv”, 10- “Risâle fî şerhi du’âi’l-kunût”, 11- “Risâle fî evkâti’s-salavâti’l-hams”, 12- “Risâle fî şurûti’s-salât”, 13- “Risâle fî furûzi ve vâcibâti’s-salât”, 14- “Risâle fî meshi’l-huff”, 15- “Risâle fî mikdâri’l-mefrûzı fi’l-mesh”, 16- ”Risâle fî meshi’r-re’s”, 17- “Risâle fi’l-velâ’”, 18- “Risâle fi’l-bey’”, 19- “Risâle fî hıyâri’r-rü’ye”, 20- “Risâle fi’r-ribâ”, 21- “Risâle fi’s-sekr”, 22- ”Risâle fi’l-hızâb”, 23- “Risâle fi’l-hedmi ve’l-ihrâk”, 24- “Risâle fi’s-sebb”, 25- “Risâle fî medhi’s-sa’y ve zemmi’l-betâle”, 26- “Risâle fî fetvâ’r-raks”, 27- “Risâle fî ihtilâfi’l-’asri ve’z- zamân”, 28- “Risâle fi’l-ictihâd”, 29- “Risâle fî tafzîli mezhebi Ebî Hanîfe”, 30- “Risâle fi’l- ferâid”, Özer, Salim, “İbn-i Kemâl’in İslâm Hukuku Alanındaki Arapça Yazma Risâleleri”58,
13) Günaydın, Yusuf Turan, “İbn-i Kemâl Edebî Kişiliği ve Kaside-i Bürde
Tercümesi” (Tenkidli Metin), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 1995, (Metin: 68-86).
14) Ege, Ramazan, “Telvînü`l-Hitâb li İbn-i Kemâl”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 1995; “İbn-i Kemâl’in Esrâru’n-Nahvi ve Dönemindeki
Arap Dili ve Filolojik Çalışmalarına Kısa Bir Bakış”, Basılmamış Doktora Tezi,
Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2002.
15) Ökten, Ertuğrul, “İbn-i Kemâl`in fetvaları ışığında Osmanlı toplumu ve
devleti”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1996.
16) 17) Ersoy, Ruhi, “Kemalpaşazâde Divanı’nda Dînî, Tasavvufî Unsurlar”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale, 1999.
17) Akdemir, Furat, “İbn-i Kemâl’in Hayatı, eserleri ve yaratma anlayışı”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2000.
18) Muhammet İbrahim, “İstiâre Risâleleri ve Kemâl Paşa-zâde’nin Risâle-i
İstiâriyyesi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2002.
19) Karaca, Abdullah, “Kemâlpaşa zâde`nin Dekayıku’l-Hakayık`ı (metin-
indeks)”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Kırıkkale, 2002.
20) Akman, Sibel, “İbn-i Kemâl’in Dakayıku’l-Hakayıkı”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2002.
21) Karaca, Abdullah, “Kemalpaşazâde`nin Dekayıku’l-Hakayık`ı (metin-
indeks)”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale, 2002.
22) Çelik, Itır Didem, “İbn-i Kemâl’in Dekayıku’l-Hakayıkı (İnceleme-Metin-
Dizin) 1-A-79-A)”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2002.
23) Bulgurcu, Kahraman, “Kemâl paşazâde’nin hadis ilmindeki yeri (Kırk
Hadisler örneği)”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2004.
24) Gür, Eyüp, “İbn-i Kemâl’in Hayatı, Kader ve Kaza Anlayışı ve fi’l-Cebr
ve’l-Kader adlı eserinin tahlîlî”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul,
25) Baydemir, Celal,”İbn-i Kemâl’in Hayatı, eserleri ve Kader Anlayışı”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ, 2004.
26) Sarıkaya, Muammer, “Kemâl Paşa-zâde’nin yabancı kelimelerin
Araplaştırılması ve dil hataları konusunda izlediği yöntem”, Yayımlanmamış
Doktora Tezi, İstanbul, 2004.59
27) Çelik, Gülderen, “İbn-i Kemâl Divânı’nda insan unsuru”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir, 2005.
28) Bahcıvan, Seyit, “İbn-i Kemâlbâşâ ve Ârâuhu’l-İ’tikâdiyye”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ummü’l-Qura University, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l- İlmiyye, 1426/2005.60
29) İnanır, Ahmet, “İbn-i Kemâl’in Fetvâları Işığında Osmanlı’da İslam Hukuku” , Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2008.61
30) Ustakurt, Murat, “İbn-i Kemâl Paşa’nın Tefsirü’l-Fatiha adlı eseri”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2009.
31) Türkyılmaz, Yunus, “Kemalpaşazâde’nin Nesâyih adlı eserinin transkribi
ve felsefî tahlîlî”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa, 2009.
32) Kaya,İbrahim,“İbn-i Kemâl; Nesâyih (İnceleme-Metin)”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş, 1996.
33) Alak, Musa, “Kemalpaşazâde’nin Şerhu Tağyîri’l-Miftâh adlı eserinin
tahkîk ve tahlîlî”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2009.62
59
Sarıkaya’nın yapmış olduğu bu çalışma, dil yönüyle çok güzel bir çalışma olup Kemâlpaşazâde’nin eserlerini adet olarak en kapsamlı şekliyle incelemiş bir başvuru kaynağıdır. Araştırmacımıza teşekkür ediyoruz.
60
Bahcıvan’ın Umm al-Qura Üniversitesinde hazırladığı bu çalışma, Kemâlpaşazâde’nin eserlerini tespit açısından bir başvuru kaynağı durumundadır. Araştırmacımıza çok teşekkür ediyoruz.
61
İnanır’ın hazırladığı bu çalışma, müellifimizin fıkhî yönü ile ilgili yapılmış olan en geniş çalışma durumundadır. İslam hukuku yönü itibâri ile istifade edilebilir. Araştırmacımıza çok teşekkür ediyoruz.
62
Tezimizi hazırlama esnasında iyice tetkik edip, üst düzeyde istifade ettiğimiz, takdire şayan bir çalışmadır. Dil yönü ile ilgilidir. Araştırmacımıza çok teşekkür ediyoruz.
32) Satun, Abdullah, “Tevârih-i Âl-i Osman, III. Defter (değerlendirme-
metin)”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2009.
33) Öge, Ali, “Şeyhü’l-islâm İbn-i Kemâl’in Sünnîlik anlayışı”, Yayımlanmış Doktora Tezi, Konya, 2010.
34) Kaçar, Mücahit, “İbn-i Kemâl Dîvânı’nın İncelenmesi”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2010.
35) Özdemir, Sümeyye, “Zürrî vakıflarda kullanılan “çocukların çocukları”
lafzının vâkıfın kızının çocuklarını kapsaması (Hatibzâde, Kemalpaşazâde ve İbn-i Nüceym’in Risâleleri bağlamında)”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul,
2011.
36) Cesur, Ahmet, “Kemalpaşazâde’nin Risâle fi Tekaddümi’l-İlleti’t-tâmme
ale’l-ma’lûl adlı eserinin tahkik, tercüme ve değerlendirmesi”, Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Sakarya, 2011.
37) Yıldız, Yasemin, “Kemalpaşazâde’nin “Ziyâdetü’l-Vücûd ale’l-Mâhiyye”
adlı risâlesinin tahkîk ve değerlendirilmesi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
Sakarya, 2012.
38) Aktaş, Mehmet, “Kemalpaşazâde’nin Zihnî Varlık Risâlesi: Tahkîk Ve
Değerlendirme”, İstanbul, 2014.
39) Özmen, Muhammet, “Kızıl Molla (Abdurrahman b. Ali el-Amâsî) v. 983 /
1575’nın İbn-i Kemâl’in hidâye şerhi üzerine (Mesh ‛ale’l-Huffeyn Meselesi bağlamında) itirazları”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2015.