Bu rivayet 6 hadis kaynağında 10 farklı isnadla tahric edilmiştir Rivayetlerin tamamında ortak olan nokta isnadın ilk dört ravisinin aynı olmasıdır: “Abdurrahman

ibn Gasîl (h. 171) > Esîd ibn Alî ibn Ubeyd (?) > Alî ibn Ubeyd (?) > Ebî Üseyd Mâlik

ibn Rabîa (h. 60).” Alî ve Esîd hakkında yeterli bilgi ve değerlendirme mevcut olma-

dığı için meçhulü’l-ayn

_{olmaktadırlar. İbn Gasîl hakkında da “sika” diyenler olduğu}

gibi hakkında olumsuz konuşanlar (cerh) da vardır. Bahsedilen nedenlerden dolayı bu

rivayetin isnadı zayıf olmaktadır. Ayrıca söz konusu rivayeti destekleyecek herhangi

bir delil de mevcut değildir. Elbânî (1914-1999) de bu hadise zayıf demektedir.

1.7.

355 Numaralı Hadis

ِنب بيبح نع ،َنايفس نع ،مهبَخأ ٍنايم َنب يىيح نأ ، ٍفَلَخ بِأ ُنباو َليعاسَإ ُنب يىيح انثَّدح

ِنوميم نع ، ٍتبثً بِأ

ٍبيبَش بِأ ِنب

فِ الَ ليِقَف ،َلَكأف ،هتدعقأف ،ٌةئيهو ٌبايث هيلع ٌلجر ابه َّرمو ،اةَرسِك ُهتطعاف ٌلئاس ابه َّرم ةشئاع نأ

الله ُلوسر لاق :تلاقف ،كلذ

-

ملسو هيلع الله ىلص

-

" مَُلَِزانم َساَّنلا اوُلِزنأ" :

220 _{Bkz. Nevevî, Riyâzü’s-sâlihîn (Budeyvî), 165, 1. dipnot.} 221 _{Bkz. Nevevî, Riyâzü’s-sâlihîn (Halebî), 177, 1. dipnot.} 222 _{Bkz. Nevevî, Riyâzü’s-sâlihîn (Elbânî), 163, 1. dipnot.} 223 _{Bkz. Nevevî, Riyâzü’s-sâlihîn (Hâdî), 106, 4. dipnot.} 224 _{Bkz. Nevevî, Riyâzü’s-sâlihîn (Fahl), 126, 343. dipnot.}

225 _{Kendisinden hadis rivayet etmiş olan ravi/öğrenci tarafından ismi ve sika olduğu söylenmiş olsa} da, kendisinden sadece bir kişinin hadis rivayet etmiş olduğu kimse. Tek ravisinin olması, onun ilim âleminde tanınmadığı şeklinde değerlendirilmiştir. Böyle bir raviyi ayrıca cerh ve ta’dîl âlimlerinden biri sika olarak nitelerse o zaman onun meçhullüğü sona erer, ma’rûf biri olur. Bkz. Aydınlı, Hadis Istılahları Sözlüğü, 173.

Yahyâ ibn İsmâil (?)

_{-- İbn Ebî Halef (h. 236)}

_{> Yahyâ ibn Yemân (h.}

189)

_{> Sufyan Sevrî (h. 161)}

_{> Habîb ibn Ebî Sâbit (h. 119)}

_{> Meymûn ibn Ebî}

Şeybe (h. 83)

_{-- Âişe (h. 57)}

_{şöyle demiştir: Bir gün Hz. Âişe’nin yanına bir di-}

lenci geldi ve ona bir dilim ekmek verdi. Başka bir seferinde ona görünüşü ve elbisesi

227 _{Yahyâ ibn İsmâil. Yahyâ ibn Yemân’dan hadis aldığı belirtilmekte fakat İbn Ebî Halef’den hadis} aldığına dair herhangi bir bilgiye rastlamadım. Ebû Hâtim: “Ona ulaştım ancak ondan hadis yazmadım.” derken; başka bir seferinde “Ondan hadis yazdım.” demiştir. İbn Hacer “Takrîb”de “Makbuldür.” de- miştir. İbn Hacer’in bu hükmüne karşı Beşşar Avvad ve Şuayb Arnavut şunu demişlerdir: “Aksine sa- duktur. Hasenu’l-hadistir.” Bkz. Mizzî, Tehzîbü’l-Kemâl, XXXI, 205; İbn Hacer el-Askalânî, Tehzîbü’t- Tehzîb, XI, 179; İbn Hacer el-Askalânî, Takrîbü’t-Tehzîb, 587; Beşşar Avvad Ma’ruf ve Şuayb Arnavut, Tahrîru Takrîbi’t-Tehzîb, IV, 77.

228 _{İbn Ebî Halef. Yahyâ ibn Yemân’dan hadis almıştır. Ebû Hâtim: “Sikadır ve saduktur.” demiştir.} İbn Hibbân “es-Sikât”ta zikretmiş ve “Bazen hata yapardı.” demiştir. İbn Hacer “Takrîb”de “Sikadır.” demiştir. Bkz. Mizzî, Tehzîbü’l-Kemâl, XXIV, 347; İbn Hacer el-Askalânî, Tehzîbü’t-Tehzîb, IX, 22; İbn Hacer el-Askalânî, Takrîbü’t-Tehzîb, 466.

229 _{Yahyâ ibn Yemân. Sufyan Sevrî’den hadis almıştır. Ahmed ibn Hanbel: “Hüccet değildir.” demiş-} tir. Zekeriyâ ibn Yahyâ Sâcî: “Ahmed ibn Hanbel, onu zayıf saymıştır.” demiş, üstüne şunları eklemiş- tir: “Sevrî’den acâib şeyler tahdis etmiştir.” İbn Maîn şöyle demiştir: “Sebt değildir. Hiçbir şeye dikkat etmeden hadis diye naklederdi. Hadislerinde vehim vardır.” Alî ibn Medînî: “Saduktur. Felç olmuştur. Hafızası tagayyür etmiştir.” demiştir. Ebû Dâvud: “Hadislerinde hata ederdi ve onları kalb ederdi.” de- miştir. Nesâî: “Kavî değildir.” demiştir. İbn Hacer “Takrîb”de “Saduktur ve çok hata yapardı.” demek- tedir. İbn Hacer’in bu hükmüne karşı Beşşar Avvad ve Şuayb Arnavut şunu demişlerdir: “Aksine zayıf- tır. Ondan mutabaât ve şevâhidde itibar edilir.” Bu ravi, bu bölümde birçok rivayette geçtiği için bundan sonraki rivayetlerde kendisine değinilmeyecektir. Bkz. Mizzî, Tehzîbü’l-Kemâl, XXXII, 55; İbn Hacer el-Askalânî, Tehzîbü’t-Tehzîb, XI, 306; İbn Hacer el-Askalânî, Takrîbü’t-Tehzîb, 598; Beşşar Avvad Ma’ruf ve Şuayb Arnavut, Tahrîru Takrîbi’t-Tehzîb, IV, 105.

230 _{Sufyân Sevrî. Habîb ibn Ebî Sâbit’den hadis almıştır. Veki’: “Sufyan nazarımda en hafızıdır.” de-} miştir. İbn Mubarek: “Sufyan’dan daha efdalinden hadis yazmadım.” demiştir. Tercemesinde birçok muhaddisin övgü dolu ifadeleri mevcuttur. İbn Hacer “Takrîb”de “Sikadır. Hâfızdır. Fakîhdir. Hadiste imamdır. Âbiddir. Hüccettir.” demiştir. Bu ravi, bu bölümde birçok rivayette geçtiği için bundan sonraki rivayetlerde kendisine değinilmeyecektir. Bkz. Mizzî, Tehzîbü’l-Kemâl, XI, 154; İbn Hacer el-Askalânî, Tehzîbü’t-Tehzîb, IV, 111; İbn Hacer el-Askalânî, Takrîbü’t-Tehzîb, 244.

231 _{Habîb ibn Ebî Sâbit. Meymûn ibn Ebî Şeybe’den hadis almıştır. İbn Maîn ve Nesâî: “Sikadır.”} demişlerdir. İbn Hacer “Takrîb”de “Sikadır.” demiştir. Bu ravi, bu bölümde birçok rivayette geçtiği için bundan sonraki rivayetlerde kendisine değinilmeyecektir. Bkz. Mizzî, Tehzîbü’l-Kemâl, V, 358; İbn Hacer el-Askalânî, Tehzîbü’t-Tehzîb, II, 178; İbn Hacer el-Askalânî, Takrîbü’t-Tehzîb, 150. 232 _{Meymûn ibn Ebî Şeybe. Mizzî, Meymûn’un Hz. Âişe’den hadis aldığını belirtmektedir. Fakat Beş-} şar Avvad, tahkik ettiği “Tehzîbü’l-Kemâl”de bu konuyla ilgili şunu naklediyor: “Ebû Hâtim: ‘Meymûn ile Âişe arasında ittisal mevcut mu?’ sorusuna cevaben ‘Hayır.’ demiş ve onun için: ‘Salihu’l-hadistir.’ demiştir.” İbn Hacer “Tehzîb”de şunu naklediyor: İbn Maîn: “Zayıftır.” demiştir. İbn Hacer “Takrîb”de: “Saduktur ve irsali çoktur.” demektedir. Beşşar Avvad ve Şuayb Arnavut, Meymûn’un Alî ibn Ebî Tâlib, Muâz ibn Cebel, Ebû Zerr ve Âişe’den irsalde bulunduğunu belirtmişlerdir. Sıbt İbnü’l- Acemî şunları demektedir: “Müdellistir. Rivayetleri kabul edilmez.” Bu ravi, bu bölümde birçok riva- yette geçtiği için bundan sonraki rivayetlerde kendisine değinilmeyecektir. Bkz. Mizzî, Tehzîbü’l- Kemâl, XXIX, 206, XXIX, 207, 1. dipnot; İbn Hacer el-Askalânî, Tehzîbü’t-Tehzîb, X, 389; İbn Hacer el-Askalânî, Takrîbü’t-Tehzîb, 556; Beşşar Avvad Ma’ruf ve Şuayb Arnavut, Tahrîru Takrîbi’t-Tehzîb, III, 445; Ebü’l-Vefa Burhaneddin Sıbt İbnü’l-Acemî, et-Tebyînu li-esmâi’l-müdellisîn, thk. Yahyâ Şefîk, 1. bs (Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1986), 58.

233 _{Âişe. Rasûlullah’ın (s) eşlerindendir. Bu ravi, bu bölümde birçok rivayette geçtiği için bundan} sonraki rivayetlerde kendisine değinilmeyecektir. Bkz. İbn Abdilberr, el-İstîâb, IV, 1881; Mizzî, Teh- zîbü’l-Kemâl, XXXV, 227; İbn Hacer el-Askalânî, Tehzîbü’t-Tehzîb, XII, 433; İbn Hacer el-Askalânî, el-İsâbe, VIII, 231.

güzel bir adam geldi. Onu sofraya oturttu ve o adam da yemek yedi. Bunun üzerine