3.2. Bulgular ve Yorum
3.2.8. Katılımcıların Siyasal Katılım Sağlamasına Etki Eden Faktörler
sorudan oluşan ölçek kullanılmıştır. Siyasal katılım sağlanmasına etki eden faktörler Tablo 26’da gösterilmiştir. Siyasal katılıma etki eden faktörleri belirlemek için 5’li likert tipi ölçek kullanılarak cevapların aritmetik ortalaması alınmıştır.
Tablo-28: Katılımcıların Siyasal Katılım Sağlamasına Etki Eden Faktörlerin Önem Derecesinin Dağılımı
Ço k Ö nems iz (%) Ö nems iz (%) K ara rsız (%) Ö nemli (%) Ço k Ö n emli (%) Adayın İdeolojisi 8,0 5,7 7,1 40,3 38,9 3,96
Partinin icraatları ve vaatleri 9,7 5,4 10,3 31,4 43,1 3,92
Parti ideolojisi 8,9 7,4 11,1 34,0 38,3 3,85
Adayın Kendisi 10,3 10,6 9,7 36,9 32,0 3,70
Seçmenle yapılan yüz yüze
görüşmeler 13,4 14,0 17,1 30,3 25,1 3,39 Miting ve gösteriler 13,7 14,3 16,0 31,1 24,9 3,39
İnternet 14,0 16,0 12,6 35,7 21,7 3,35
Sosyal Medya 13,1 15,7 16,3 34,6 20,3 3,33
Gazete 14,6 18,3 13,7 35,1 18,3 3,24
Kamuoyu araştırma sonuçları 13,1 18,6 20,0 28,6 19,7 3,23
Yapılan siyasal kampanyanın
etkinliği 14,6 18,3 17,7 29,4 20,0 3,22 Dergi yayınları 15,7 16,3 17,4 33,4 17,1 3,20
Televizyon yayınları 15,4 16,0 19,1 32,9 16,6 3,19
Aile ve yakın çevre 14,0 22,6 20,6 27,7 15,1 3,07
Adayın seçimi kazanma ihtimali 17,7 24,6 16,6 22,9 18,3 2,99
Katılımcıların Siyasal Katılım Sağlamasına etki eden faktörlerin önem derecesinin dağılımında; 3,96 aritmetik ortalama ile adayın ideolojisi, 3,92 aritmetik ortalama ile partinin icraatları ve vaatleri, 3,85 aritmetik ortalama ile partinin ideolojisi, 3,70 aritmetik ortalama ile adayın kendisi, 3,39 aritmetik ortalama ile seçmenle yapılan yüz yüze görüşmeler, 3,39 ile miting ve gösteriler, 3,35 ile internet, 3,33 ile sosyal medya, 3,24 ile gazete, 3,23 ile kamuoyu araştırma sonuçları, 3,22 ile yapılan siyasi kampanyanın etkinliği, 3,20 ile dergi yayınları 3,19 ile televizyon yayınları, 3,7 ile aile ve yakınları ve son sırada 2,99 aritmetik ortalama ile adayın
seçimi kazanma ihtimali gelmektedir. Sonuç olarak katılımcıların siyasal katılımına etki eden faktörlerde 3.96 aritmetik ortalama ile adayın ideolojisi birinci sırada yer alırken 2.99 ortalama ile adayın seçimi kazanma ihtimali son sırada yer almaktadır.
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME
Gençlerin siyasal katılım sürecinde sosyal medyanın rolü üzerine 15.06.2017- 27.06.2017 tarihleri arasında İstanbul İlinde bulunan iki devlet ve iki vakıf üniversitelerinde bir saha araştırması gerçekleştirilmiştir. Rastlantısal örneklem alma tekniği kullanılarak yüz yüze anketler yapılmış ve ön değerlendirme sonucunda 350 anket analiz için uygun bulunmuş ve analizleri yapılmıştır.
Gençlerin siyasal katılım düzeylerine bakıldığında yüzde 48’inin sadece oy verme davranışında bulunarak siyasal katılım gösterdiği; siyasetle pek ilgilenmeyenlerin oranının ise yüzde 25,4 olduğu görülmektedir. Katılımcıların sosyo-demografik özellikleri ve siyasal katılım arasındaki ilişkiye bakıldığında ise iki farklı okul türü arasında yapılan saha araştırmasın sonuçlarına göre devlet ve vakıf üniversitelerinde okuyan üniversite gençlerinin siyasal katılım düzeyleri arasında çok büyük farklılıklar bulunmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca cinsiyete bağlı siyasal katılım düzeyleri arasında ise kadınların erkeklere göre siyasetle daha az ilgilendikleri tespit edilmiştir.
Araştırmanın gençlerin siyasal katılım sürecinde sosyal medyanın rolü üzerine yapıldığı amacından yola çıkarak yapılan saha araştırması bulgularına göre gençlerin büyük bir çoğunluğu hatta tamamına yakını sosyal medya kullanmaktadır. Ancak gençlerin bu sosyal medya araçları içerisinde Facebook ve Twitter’ı siyasal bilgilenme amacı ile kullanırken bir diğer sosyal medya aracı olan Instagramı ise siyasal düzeyde bilgilenmelerinde kullanmadıkları görülmektedir.
Siyasal katılım düzeyleri yüksek olan gençlerin sosyal medya hesaplarında bir partinin sayfasını takip etmek ya da bir adayın sayfasını takip etmek ve sosyal medya da siyasal içerikli paylaşımlar da yaptıkları görülmektedir. Ancak araştırma sonuçlarına göre gençler sadece sosyal medya üzerinden siyasal katılım sağlamamakla birlikte siyasal katılım davranışlarında aile yakınları, parti ve adayın ideolojisinin de önemli olduğunu belirtmişlerdir.
Gençlerin siyasal katılımlarına etki eden unsurlar arasında 3,9 aritmetik ortalama ile adayın ideolojisi gelmektedir. Buna bağlı olarak katılımcı gençlerin seçimlerde oy verdiği partiye bağlılığını güçlü olarak yanıtlayanların oranı 33,1 iken
çok güçlü olduğunu belirtenlerin oranı ise yüzde 20,3’dür. Aynı zamanda partiye bağlılık dereceleri arttıkça siyasi katılımlarının da arttığı görülmektedir. Ancak siyasal katılım türleri arasında en çok oy verme davranışında bulunan gençlerin; siyasi bir mitinge katılma, bir partinin gençlik kollarında aktif olarak görev alma gibi siyasal eylemlerde çok fazla bulunmadıkları görülmektedir. Kendileri ile ilgili karar alma, siyasete aktif olarak katılım sağlamalarını sağlayacak gençlik kollarında görev almamaları da dikkat çekmektedir.
Türkiye gibi genç nüfus oranının yoğun olduğu ülkelerde geleceğimizi emanet edeceğimiz gençlerin siyasal süreçlere aktif olarak katılımının sağlanması ve ilerleyen dönemlerde siyasal katılım, gençlik katılımı, siyasal katılım ve sosyal medya üzerine yapılacak araştırmalar için verilebilecek öneriler şu şekildedir;
-Sosyal medyayı aktif olarak kullanan gençlerin siyasal bilgilenme ve katılım düzeyinde artışın sağlanabilmesi için siyasal parti ve parti liderlerinin sosyal medya hesaplarını daha güncel kullanmaları, sosyal medya üzerinden gençlere yönelik eylem ve etkinliklerde bulunmaları, bu eylem ve etkinliklere katılımları sağlanmalı,
- Parti gençlik kollarında genç seçmenlere görev ve yetkiler verilmelidir, örneğin gençlik kolları sosyal medya hesaplarının gençler tarafından yönetilmesi gibi görevler verilerek daha fazla dikkatlerinin kazanılması sağlanmalı,
- Alınacak karar ve uygulanacak eylemlerde daha sonraki süreçlerde siyasete yön verecek olanların gençler olduğu düşüncesiyle hareket edilmeli ve gerek kamuoyu gerekse sosyal medyadan gençlere yönelik bilgi ve haberlere daha fazla yer verilmelidir
-Gençlere yönelik alınan kararların (eğitim, istihdam vb.) gerek kamuoyu gerekse sosyal medya hesapları üzerinden daha fazla duyurularak alınacak kararlara genç seçmenlerin katılımı sağlanabilir,
- Parti, dernek, vakıf, gençlik merkezi, gençlik konseyi gibi kuruluşlar da gençlere yönelik daha fazla politika ve uygulamalar yapılarak gençlerin aktif siyasete katılımı teşvik edilmelidir.
- Gençlik ve siyasal katılım üzerine ilerleyen dönemlerde yapılacak olan araştırmalarda bu araştırma sonuçlarından yola çıkarak gençlerin siyasal katılımda en çok tercih ettikleri medya araçlarını ortaya koymak amacıyla gençlerin sosyal
medya üzerinden siyasal süreçlere katılımı ile geleneksel medya araçları üzerinden siyasal süreçlere katılımı üzerine karşılaştırmalı bir araştırma yapılabilir,
- Yine bu araştırma bulgularından yararlanarak gençlik ve siyasal katılım alanında yapılacak araştırmalarda gençlik kolları ve gençlik kollarında sosyal medyanın aktif olarak kullanımının siyasal süreçlere katılmadaki rolü üzerine bir araştırma yapılabilir, parti gençlik kollarında görev alan gençlerin, siyasal süreçlere katılımında parti gençlik kollarının sosyal medya hesaplarının siyasal katılım sürecindeki rolü araştıran çalışmalar yapılabilir.
KAYNAKÇA
Akgün, Birol (2003). Küreselleşme, Sanal Siyaset ve E- Demokrasi, Küresel
Sistemde Siyaset Yönetim Ekonomi, Çizgi Kitabevi, Konya.
Akıncı, Selçuk, (2014). Siyasal Katılım Düzeyleri Üzerine Bir İnceleme, Karadeniz
Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 33-46.
Alikılıç, Özlem ve Onat, Ferah (2007). Bir Halkla İlişkiler Aracı Olarak Bloglar,
Yaşar Üniversitesi Elektronik Dergisi, 8 (2), 899-927.
Andersen, Kristi (1975). Working Women and Political Participation, 1952-1972,
American Journal of Political Science, 19 (3), 439-453 Published by: Midwest
Political Science Association.
http://www.jstor.org/stable/2110538
Asthana, Sanjay (2006). Innovatif Practices of Youth Participation in Media, United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization,
http://unesdoc.unesco.org/images/0014/001492/149279e.pdf.
Aydın, Mustafa (2000), Kurumlar Sosyolojisi, 3. Baskı, Vadi Yayınları, Ankara. Aziz, Aysel (2003). Siyasal İletişim, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Babacan, Mehmet Emin, Haşlak, İrfan ve Hira, İsmail. (2011). Sosyal Medya ve Arap Baharı, Akademik İncelemeler Dergisi, 6(2), 63-92.
Babacan, Mehmet Emin (2014). Sosyal Medya Sonrası Yeni Toplumsal Hareketler, Birey ve Toplum, 4(7), 135-160.
Balcı, Şükrü, Tarhan, Ahmet ve Bal, Enes (2013). Medya ve Siyasal Katılım (1. Baskı).Sebat Ofset Matbaacılık, Konya.
Balcı, Şükrü ve Sarıtaş, Hamide (2015). Facebook ve Siyasal Katılım: 2014 Yerel Seçimleri Araştırması, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1(37), 511-535.
Baykal, Deniz (1970). Siyasal Katılma. Bir Davranış İncelemesi. Sevinç Matbaası, Ankara.
Bayraktutan Sütçü, Günseli (2007). Yeni İletişim Teknolojileri Bağlamında Siyasal İletişime Altyapı Etnografisi ile Bakmak, Medya ve Siyaset Uluslarası
Sempozyumu, Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi, 15- 17 Kasım, İzmir, 374- 381.
Bayraktutan, Günseli, Binark, Mutlu, Çomu, Tuğrul, Doğu, Burak, İslamoğlu, Gözde, Aydemir ve A. Telli. (2012). Sosyal Medya da 2011 Genel Seçimleri: Nicel-Nitel Arayüzey İncelemesi, Selçuk İletişim Dergisi, 7(3), 5-29.
Bektaş, Arsev (2002). Siyasal Propaganda- Tarihsel Evrimi ve Demokratik
Toplumdaki Uygulamaları, Bağlam Yayınları, İstanbul.
Binark, Mutlu ve Löker, Koray (2011). Sivil Toplum Örgütleri İçin Bilişim Rehberi, Sivil Toplum Geliştirme Merkezi, Ankara.
Bostancı, Naci (2010). Siyaset ve Medya-Alacakaranlığın İki Atlısı. Özgür Yayınları, İstanbul.
Büyükşener, Ercüment (2009). Türkiye’de Sosyal Ağların Yeri ve Sosyal Medyaya Bakış, Türkiye’de İnternet Konferansı Bildirileri, 39-43, 12-13 Aralık Bilgi Üniversitesi, İstanbul.
Cem, İsmail (2011). Engeller ve Çözümler: Türkiye’de Sosyal Demokrasi. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
Çağlar, Nedret (20111). Kadının Siyasal Yaşama Katılımı ve Kota Uygulamaları,
Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(4), 56-79.
Çam, Esat (2011). Siyaset Bilimine Giriş (10. Baskı). Der Yayınları, İstanbul.
Çankaya, Erol (2008). İktidar Bu Kapağın Altında- Gösteri Demokrasisinde Siyasal
Reklamcılık. Boyut Yayıncılık, İstanbul.
Çebi, Sezgin ve Akıllı, Yelda Şahin, (2011). Türkiye’de Gençliğin İnternet
Üzerinden Katılımı Özelinde Genç Siyasallığı ve Müzakereci Demokrasi, Katılımın “e-hali” Gençlerin Sanal Alemi, (Editör: Aslı Telli Aydemir), Alternatif
Bilişim Derneği Yayınları, 198-232
Çildan, Cihan, Ertemiz, Mustafa, Tumuçin, Kaan, Küçük, Evren ve Albayrak, Duygu (2012). Sosyal Medyanın Politik Katılım ve Hareketlerdeki Rolü,
Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, Uşak.
Çukurçayır, Mehmet Akif (2002). Siyasal Katılma ve Yerel Demokrasi:
Küreselleşme Sürecinde Yurttaş, Yönetim, Siyaset. Çizgi Kitabevi, Konya.
Damlapınar, Zülfikar ve Balcı, Şükrü (2005). Seçmenin Zihnindeki Aday İmajını Belirleyen Etkenler: 28 Mart 2014 Yerel Seçimleri Alan Araştırması, Selçuk
İletişim Dergisi, 4(1), 58-79.
Devran, Yusuf (2004). Siyasal Kampanya Yönetimi (2. Baskı). Alemdar Ofset, İstanbul.
Dilber, Fadime (2012). Seçmenlerin Kitle İletişim Araçlarından Aldığı Siyasal İçerikli Bilgilerden Etkilenme Düzeyi: Karaman İli Seçmenleri Üzerine Bir Alan Araştırması, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 1(4), 83-105.
Dilber, Fadime (2013). Siyasal Katılıma Etki Eden Psikolojik Faktörler Ve Seçmen Tercihine Etkisi; Karaman Seçmenleri Üzerine Bir Alan Araştırması, Akademik
Bakış Dergisi, 35, 1-25.
Doğan, Adem ve Göker, Göksel (2010). Yerel Seçimlerde Seçmen Tercihi (29 Mart Yerel Seçimleri Elazığ Seçmeni Örneği), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF
Dergisi, 5(2), 159-187.
Engin, Barış (2011). Yeni Medya ve Sosyal Hareketler, Cesur Yeni Medya, (Editörler: Mutlu Binark ve Işık Barış Fidaner), 33-37,Alternatif Bilişim Derneği Yayınları, Ankara.
Erdiç, Şaban (2016). Türkiye’de Siyasal Toplumsallaşma ve Siyasal Katılım: Ziyaret Fenomeni Örneği. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 20(2), 73-100.
Erdoğan, Emre (2015). Siyasal Psikoloji Siyasal Katılım Hakkında Ne Öğretebilir? Gezi Protestoları’na Katılanlar Üzerinden Bir Değerlendirme. Marmara
Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 3(1), 31-58.
Erkan, Rüstem (2010). Kentleşme ve Sosyal Değişme (3. Baskı). Bilimadamı Yayınları, Ankara.
Ertürk, Devrim (2016). Postmodern Dönemde Bir Siyasal Katılım Biçimi Olarak Siyasal Parti Üyeliği ve Aktivizmi, Mukaddime, 7(2), 341-359.
Erzen, Meltem Ünal ve Yalın, Bahar Eroğlu (2012). Siyasal Kültürün Temel Paradigmaları Üzerine: Kültürden, Siyasal Toplumsallaşma, Örgütlenme ve Katılma Süreçlerine Yansıyanlar, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 41, 49-61.
Eser, Hamza Bahdır ve Güler, Ömer (2014). Gelir Siyasal Güven İlişkisi Üzerine Bir
Araştırma: Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Örneği, Uluslararası Gençlik ve Kültürel Mirasımız Kongresi, Samsun, 479-490.
Eser, Hamza Bahadır ve Sarışahin, Pınar (2016). Cinsiyet-Siyasal Katılım İlişkisi: SDÜ Örnek Olayı, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 7(15), 38-58. Eymen, U. Erman (2007). SPSS 15.0 Veri Analiz Yöntemleri. http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/courses/spring2009/bby606/SPSS_15.0_ile_V eri_Analizi.pdf , Erişim Tarihi: 10.06.2017
Facebook.com, 2017, erişim tarihi : 10.07.2017 https://newsroom.fb.com/
Fidan, Mehmet (2000). Siyasette Güvenirlik İmajı. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, Konya.
Genç, Yunus Emre (2015). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanımı ve
Bunun Satın Alma Davranışlarına Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Gençlik ve Spor Bakanlığı (2013). Gençlik ve Sosyal Medya Araştırma Raporu, Afşar Matbaacılık, Aralık-2013, 1-205.
Güdekli, Ayşad (2016). Gündem Belirleme Kuramı Bağlamında Yazılı Basın İle Twitter Gündeminin Karşılaştırmalı Analizi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi, 35, 151-163.
Güler, Aslı Burcu (2016). Siyasal İletişimde Sosyal Medyanın Yeri: Twitter
Bağlamında 2014 Türkiye Cumhurbaşkanlığı Seçim Sürecinde Adayların Sosyal Medya Kullanımı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Gülsünler, Makbule Evrim ve Ertürk, Hülya Anakız (2012). Demokrat Partinin 19461950 Yılları Arasındaki Halkla İlişkiler Stratejileri, Selçuk Üniversitesi
İletişim Fakültesi Dergisi, 7 (3), 90-99.
Gür, Emre ve Bahçeci, Devin (2013). Karşılaştırmalı Bir Analiz: Avrupa’da Gençlerin Katılımı ve Gençlik Politikası (1. Baskı).İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Gürbüz, Esen ve İnal, M. Emin (2004). Siyasal Pazarlama-Stratejik Bir Yaklaşım, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Hurma, Hüseyin (2003). Türkiye’de Kentleşme ve Göç Olgusunun Siyasal Katılıma
Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
Işık, Metin (2005). Medya ve Demokrasi Paradoksu: Medya Yoluyla Demokrasinin Tehdit Edilmesi, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 3 (4), 114-121. Inter-Parliamentary Union, (2017). Women in National Parliaments,
http://archive.ipu.org/wmn-e/arc/classif010917.htm
İstanbul Bilgi Üniversitesi (2006). İstanbul Gençliği- Eğitim Bir Fark Yaratıyor
mu?, STK Eğitim ve Araştırma Birimi, Gençlik Çalışmaları Birimi Araştırma
Raporu, İstanbul. http://genclik.bilgi.edu.tr/istanbulstkuyeligigenclik.pdf
İşlek, Mahmut Sami (2012). Sosyal Medyanın Tüketici Davranışlarına Etkileri:
Türkiye’deki Sosyal Medya Kullanıcıları Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
Kahraman, Burak (2002). Siyasal Katılıma Etki Eden Sosyolojik Faktörler (Isparta
Uygulaması). Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Isparta.
Kalaycıoğlu, Ersin (1983). Karşılaştırmalı Siyasal Katılma: Siyasal Eylemin
Kökenleri Üzerine Bir İnceleme, Siyasal Bilimler Fakültesi Yayınları, İstanbul.
Kalender, Ahmet (2005). Siyasal İletişim Seçmenler ve İkna Stratejileri (2. Baskı), Çizgi Yayınevi, Konya.
Kapani, Münci (2005). Politika Bilimine Giriş (17. Baskı). Bilgi Yayınevi, Ankara. Kaplan, M. Andreas and Haenlein, Michael (2010). Users of The World, Unite! The
Challenges and Opportunities of Social Media. Business Horizons, 53(1), 59-68. Kara, Nadide (2014). Siyasette Kaliteyi Gençler Yükseltecek, Gençlik ve Spor
Bakanlığı, Uluslararası Gençlik ve Kültürel Mirasımız Kongresi, Samsun, 467- 474.
Karaçor, Süleyman (2009). Yeni İletişim Teknolojileri, Siyasal Katılım ve Demokrasi, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim
ve Ekonomi Dergisi, 16(2), 121-131.
Karakoç, Enderhan ve Gülsünler, M. Evrim (2012). Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Facebook: Konya Üzerine Bir Araştırma. Akdeniz İletişim
Dergisi, 18, 42-57
Karakoç, İrem (2000). Türkiye’de Siyasal Parti Kimliği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Kartal, Mehmet (2013). Türkiye’de Sosyal Medya Raporu, T.C Başbakanlık Basın-
Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü İletişim ve Diplomasi Akademik Hakemli Dergisi, 1(1), 159-165
Kavruk, Begüm (2016). Sosyal Medya Kullanımının Cinsiyet ve Eğitim Düzeyi
Açısından Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kaylı, Derya Şaşman (2014). Türkiye’de Yazılı Basında Parlementodaki Siyasi Partilerin Kadın Politikalarının Temsili: 2011 Genel Seçimleri Üzerine Bir İnceleme, Yaşar Üniversitesi Dergisi, 9(36), 6338-6352.
Keleş, Ruşen (1990). Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi, Ankara.
Kırık, Ali Murat (2012). Arap Baharı Bağlamı’nda Sosyal Medya-Birey Etkileşimi ve Toplumsal Dönüşüm. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve
Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(3), 87-98.
Kışlalı, Ahmet Taner (2006). Siyasal Sistemler (Siyasal Çatışma ve Uzlaşma) (4. Baskı), İmge Kitapevi, Ankara.
Kızılkaya, Ahmet, Karakullukçu, Ömür F. ve Kömürcü, Cemalettin (2013). Son 10 Yıllık Dönemde Gençlik Politikaları Bağlamında Yaşanan Demokratik Evrim Süreci, T.C Gençlik ve Spor Bakanlığı Gençlik Araştırmaları Dergisi, 1(1), 224- 235.
Koçal, Süleyman (2009). Yeni İletişim Teknolojileri, Siyasal Katılım, Demokrasi,
Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 16(2), 121-131.
Korkmaz, Ali (2012). Arap Baharı Sürecinde İnternet ve Sosyal Medyanın Rolü. In International Symposium on Language and Communication: Research Trends and Challenges (ISLC) (pp. 2147-2153).
Köksal, Yüksel ve Özdemir, Şuayip (2013). Bir İletişim Aracı Olarak Sosyal Medya’nın Tutundurma Karması İçerisindeki Yeri Üzerine Bir İnceleme,
Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1),
323-337.
Köse, Hüseyin (2014). İnternette “Açık” ve Demokratik Yayıncılık: “Sanal Ortam Günlükleri” ve Wiki'ler, Marmara İletişim Dergisi, 13(13), 83-93.
Köse, Utku ve Çal, Özlem (2012). Web 2.0 Servislerinin Sosyolojik
Değerlendirilmesi, Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 1-3 Şubat 2012, 1-8,
Uşak.
Köseoğlu, Yakup ve AL, Hamza (2013). Bir Siyasal Propaganda Aracı Olarak Sosyal Medya, Akademik İncelemeler Dergisi, 8(3), 103-125.
Kwak, Haewoon, Lee, Changhyun, Park, Hongrae ve Moon, Sue (2010). What is
Twitter, a social network or a news media?, In Proceedings of the 19th
international conference on World wide web, 591-600.
Maalouf, Amin (2009). Çivisi Çıkmış Dünya (Çev: Orçun Türkay), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
Marsh A., Caase Max (1979), “Measuring Political Action”, in; Political Action:
Mass Participation in Five Western Democracies, Der. Samuel H. Barnes ve Max
Menteşe, Sabit (2014). Siyasette Kadının Yeri ve Önemine İlişkin Bir Araştırma: Tunceli İli Örneği, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 83-113.
Meriç, Övünç (2014). Dijital Demokrasi: Türkiye’de Yeni Medya ve Siyasal Katılım, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Metin, Osman (2016). Sosyal Medyanın Siyasal Toplumsallaşmaya Etkileri: Bir Alan Araştırması, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 221-267. Özer, Yunus Emre (2011). Gençlerin Toplumsal Yaşama Katılımı ve Yerel
Yönetimlerin Rolü, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Dergisi, 26(1), 43-65.
Özgün, Gülten (2014). Sosyal Medyada Siyasal İletişim: 2011 Genel Seçimlerinde
İktidar ve Anamuhalefet Partilerinin Sosyal Medya Stratejileri, Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Özpolat, Vahap (2014). Postmodern Bir Sosyalleşme Mecrası Olarak Sosyal Medya
ve Gençlik, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Uluslararası Gençlik ve Kültürel
Mirasımız Kongresi, Samsun, 45-58.
Öztekin, Ali (2000). Siyaset Bilimine Giriş, Siyasal Kitabevi, Ankara.
Öztürk, Şerife (2015). Sosyal Medyada Etik Sorunlar, Selçuk İletişim Dergisi, 9(1), 287-311.
Powell, G.Bingham Jr., Çağdaş Demokrasiler Katılma, İstikrar ve Şiddet, (Çeviren: Mehmet Turhan), S Yayınları, Ankara.
Russell, Özge Çelik (2012). Türkiye’de Seçime ve Geleneksel Olmayan Siyasal Faaliyetlere Katılımı Etkileyen Bireysel Seviye Faktörler, Ankara Üniversitesi
Siyasal Bilimler Faklültesi Dergisi, 71(2), 437-463.
Sakal, Fahri (2014). Gençlik ve Demokrasi, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Uluslararası Gençlik ve Kültürel Mirasımız Kongresi, Samsun, 475-478
Saral, Başak (2011). Türkiye’de Gençlik Örgütlenmelerinin Yasal Düzenlemelere
Katkısı, Katılımın “e-hali” Gençlerin Sanal Alemi, (Editör: Aslı Telli Aydemir),
93-104, Alternatif Bilişim Derneği Yayınları.
Sayımer, İdil (2008). Sanal Ortamda Halkla İlişkiler, Beta Yayınları, İstanbul. Sezen, Saim (2000). Seçim ve Demokrasi, 2.Basım, Gündoğan Yayınları, Ankara. Soyda, Mehmet Kürşat (2012). Küreselleşme Sürecinde Medyanın Rolü, Uzmanlık
Tezi, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Ankara.
Şahan, Hasan ve Çınar, Vedat (2004). Kitle İletişim Araçlarının Spor Kamuoyu Üzerine Etkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 313- 321, Konya.
Şaşmaz, Onur Yerlikaya (2015). Türkiye’de Siyasî Partilerin Gençlik Kollarında ve
İlişkin Algıları, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Elazığ.
Şenaslan, Abdullah (2014). 1990’lardan Günümüze Türk Siyasi Hayatında
Gençlerin Politik Yaşama Aktif Katıl (a)mamasında; “Gerontokrasi” Sorunsalı,
Gençlik ve Spor Bakanlığı, Uluslararası Gençlik ve Kültürel Mirasımız Kongresi, Samsun, 459-466.
Tamçelik, Soyalp (2014). Sosyal Medyanın Yerel Seçimlerde Siyasal İletişimle Kolektif Kimlik Oluşumundaki Rolü, T.C Başbakanlık Basın-Yayın ve
Enformasyon Genel Müdürlüğü İletişim ve Diplomasi Akademik Hakemli Dergi,
2(3), 219.
Tar, Yüce Yasemin (2014). Siyaset Genç İşi Mi?, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Uluslararası Gençlik ve Kültürel Mirasımız Kongresi, Samsun, 511-522.
Tatar, Taner (1997). Siyaset Sosyolojisi. Turan Yayıncılık, İstanbul.
Tekin, Gökhan (2015). Gençlerin Siyasal Katılımında Kitle İletişim Araçlarının
Rolü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Konya.
Topuz, Senem Kurt (2014). Sosyo-Ekonomik Siyasal ve Kültürel Faktörler Ekseninde Kadın Milletvekili Temsil Oranına İlişkin Bir Analiz: OECD Ülkeleri Örneği, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1), 211-228.
Tosun, Gülgün Erdoğan ve Tosun, Tanju (2010). Türkiye’de Siyasal Parti Üyeliği ve
Katılım. Kalkedon Yayınları, İstanbul.
Tunçer, Polat (2014). Gençlik ve Siyaset Bilinci, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Uluslararası Gençlik ve Kültürel Mirasımız Kongresi, Samsun, 491-510.
Turan, İlter (1986). Siyasal Sistem ve Siyasal Davranış (3. Baskı). Der Yayınları, İstanbul.
Turan, Nuran (2007). Yeni Medya ve Gazetecilik, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Türk Dil Kurumu (2017). Genel Türkçe Sözlük.
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5a3
fc59d546b22.15325264 Erişim Tarihi: 09.10.2017
Türk, G. Dilek (2013). Demokrasinin Dördüncü Kuvveti Yeni Medya Teknolojileri. XVIII. Türkiye’de İnternet Konferansı, İstanbul Üniversitesi, 55-60.