• Sonuç bulunamadı

4. BELEDİYELERE TAŞINMAZ DEVRİNİ ÖNGÖREN ÖZEL KANUN VE

4.3. Hazine’ye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi Ve Katma Değer

4.3.1. Kanun hakkında genel bilgiler

sakinlerinin eski ve dayanıksız gecekondu tarzı evlerde yaşam şartları oldukça zorlaşmaktadır. Bu nedenle mahalle sakinleri ilgili kanunun hükümleri çerçevesinde işgalcisi oldukları taşınmazları idareden satın alarak çağımıza ve imar koşullarına uygun yerleşim sağlama gerekliliği doğmuştur. Yapılacak işlemler neticesinde kamunun emlak yönetimi çalışmaları ve süreci detaylarıyla incelenecektir.

Hazineye ait taşınmazın Belediyeye devir işleminin gerçekleşmesi için;

-Taşınmazın, belediye ve mücavir alan sınırları içinde olması, -Devredilecek yerlerin Maliye Bakanlığı tarafından onaylanması, -Belediyeler tarafından talepte bulunulması,

-30.03.2014 tarihinden önce taşınmazın üzerinde yapılanma olması gerekir.

Şekil 4.1. Karlıbayır mahallesinin ilçedeki konumu (Tez kapsamında hazırlanmıştır).

Belediyelere devredilecek yerleri belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkili olduğundan, Defterdarlık veya Mal müdürlükleri belediyelerden gelen devir talepleri ile gerekli bilgi ve belgeleri Maliye Bakanlığı’na iletilerek, alınacak talimat doğrultusunda işlem yapacaktır.

Maliye Bakanlığınca belediyeye devredilmesi uygun görülen taşınmazlar, Maliye Bakanlığı’nın yazısının belediyeye tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde Belediye Başkanlığı ile Defterdarlık veya Mal müdürlüğü arasında protokol düzenlenerek, belediyeye devredilecektir.

Bu şekilde devredilen taşınmazların haczedilemeyeceği, üzerinde üçüncü kişiler lehine herhangi bir sınırlı ayni hak tesis edilemeyeceği, satış bedelinin tamamı tahsil edilmeden müşterileri adına tapuda devir işleminin yapılmayacağı ve taşınmazın belediye adına tapuya tescil edildiği tarihten itibaren üç yıl içinde satılamadığı takdirde, belediyenin muvafakatine ve hükme gerek olmaksızın Hazine adına resen tescil edileceği hususları aşağıda gösterildiği şekilde tapu kütüğünün beyanlar hanesine şerh edilecektir.

Tapusu terk edilecek ilgili Belediyenin taşınmaza ait başvuru talep formu aşağıda örnek olarak gösterilmiştir.

”....ili,...ilçesi, ...köyü/mahallesi, ….pafta, ...ada, ...parsel numaralı ve ...m2 yüzölçümlü Hazine’ye ait taşınmaz, 30.03.2014 tarih ve 4706 sayılı Kanunun 5.

maddesinin altıncı fıkrası gereğince ... Belediyesine, öncelikle yapı sahipleri ile bunların kanuni veya akti haleflerine satılmak ya da genel hükümlere göre değerlendirilmek üzere bedelsiz olarak devredilmiş olup, taşınmazın ferağını vermeye ... yetkili kılınmıştır”.

Yukarda devri belirtilen taşınmazın ... Belediyesi adına tescil edilmesini ve tapu kütüğünün beyanlar hanesine; “İşbu taşınmaz haczedilemeyecek ve üzerinde üçüncü kişiler lehine herhangi bir sınırlı ayni hak tesis edilmeyecektir. Taşınmazın

satılması durumunda, satış bedelinin tamamı tahsil edilmeden Belediyece müşterisi adına tapuda devir işlemi yapılmayacaktır. Taşınmazın, belediye adına tapuya tescil edildiği tarihten itibaren üç yıl içinde satılamadığı takdirde, belediyenin muvafakatine ve hükme gerek olmaksızın Hazine adına resen tescil edilecektir.”

şeklinde ifade tapuda şerh olarak eklenmesi gerekmektedir.

Devredilen taşınmazların, belediyelerce öncelikle imar planları ve imar uygulaması yapılacaktır. Belediyelerce imar planı ve/veya imar uygulaması yapılmadan kadastral parsel üzerinden yapılan satışlarda, taşınmazın imar uygulaması sırasında düzenleme ortaklık paylarına ilave olarak, satışı yapılan arazinin düzenlenmeden önceki yüzölçümünün % 20’sinin, satış bedelinden aynı oranda düşülmek kaydıyla eğitim ve sağlık tesisleri ile diğer resmi tesis alanları için ayrılabileceğine ve bu amaçla ayrılan alanların bedelsiz ve müstakil parsel şeklinde Hazine adına resen tescil edileceğine dair tapu kütüğüne belediyece şerh koydurulacaktır. Bu hizmetlere ayrılan kısmın % 20’nin altında kalması halinde eksik ayrılan kısma isabet eden bedele, kanuni faiz uygulanarak tahsil edilecektir. Belediyece, taşınmazın kadastral parsel olarak satışı sırasında bu hususa ilişkin bir taahhütname alınarak, bir örneği Defterdarlık veya Mal Müdürlüğü’ne gönderilecektir.

Kanun devirden sonra belediyelere bir takım görevler yüklemektedir. Buna göre;

belediyeler, kendilerine devredilen taşınmazları öncelikle yapı sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerine doğrudan, bunların satın almak istememesi halinde, genel hükümlere göre rayiç bedel üzerinden satacaktır. Rayiç bedel, vergi değerinden az olmamak üzere normal alım satım bedeli olup, bu bedel belediyelerce kendi mevzuatına göre tespit edilecektir. Belediyede yapılacak satışlarda satış bedeli, en az dörtte biri peşin ödenmek üzere, beş yıla kadar taksitlendirilecektir. Taksit tutarlarına kanuni faiz oranının yarısı uygulanacaktır. Taksitle satışa esas bedel ile taksit süresi ve sayısını belirlemeye ilgili belediyeler yetkilidir.

Belediyece satılan taşınmazların satış bedelleri, müşterileri tarafından ilgili Defterdarlık veya Malmüdürlüğü hesabına yatırılacaktır. Hesap numaraları devir aşamasında ilgili belediyeye bildirilecek, belediye tarafından da vatandaşlara duyurulacaktır. Tahsil edilen bu bedeller hiçbir şekilde haczedilemeyecektir.

Hazine’ye ait taşınmazların belediyelere bedelsiz devrine ilişkin 4706 sayılı Kanun’da yer alan bu düzenlemeye paralel olarak uzun süre uygulanan Gecekondu Kanunu’nun 3. maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

4.3.2 Belediyelerin devir talepleri ekinde yer alacak bilgi ve belgeler

Gece kondu mahallesinde bulunan taşınmazların kanunu halefi tarafından hazineye tapu devri talep edilen taşınmazlar için verilecek oldukları dilekçe ile birlikte sunması gerekli olan bilgi ve belgeler bulunmaktadır. Bu bilgi ve belgelere değinecek olursak;

Belediye ve mücavir alan sınırları içinde 30/03/2014 tarihinden önce üzerinde yapılanma olan Hazineye ait taşınmazların, ilgili belediyece devrinin talep edilmesi halinde, talep yazısı ekinde aşağıdaki belgelerin aslı veya onaylı örnekleri belediyece defterdarlık veya mal müdürlüklerine verilecektir.

a) Devri talep edilen taşınmazların üzerinde 30/03/2014 tarihinden önce yapılanma olduğunu ispatlayacak nitelikte her türlü belgeden en az birisinin (hava fotoğrafı, tespit tutanağı, yapı tatil veya kaçak inşaat zaptı, idari ve adli yargı mercilerince verilmiş kararların, seçmen kütük kayıtları, devri talep edilen taşınmaz üzerindeki yapıya ait elektrik, su, telefon, doğalgaz faturaları veya benzeri aboneliklerin tesis tarihlerini gösteren ve ilgili birimlerden alınacak yazıların) aslı veya onaylı örneği,

b) Devre konu taşınmazın bulunduğu yerin imar planının bulunup bulunmadığı, parselasyon planlarının yapılıp yapılmadığının belirtilmesi, varsa onaylı imar durum belgesinin ve mevcut yapıların işaretlendiği onaylı imar planı örneği veya devri istenilen taşınmazın/taşınmazların imar planı sınırları dışında ise kadastral sınırları ve mevcut yapıların işaretlendiği halihazır haritası, yapılanmayı gösterir fotoğrafları,

ç) Devri talep edilen taşınmazın/taşınmazların pafta, ada, parsel numarası, yüzölçümü, imar durumu, işgal durumu ve işgalcisine ilişkin bilgilerin yer aldığı liste, disket veya cd,

d) Üzerinde hissedarı dışında üçüncü kişilere ait yapı bulunan veya Hazine dışında birden fazla hissedarı olup, bu hissedarlara ait olmayan yapı bulunan taşınmazlar için hissedarından alınmış muvafakatnameleri bulunması gerekir (Mevzuat, 2019).

4.3.3 Belediyelere devredilmeyecek taşınmazlar

Her ne hususta olursa olsun herhangi bir izne tabi olmaksızın işgalci şeklinde yapılaşmış kişilerin bazı durumlarda Hazineden Belediyeye devrini talep edemeyecekleri bazı durumlar mevcuttur. Bu hususları inceleyecek olursak;

313 sayılı Milli emlak tebliğin 2.nci kısmında Satılamayacak Taşınmazlar başlığı altında bildirilenler ile aşağıda ifade edilen taşınmazlar Belediyeye devri mümkün değildir.

a) 30/03/2014 tarihinden önce boş iken, bu tarihten sonra üzerine inşa edilen yapıların bulunduğu taşınmazlar,

b) Belediye ve mücavir alan sınırları dışında bulunan taşınmazlar, c) Üzerinde hissedarı dışında üçüncü kişilere ait yapı bulunan veya

Hazine dışında farklı hissedarı olup, bu hissedarlara ait olmayan yapı bulunan ve hissedarından muvafakat alınamayan hisseli taşınmazlar, ç) Üzerinde kamuya ait bina ve müştemilatı bulunan taşınmazlar,

d) Medeni Kanun hükümleri uyarınca, üzerinde irtifak hakkı kurulan ve hak süresi dolmayan taşınmazlar, Mülkiyeti ihtilaflı olan taşınmazlar, e) 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca tespit edilen içme ve kullanma

sularının koruma alanlarında kalan taşınmazlar,

f) Özel çevre koruma bölgelerinde kalan ve Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığınca uygun görülmeyen taşınmazlar,

g) 2981 sayılı Kanun gereğince muhafazası mümkün olmayan yapıların bulunduğu alanlar ile 2981 sayılı Kanuna göre hak sahibi olup, hak lehtarının muvafakatı olmayan taşınmazlar, (Mevzuat, 2019 ).