Kaçınılmaz ve Değerli Ortak

Kaçınılmaz ve Değerli Ortak rol konsepti Türk ve İsrail karar alıcılarının, ülkelerinin çevre bölgelerde siyasi, ekonomik ve kültürel vs. konularda ortaklık konusunda kaçınılmaz ve değerli bir ülke olduklarına dair inançlarına vurgu yapmaktadır. Karar alıcıların yapmış oldukları konuşmalar analiz edilirken bu rol konsepti bağlamında bazı ülkelerin öne çıktığı görülmektedir. Bu durumun sebeplerini anlamak için çalışmanın asıl amacı olan siyasi konuşmalar içerisinde geçen rol konseptlerinin aktarımının yanı sıra karar alıcıların ilişkili rol konsepti algılamalarına zemin hazırlayan bir takım kısa tartışmaların yapılması elzemdir.

Türk karar alıcılar yapmış oldukları konuşmalarda Türkiye’nin sahip olduğu jeopolitik konumun önemini sıklıkla vurgulamaktadırlar. Ortaklık ilişkileri açısından önemli olarak değerlendirilen konumu nedeniyle Türkiye, çevre bölgelerdeki ülkeleri iyi anlamakta, bu ülkelerin görüşlerini iyi yansıtmakta ve ortaya bir strateji koyarken bu anlayış üzerinden hareket etmektedir (Babacan 2008a, 2009c). Soğuk Savaş dönemi sonrası Türkiye’nin ülkenin siyasi kültürü ve entelijansiyası bağlamında yaşanan değişiklikler karar alıcıları yeni dönemde somut ve aydınlatılması gereken bir kimlik meselesi ile karşı karşıya bırakmıştır. Ülkenin 1964 yılından beri devam

eden Avrupa’ya entegrasyon süreci ve Soğuk Savaş’ın bitmesi ile ortaya çıkan dış politika seçenekleri kimlik meselesinin geçmiş, günümüz ve gelecek bağlamlarının göz ardı etmeden kapsamlı bir şekilde ele alınmasını gerektirmiştir. Türkiye’nin Avrupa ve Asya kıtası arasındaki coğrafi konumu ülkenin kimlik anlamında farklı bileşenlere sahip olmasını ve bunun bir sonucu olarak bir kültür çevresi içerisinde kolaylıkla tanımlanamamasına yol açmıştır. Bu mülahazaların bir sonucu olarak, Türkiye ülkedeki siyasi aktörler tarafından objektif anlamda dünyadaki farklı bölgelerin bir parçası olarak algılamaktadır. AB’nin kendi içerisinde kimlik oluşumu konusunda verdiği olumsuz sinyaller bulunmakla birlikte (İnaç, 2016) Türk karar alıcıların ülkelerini sıklıkla Avrupa’nın3 bir parçası olarak değerlendirdikleri ve kimliklerini daha ziyade ‘Avrupalı’ olarak tanımladıkları görülmektedir. Bu tanımlamanın arkasında yatan en önemli sebepler, Türkiye’nin uzun zamandır ‘karşı karşıya gelme’ ve ‘bir arada olma’ döngüsü içerisinde siyasi ilişkilerini devam ettirdiği Avrupa’nın, Türkiye’nin bulunduğu bölgedeki siyasi, ekonomik ve askeri merkez olma özelliğine sahip olması ve sahip olduğu siyasi kültürün uzun yıllardır Avrupa siyasi kültürü ile ilişki içerisinde şekillenmeye devam etmesidir. Osmanlı İmparatorluğu dönemi siyasi elitleri rasyonel ve işlevsel sebeplere dayanarak ülkelerinin askeri, siyasi, hukuki ve eğitim sistemini Avrupa yapılarına münasip bir şekilde reforme etmişlerdir. 19. yüzyılın başında Aydınlanma Devrimi, Sanayi Devrimi, Fransız Devrimi Avrupa ve dolayısıyla dünyayı yeniden şekillendirmeye başladığında Tanzimat ve Islahat Fermanlarıyla ve onunla birlikte gelen devlet kurumlarıyla uyum sağlanmaya çalışılarak modern geleneksel kurumlar, modern bir kimlikle yeniden inşa edilmişlerdir (Davutoğlu, 2014). Osmanlı İmparatorluğunun dağılması sonrası Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran elitler benzer şekilde batılı kurumlarla intisaplı bir siyasi gerçeklik oluşturmaya çalışmışlardır. Yeni kurulan Cumhuriyet’in Avrupa tarafından domine edilen bir fiziki çevrede devamını sağlamak ve ülkenin büyük uluslararası dönüşümlere karşı uyumunu sağlamak için ülkelerinin siyasi ve toplumsal bir dönüşüm gerçekleştirmesi için çaba sarf

3 _{Avrupa kavramı burada birbiriyle uyumlu çıkarlar tanımlamış ülkelerin oluşturduğu bir topluluk} olarak değil aksine birbirlerinden farklı çıkarlara sahip fakat farklı boyutlarda birliktelik oluşturabilmiş ülkelerin oluşturduğu bir topluluk olarak ifade edilmektedir. Bu bağlamda tez kapsamında kullanılan Avrupa kavramının Avrupa kıtası ve Kuzey Amerika’yı kapsadığını ifade etmek gerekmektedir.

etmişlerdir. Bu anlamda Birinci Dünya Savaşı sonrası işgal güçlerine karşı yürütülen Kurtuluş Savaşı Avrupa karşıtı bir kurtuluş savaşı olarak değil ülkenin Birinci Dünya Savaşının kazananları ve onların müttefiklerinin ülkeyi işgaline karşı kazanılmış bir savaş olarak değerlendirilmiştir. Zira Kurtuluş Savaşı sonrası Avrupa modeline uygun bir ulus devlet inşası amaçlanmıştır (Sander, 2001b: 90). Sander, İslam ve Hristiyanlık arasındaki ayrışma ve mücadelenin tarihte ilk kez Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması ile organik bir uyum içerisinde olduğunu kaydetmekte ve bu uyum sayesinde ülkenin bu zamana kadar Avrupa devletler sistemi içerisinde kaldığını ve süregelen bir şekilde batıya yönelimli bir dış politikaya sahip olduğunu ifade etmektedir (Sander, 2001b: 88-91).

Cumhuriyet’in kurulduktan sonra bilhassa İkinci Dünya Savaşı sonrası Türk karar alıcılar Avrupalılaşma bağlamında bir modernleşmenin tamamlanabilmesi için Avrupa ile ekonomik, siyasi ve güvenlik politikası bağlamında iş birliklerinin yoğunlaşması ile mümkün olabileceği kanaatinde idiler. Bu algının dış politikadaki Avrupa yöneliminin ve çıkar tanımlamalarının çıkış noktası olarak nitelendirilmesi mümkündür. Türkiye’nin kendisini bu şekilde konumlandırmasının ülkenin AET/AT/AB ile olan ilişkilerinin başladığı günden beri dolayısıyla 2000 sonrası karar alıcıların analiz edilen konuşmalarda da değişmeden kaldığı görülmektedir. Bu bağlamda Türkiye’nin batıya dönük bir dış politika takip etmesi sadece Soğuk Savaş dönemi uluslararası sistemdeki gelişmeler ile ortaya çıkan bir fenomen olarak değil, aksine mirasını devraldığı Osmanlı İmparatorluğunun son yüzyıllarından beri süregelen bir olgu olarak değerlendirilmektedir. Bu olgu ülkenin sadece dış politikasının yönünü belirlemekle kalmamış bununla birlikte ülkenin kültürünü, dini yaşamını ve demokratik sistemini de belirlemiş ve etkilemiştir (Arnold, 1993: 31). Çalışma için seçilen zaman dilimi içerisinde karar alıcılar Türkiye’yi Avrupa’nın tarihi, siyasi ve kültürel coğrafyasının ayrılmaz bir parçası olarak değerlendirmekte, Avrupa coğrafyasının da Türkiye göz önüne alınmaksızın anlamlı ve tutarlı bir çerçevede tanımlanamayacağını ifade etmektedirler. Bu bağlamda, Türkiye’nin Avrupa ile olan ortaklık ilişkileri söz konusu coğrafyanın doğal bir dinamiği olarak değerlendirilmektedirler. Bu durumun bir sonucu olarak, analiz edilen konuşmalarda

Türkiye’nin mevcut ortaklık ilişkilerinde en çok dikkat çeken ve sıklıkla vurgulanan ilişkilerin Avrupa coğrafyası ile olan ilişkiler olduğu görülmektedir.

Coğrafi yakınlık, ekonomik ilişkiler ve jeostratejik kesişim alanları itibariyle Türkiye geçmiş yüzyıllarda olduğu gibi çalışma kapsamı içerisindeki süreçte de Avrupa ile farklı düzeylerde dinamik bir ilişki ağına sahiptir. İkinci Dünya Savaşı sonrası yaşanan yıkım, Avrupa’da barışın yeniden kurulması, ortak değerler etrafında bir araya gelinmesi ve özellikle refahı artıracak şekilde ekonomik alanda bir iş birliğinin fikrinin ortaya çıkmasına sebebiyet vermiştir. Buradan hareketle Avrupalı ülkeler arasındaki iş birliğini tesis edecek Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu’nun 1951 yılında kurulması ile başlayan süreç 1957 yılında Avrupa Ekonomik Topluluğu’nun ve 1958 yılında Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu’nun kurulması ile devam etmiştir (AB Bakanlığı, 2017). Almanya, Belçika, Fransa, Hollanda, İtalya ve Lüksemburg tarafından başlatılan Avrupa’daki birlik faaliyetleri 1993 yılında değişik tarihlerde yeni üyelerin katılımı sonucu 28 üyeden oluşan bir birlik halini aldı. Bu bütünleşme hareketinin ilerleyen zamanlarda kapsamını genişleten bir yapıya dönüşmesi batı yönelimli bir politika takip eden ve tercihlerini ağırlıklı olarak batılı örgütlere dâhil olmak üzere kullanan Türkiye’nin, 31 Temmuz 1959’da(Uysal, 2001: 141) Topluluğa ortak üye olabilmek için başvurusunu yapmasına sebebiyet vermiştir.

Avrupa Birliği üyelik süreci, Türk karar alıcılar tarafından, geçmişte olduğu gibi bugünde sahip olduğu evrensel norm ve uygulamalarıyla Türkiye’nin ilerlemesine, refah seviyesinin yükselmesine ve çağdaş standartlara yaklaşmasında kolaylaştırıcı rol oynayacak stratejik bir hedef olarak değerlendirilmektedir (Babacan, 2008a; 2008b; 2008d). Bununla birlikte Davutoğlu’na göre Avrupa Birliği’nin dinamik bir hüviyete sahip olmasına rağmen ikili ilişkilerin talep edilen bir merkezle talep eden bir aday arasında görülmesi ve statik bir çerçevede yorumlanması AB ve Türkiye arasında yaşanan dinamik sürecin göz ardı edilmesine sebebiyet vermektedir (Davutoğlu, 2004). Bu algılama biçimi Türkiye-Avrupa ilişkilerinin Türkiye-Avrupa ülkeleri arasındaki ilişkiler ve Türkiye-AB ilişkileri olarak birbirinden farklı fakat birbiriyle bağlantıları olan iki ayrı düzlem üzerinden gelişmeye devam etmesine sebebiyet vermiştir. AB’nin kurulması sonrasında

Türkiye’nin AB ile ilişkileri ülkenin Avrupa coğrafyası ile ilişkilerini domine etmektedir. Eski Başbakan Davutoğlu’na göre, yaklaşık 50 yıldır devam eden Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri yoğun bir tarihi derinliğe sahip olan Türkiye- Avrupa ilişkilerinin modern döneme yansıyan bir devamı niteliğindedir.

Türkiye’nin AB üyeliği ile alakalı tartışmalar üyelik başvurusu yaptığı günden itibaren yoğunluğu değişmekle beraber devam etmektedir. Üyelik konusunu ele alan birçok çalışma, Avrupalı karar alıcıların Türkiye’yi Avrupa’nın doğal bir parçası olarak görmek konusunda birbirinden farklılaşan pozisyonları olduğundan bahsetmektedir (Kramer, 2006; Turhan ve Seufert, 2015; Klystad, 2010). Üyelikle alakalı soru işaretleri bazıları tarafından Türkiye’nin toprak parçası açısından çok az bir kısmının Avrupa topraklarında olması ile gerekçelendirilirken, bazıları tarafından ise ülkenin Avrupa’dan farklılaşan dini kimliği ve çıkar tanımlamaları ile gerekçelendirmektedir. Türkiye’nin birliğe girmesi durumunda birliğin Türkiye’yi çevreleyen bölgelerde kendisini aşan rollerle karşı karşıya kalma durumu birliğin stratejik ve jeopolitik çıkar formülasyonlarının dışına taşabileceği inancını doğurmaktadır. Türkiye’nin birliğe girmesi ile uyum arz etmediği, Türkiye’nin birliğe üyeliğini şeklinde gerekçelendirilmektedir. Bununla birlikte Türkiye’nin üyelik durumunun gerçekleşmesi ile -özel coğrafi konumu(Babacan, 2009f; Davutoğlu, 2014e; Yıldırım, 2016) ve NATO üyeliği sayesinde- Avrupa’nın güvenliğini önemli bir ölçüde iyileştirebileceği, birliğe Türkiye’yi çevreleyen bölgelerde daha büyük bir otorite ve etki kazandıracağı ve dolayısıyla uluslararası krizlerde etkin bir rol oynayan küresel bir aktör olmasına katkı sağlayacağını düşünenlerde mevcuttur (Barysh, 2007; Wilamowitz-Moellendorff, 2004; Şenay, 2014) .

Avrupalı karar alıcılar ve elitler arasında Türkiye’nin üyeliği konusunda soru işaretlerine sahip bir grup olmakla birlikte, çevre bölgelerdeki devam eden ve yeni çatışma potansiyellerine karşı iş birliği olanakları nedeniyle Türkiye güvenlik politikaları açısından birliğin gözündeki önemini korumaya devam etmektedir. Avrupa Birliği tarafından yayımlanan raporlarda devam eden bir şekilde ülkenin stratejik konumu ve bölgesel rol potansiyelleri nedeniyle AB için anahtar ülke

olduğunun ifade edilmeye devam edilmesi Türk karar alıcıların ülkelerini AB için değerli bir ortak olarak görme konusunda var olan fikirlerini daha da kuvvetlendirmektedir. Analiz edilen konuşmalarda Türk karar alıcıların AB’nin kendilerini değerli bir ortak olarak değerlendirmesinin aşağıdaki sebeplere dayandırdıkları görülmektedir:

Öncelikle, Türk siyasi liderler, ülkelerinin siyasi, ekonomik ve toplumsal olarak zorluklar yaşayan çalkantılı bir bölgede olmasına rağmen istikrarlı bir şekilde evrensel ve demokratik değerler zemininde bir dış politika çizgisi takip ettiğinin altını çizmektedirler. AB katılım süreci Türk dış politikasının amaçladığı hedeflere ulaşması ve siyasi, ekonomik ve toplumsal olarak yaşanması hedeflenen transformasyon sürecine katkıda bulunan bir itici güç olarak değerlendirilmektedir (Babacan, 2009f). Bir ortak değerler bütünü olarak görülen AB ile AB değerlerinin içselleştirilmesi ve yaygınlaşması konusunda ortak bir vizyona sahip olduklarını ifade eden karar alıcılar, (Babacan, 2008l) Türkiye’nin bölgede bu değerleri içselleştiren ve aynı zamanda yaygınlaşmasına katkıda bulunan bir ülke olduğunu ifade etmektedirler (Davutoğlu, 2009c). Dış İşleri Eski Bakanı Babacan, Türkiye’nin çevre bölgelerde uygulamış olduğu açılım politikalarının Batı’yla kurumsallaşmış olarak değerlendirilen ilişkilere alternatif olarak tasarlanarak uygulanan bir politika olarak değil, aksine bu politikaları "güçlendirici ve tamamlayıcı bir unsur”(Babacan, 2008c) olarak değerlendirilmesi gerektiğini ifade etmektedir. Türk karar alıcılara göre, Türkiye’nin dış politikasını bu değerler üzerine inşa etmesi ve bu anlayışının bölgedeki diğer ülkelerde de zemin bulması ve kuvvetlenmesi için gayret sarf etmesi ülkelerini AB ile ortaklık ilişkileri açısından değerli kılmaktadır (Davutoğlu, 2012: 8- 11).

Türk karar alıcılarının yapmış olduğu bu değerlendirmede şüphesiz Birlik ve Türkiye arasında Soğuk Savaş döneminde geliştirilen çok boyutlu ilişkiler önemli rol oynamaktadır. Bunlar içerisinde birlik açısından ilişkilerin seyrini belirleyen en belirgin unsur güvenlik alanındaki gelişmeler olmuştur. Soğuk Savaş döneminde Batı Avrupa ülkeleri, Doğu-Batı bloğu arasındaki gergin siyasi ortamda Türkiye’nin Batı sistemine eklemlenmesini Batı Avrupa’nın güvenliği açısından kuvvetli bir şekilde

ihtiyaç duyulan bir durum olarak değerlendirmişlerdir. Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliğine sınırı bulunan tek NATO ülkesi olarak Türkiye, Avrupa’nın beraberlik, savunma, güvenlik ve refahına ciddi katkılarda bulunmuştur.

Soğuk Savaşın sonrası Sovyet tehdidinin ve Avrupa’daki iki kutuplu kümelenmenin sona ermesiyle Türkiye’nin Avrupa Birliği’nin güvenliği açısından var olan önemi bir takım değişikliklere uğramıştır. İki kutuplu kümelenmenin sona ermesi ile AB’nin Doğu ve Güney Doğu Avrupa ülkeleri için de bir cazibe merkezi haline gelmesi Avrupa Projesi’ne yeni fikir, sorun ve perspektiflerin katılması ile sonuçlanmıştır. Türkiye’nin birlik ile olan ilişkilerinde 90lı yılların başında bir gerileme söz konusu olsa da, ilişkiler devam ettirilmesi bir taraftan ülkedeki batıya yönelimli güç odaklarını zayıflatacağı ve Avrupa karşıtı sesleri çoğaltacağı diğer taraftan Türkiye’nin doğusundaki komşu bölgelerdeki yeni çatışma potansiyelleri ve iş birliği olanakları nedeniyle devam etmiştir. 1999 yılında Helsinki’de yapılan AB Devlet ve Hükümet Başkanları zirvesinde Türkiye'nin adaylığı resmen onaylanmış ve diğer aday ülkelerle eşit konumda olacağı ifade edilmiştir (AB Bakanlığı,2017b). 2000’lı yıllarda Soğuk Savaş sonrası uluslararası sistemde yaşanan sorunların cevaplandırılamamasının da etkisiyle Türkiye Avrupa Birliği ilişkilerinin belirsizliklerinin arttığı gözlemlenmiştir. Steinbach’a göre bu belirsizliklerin sebebi NATO’nun kendi içerisinde misyonu ile alakalı yaşanan tartışmaların yansımaları, Türkiye’nin jeopolitik çevresinde yaşanan- Kafkaslar, Orta Asya, Balkanlar, Doğu Akdeniz ve Orta Doğu- gelişmelerle alakalı siyasi belirsizlikler (Steinbach, 1999: 562-563) olarak kaydedilmekle beraber bu durumun ortaya çıkmasında kültür farkları üzerinden yorumlamalar yapıldığına bilinmektedir. Samuel P. Huntington’un “Medeniyetler Çatışması mı?” başlıklı makalesi(Huntington, 1995) ile doruğa ulaşan bu fikirler ‘yeni dünyanın’ mücadele alanlarının eski dünyanın mücadele alanlarından farklılaşarak kültür boyutunda olacağını savunmaktadır (Sandıklı, 2011: 15). Huntington’a göre; değişen dünyada var olan mevcut çatışma alanları yerini medeniyetler arasındaki kültürel çatışma alanlarına bırakmaktadır. Uluslararası alanda en temel aktörler ulus devletler olmakla birlikte birbirinden farklılık arz eden medeniyetlere bağlı gruplar arasındaki karşıtlıklar temel mücadele alanını teşkil edecektir (Huntington, 1995). Medeniyetler arasındaki farklılıkların geleceğin

çatışma alanlarını oluşturacağı dolayısıyla Türkiye ve Batı arasındaki farklılıkların giderilemeyeceğine dair fikirlerine paralel olarak üretilen senaryoların Türk karar alıcılar tarafından kabul edilmediğini tespit etmek mümkündür. Dışişleri eski bakanı Babacan, Türkiye ve AB arasında devam eden müzakere sürecinin bütün bu olumsuz senaryolara verilmiş en iyi cevap olma potansiyelinden bahsetmektedir. Babacan konuşmasına şunları eklemektedir:

“ AB’nin kendisi nasıl 20. yüzyılın en büyük barış projesiyse, Türkiye’nin AB süreci ve Türkiye’nin nihayetinde AB’ye tam üye olması da 21. yüzyılın en önemli barış projelerinden, küresel barış projelerinden birisi olarak mutlaka tarih kayıtlarına geçilecektir. “ (Babacan, 2008m)

2000’lı yıllarda Soğuk Savaş sonrası uluslararası sistemde yaşanan sorunların cevaplandırılamamasının da etkisiyle Türkiye Avrupa Birliği ilişkilerinin belirsizliklerinin arttığı gözlemlenmektedir. Fakat buna rağmen zaman içerisinde, Türkiye’nin yapısal olarak oldukça karışık bir bölgede bulunmasına rağmen bölgesel politikalarında istikrarlı ve Avrupa yanlısı bir ülke olarak kalabilmesi, bölgede oluşan yeni iş birliği ve çatışma potansiyelleri nedeniyle Avrupa’nın güvenlik politikası çıkarları açısından Türkiye’nin önemini artıran bir durum olmuştur. Bu anlamda Avrupa Birliği elitleri arasında, Türkiye’nin coğrafi konumu ve NATO üyesi bir ülke olarak Avrupa’nın güvenliği anlamlı bir oranda iyileştirebileceği ve birliğin bölgedeki otoritesine ve etkisine katkıda bulunacağı fikri canlanmıştır (Avrupa Parlamentosu, 2004). Türkiye’nin birliğin otoritesine ve etkisine katkıda bulunacağı fikri Türk karar alıcılar tarafından da paylaşılmaktadır. Dışişleri Bakanı Babacan yapmış olduğu bir konuşmada Türkiye’nin Avrupa entegrasyonunun ilerlemesinin gerek Avrupa Birliği gerek Türkiye gerekse bölge açısından avantajlarına dikkat çektiği görülmektedir.

“Türkiye’yi içine alan bir AB gerçek anlamda bir küresel aktör olabilecektir. Yine Türkiye’yi içine alan bir AB çok daha yüksek bir temsil gücüne sahip olacaktır. Bugün AB’nin ekonomik gücüyle siyasi gücü arasında bakıyorsunuz büyük bir uçurum vardır. Ekonomik olarak dünyanın en büyük güçlerinden bir tanesi ama siyasi güç olarak bakıyorsunuz ki durum çok daha farklı bir noktada. Ortak bir

dış politika oluşturmakta güçlük çeken ve birçok temel konularda dahi bir türlü dünyada sesini yeterince duyuramayan, yeterince etkin olamayan bir AB’den söz ediyoruz.[…] AB ne kadar dışa açılır, ne kadar katılımcı bir anlayışla bundan sonra devam ederse o kadar güçlenecektir, dünyada o kadar daha fazla söz sahibi olabilecektir.” (Babacan, 2008m)

Türk karar alıcılar, Türkiye’nin 11 Eylül sonrası İslam dünyası ve batı arasındaki gerginliklere rağmen çoğunluğu Müslüman seküler bir devlet olarak Avrupa Birliği’ne giriş süreci çevre bölgelerdeki diğer ülkeler tarafından dikkatle izlendiğini ifade etmektedirler (Babacan, 2007b). Gürcistan ve Azerbaycan gibi ülkelerdeki Avrupa ile entegrasyon yanlısı siyasetçiler NATO üyesi olan ve AB üyelik sürecinde ilerleyen Türkiye’nin yaşadığı tecrübelerin kendileri için kilit rol taşıdığını, Türkiye gibi AB ve AB temelli fikirleri benimseme eğiliminde olan bir ülkenin yaşadıkları tecrübelerin önem arz ettiğini ifade etmektedirler (Şenay, 2014: 6).

Türk karar alıcılar tarafından bir kazan-kazan (win-win) süreci olarak görülen Türkiye’nin Avrupa Birliğine giriş süreci “sürecin sonunda ne olacağından bağımsız olarak [...] hem AB hem de Türkiye için faydalı bir süreç” (Babacan, 2008k) olarak değerlendirilmektedir.

“[…]Türkiye, Avrupa Birliği’ne dinamizm katacak, rekabetçi gücünü artıracak, ekonomisine canlılık getirecek ve enerji konusunda yeni açılımlar sağlayacaktır. Türkiye’yi içine alan bir AB, temsil gücü çok daha yüksek bir AB olacaktır. Gerçek anlamda, küresel etkisi, erişimi ve vizyonu pekişen bir AB olacaktır. Bu sebeple, Türkiye’nin Avrupa Birliği yolculuğu aynı zamanda stratejik bir projedir. Süreç, uzun dönemde bir perspektif ve stratejik bir bakış açısıyla değerlendirilmeli, günlük kaygılar ve dar bakışlı yerel politika çıkarlarından arındırılmalıdır. ” (Babacan, 2008j, Babacan, 2008l)

Karar alıcılar bu faydalar içerisinde sıklıkla ülkelerinin AB üyeliğinin AB’nin Ortak Dış ve Güvenlik Siyaseti açısından oldukça kritik bir öneme sahip olduğunu ve ülkelerinin AB üyeliğinin AB Ortak Dış ve Güvenlik Siyasetine başka hiçbir ülkenin yapamayacağı düzeyde katkıda bulunacağı konusundaki fikirlerine muhafaza etmektedirler (Babacan, 2008k). Türkiye birliğin güvenliği için bölgede beraber

politikalar üretebileceği dolayısıyla birliğin güvenliğine katkıda bulunacak yapısal unsurlara sahip bir ülke olarak değerlendirilmektedir.

“Bizim Avrupa vizyonumuz, yakın iş birliği, karşılıklı etkileşim ve bütünleşme ekseninde, birlik ve beraberliğin teşvik edilmesi ve farklılıklara saygı duyulması yönünde tecelli etmektedir. Bu kapsayıcı vizyon çerçevesinde, Türkiye’nin içinde yer aldığı bir Avrupa Birliği’nin ekonomik ve stratejik boyutları daha da değişecektir.” (Babacan, 2008j)

“Bizim Avrupa Birliği sürecimiz, uzun vadede Avrupa’nın daha güvenli ve daha istikrarlı bir çevreye de sahip olmasını sağlayacak. Yani, uzun vadede, Avrupa Birliği’ni kuşatan çevrenin daha istikrarlı