2. BÖLÜM
4.2. Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı’nın Değerlendirilmesiyle
4.2.6. Altıncı Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorumlar
Araştırmanın altıncı alt probleminde “Gazi TÖMER Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı’nın kültür ve dil ilişkisin içeriğin sunumunda ne ölçüde yansıtıyor?”
sorusuna cevap aranmaya çalışılmıştır.
Tablo 13: Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı’nın Kültür ve Dil İlişkisin İçeriğin Sunumunu Ne Ölçüde Yansıttığına İlişkin Sonuçlar
tonu gibi farklı dil ötesi
Tabloya bakıldığında, ölçeği uygulayan okutmanların ders kitabının kültür ve dil ilişkisine dair göstergelere yer verme yeterliliğiyle ilgili olarak kararız kaldıkları anlaşılmaktadır. Özellikle ilk üç soruda cevapların yüzdeleri seçenekler arasında belli oranda dağılması ve en yüksek yüzdelerin kısmen ve tam değil seçeneklerinde çıkması bu görüşü desteklemektedir. Bu durum ders kitabı içeriğinin kültür dil ilişkisi sunumu açısından eksiklikleri olduğunu göstermektedir.
4.2.7. Yedinci Alt Probleme İlişkin Bulgular Ve Yorumlar
Araştırmanın yedinci alt probleminde “Kültürlerarası yeterlilik ölçeğine verilen cevap ortalamaları deneyime göre farklılaşmakta mıdır?” cevap aranmaya çalışılmıştır.
Tablo 14: Kültürlerarası Yeterlilik İçeriğine Verilen Cevap Ortalamalarının Deneyime Göre Farklılaşmasına İlişkin Sonuçlar
Çalışmaya katılan kişilerden 3 yıl üzerinde deneyimi olanlar deneyimli, üç yılın altındakiler deneyimsiz olarak kabul edilmiştir. Bu kişilerin deneyim durumu şöyledir:
n %
Deneyim Durumu
Deneyimsiz 14 58,3
Deneyimli 9 37,5
Cevapsız 1 4,2
Total 24 100,0
Ölçeğin her bir alt boyutu farklı soru sayılarından oluştuğu için ölçeğin alabileceği maksimum puanlar ve ortalamaları birbirinden farklılık göstermektedir.
Ölçeklerin alabileceği maksimum ve minimum puanlar yukarıdaki tabloda verilmiştir.
Değer Aralığı Arkasında Yatan Temel Görüş: Öğretim
Materyalinin Amaçları Hedefleri 0-28
Kültürel İçerik 0-28
İçeriğin Sunumu: Bilgi 0-52
İçeriğin Sunumu: Tutum 0-24
İçeriğin Sunumu: Kültürlerarası Farkındalık 0-8
İçeriğin Sunumu: Kültür Ve Dil 0-16
Her bir ölçek için verilen cevapların ortalamalarının deneyime göre farklılaşıp farklılaşmadığı bağımsız gruplarda t testi ile test edilmiştir. (independetsample t test) Katılımcı sayısı az olduğundan dolayı bu testin non parametrik karşılığı olan Mann Whitney U testi yapılmış sonuçları aşağıda verilmiştir.
Deneyim Durumu Ortalama Std.
Sapma
B.Kültürel İçerik Deneyimsiz 16,86 5,22
91,5 0,07
Ölçek alt boyutlarının deneyim durumuna göre elde edilmiş ortalama puanları ve bu ortalama puanlar arasında anlamlı fark olup olmadığının test sonuçları yukarıdaki tabloda verilmiştir. Arkasında yatan temel görüş: Öğretim Materyalinin Amaçları Hedefleri ve İçeriğin Sunumu: Kültürlerarası Farkındalık ölçeklerine verilen cevaplar deneyime göre anlamlı farklılıklar gösterirken (p<0,05) diğer ölçekler için verilen cevaplar deneyime göre anlamlı farklılık göstermemektedir.
5. BÖLÜM
SONUÇ VE ÖNERİLER
5.1. Sonuçlar
5.1. 2. İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı ile İlgili Sonuçlar Çalışmada İstanbul Üniversitesi Dil Merkezi tarafından hazırlanmış olan orta seviye “İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı” öğretim materyalinin değerlendirilmesi ile ilgili şu sonuçlara ulaşılmıştır:
Ders kitabı yabancı dil olarak Türkçe öğretimi amacıyla hazırlanmış bir öğretim materyalidir. Ders kitabı içinde yer alan görsel öğeler, karakterler, metin konuları, kültürel içerik, kültür ve dil ilişkisine dair göstergeler, içerik bilgisi gibi unsurlar açısından öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeyi ve ilgi alanlarına uygundur.
Ders kitabının girişinde yabancı dil öğretiminde, o dilin içinde geliştiği kültürün de öğretilmesinin gerekliliği vurgulanmış, hedef dil ile hedef kültürü bir arada öğretebilmenin kitabın amaçlarından biri olduğu belirtilmiş, kitabın içeriğinde gerek Türk kültürü gerekse diğer dünya kültürlerine dair çeşitli bilgiler verilmiştir.
İlgili ders kitabı Türk kültürünün aktarımı açısından incelendiğinde, Türk kültürüne ait komşuluk ilişkilerine, misafirperverlik özelliğine, aile yapısına, başta İstanbul olmak üzere Türkiye’de yer alan tarihi ve turistik şehirlerin özelliklerine, bazı Türk bilim adamı, sanatçı ve edebiyatçılara yer verildiği görülmektedir. Bununla birlikte kitapla ilgili görüşü alınan okutmanların belirttiği gibi ders kitabı, Türk kültürünün geçirdiği değişim süreci ve Türk kültürüne ait öğelerin aktarımıyla ilgili birtakım eksikliklere de sahiptir. Belirtilen kültürel öğelere kitapta daha geniş olarak yer verilmelidir.
Yine ders kitabı içeriğinde Türkiye’de yaşayan farklı kültür ve sanatlar, işsizlik, kirlilik, şiddet vs. gibi sosyal sorunlar ve tabu sayılan konular yeterince yer bulmamıştır.
Ders kitabında verilmeye çalışılan olumlu tablo, günlük hayatlarında belirtilen sorunlarla karşı karşıya kalabilecek öğrenciler için kitabın gerçekçi bulunmamasına yol açabilir.
İlgili ders kitabı, farklı kültürlere yönelik olumlu tutum geliştirme ve kültürel çeşitliliği yansıtma konusunda birtakım eksiklikleri bulunmakla birlikte yeterli bir öğretim materyali olarak değerlendirilmiştir. Ders kitabında, özellikle kültürden kültüre bölümlerinde meslekler, seyyahlar, müzikle tedavi, geleneksel kıyafetler beden dili farklılıkları vb. gibi konularda Türk kültüründen ve dünyanın çeşitli kültürlerinden örnekler verilmiştir. Böylelikle yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin, diğer kültürlere karşı merak ve ilgi duyması sağlanmaya çalışılmıştır. Bunların yanı sıra öğrencilere metin sonrası etkinliklerde, işlenen konuyla ilgili olarak, “sizin kültürünüzde bu durumda ne yapılır”, “ülkenizde böyle yerler var mı” gibi sorularla öğrencilerin kendi kültürünü ders ortamına aktarması sağlanmıştır. Böylelikle öğrenci kendi kültürü ile Türk kültürün karşılaştırarak, kültürel farkındalık kazanacaktır.
Ders kitabı, kültür ve dil ilişkisi açısından değerlendirildiğinde eksiklikleri olduğu görülmektedir. Kitapta Türk kültürüne ait deyim ve atasözlerine, günlük dilde kullanılan argo sözcüklere, yaygın kullanılan deyişlere, yazı ve sokak diline yapılan referanslara yeterince yer verilmediği görülmektedir.
Sonuç olarak ilgili ders kitabı bazı eksikliklerine rağmen hedefleri, içerik bilgisi, diğer kültürlere yönelik öğrencilerde olumlu tutum geliştirme, kültürel çeşitliliği yansıtma ve kültürlerarası farkındalık kazandırma konusunda etkinlik ve alıştırmaları ile
kültürlerarası iletişimsel yeterlilik yaklaşımının gerekliliklerini karşılamaktadır. Bu açıdan kültürlerarası iletişimsel yeterlilik yaklaşımı açısından yeterli bir kaynak olarak değerlendirilmektedir.
5.1.3. Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı ile İlgili Sonuçlar Çalışmada değerlendirilmesi yapılan bir diğer öğretim materyali Gazi TÖMER Yabancılar için Türkçe ders kitabıdır. Ders kitabı görsel öğeler, kültürel içerik, metin ve alıştırmalar, içerik bilgisi açısından değerlendirilmiş ve kitabın öğrencilerin kavramsal ve zihinsel hazır bulunuşluk düzeyine uygun olduğu görülmüştür.
Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı’nda Türk dili ile birlikte Türk kültürünün de öğretilmesi hedeflendiği ve kültür aktarımına büyük önem verildiği görülmektedir. Kitabın içeriğinde ebru, kilim dokuma gibi Türk kültürüne ait el sanatları, Türk bilim adamı, şair ve yazarların yaşamları, Türk kültürüne ait masal, hikayeler geniş yer bulmaktadır. Bununla birlikte ilgili ders kitabında Türk toplumundaki farklı sosyal sınıfların yansıtılması ve Türk aile hayatına dair örnekler sınırlı sayıda kalmakta ve ders kitabı Türk toplumunun sosyal yapısını örnekleme konusunda tam olarak yeterli bir öğretim materyali olarak görülmemektedir.
Ders kitabı içerik bilgisi konusunda değerlendirildiğinde, diğer ders kitabında olduğu gibi eksiklikleri olduğu görülmektedir. İdeolojik ve dini kavramlar, tabu sayılan konular, alt kültür grupları ve klişeleşmiş tipler kitapta yeterince yer bulmamıştır.
Ancak ders kitabı sosyopolitik sorunları yansıtma konusunda oldukça başarılıdır.
Kitapta toplum ve ülkenin durumu sadece olumlu yanlarıyla belirtilmemiş, olumsuz durumlara da yer verilmiştir. Küresel ısınma, açlık sorunu, deprem gerçeği, göçler gibi ülkemizi ve dünyayı ilgilendiren birçok konu içerikte yer almıştır. Bu durum öğrencilerin kitapta anlatılanları daha gerçekçi bulmasını sağlamaktadır.
Ders kitabı farklı kültürlere yönelik olumlu tutum geliştirme ve kültürel çeşitliliği yansıtma konusunda yeterli bir öğretim materyali olarak değerlendirilmiştir.
Kitapta evrensel sanat dallarına, yabancı bilim adamları ve eserlerine, dünya edebiyatından örneklere yer verilmiş, bu şekilde öğrencilerin diğer kültürlere karşı
merak ve ilgi duyması sağlanmıştır. Ancak kitapta kültürel çeşitliliği sağlamak amacıyla yer verilen örneklerde geniş bir çerçeve çizilememiş, örnekler daha çok Batı kültürüyle sınırlı kalmıştır.
Ders kitabında, öğrencilere Türk kültür öğelerin aktarımı yapılırken, “siz de ülkenizdeki tarihi yerler hakkında bilgi veriniz”, “ülkenize ait bir masalı” anlatınız gibi yönergelerle kendi kültürlerine dönük farkındalık kazandırılmaya çalışılmıştır. Kendi kültürlerini ifade edebilmeleri öğrenciler için dersleri daha ilgi çekici hale getirecek, bu durum Türk dili ve kültürün öğrenme konusunda teşvik edici nitelikte olacaktır.
Ders kitabı kültür dili ilişkisi açısından değerlendirildiğinde eksiklikleri olduğu görülmektedir. Kitapta Türk kültürüne ait belirli deyim ve söyleyişlere yer verilmiş olmakla birlikte, Türk toplumunun kendine has sözlü ve sözsüz davranış biçimleri, bölgesel deyimler, argo kullanımlar gibi dil değişkenleri yeterince yer bulmamıştır.
Belirtilen eksikliklerinin dışında ders kitabı hedefleri, içerik bilgisi, diğer kültürlere yönelik öğrencilerde olumlu tutum geliştirme ve kültürlerarası farkındalık kazandırma konusundaki etkinlik ve alıştırmaları ile kültürlerarası iletişimsel yeterlilik yaklaşımı açısından yeterli bir kaynak olarak değerlendirilmektedir.
5.2. Öneriler
1. Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarında kullanılacak kültürel unsurların, öğrencilerin kültürlerarası iletişimsel yeterlilik becerilerini geliştirecek şekilde seçilmesine dikkat edilmelidir.
2. Bu alanla ilgili ders kitapları hazırlanırken, öğretilmek istenen hedef kültüre ilişkin etkinliklerin yanı sıra o dili öğrenen öğrencilerin kendi kültürlerini de ifade edebilecekleri etkinlik ve alıştırmalara da yer verilmelidir.
3. Kitaplarda kültür aktarımı amacıyla kullanılan görsel öğeler, ilgi çekici olmalı öğrencileri öğrenmeye istekli kılmalıdır.
4. Görsel öğeler arasında gerçek fotoğrafların kullanılması, öğrenilenlerin daha kalıcı olmasını sağlayacaktır.
5. Ders kitapları hazırlanırken, öğrencileri ihtiyaçları, hazırbulunuşluk düzeyleri, dil öğretim hedefleri vb. durumlar göz önünde bulundurulmalıdır.
6. Ders kitaplarında kültür ve dil ilişkisinin en önemli göstergelerinden olan atasözleri ve deyimlerin öğretimine yer verilmelidir. Belirtilen dil değişkenleri öğretilirken, öğrencinin kendi kültürüne ait deyim ve atasözlerini de ifade edebilmesi sağlanmalıdır.
7. Ders kitabı içeriğinde, sokak diline ait örneklere, yöresel deyimlere ve günlük dilde yaygın kullanılan deyişlere yer verilmelidir.
8. Ders kitaplarında kullanılan Türk kültürüne ait öğelerin kültürümüzü yansıtmasına dikkat edilmelidir.
9. Kitaplarda diğer kültürlere dair örnek verilirken, belli bir coğrafya veya toplumun kültür ile sınırlı kalınmamalı, dünyada yer alan farklı kültürler geniş bir çerçevede yansıtılmalıdır.
10. Ders kitapları hazırlanırken, Avrupa Dilleri Öğretimi Ortak Çerçeve metni göz önünde bulundurulmalı, kitapların bu metne uygun olmasına dikkat edilmelidir.
11. Ders kitaplarında etkinlikler, öğrencilerin grup halinde çalışmasına ve birbirleriyle iletişim kurmalarına yönelik olmalıdır.
12. Kitaplarda yer alan metinlerde, ülkenin ve dünyanın durumuna dair olumlu ve olumsuz yönler bir arada verilmelidir.
13. Kitaplarda yer alan metinlerin ilgi çekici ve öğrencinin derse katılımını sağlayıcı olmasına dikkat edilmelidir.
14. Öğrenciler için hazırlanan ders kitaplarının yanı sıra, kitaptaki bölümlerin nasıl işleneceğine dair öğretmenlere kılavuzluk edecek öğretmen kitabı da olmalıdır.
KAYNAKÇA
Açık, F. ve Demir, A. (2011). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kültürlerarası yaklaşım ve seçilecek metinlerde bulunması gereken özellikler. Journal Of Türklük Bilimi Araştırmaları, 16(30), 51-72.
Akarsu, B. (1998). Dil-kültür bağlantısı. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
Aksan, D. (2000). Türkçenin sözvarlığı. Ankara: Engin Yayınevi.
Aksan, D. (2003). Her yönüyle dil ana çizgileriyle dilbilim. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Aksoy, M. (2000). Sosyal bilimler ve sosyoloji. İstanbul: Alfa Yayıncılık.
Aksoy, Z. (2012). Uluslararası göç ve kültürlerarası iletişim. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (20), 292-303.
Aktaş, T. (2004). Yabancı dil öğretiminde iletişimsel yeti. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 45-59. Web: http:// www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/
11Temmuz 2013’te alınmıştır.
Alptekin, C. (2002). Towards intercultural communicative competence in elt. ELT Journal, 56 (1), 57-64.
Altundağ, P. (2007). Kültürlerarası yeterlilik ve Korece öğretimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Aslan, C. (2006). Türkçe ders kitaplarında “Türkçe olmayan sözcükler”in kullanımı üzerine bir inceleme. Dil Dergisi, 133, 7-20.
Aytekin, P. (2009). Yabancı dil olarak Türkçe derslerinde kültürlerarası iletişim yetisi kazandırma amaçlı karikatür kullanımı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Bagarić, V. and Djigunović, J. M. (2007). Defining communicative competence.
Metodika, 8 (1), 94-103.
Banguoğlu, T. (1974). Türkçenin grameri. İstanbul: Baha Matbaası.
Barna, L. M. (1994). Stumbling blocks in intercultural communication. In L. A.
Samovarand R. E. Porter. ( A Reader). Intercultural communication. 7th Edition. Belmont: Wadsworth Publishing Company.
Barutçugil, İ. (2011). Kültürler arası farklılıkların yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayınları.
Bennett, J. M. (1993).Toward sethnorelativism: a developmental model of intercultural sensitivity.In R. M. Paige (Ed.), Education for thei ntercultural experience.
Yarmouth: Intercultural Press.
Bennett, J. M. (2009). Cultivating intercultural competence: a process perspective. In D.
Deardorff. (Ed.), The sage handbook of ıntercultural competence. California:
Sage Publishing.
Berry, J. W. (1998). Intercultural Relations in PluralS ocieties. Canadian Psychology, 40 (1), 12-21.
Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegema.
Byram, M. (1997). Teaching and assessing intercultural communicative competence.
Clevedon: Multilingual Matters.
CEF (CommonEuropean Framework) (2000). Counsil for cultural comission common Europan framework of reference for language, learning, teaching, assesment.
Cambridge: Cambridge University Press.
Cortazzi, M. AndLixian J. (1999). Cultural mirrors., Eli Hinkel (Ed.). Culture is second language teaching and learning. Cambridge: Cambridge University Press,
Coşut, Y. (2005). Kültür süreci olarak küreselleşmenin mekansal dönüşüme etkileri.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Çetinkaya, Y. (2008). Yabancı dil öğretiminde kültürel öğelerin etkisi ve bu öğelerin dil kitaplarında uygulanış biçimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Demirel, Ö. (1990). Yabancı dil öğretimi ilkeler yöntemler teknikler. Ankara: Usem Yayınları
Durmuş, M. (2013). İkinci/yabancı dil öğretiminde özgün ve değiştirilmiş dilsel girdi üzerine. Turkish Studies, 8 (1), 1291-1306.
Duverger, M. (1995). Siyaset sosyolojisi. İstanbul: Varlık Yayınları.
Eğinli, A. (2011). Kültürlerarası yeterliliğin kazanılmasında kültürel farklılık eğitimlerinin önemi. Öneri Dergisi, 9(35), 215-227.
Ellis, R. (1985). Understanding second language acquisition. Oxford: Oxford UniversityPress.
Erişkon, B. (1996). Yabancı dil olarak Almanca ders kitaplarında ülke bilgisi ve kültür aktarımı. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Göçer, A. (2010). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan ders kitaplarının ölçme ve değerlendirme açısından incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 4 (1), 184-195. .
Gökberk, M. (2004). Değişen dünya değişen dil. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Gökmen, M. E. (2005). Yabancı dil öğretiminde kültürlerarası iletişimsel edinç. Dil Dergisi, 128, 69-77.
Gönül, Ş, S. (2007). Intercultural communicatıve competence: the assessment of a Turkish teaching set for foreign adultl earners. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Güvenç, B. (1991). İnsan ve kültür. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Güvenç, B. (1997). Kültürün abc’si. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Haley, M. H. And Austın T. Y. (2004). Content-Based second language teaching and learning - an interactive approach. USA: Pearson Education Inc.
Herskovits, M. J. (1955). Cultural anthropology. New York: Knopf Publishing.
İzbul, Y. (2004). Kültür ve Kültürel Süreçler. Hacettepe Üniversitesi 1978-84 Yılları Arasında Oluşturulan Kültür Antropolojisi Ders Notları. Web:
http://www.ingilizce-ders.com/bilim-arastirma/kultur/kultur/kultur.htm adresinden 05.04.2013’te alınmıştır.
Kaplan, M. (2003). Kültür ve dil. İstanbul: Dergah Yayınları.
Kaptan, S. (1991). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Ankara: Tekışık Web Ofset.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın.
Kızılaslan, İ. (2010). Yabancı dil öğretmen yetiştirme sürecinde kültürlerarasılık. Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 39 (185) , 81-88.
Kroeber, A.L. andKluckhohn, C. (1952). Culture: a criticalreview of concepts and definitions. New York: Vintage Books
Kula, O. B. (2012). Almanya’da Türk kültürü çok- kültürlülük ve kültürlerarası eğitim.
İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Livermore, D. A. (1998). Intercultural competency: a look at the relationship between learning and culture and the competencies needed in the cross-cultural training setting. Sonlife International Forum, 2, 1-14.
Logie, N. N. (2004). Yabancı dil öğretiminde kültürel becerinin oluşturulmasının önemi ve budunbilimsel boyut. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 173-180.
Mengü, G. (2003). Dil-kültür ilişkisine antropolojik bir bakış., Bahaeddin Yediyıldız.
(Editör). Çağdaşlaşma ve kültür. Ankara. Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü ve Siyasal Kitabevi, ss. 15-27.
Nevada StateDeptOfEducation.(1999). Nevada Foreing Language Standarts: Nevada StateDept. Of Education, Carson City.
O’Dowd, R. (2003).Understanding the otherside: intercultural learning ın a Spanish-English e- mail exchange. Language Learning &Technology, 7 (2), 118-144.
Oberg, K. (1960). Cultureshock: adjustment to new cultural environments. Practical Anthropology, 7, 177-182.
Okur, A. ve Keskin, F. ( 2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültürel öğelerin aktarımı: İstanbul yabancılar için Türkçe öğretim seti örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (2), 1619-1640.
Ozil, Ş. (1991). Dil ve kültür çağdaş kültürümüz, olgular, sorunlar, çağdaş yaşamı destekleme derneği. İstanbul: Cem Yayınevi.
Özdemir, C. (2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde ders malzemelerinin önemi ve işlevsel ders malzemelerinin nitelikleri. Turkish Studies, 8 (1), 2049-2056.
Özışık, C. (2004). Yabancı dil öğretiminde kültürel farkındalık. New Headwayders kitaplarının kültür aktarımı açısından incelenmesi ve değerlendirilmesi.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Pedersen, P. (1995). The five stages of cultureshock: critical incidents around the world. westport. Connecticut: Greenwood Press.
Polat, T. (1990). Kültürlerarası bildirişimde etkin bir süreç: yabancı dilde okuma-anlama. Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi, 7, 69-90.
Samovar, L. and Porter, E. R. (1991). Intercultural communication: a reader.
California: Wadsworth Publishing.
Selçuk, A. (2005). Kültürlerarası iletişim açısından gündelik iletişim davranışları.
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13, 1-17. Web:
http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak/makaleler/Ayhan%20SEL%C3%87 UK/1-17.pdf 01.07.2013’te alınmıştır.
Sercu, L. (2002). Autonomous learning and the acquisition of intercultural communicative competence: some implications for course development.
Language, Culture and Curriculum, 15 (1), 61-74.
Sercu, L. (2005). Foreign language teachers and ıntercultural competence. An ınternational ınvestigation. Clevedon: Multilingual Matters.
Skopinskaja, L. (2003). The role of culture in foreign language teaching materials: an evalutionfrom an intercultural perspective. Incorporating intercultural communicative competence in language teachere ducation. Strasbourg: Council of Europe Publishing.
Tapan, N. (1990). Yabancı dil olarak Almanca öğretiminde kültür bağlamını değerlendirilmesi. Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi, 7, 55-68.
Tapan, N. (1993). 20. Yüzyıl Almanca öğretiminde özgün metinlerin işlevi. Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi, 8, 201-205.
Tapan, N. (1995). Yabancı dil olarak Almanca öğretiminde yeni bir yöneliş:
kültürlerarası-bildirişim-odaklı yaklaşım. Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi, 9, 149-167.
Türk Dil Kurumu. (2011). Türkçe sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
Temizyürek, F. (2001). Yabancı dille eğitimin sakıncaları üzerine. Türk Yurdu, Türkçeye Saygı Özel Sayısı, 21, ( 162-163), 404-406.
Timurtaş, F. K. (1980). Dil meselesi. Millî Eğitim ve Kültür, 2 (8), 35-46.
Turhan, M. (2010). Kültür değişmeleri. İstanbul: Çamlıca Yayınları.
Tüm, G. ve Sarkmaz, Ö.( 2012). Yabancı dil ders kitaplarında kültürel öğelerin yeri.
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 448-459.
Uyar, Y. (2007). Türkçe öğretiminde kültür aktarımı ve kültürel kimlik geliştirme.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Uygur, N. (2006). Kültür kuramı. Ankara: Yapı Kredi Yayınları.
Uzunçarşılı, A. (2010). Kültürlerarası iletişim farklı kültürel ortamlarda çalışma ve iletişim. İstanbul: Parşömen Yayınları.
Ülken, H. Z. (1948). Millet ve tarih şuuru. İstanbul: Pulhan Matbaası.
Ülker, N. (2007). Hitit ders kitapları örneğinde yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kültür aktarımı sürecine çözümleyici ve değerlendirici bir bakış.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Vardar, Berke. (2001). Dilbilimin temel kavram ve ilkeleri. İstanbul: Multilingual.
Yalçın, S. K. ve Ş. M. ( 2007). Dilin iletişim süreci içerisindeki rolü ve işlevleri.
Turkish Studies, 2(2), 749-769.
Yıldız, N. (2008). Kültürlerarası eğitim. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 6 (22), 52-89.
EKLER: KÜLTÜRLERARASI YETERLİLİK AÇISINDAN DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ