2. BÖLÜM
3.4. Verilerin Değerlendirmesi
4.1.1. Birinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorumlar
Araştırmanın birinci alt probleminde “Öğretim Materyalinin Amaçları, Hedefleri ve İlgi Alanları ne ölçüde yeterlidir?” sorusuna cevap aranmıştır.
Tablo 1: Arkasında Yatan Temel Görüş: İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı’nınAmaçları, Hedefleri ve İlgi Alanlarına Göre Farklılık Gösterip Göstermediğine İlişkin Sonuçlar
3. Aşağıdaki kriterler göz önüne (konuların her iki cinse de hitap edip etmediği)
Kavramsal çerçevede, kültürlerarası iletişimsel yeterlilik becerilerinin kazandırılabilmesi için eğitim sürecinde hazırlanan ders kitabından, öğretim programına kadar tüm unsurlarda hedef kitlenin hazır bulunuşluk düzeyi, ilgi ve beklentilerinin dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir. Verilen cevap yüzdelerine bakıldığında, ders kitabının konu ile ilgili başarılı bulunduğu görülmektedir. Okutmanların büyük bir çoğunluğu ders kitabının yeterliliğine ilişkin sorularda tamamen ve büyük ölçüde seçeneklerini işaretlemişlerdir.
Tabloda sosyal durum ile ilgili bölümde bazı eksiklikler olduğu görülmektedir.
Okutmanların yarıdan fazlası ders kitabının sosyal durum yeterliliğine ilişkin sorulara az ve ölçüde kısmen şeklinde cevap vermişlerdir. Kendileriyle yapılan bire bir görüşmelerde konuya ilişkin olarak orta seviyede bir ders kitabında sosyal durumun geniş kapsamlı bir biçimde ele alınamayacağını, bu durumun ders kitabının eksikliği olarak görülmemesi gerektiğini belirtmişlerdir.
4. 1. 2. İkinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorumlar
Araştırmanın ikinci alt probleminde “İstanbul Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı’nda kültürel içerik ne ölçüde yansıtılmıştır?” sorusuna cevap aranmaya çalışılmıştır.
Tablo 2: İstanbul Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı’nda Kültürel İçerik Ne Ölçüde Yansıtıldığına İlişkin Sonuçlar
Çalışmanın genelinde belirtildiği gibi kültürlerarası iletişimsel yeterlilik yaklaşımının en temel özelliklerinden biri nitelikli ve geniş kapsamlı bir kültür aktarımını gerektirmesidir. Verilen cevap yüzdelerine bakıldığında ilgili ders kitabının kültürel içeriğe yer verme konusunda yeterli olduğuna dair genel bir kanı vardır. Türk toplumunun özelliklerinin ne ölçüde yansıtıldığıyla ilgili alt başlıklar halinde sorulan sorunun cevapları tam değil veya bir ölçüde seçeneklerinde yoğunlaşmıştır. Bu sonuç ders kitabının Türk toplumunun özelliklerini yansıtma konusunda eksiklikleri bulunduğunu göstermektedir. Nitekim Türkçe okutmanları yapılan bire bir görüşmelerde, ders kitaplarının Türk kültürünün geçirdiği değişim sürecini anlatmada ve Türk kültür öğelerini aktarmada yetersiz kaldığını ifade etmişlerdir.
4. 1. 3. Üçüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular Ve Yorumlar
Araştırmanın üçüncü alt probleminde “İstanbul Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı’nda içeriğin bilgisi ne ölçüde yansıtılmıştır? sorusuna cevap aranmaya çalışılmıştır.
sunmaktadır? genellikle kısmen seçeneğinde yoğunlaşmıştır. Bu durum öğretmenlerin, kararsız kaldıklarını göstermektedir. Tablonun geneline baktığımızda ders kitabının yeterli olduğuna dair cevaplar verilmiş olmakla birlikte, bazı sorularda cevapların az ölçüde seçeneğinde yoğunlaşması ders kitabının içerik bilgisi ile ilgili eksiklikleri olduğunu göstermektedir.
Türkçe okutmanları yapılan bire bir görüşmelerde, ilgili ders kitabında Türkiye’de yaşayan farklı kültür ve sanatlar ile ilgili bilginin yetersiz olduğunu, toplum ve ülkenin durumunun sadece olumlu tarafları ile verildiği, işsizlik, kirlilik, göçmen
sorunları, tabu sayılan konular gibi olumsuz sayılabilecek durumların yeterince yansıtılmadığını belirtmişlerdir.
4. 1. 4. Dördüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorumlar
Araştırmanın dördüncü alt probleminde “İstanbul Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı öğrencinin farklı bir kültüre yönelik tutum geliştirme konusunda ne ölçüde yeterli?” sorusuna cevap aranmaya çalışılmıştır.
Tablo 4: İstanbul Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı Öğrencinin Farklı Bir Kültüre Yönelik Tutum Geliştirme Konusunda Ne Ölçüde Yeterli Olduğuna
ölçüde uyandırmaktadır?
6. İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı
öğrencileri diğer kültürlerin üyeleriyle iletişim
kurduklarında diğer kültüründe farkında olarak davranmaya ne ölçüde hazırlamaktadır?
0 0.0% 0 0.0% 16 53.3% 7 23.3% 7 23.3%
Kültürlerarası iletişimsel yeterlilik becerilerini kazandırmak için, öğretim materyallerinin öncelikle öteki kültürle ilgili bilgi verme, var olan kültürel uygulamaları öğretme ve diğer kültürlere yönelik ilgi ve merak uyandırması gerekmektedir. Verilen cevapların yüzdelerine bakıldığında ders kitabının bu konuda yeterli olmakla beraber eksiklikleri olduğu görülmektedir. Özellikle 3. Soruda cevapların önemli bir kısmının kısmen ve az ölçüde, 4. Ve 6. sorularda kısmen seçeneğinde yoğunlaşması, ilgili ders kitabının diğer kültürlere dair ilgi ve farkındalık yaratma konusunda eksiklikleri olduğunu göstermektedir. Nitekim okutmanlar bir önceki bölümde ders kitabında farklı kültürlere dair yeterli bilgi bulunmadığını ifade etmişlerdir. Bu durum kitapların diğer kültürlere dönük olarak ilgi ve merak uyandırma konusunda yetersiz kalmasına sebep olmaktadır.
4. 1. 5. Beşinci Alt Probleme İlişkin Bulgular Ve Yorumlar
Araştırmanın beşinci alt probleminde “İstanbul Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı içeriğinin öğrenciye kültürlerarası farkındalık kazandırma konusunda ne ölçüde yeterli?” sorusuna cevap aranmaya çalışılmıştır.
Tablo 5: İstanbul Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı İçeriğinin Öğrenciye Kültürlerarası Farkındalık Kazandırma Konusunda Ne Ölçüde Yeterli Olduğuna İlişkin Sonuçlar
İlk soruya verilen cevap yüzdelerine bakıldığında öğretmenlerin önemli bir kısmının ders kitabını yeterli bulduğu görülmektedir.
İkinci soruda verilen cevapların yüzdeleri farklı bir dağılım göstermektedir.
Ölçeği uygulayan öğretmenlerin yarısı ders kitabının büyük ölçüde veya tamamen yeterli olduğunu belirtirken, diğer yarısı az ölçüde veya kısmen cevaplarını vermişlerdir. Bu durum öğretim ders kitabının konuya ilişkin olarak bazı eksiklikleri olduğunu göstermektedir.
2. 1. 6. Altıncı Alt Probleme ilişkin bulgular ve Yorumlar
Araştırmanın altıncı alt probleminde “İstanbul Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı’nın kültür ve dil ilişkisin içeriğin sunumunda ne ölçüde yansıtıyor?” sorusuna cevap aranmaya çalışılmıştır.
Tablo 6: İstanbul Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı’nın Kültür ve Dil İlişkisin İçeriğin Sunumunu Ne Ölçüde Yansıttığına İlişkin Sonuçlar
farklı dilsel yapılarla ifade etmeleri konusunda ne ölçüde kültürlerarası karşılaşmalarda nitelikli ve etkili bir iletişim kurulabilmesi için yabancı dil öğretimi sırasında mutlaka öğretilmesi gereken sosyokültürel öğelerdir. Tabloda yer alan sorular ders kitabının kültür-dil başlığı altında belirtilen iletişim biçimlerine ve dil değişkelerine yer verme konusunda yeterliliğini sorgulamaktadır.
Tabloya bakıldığında cevap yüzdelerinin çok çeşitli bir dağılım gösterdiği görülmektedir. İlk soruya ilişkin olarak ders kitabı okutmanlar tarafından yeterli olarak değerlendirilmektedir. Ancak diğer üç soruda ders kitabının konuyla ilgili yeterliliğine ilişkin cevaplar az ölçüde ve kısmen seçeneklerinde yoğunlaşmıştır. Kültür ve dil arasındaki ilişkinin önemli göstergelerinden dil değişkeleri ile ilgili olan üçüncü soruda cevapların %66’sının hiç değil ve az ölçüde seçeneklerinde toplanması ders kitabının konu ile ilgili önemli eksiklikleri bulunduğunu göstermektedir.
İlgili kurumlarda çalışan Türkçe okutmanları, konu ile ilgili olarak, yukarıdaki bilgileri destekleri nitelikte görüş bildirmişler, ders kitaplarında günlük dilde kullanılan argo sözcüklere, yaygın kullanılan deyişlere, yazı ve sokak diline yapılan referanslara yeterince yer verilmediğini belirtmişlerdir.
4.1.7 Yedinci Alt Probleme ilişkin bulgular ve Yorumlar
Araştırmanın yedinci alt probleminde “Kültürlerarası yeterlilik ölçeğine verilen cevap ortalamaları deneyime göre farklılaşmakta mıdır?” sorusuna cevap aranmaya çalışılmıştır.
Tablo 7: Kültürlerarası Yeterlilik İçeriğine Verilen Cevap Ortalamalarının Deneyime Göre Farklılaşmasına İlişkin Sonuçlar
Çalışmaya katılan kişilerden 3 yıl üzerinde deneyimi olanlar deneyimli, üç yılın altındakiler deneyimsiz olarak kabul edilmiştir. Bu kişilerin deneyim durumu aşağıdaki gibidir.
N %
Deneyim Durumu
Deneyimsiz 15 50
Deneyimli 15 50
Total 30 100,0
Ölçeğin her bir alt boyutu farklı soru sayılarından oluştuğu için ölçeğin alabileceği maksimum puanlar ve ortalamaları birbirinden farklılık göstermektedir.
Ölçeklerin alabileceği en az ve en fazla puanlar aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Her bir ölçek için verilen cevapların ortalamalarının deneyime göre farklılaşıp farklılaşmadığı bağımsız gruplarda t testi ile test edilmiştir. (independet sample t test) Katılımcı sayısı az olduğundan dolayı bu testin non parametrik karşılığı olan Mann Whitney U testi yapılmış sonuçları aşağıda verilmiştir.
Deneyim Ortalama Std. Sapma
Mann
Kültürel İçerik Deneyimsiz 16.47 19.98
129 0.512 Deneyimli 18.20 6.37
İçeriğin Sunumu: Bilgi Deneyimsiz 19.27 4.06
127.5 0.539 Deneyimli 21.13 6.61
İçeriğin Sunumu: Tutum Deneyimsiz 15.00 4.90
116.5 0.87
İçeriğin Sunumu: Kültür Ve Dil Deneyimsiz 7.47 2.53
134 0.389 Deneyimli 8.67 3.31
Ölçek alt boyutlarının deneyim durumuna göre elde edilmiş ortalama puanları ve bu ortalama puanlar arasında anlamlı fark olup olmadığının test sonuçları yukarıdaki tabloda verilmiştir. P değerlerinin hepsi 0,05 değerinden büyük olduğu için deneyimli ve deneyimsiz katılımcıların verdiği cevap ortalamaları arasında bütün alt ölçekler için anlamı derecede fark bulunmadığı görülmektedir.
Değer Aralığı
Arkasında Yatan Temel Görüş 0-28
Kültürel İçerik 0-28
4.2. Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı’nın Değerlendirilmesi ile İlgili Bulgular Ve Yorum
4.2.1. Birinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorumlar
Araştırmanın birinci alt probleminde “Arkasında Yatan Temel Görüş: “Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı’nın Amaçları, Hedefleri ve İlgi Alanları ne ölçüde yeterlidir” sorusuna cevap aranmıştır.
Tablo 8: Arkasında Yatan Temel Görüş: Gazi TÖMER Yabancılar İçin
(konuların her iki cinse de
Tablonun geneline bakıldığında ölçeği uygulayan okutmanların ders kitabını yeterli gördükleri anlaşılmaktadır. Verilen cevapların önemli bir kısmı büyük ölçüde ve tamamen seçeneğinde yoğunlaşmaktadır. Ders kitabı amaç ve hedefleri yönünden öğrencinin ilgi ve ihtiyaçlarını karşılamaya dönüktür. Sosyal durum ile ilgili değerlendirmenin yapıldığı kısımda, Türkçe okutmanların yarısından fazlası kısmen ve az ölçüde seçeneklerini işaretlemiştir. Bu durum ders kitabının sosyal durum ile ilgili örneklemelerde eksiklikleri olduğunu göstermektedir.
4. 2. 2. İkinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorumlar
Araştırmanın ikinci alt probleminde “Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı kültürel içerik ne ölçüde yansıtılmıştır?” sorusuna cevap aranmaya çalışılmıştır.
Tablo 9: Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı’nda Kültürel İçeriğin Ne Ölçüde Yansıtıldığına İlişkin Sonuçlar
3. Aşağıdaki kriterler açısından,
Verilen cevapların yüzdelerine bakıldığında ders kitabının yeterli olduğuna dair görüşün daha hâkim olduğu görülmektedir. Katılımcıların önemli bir kısmı, ders kitabının Türk toplumunun kültürel özelliklerini ne ölçüde yansıttığı ve kültürel içeriğin kitaplarda yer alma durumu ile ilgili ilk iki soruda büyük ölçüde ve tamamen seçeneğini işaretlemişlerdir.
Üçüncü soruda ilgili ders kitabının Türk toplumunun kültürel özelliklerini ne ölçüde yansıttığı yaş, sosyal sınıf, bakış açısı, ilgi alanları, aile yaşantısı gibi ölçütlerin göz önüne alınarak değerlendirilmesi istenmiştir. Bu kısımda verilen cevapların yüzdelerine bakıldığında her seçenek için birbirine yakın değerlerin çıktığı görülmektedir. Öğretmenlerin yarısı kitapların bu kriterleri sağladığını belirtirken, diğer yarısı, diğer yarısı az ölçüde ve kısmen seçeneğinde yoğunlaşmışlardır. Bu durum ölçeği uygulayan okutmanların konu ile ilgili kararsızlık yaşadıklarını ve kitabın eksiklikleri olduğunu göstermektedir.
4.2.3. Üçüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorumlar
Araştırmanın üçüncü alt probleminde “Gazi TÖMER Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı’nda içeriğin bilgisi ne ölçüde yansıtılmıştır?”sorusuna cevap aranmaya çalışılmıştır.
Tablo 10: Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı’nda İçeriğin Bilgisi Ne Ölçüde yansıtıldığına İlişkin Sonuçlar
yansıtmaktadır?
Tabloya bakıldığında verilen cevapların yüzdelerinin çok çeşitli bir dağılım gösterdiği görülmektedir. Türk kültürünün kitaplarda yer alma durumu ile ilgili ilk iki soruya verilen cevaplar öğretmenlerin, ders kitabını yeterli bulduklarını göstermektedir.
Diğer sorular ders kitabının, ideolojik unsurlar, politik değerler, işsizlik, göçmenler, alt kültür grupları gibi unsurlar açısından değerlendirilmesine yöneliktir. Verilen cevapların yüzdeleri ders kitabının bu konular açısından eksiklikleri olduğunu göstermektedir.
Okutmanlar ile yapılan bire bir görüşmelerde, ders kitabının Türk kültürünü yansıtmakta yeterli olduğunu ancak ders kitabında diğer Türk topluluklarının kültür ürünlerine yeterince yer verilmemesinin Türk dünyasından gelen öğrencilerin kendilerini farklı bir millet gibi hissetmesine yol açtığını belirtmişlerdir.
4.2.4. Dördüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorumlar
Araştırmanın dördüncü alt probleminde “Gazi TÖMER Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı öğrencinin farklı bir kültüre yönelik tutum geliştirme konusunda ne ölçüde yeterli?” sorusuna cevap aranmaya çalışılmıştır.
Tablo 11: Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Ders KitabıÖğrencinin hem ulusal kimlik duygusunu hem de kültürlerarası bir
Tablonun geneline bakıldığında ders kitabının diğer kültürlere karşı merak uyandırma, uyum sağlamayı kolaylaştırma ve farklı bir kültüre yönelik tutum geliştirme konusunda yeterli olduğu görülmektedir. Ölçeği uygulayan okutmanların cevapları büyük ölçüde ve tamamen seçeneklerinde yoğunlaşmaktadır. Bu seçeneklerdeki cevap yüzdelerinin bazı sorularda %80’i geçmesi ders kitabının konuya ilişkin olarak oldukça başarılı bir materyal olduğu göstermektedir.
Bu bölüme ilişkin en önemli eksiklik, ders kitabının klişeleşmiş tiplemeleri sorgulatmak konusundaki yeterliliğini ölçen üçüncü soruda görülmektedir. Bu soruya verilen cevap yüzdeleri farklı bir dağılım göstermekle birlikte, en büyük yüzde kısmen seçeneğinde bulunmaktadır. Bir önceki bölümde de benzer soruya verilen cevapların önemli bir kısmı az ölçüde seçeneğinde yoğunlaşmıştı. Bu durum, ders kitabında konu ile ilgili eksiklikler olduğunu göstermektedir.
4.2.5. Beşinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorumlar
Araştırmanın beşinci alt probleminde “Gazi TÖMER Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı içeriğinin öğrenciye kültürlerarası farkındalık kazandırma konusunda ne ölçüde yeterli?” sorusuna cevap aranmaya çalışılmıştır.
Tablo 12: Gazi TÖMER Yabancılar Türkçe Ders Kitabı İçeriğinin Öğrenciye Kültürlerarası Farkındalık Kazandırma Konusunda Ne Ölçüde Yeterli Olduğuna İlişkin Sonuçlar
2. Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı öğrenci gerek kendi kültüründen gerekse hedef kültürden betimlemeleri, izlenimleri ve klişeleşmiş tiplemeleri ne ölçüde bulabilmektedir?
1 4,2% 3 12,5% 7 29,2% 8 33,3% 5 20,8%
Tablonun geneline bakıldığında ölçeği uygulayan okutmanların ders kitabı hakkında olumlu bir görüşe sahip oldukları söylenebilir. İlk soruda bu durum daha belirgin olarak görülmektedir. İkinci soruya verilen cevapların yüzdeleri çok çeşitli bir dağılım göstermiştir. Okutmanların bu soruya yönelik olarak kararsız kalmaları, ders kitabının eksikliklerinden kaynaklanabileceği gibi, soruda çok genel ve soyut ifadelere yer verilmesinden de kaynaklanmış olabilir.
4.2.6. Altıncı Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorumlar
Araştırmanın altıncı alt probleminde “Gazi TÖMER Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı’nın kültür ve dil ilişkisin içeriğin sunumunda ne ölçüde yansıtıyor?”
sorusuna cevap aranmaya çalışılmıştır.
Tablo 13: Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı’nın Kültür ve Dil İlişkisin İçeriğin Sunumunu Ne Ölçüde Yansıttığına İlişkin Sonuçlar
tonu gibi farklı dil ötesi
Tabloya bakıldığında, ölçeği uygulayan okutmanların ders kitabının kültür ve dil ilişkisine dair göstergelere yer verme yeterliliğiyle ilgili olarak kararız kaldıkları anlaşılmaktadır. Özellikle ilk üç soruda cevapların yüzdeleri seçenekler arasında belli oranda dağılması ve en yüksek yüzdelerin kısmen ve tam değil seçeneklerinde çıkması bu görüşü desteklemektedir. Bu durum ders kitabı içeriğinin kültür dil ilişkisi sunumu açısından eksiklikleri olduğunu göstermektedir.
4.2.7. Yedinci Alt Probleme İlişkin Bulgular Ve Yorumlar
Araştırmanın yedinci alt probleminde “Kültürlerarası yeterlilik ölçeğine verilen cevap ortalamaları deneyime göre farklılaşmakta mıdır?” cevap aranmaya çalışılmıştır.
Tablo 14: Kültürlerarası Yeterlilik İçeriğine Verilen Cevap Ortalamalarının Deneyime Göre Farklılaşmasına İlişkin Sonuçlar
Çalışmaya katılan kişilerden 3 yıl üzerinde deneyimi olanlar deneyimli, üç yılın altındakiler deneyimsiz olarak kabul edilmiştir. Bu kişilerin deneyim durumu şöyledir:
n %
Deneyim Durumu
Deneyimsiz 14 58,3
Deneyimli 9 37,5
Cevapsız 1 4,2
Total 24 100,0
Ölçeğin her bir alt boyutu farklı soru sayılarından oluştuğu için ölçeğin alabileceği maksimum puanlar ve ortalamaları birbirinden farklılık göstermektedir.
Ölçeklerin alabileceği maksimum ve minimum puanlar yukarıdaki tabloda verilmiştir.
Değer Aralığı Arkasında Yatan Temel Görüş: Öğretim
Materyalinin Amaçları Hedefleri 0-28
Kültürel İçerik 0-28
İçeriğin Sunumu: Bilgi 0-52
İçeriğin Sunumu: Tutum 0-24
İçeriğin Sunumu: Kültürlerarası Farkındalık 0-8
İçeriğin Sunumu: Kültür Ve Dil 0-16
Her bir ölçek için verilen cevapların ortalamalarının deneyime göre farklılaşıp farklılaşmadığı bağımsız gruplarda t testi ile test edilmiştir. (independetsample t test) Katılımcı sayısı az olduğundan dolayı bu testin non parametrik karşılığı olan Mann Whitney U testi yapılmış sonuçları aşağıda verilmiştir.
Deneyim Durumu Ortalama Std.
Sapma
B.Kültürel İçerik Deneyimsiz 16,86 5,22
91,5 0,07
Ölçek alt boyutlarının deneyim durumuna göre elde edilmiş ortalama puanları ve bu ortalama puanlar arasında anlamlı fark olup olmadığının test sonuçları yukarıdaki tabloda verilmiştir. Arkasında yatan temel görüş: Öğretim Materyalinin Amaçları Hedefleri ve İçeriğin Sunumu: Kültürlerarası Farkındalık ölçeklerine verilen cevaplar deneyime göre anlamlı farklılıklar gösterirken (p<0,05) diğer ölçekler için verilen cevaplar deneyime göre anlamlı farklılık göstermemektedir.
5. BÖLÜM
SONUÇ VE ÖNERİLER
5.1. Sonuçlar
5.1. 2. İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı ile İlgili Sonuçlar Çalışmada İstanbul Üniversitesi Dil Merkezi tarafından hazırlanmış olan orta seviye “İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı” öğretim materyalinin değerlendirilmesi ile ilgili şu sonuçlara ulaşılmıştır:
Ders kitabı yabancı dil olarak Türkçe öğretimi amacıyla hazırlanmış bir öğretim materyalidir. Ders kitabı içinde yer alan görsel öğeler, karakterler, metin konuları, kültürel içerik, kültür ve dil ilişkisine dair göstergeler, içerik bilgisi gibi unsurlar açısından öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeyi ve ilgi alanlarına uygundur.
Ders kitabının girişinde yabancı dil öğretiminde, o dilin içinde geliştiği kültürün de öğretilmesinin gerekliliği vurgulanmış, hedef dil ile hedef kültürü bir arada öğretebilmenin kitabın amaçlarından biri olduğu belirtilmiş, kitabın içeriğinde gerek Türk kültürü gerekse diğer dünya kültürlerine dair çeşitli bilgiler verilmiştir.
İlgili ders kitabı Türk kültürünün aktarımı açısından incelendiğinde, Türk kültürüne ait komşuluk ilişkilerine, misafirperverlik özelliğine, aile yapısına, başta İstanbul olmak üzere Türkiye’de yer alan tarihi ve turistik şehirlerin özelliklerine, bazı Türk bilim adamı, sanatçı ve edebiyatçılara yer verildiği görülmektedir. Bununla birlikte kitapla ilgili görüşü alınan okutmanların belirttiği gibi ders kitabı, Türk kültürünün geçirdiği değişim süreci ve Türk kültürüne ait öğelerin aktarımıyla ilgili birtakım eksikliklere de sahiptir. Belirtilen kültürel öğelere kitapta daha geniş olarak yer verilmelidir.
Yine ders kitabı içeriğinde Türkiye’de yaşayan farklı kültür ve sanatlar, işsizlik, kirlilik, şiddet vs. gibi sosyal sorunlar ve tabu sayılan konular yeterince yer bulmamıştır.
Ders kitabında verilmeye çalışılan olumlu tablo, günlük hayatlarında belirtilen sorunlarla karşı karşıya kalabilecek öğrenciler için kitabın gerçekçi bulunmamasına yol açabilir.
İlgili ders kitabı, farklı kültürlere yönelik olumlu tutum geliştirme ve kültürel çeşitliliği yansıtma konusunda birtakım eksiklikleri bulunmakla birlikte yeterli bir öğretim materyali olarak değerlendirilmiştir. Ders kitabında, özellikle kültürden kültüre bölümlerinde meslekler, seyyahlar, müzikle tedavi, geleneksel kıyafetler beden dili farklılıkları vb. gibi konularda Türk kültüründen ve dünyanın çeşitli kültürlerinden örnekler verilmiştir. Böylelikle yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin, diğer kültürlere karşı merak ve ilgi duyması sağlanmaya çalışılmıştır. Bunların yanı sıra öğrencilere metin sonrası etkinliklerde, işlenen konuyla ilgili olarak, “sizin kültürünüzde bu durumda ne yapılır”, “ülkenizde böyle yerler var mı” gibi sorularla öğrencilerin kendi kültürünü ders ortamına aktarması sağlanmıştır. Böylelikle öğrenci kendi kültürü ile Türk kültürün karşılaştırarak, kültürel farkındalık kazanacaktır.
Ders kitabı, kültür ve dil ilişkisi açısından değerlendirildiğinde eksiklikleri olduğu görülmektedir. Kitapta Türk kültürüne ait deyim ve atasözlerine, günlük dilde
Ders kitabı, kültür ve dil ilişkisi açısından değerlendirildiğinde eksiklikleri olduğu görülmektedir. Kitapta Türk kültürüne ait deyim ve atasözlerine, günlük dilde