• Sonuç bulunamadı

1.5. Araştırmanın Amacı ve Hedefleri

2.1.10. ISO 22000 2005’in Faydaları

Kuruluşlar, kritik avantajlar sunacağı düşüncesiyle ISO 22000 sertifikası arar. Bu avantajla muhtemel masrafları dengeleyebilir veya hafifletebilir. Macheka ve ark. (2013), avantajların getirdiği üstünlüklerin ne kadar belirgin olursa, kuruluşun toplam kalite yönetimine geçme ihtimali o denli arttığını ifade ederek ISO 22000'in avantajlarının kalite yönetimi ilerlemesi üzerindeki etkisinin altını çizmektedir.

ISO 22000 sertifikasyonu edinme motivasyonları içsel gelişim ve pazardaki pozisyonun artırılmasıdır. ISO 22000'in uygulanmasının avantajları, iç (iç organizasyonel iyileştirme) ve dış (pazarla ilgili) olmak üzere iki sınıfa ayrılıyor (Macheka ve ark., 2013). Bu noktada ISO 22000'in getireceği faydalar da iç ve dış olmak üzere sıralanabilir. Bu faydalar literatürden referansla aşağıda ortya konulacaktır.

2.1.10.1. İçsel faydalar:

Qijun & Batt, (2016), ISO 22000 kullanımının en kritik faydalarının içsel (organizasyonun kendisine yönelik) özellikleri olduğunu vurgulamaktadır.

Başlıca içsel faydalar kısaca şu şekilde sıralanabilir:

- KYS etkinliği ve verimliliğinin iyileştirilmesi

SO 22000 standartlarının benimsenmesi KYS verimliliğini ve üretkenliğin iyileştirilmesine yol açar (Karaman ve ark., 2012). Macheka ve ark.(2013), ve ark. ISO 22000'e katılımın verimlilik değişikliklerine yardımcı olacağı ve dolayısıyla maliyet düşüşlerinin sağlanabileceğini belirtirler Casadesus, & Karapetrovic, (2005); Gotzamani, & Tsiotras, (2002). gibi bilim adamları da bu tarz faydalarından bahsetmektedir.

- Atık, maliyet ve boşa çabanın azaltılması

Dick, (2000) bir organizasyonun kalite sistemlerinin başından sonuna kadar kontrol edilmesi gerçeği ışığında ekonomik başarıyı yakalayabileceğini iddia eder. Bu nedenle, şirket değişiklikler için daha az zaman harcayacağından zaman tüketimini azaltabilir. Dahası, Macheka ve ark., (2013), Zimbabwe'deki küçük ve orta ölçekli girişimlerde ISO 22000'in yararlarına odaklanmış ve ISO 22000'in giderlerdeki azalmaya kritik yararlar sağladığını bulmuştur.

- Hizmet kalitesinin artırılması ve ürünlerin kurtarılması

ISO 22000 sertifikası,bir organizasyonun ürünlerinin ve yönetiminin kalitesini yükseltmesine yardımcı olmaya dayanır (Seagrave, 2007). Weyandt ve ark., (2011) ISO 22000'in değer değişiminden büyük avantajlar sağladığını açıklıyorlar. Qijun & Batt. (2016) Geliştirilmiş kalitenin ISO 22000 kullanımının en kritik yararları arasında yer aldığını açıklıyorlar.

Qijun & Batt.'nın yaptığı bir çalışmada, (2016), ISO 22000'in en önemli faydaları açık çalışma teknikleri olarak saptanmıştır. Macheka ve ark.(2013), ISO 22000'in uygulanmasının iç örgütsel işlem ve prosedürlere yol açacağını önermişlerdir.

- Organizasyonda kalite farkındalığını artırmak

Dale (1994), Magd & Curry (2003) gibi uzmanlar kalite ile olan aşinalıkların bir kural olarak genişlemesinin organizasyon tarafından onaylanmasıyla sağlanan bir avantaj olduğunu ifade ettiler. Dahası, Qijun & Batt. (2016) ISO 22000 belgesinin düzeltici faaliyetlere ve önleyici uygulamalara daha fazla dikkat getirdiğini belirtmişlerdir.

-Belgelendirme

İçsel faydalar arasında, dokümantasyon ISO 22000'in temel ilkelerinden biri olarak kabul edildiğinden, getireceği fayda şaşırtıcı değildir (Macheka ve ark., 2013). Magd ve Curry (2003), daha iyi belgelendirmenin sağlayacağı yüksek fizibiliteyi de vurgulamaktadır.

- Kârı ve satışı geliştirmek

Karaman ve ark (2012), Türk süt endüstrisi üzerine yaptıkları bir çalışmada, ISO 22000'in en dikkate değer avantajlarından birinin kar ve satışı geliştirdiği tespit etmişlerdir. Bu durum ayrıca Macheka ve ark. (2013) tarafından da belirtilmiştir.

-Çalışanlarn motivasyonunu sağlamak ve memnuniyetlerini artırmak

Qijun & Batt (2016) tarafından Şangay firmaları üzerinde yapılan bir araştırmasında, personelin motivasyonunu artırmak, büyük faydalar arasında bulunmuştur. Bu durum aynı zamanda Macheka ve ark. (2005) ve Macheka ve ark. (2013) gibi farklı uzmanlar tarafından da belirtilmiştir.

Macheka ve ark. tarafından Harare endüstri örgütleri üzerine yapılan çalışmada (2013), ISO 22000'in en önemli avantajları arasında işbirliğin teşviki olduğu tespit edilmiştir. Karaman ve ark. da (2012) ayrıca bu bulguyu desteklemişlerdir.

- Çalışan yönetim ilişkisinin geliştirilmesi

Macheka ve ark. (2013), iletişimin gelişmesinin çoğu zaman ISO 22000 onayının bir faydası olarak nitelendirildiğini belirtmişlerdir. Macheka ve ark. (2013), Zimbabwe'deki araştırmalarında, büyük (100den fazla çalışanla karakterize edilmiş) ve küçük kuruluşların, ISO 22000 kullanımından sonra yazışmaları geliştirdiklerini bildirmişlerdir.

2.1.10.2. Dışsal Faydalar (piyasa kaynaklı)

- Müşterilerin şikayetlerinin azaltılması

Macheka ve ark.nın sonuçları (2013), tüketici memnuniyetini artırdığını gösteriyor ki bu durum Macheka ve ark. (2013) tarafından da desteklenmektedir. Qijun & Batt. (2016) ISO 22000: 2005 kurallarının faydalarından biri olarak müşterinin ön koşullarının yerine getirilmesi olduğunu öne çıkarmışlardır. ISO 22000 onayı, kuruluş ile müşterileri arasında iyi bağlantılar kurarak müşterilerin memnuniyetini arttırır ve müşteriye zaman aktarımını arttırır (Karaman, et al. 2012). Sofia ve Paulo (2013), ISO 22000'in tercih edilen bir başka zorunlu tercihinin dünya piyasalarına erişimde yattığı ve böylece yeni pazarlar ve açılımlar açtığını belirtmektedir.

- Pazar payının elde edilmesi ve sürdürülmesi

Piyasayı genişletme ya da temel olarak mevcut payı sürdürme ihtimali sıklıkla ISO 22000 yürürlüğe girmesinin en çok gördüğü sonuçlardan biri olarak belirtilmektedir (Macheka et al.,2013).

Zimbabwe kuruluşlarıyla ilgili bir araştırma, ISO 22000 belgesi, sahipleri için aslında bir yan fayda olarak algılanmaktadır (Macheka ve ark., 2013). Başlangıçta birçok organizasyon, akreditasyonu pazar konumunu güçlendirmek için bir araç olarak görüyordu. (Qijun & Batt., 2016). Her durumda, akreditasyon miktarı sürekli olarak genişlerken, akreditasyonun, daha güçlü imkanlara sahip olmak için değil de organizasyonun hayatta kalması için tercihen gerekli olan bir eğilimi vardır (Macheka ve ark. 2013). Sonuç olarak, ISO 22000'e katılım, sayısız mekanik bölünmede önemli bir hale gelmiştir.

- Kurumsal imajı ve itibarı geliştirmek

Bir şirketin imajının geliştirilmesi, Macheka ve ark. Tarafından belirtildiği üzere ISO 22000 onayının alınmasının bir sonucudur. Qijun & Batt. (2016) da ISO 22000’in avantajları olmasa bile akredite olmanın azalacağı gibi durumun olmayacağını iddia etmektedir.