Verilerin analizi SPSS (Statistical Packagefor Social Sciencefor Windows)- 18 paket programı kullanılarak yapıldı. Devamlı değişkenler ortalama± standart sapma değerler şeklinde ve OneWay Anova testi kullanılarak değerlendirildi. Anlamlı görülen değerlerin post hoc analizi yapıldı. Kategorik değişkenlerin
karşılaştırılmasında PearsonKi-kare testi kullanıldı.Çok değişkenli analizde değişkenlerin ilişkisi Backward Binary Logistic Regresyon analiziyle araştırıldı.İstatistiksel analizler yapılırken p<0.05 değeri, istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.
4.BULGULAR
Çalışmaya alınan 156 bireyin52’si (%33,3) Nondipper Hipertansif(NDHT), 51’i(%32,7) Dipper Hipertansif(DHT) ve 53’ü(%34) kontrol grubu olarak sınıflandırıldı. Hasta grubu 52 erkek, 51 kadın, toplam 103 kişiden oluştu. NDHT grubunda 25 kadın (%48,08), 27 erkek (%52,92), DHT grubunda da 26 kadın (%50,98) ve 25 erkek (%49,02) vardı. Kontrol grubu 53 kişiden oluşmaktaydı. Bunlar 27 kadın (%50,94) ve 26 erkek (%49,06) cinsiyetindeydi. Gruplar arasında istatistiksel anlamlı fark yoktu.(p:0,944)
ve kontrol grubunda 27,42±3,12 olup tüm gruplarda normal sınırlar üzerindeydi ancak gruplar arasında istatistiksel anlamlı fark yoktu. (p:0,123)
Sigara kullanımı NDHT grupta 11(%21,15) kişide, DHT grupta 12 (%23,52) kişide ve kontrol grubunda 18 (%33,96) kişide izlendi ve istatistiksel olarak anlamlı fark görülmedi.(p:0,284)
NDHT grupta 26 (%50), DHT grupta 28 (%54,9) ve kontrol grupta 19 (%35,84) kişide hiperlipidemi izlendi. Gruplar arası istatistiksel fark yoktu.(p:0,128)
NDHT(n=52) DHT(n=51) Kontrol(n=53) P değeri Yaş(yıl) 52,23±11,23 51,10±12,39 52,68±6,95 0,976 VKİ(kg/m2) 28,98±4,46 28,12±3,98 27,42±3,12 0,123 Kadın Cinsiyet(%) 25 (%48,08) 26 (%50,98) 27(%50,94 0,944 Sigara(%) 11 (%21,15) 12 (%23,52) 18 (%33,96) 0,284 HL(%) 26 (%50) 28 (%54,90) 19 (%35,84) 0,128 LVEF (%) 61 ± 3,74 61,20 ± 3,28 62,36 ± 2,5 0,65
Tablo 12: Hastaların demografik özellikleri
Gruplar sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonu açısından değerlendirildiğinde NDHT grupta %61 ± 3,74 , DHT grupta %61,20 ± 3,28 ve kontrol grupta %62,36 ± 2,5 olup istatistiksel fark izlenmedi. (p:0,65). Hastaların demografik özellikleri Tablo 12 de gösterilmiştir. NDHT(n=52) DHT(n=51) Kontrol(n=53) P değeri WBC (x10³ U/L) 7,70±1,32 7,85±1,41 7,57±1,22 0,167 Hemoglobin(g/dL) 13,37±1,65 13,87±1,60 13,66±1,31 0,252 PLT (x10³ U/L) 285,46± 70 293,70± 57 276,75±48,09 0,095 PDW 17,63±1,25 17,69±1,03 17,64±1,36 0,964 RDW 16,09±2,48 15,34±1,32 15,44±1,37 0,760 Monosit (x10³ U/L) 0,54±0,14 0,55±0,16 0,52±0,14 0,696 Eosinofil (x10³ U/L) 0,17±0,14 0,15±0,11 0,13±0,12 0,305 CRP(mg/dl) 0,57±0,89 0,55±0,66 0,37±0,31 0,290 Glukoz(mg/dL) 103,6±15,7 102,1±16,2 98,13±10,50 0,132 Üre(mg/dL) 30,61±10,18 28,15±9,40 26,30±8,10 0,600 Kreatin(mg/dL) 0,82±0,17 0,79±0,19 0,760±11 0,130 Na(mmol/L) 138,19±2,5 138,17±2 137,94±2,33 0,823
K(mmol/L) 4,87±0,56 4,93±0,59 4,23±0,27 0,630 AST(U/L) 20,67±6,87 20 ±5,37 20,81±8,53 0,826 ALT (U/L) 21,92±9,21 19,72±7,21 22±12,15 0,457 TSH(μIU/mL) 1,60±1,20 1,45±0,99 0,48±0,79 0,709 FT4 (ng/dl) 14,76±1,84 14,95±2,47 15,18±2,21 0,612 FT3 (pg/dl) 4,34±0,61 4,24±0,72 4,53±0,52 0,550 LDL(mg/dL) 127,7±32,6 132±34,6 120,3±30,1 0,181 Tot Kol (mg/dL) 204,7±40,1 211,4±42,4 197,5±34,8 0,198 HDL (mg/dL) 41,25±8,06 43,86±9,21 45,50±10,38 0,363 Trigliserid (mg/dL) 182±84,6 176,84±67 146,39±80 0,060 GGT (U/L) 32,21±34,7 31,45±31,14 26,90±27,06 0,641 İ.Bil 0,37±0,19 0,39±0,20 0,36±0,18 0,753 D.Bil 0,21±0,8 0,21±0,9 0,21±0,7 0,985 ÜrikAsit (mg/dL) 5,08±1,51 4,94±1,56 4,48±1,11 0,760
Tablo 13:Hasta ve Kontrol grubundaistatistiksel fark bulunmayan laboratuvar değerleri
Karşılaştırılan hemogram değerlerinden ortalama beyaz küre sayısı hemoglobin, PDW, RDW, monosit, eosinofil sayıları, trombosit sayısı biyokimyasal parametrelerden C-reaktif protein, glukoz, üre, kreatin, sodyum, potasyum, AST,ALT, GGT, ürik asit, direk ve indirek billüribin değerleri, hormon değerlerinden TSH, FT4, FT3 ve lipid parametrelerinden LDL, HDL total kolesterol ve trigliserit değerleri her üç grupta karşılaştırıldığında gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (p>0,05). Gruplar arası karşılaştırmalı analiz tablo 13 de gösterilmiştir.
Gruplar arasında platelet/lenfosit oranı (PLO) ve nötrofil lenfosit oranı (NLO) değerleri, nötrofil ve lenfosit sayısı, MPV, Sol Atriyum çapı(LA), interventriküler septum kalınlığı (IVS),incelendiğinde istatistiksel olarak farklılık mevcuttu. Bu nedenle bu grupların post hoc analizleri incelendi.
NDHT ve DHT grupları karşılaştırmalı olarak incelendiğinde ortalama PLO değerleri NDHT grubunda DHT grubuna göre anlamlı olarak daha yüksekti. ( 132,64±42,31 ye karşı 118,12±30,01 p=0,005) Yine aynı şekilde ortalama NLR değerleri NDHT grubunda belirgin olarak daha yüksekti. (2,25±0,67 ye karşı 1,88±0,57 p=0,010)
NLO ve PLO değerlerini oluşturan değişkenlerden lenfosit sayısı açısından NDHT ve DHT grupları karşılaştırıldığında ortalama lenfosit sayısı NDHT grubunda anlamlı olarak daha düşük izlendi.(2,34±0,63 ye karşı 2,61±0,71 p=0,025)
NDHT grubu ile DHT grubu NLO ve PLO değerlerini oluşturan değişkenlerden nötrofil ve plateletsayısı açısından karşılaştırıldığında her iki grupta anlamlı farklılık görülmedi (p değeri sırasıyla 0,838 ve 0,950).
Yine bu iki grup IVS ve MPV açısından karşılaştırıldığında her iki parametrede de NDHT grubunda DHT grubuna göre anlamlı yükseklik mevcuttu.(p değeri sırasıyla 0,032 ve 0,036)
NDHT ve DHT gruplarının karşılaştırmalı analizi tablo 14 te gösterilmiştir Tablo 14: NDHT ve DHT gruplarının karşılaştırılması
NDHT (n=52) DHT (n=51) P değeri PLO 132,64±42,31 118,12±30,0 1 0,005* NLO 2,25±0,67 1,88±0,57 0,010* Nötrofil(x10³ U/L) 4,74±1,04 4,62±0,99 0,838 Lenfosit (x10³ U/L) 2,34±0,63 2,61±0,71 0,025* LA çapı (mm) 37,54±4,56 36,84±3,41 0,884 IVS (mm) 11,85±1,53 11,11±1,50 0,032* MPV (fL) 8,75±1,22 8,11±1,26 0,036*
Kontrol grup ile DHT grubu karşılaştırıldığında PLO, NLO, lenfosit sayısı, platelet sayısı açısından istatistiksel fark yoktu.(p>0,05)
Gruplar arasında nötrofil sayısı, sol atriyum çapı, IVS kalınlığı, MPV değeri açısından belirgin fark mevcut olup bu değerler DHT grubunda daha yüksek bulundu.(p<0,05)
DHT ve kontrol gruplarının karşılaştırmalı analizi tablo 15 te gösterilmiştir. Kontrol(n=53) DHT(n=51) P değeri PLO 110,95±28,91 118,12±30,0 1 0,650 NLO 1,70±0,56 1,88±0,57 0,340 Nötrofil (x10³ U/L) 4,08±0,93 4,62±0,99 0,023* Lenfosit (x10³ U/L) 2,74±0,69 2,61±0,71 0,886 LA çapı (mm) 33,86±3,07 36,84±3,41 0,01* IVS (mm) 9,69±1,13 11,11±1,50 0,01* MPV (fL) 7,75±1,23 8,11±1,26 0,045*
Kontrol grubu ile NDHT grup karşılaştrıldığında NDHT grubunda PLO değeri belirgin olarak daha yüksek izlenmiş olup değerler kontrol grubunda 110,95±28,91 ve NDHT grubunda 132,64±42,31 saptandı.(p<0,001)
NLO değeri de PLO ye benzer şekilde belirgin olarak daha yüksek izlendi. (1,70±0,56 ye karşı 2,25±0,67 ve p değeri <0,001)
Her iki grup nötrofil sayısı açısından karşılaştırıldığında NDHT grubunda belirgin olarak daha yüksek izlenmiş olup p=0,040 olarak saptandı.
NLO ve PLO değerini oluşturan diğer parametre ortalama lenfosit sayısı NDHT grubunda kontrol grubuna göre daha düşük saptandı.( 2,74±0,69 ye karşı 2,34±0,63 ve p değeri 0,045)
Sol atriyum çapı gruplar arasında karşılaştırıldığında NDHT grubunda belirgin olarak daha yüksek bulundu. İstatistiksel olarak anlamlı izlendi. (37,54±4,56 ye karşı 33,86±3,07 ve p değeri <0,001)
İnterventriküler septum kalınlığı kontrol grubunda 9,69±1,13 ve NDHT grubunda 11,85±1,53 olup NDHT grubunda anlamlı olarak daha yüksek görüldü. (p<0,001)
Trombosit fonksiyonlarının bir belirteci olan MPV değeri NDHT grubunda normotansif kontrol grubuna göre daha yüksek izlendi. (8,75±1,22 ye karşı 7,75±1,23 ve p değeri 0,032)
Kontrol grubu ve NDHT grubu tablo 16 da karşılaştrımalı olarak gösterilmiştir. Kontrol(n=53) NDHT(n=52) P değeri PLO 110,95±28,91 132,64±42,3 1 0,001* NLO 1,70±0,56 2,25±0,67 0,001* Nötrofil (x10³ U/L) 4,08±,93 4,74±1,04 0,040* Lenfosit (x10³ U/L) 2,74±0,69 2,34±0,63 0,045* LA çapı (mm) 33,86±3,07 37,54±4,56 0,001* IVS (mm) 9,69±1,13 11,85±1,53 0,001* MPV (fL) 7,75±1,23 8,75±1,22 0,032*
DHT ve NDHT grupları 24 saatlik AKBİ sonuçlarına göre karşılaştırıldı. NDHT grubunda 24 saatlik ortalama SKB(141,1 ± 12,6 ye karşı 131,3±13,1 p değeri <0,001)ve 24 saatlik ortalama DKB değerleri (90 ± 10,3 ye karşı 84,7 ±9,9 ve p değeri = 0,010) DHT grubuna göre anlamlı olarak yüksek izlendi.
Gruplar arasında gündüz ortalama SKB açısından sınırda bir fark olmasına rağmen, gündüz ortalama DKB açısından anlamlı fark yoktu.(p değerleri sırasıyla 0,064 ve 0,164)
Gece kan basıncı takiplerinde DHT grubunda NDHT grubuna göre ortalama SKB açısından (117,4±12,4 ye karşı 138,0 ± 13,3 p değeri <0,001) ve ortalama DKB açısından (74,1±9,7 ye karşı 85,9 ± 9,5 p değeri <0,001) anlamlı olarak düşüş mevcuttu.
NDHT grupta ortalama HT süresi yıl olarak 4,8±1,4DHT hasta grubunda 4,1 ±1,6 şeklinde izlendi. NDHT grubunda ortalama süre daha yüksekti. (p=0,023)
Yine gruplar kalp hızı açısından 24 saatlik, Gündüz ve gece ortalama değerler açısıdan incelendiğinde istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmedi. Her iki grup 24 saatlik, gündüz ve gece ortalama SKB ve ortalama DKB değerleri açısından kontrol grubuyla ayrı ayrı karşılaştırıldığında beklendiği üzere değerler NDHT ve DHT grubunda yüksek saptandı. (P<0,001)
NDHT(n=52) DHT(n=51) P değeri 24 saatlik SKB mmHg 141,1±12,6 131,3 ±13,1 <0,001 24 saatlik DKB mmHg 90,0±10,3 84,7 ±9,9 0,010 Gündüz SKB mmHg 141,8±12,6 136,4 ±13,3 0,064 Gündüz DKB mmHg 91,2± 10,8 87,8 ±10,1 0,164 Gece SKB mmHg 138,0±13,3 117,4 ±12,4 <0,001 Gece DKB mmHg 85,9±9,5 74,1 ±9,7 <0,001 24 saatlik Kalp Hızı Atım/dakika 75,5±10,4 74,6±10,6 0,224 Gündüz Kalp Hızı Atım/dakika 77,4±11,3 75,7±12,5 0,125 Gece Kalp Hızı Atım/dakika 66,4±9,7 64,9±11,3 0,175 HT süresi(Yıl) 4,8 ± 1,4 4,1 ± 1,6 0,023
Tablo 17: NDHT ve DHT grupları 24 saatlik AKBİ değerleri
grubunda 36 kişi(%69,2) , DHT grubunda 37 kişi (%72,5) ACE inhibitörü veya ARB kullanıyordu. Gruplar arasında istatistiksel fark yoktu.(p değeri 0,728)
Yine gruplar Beta Bloker, Diüretik, Kalsiyum kanal blokeri ve Statin kullanımı açısından karşılaştırıldığında gruplar arasında istatistiksel anlamlı fark izlenmedi. (p>0,05) Gruplar tablo 18 de ilaç kullanımı açısından karşılaştırılmıştır.
Antihipertansif İlaç NDHT n=52 n (%) DHT n=51 n (%) P değeri ACE inh-ARB 36 (69,2) 37 (72,5) 0,728 Beta Bloker 15 (28,8) 14 (27,5) 0,875 Diüretik 22 (42,3) 25 (49) 0,494
Kalsiyum Kanal Blokörü 17 (32,7) 18 (35,3) 0,780
Statin 2 (3,8) 5 (9,8) 0,230
Tablo 18:NDHT ve DHT gruplarında ilaç kullanımı
DHT ve NDHT grupları arasında istatistiksel olarak farklı bulunan parametrelerin Logistic regresyon analizi sonucu IVS ve MPV değerlerinin NDHT için bağımsız prediktif değeri olduğu saptandı.(Tablo 19)
Odds oranı %95 CI p değeri
IVS 1,453 1,066-1,978 0,026
MPV 1,472 1,008-2,150 0,045
Tablo 19:NDHT ve DHT gruplarıyla yapılan logistic regresyon analizi
Yapılan ROC analizi ile MPV için 8,18(fl) değeri cut-off değer olarak alındığında %69 sensitivite ve %64,7 spesifite ile NDHT için öngördürücü olduğu gösterildi.( Şekil-2)
Şekil-2 MPV nin NDHT için prediktifliğini gösteren ROC eğrisi ( eğri altında kalan alan 0.667)
5.TARTIŞMA
Bu çalışmamızda hipertansif bireyler, NDHT ve DHT olmak üzere iki alt gruba ayrılarak normotansif kontrol grubuyla biyokimyasal ve hematolojik parameterler yönüyle karşılaştırılmıştır. NDHT grubunun ortalama NLO, PLO ve MPV değerleri ile IVS kalınlığı ve HT süresi DHT ve kontrol grubuna göre daha yüksek bulundu. Ayrıca nötrofil sayıları NDHT grubunda normotansif bireylere göre daha yüksek iken DHT grubuyla benzerdi. Lenfosit sayısı NDHT grubunda normotansif ve dipper hipertansif bireylere göre daha düşük bulundu.
Çalışmamızda NDHT ve DHT gruplarının arteriyel tansiyon değerleri incelendiğinde NDHT hastaların 24 saatlik ortalama ve gece saatlerindeki ortalama sistolik ve diastolik KB değerleri DHT bireylere göre anlamlı olarak yüksekti. Ayrıca NDHT hastaların ortalama hastalık süresi DHT grubundan daha yüksek bulundu. Bu sonuçlar bize NDHT bireylerin daha kötü KB kontrolüne sahip olduğunu
NLO, beyaz küre sayısı ve CRP düzeyi kronik inflamasyon için prediktif göstergelerdendir. Kronik enflamasyon malignite, DM, HT, bağ doku hastalıkları, KAH, kronik böbrek hastalığı gibi bir çok kronik hastalıkla ilişkilidir. Kan NLO ölçümü vücudun genel inflamatuvar ve stress durumu için indikatördür. Yüksek nötrofil sayısı genel olarak inflamasyonu, düşük lenfosit sayısı ise zayıf genel sağlık durumunu yansıtır. NLO rutin tam kan sayımından elde edilebilen ucuz, tekrarlanabilir bir değerdir. NLO ile kardiyovasküler hastalıklar arasındaki ilişki bilinmektedir ve daha önceki çalışmalarda gösterilmiştir(133). Demirkol ve ark. yaptığı bir çalışmaya göre plazma NLO düzeyi ile karotis intima media kalınlığı Kardiyak sendrom X hastalarında pozitif korelasyon göstermektedir(183). Zazula ve ark.yaptığı bir diğer çalışmaya göre AKS hastalarında NLO düzeyi daha yüksek bulunmuştur(184). Literatürde NLO ile ilgili yapılmış bir çok çalışma olmasına rağmen NDHT ve DHT gruplarının karşılaştırmalı incelendiği çalışma sayısı sınırlıdır. Aynı zamanda NLO nin KV hastalıklarla ilişkisi çok sayıda çalışma ile kanıtlanmasına rağmen PLO nin KV hastalıklarla ilişkili olduğuna dair sınırlı sayıda çalışma yapılmıştır.
Sünbül M. ve ark. yaptığı bir çalışmada 166 hipertansif hasta incelenmiş ve NLO ve PLO değerleri istatistiksel olarak NDHT grubunda yüksek bulunmuştur(12). (NLO ,NDHT için2.3±0.9 ve DHT için 1.8±0.5 p<0.001) Yine bu çalışmaya göre PLO 107 ve üstü değerler NDHT için yüksek prediktif değere sahiptir. Bu çalışmada NLO değerini oluşturan nötrofil sayıları ile PLO değerini oluşturan trombosit sayıları her iki grupta benzer bulunmuş ancak lenfosit sayıları NDHT grubunda istatistiksel olarak düşük bulunmuştur. (p<0,001)
Azab ve ark. yapmış olduğu başka bir çalışmada yüksek NLO ve PLO değerinin ST segment yükselmesiz akut koroner sendromlu hastalarda uzun dönem mortalite için prediktif değeri olduğu görülmüştür(185). Çalışmada 619 hasta 4 yıl boyunca takip edilmiştir.
Demir M nin yaptığı çalışmaya göre 80 hipertansif hastanın NLO değerleri incelenmiş ve NDHT grubunda NLO düzeyi istatistiksel olarak yüksek bulunmuştur. (NLO, NDHT için 3.1 ± 0.95, DHT için 1.8 ± 0.52 P<0.001) (186) Bu çalışmaya göre NDHT grubunda toplam beyaz küre sayısı, nötrofil sayısı ve monosit sayısı DHT grubuna göre anlamlı olarak yüksek bulunmuş ve lenfosit sayısı anlamlı olarak
düşük izlenmiştir.(p<0,001) Bu çalışmada PLO düzeyi incelenmemiş ancak platelet sayısı gruplar arasında benzer bulunmuştur.
Bizim çalışmamızda önceki çalışmalara benzer olarak NLO ve PLO değerleri NDHT grubunda DHT grubuna göre yüksek bulundu. Aynı zamanda çalışmamızda normotansif bireylerden oluşan kontrol grubu mevcut olup NLO ve PLR değerleri kontrol grubunda DHT grubuna benzer şekilde NDHT grubundan istatistiksel olarak düşük izlendi. Ancak NLO ve PLO değerleri açısından DHT grup ile kontrol grubu karşılaştırıldığında değerlerin yakın olduğu görüldü. NLO ve PLO nin NDHT grubunda daha yüksek olması NDHT hastaların DHT grubuna göre daha kötü klinik sonlanımlar göstermesiyle uyumludur. Bu sonuçlar NDHT grubunda DHT grubuna göre kan basıncı kontrolünün daha kötü olmasıyla da ilişkili olabilir. NDHT hastalarda gece kan basıncı düşüşünün yeterince olmamasının ve uzun süreli HT mevcudiyetinin, vasküler yatağın yüksek kan basıncına DHT grubuna göre daha uzun süre maruz kalmasına sebep olarak inflamatuvar yanıtı daha fazla tetiklemiş olduğu düşünülmektedir. Bu sonuçlar NDHT hasta grubunun daha kötü kardiyovasküler ve serebrovasküler sonlanım ile ilişkisinin inflamatuvar süreç ile olan ilişkisi ile açıklanabileceğini düşündürmektedir(11). NLO ve PLO değeri için diğer hastalıklarda olduğu gibi NDHT hasta grubu içinde kullanılabilecek cut-off değer tespit edilmemiştir. Bu konuda prospektif geniş kapsamlı çalışmalara olan ihtiyaç devam etmektedir.
Çalışmamızda NDHT grubunda anlamlı yüksek bulunan bir diğer parametre olan MPV nin daha önce yapılmış çeşitli çalışmalarda ateroskleroz ve aterosklerozun risk faktörleri olan hipertansiyon, hiperlipidemi, diyabetes mellitus, son dönem böbrek yetmezliği ve obesite gibi hastalıklarla ilişkisi gösterilmiştir (173,174,187,188). Hipertansif bireylerde MPV nin normotansif bireylere göre belirgin olarak yükseldiğini önceki çalışmalar göstermiştir.(189) Nadar ve ark.yaptığı çalışmaya göre hipertansif bireylerde MPV değeri normal bireylere göre daha yüksektir (190). Ancak NDHT ve DHT bireylerde MPV değerini karşılaştıran çalışma sayısı sınırlıdır. Hasta sayısı sınırlı ve çalışmalarda elde edilen sonuçlar çelişkilidir.
Ordu S. ve ark 216 hipertansif hastayı retrospektif olarak karşılaştırdığı bir çalışmada MPV değeri NDHT hastalarda daha yüksek bulunmuştur. (9.1±1.5ye karşı
10.5±1.3 p<0.001) (13).
İnanç T ve ark. yaptığı prospektif çalışmada 56 hipertansif hasta incelenmiş ve NDHT grubunda MPV değeri hem DHT grubundan hem de normotansif kontrol grubundan daha yüksek bulunmuştur.( 9.61±0.42 , 9.24±0.35, 8.87±0.33 p <0.001) (191)
.Kaya M.G ve ark yaptığı bir diğer çalışmaya göre 86 hipertansif ve 40 normotansif birey prospektif incelenmiş ve MPV değeri NDHT grubunda DHT ve normotansif gruba göre yüksek bulunmuştur (192). Bu çalışmalarda MPV nin prediktif değerine dair istatistiksel analiz yapılmamıştır.
Akpınar İ. ve ark. 398 nondipper ve 72 dipper hastayı retrospektif incelediği bir çalışmada MPV değerleri istatistiksel olarak farklı bulunmamıştır.(8.87 ± 3.60 karşı 8.79 ± 1.10 p>0.05) (14)
Güngör A. ve ark. hipertansif bireylerde asimetric dimetil arjinin düzeyini incelediği çalışmada 88 hasta takip edilmiş ve MPV değerleri açısından NDHT ve DHT grupları arasında anlamlı fark bulunmamıştır.(8.17 ± 1.03 e karşı 8.07 ± 0.95 p>0.05) (193)
Bizim çalışmamızda ortalama MPV değeri NDHT ve DHT gruplarında normotansif gruba göre yüksek bulundu. Aynı zamanda NDHT grubunda ortalama MPV değeri DHT grubuna göre yüksek bulundu. (NDHT DHT ve kontrol grupları için sırasıyla 8,75±1,22 , 8,11±1,26 ve 7,75±1,23 p<0.05) Bu sonuçlar Nondipper bireylerde yüksek trombosit aktivitesine işaret etmektedir.Trombositler aterogenezisin patogenezinde kritik role sahiptirler. Artmış trombosit aktivitesi inflamatuvar süreci tetikleyerek aterosklerotik riskin artmasına neden olabilmektedir(194). Büyük trombositler daha fazla proinflamatuvar mediyatör içerirler. Daha fazla yoğun granül, tromboksan A2 sentezlerler. Agregasyon ve adhezyona daha fazla meyillidirler. Bu sonuçlar NDHT nin daha kötü kardiyovasküler sonlanım ile ilişkisini desteklemektedir(178).
Çalışmamızda IVS kalınlığı NDHT bireylerde DHT grubuna göre daha yüksek bulundu. (11;85mm ye karşı 11,11mm ±1.5 p=0,032). Her iki grubun değerleri normal kontrol grubuna göre beklendiği üzere daha yüksek izlendi. LVH sıklıkla uzun süreli kontrolsüz HT ve volüm yüklenmesi sonucu oluşur ve KY’nin önemli bir göstergesidir. Diğer risk faktörleri de göz önünde bulundurulduğunda
LVH’li olgularda KY gelişme riski 2-3 kat artmaktadır (88). Çalışmadan elde ettiğimiz sonuçlar bize HT süresi ve NDHT varlığının sol ventrikül hipertrofisi için risk faktörü olduğunu ve çalışma sonuçlarımızın NDHT bireylerde LVH sıklığının daha yüksek olduğunu belirten önceki çalışmalarla uyumlu olduğunu göstermektedir(11). Hipertansif hastalarda görülen izole LVH’nin tek başına kardiyovasküler ve diğer nedenlere bağlı morbidite ve mortaliteyi arttırdığı yapılan birçok çalışma ile kanıtlanmıştır(11,84).
Çalışmamızda IVS ve MPV nin NDHT için bağımsız risk faktörü olduğu ve yapılan ROC analizi ile 8,18(fl) değeri cut-off değer olarak alındığında %69 sensitivite ve %64,7 spesifite ile NDHT için öngördürücü olduğu gösterildi.( Şekil-2)
Çalışmamızın en önemli kısıtlılığı retrospektif gözlemsel bir çalışma oluşu ve hasta sayısının az oluşudur. Ayrıca hastaların ekokardiyografik ölçümlerinin metodolojisinin standart olmaması da bir diğer kısıtlılığıdır.