Sosyal medya platformlarından etkileşim düzeyi oldukça yüksek olan Twitter’ın içerikleri kullanıcılar tarafından belirlenmektedir. Twitter, son yıllarda demokratik katılım konusunda ve toplumsal olaylardaki etkisiyle önemli bir araç haline gelmiştir (Kwak, 2010: 1). Twitter’ı sosyal mecralar içerisinde önemli ve benzersiz kılan ise, kaynak tarafından hedef kitlelere en kolay ve zahmetsiz biçimde mesaj iletilmesine olanak tanımasıdır (Kuyucu ve Karahisar, 2013:131). Ayrıca, tweeter kullanıcıları istedikleri anahtar kelimeyi yazarak başka kullanıcıların attıkları tweetlere ulaşabilmektedir. Bu da Twitter’ı önemli kılmaktadır. Bu özellikler ile kullanıcı dünyanın herhangi bir noktasında anlık olarak gerçekleşen olaylar hakkında bilgi sahibi olabilmektedir. Aynı zamanda Twitter sayfasında yer alan (Trending Topic) bölümünde ise dünyada veya bölgesel olarak en çok neler konuşulduğuna dair liste yer almaktadır. Kullanıcılar bu listeye bakarak güncel haberler konusunda bilgi sahibi olabilmektedir. Trending Topic, kullanıcıların Hashtag (#) adı verilen ve kelimelerin başına gelince link halini alan etiketler aracılığıyla bir konu etrafında tartışmasıdır. Konu belli bir tartışma yüzdesine gelince, Trendler listesine girmektedir. Twitter, insanın gerçek hayatta içinde bulunduğu anda ne yaptığını, onu izleyenlere kısa mesajla özetlediği, durumunu paylaştığı bir platformdur.
Dünyada ve Türkiye’de Twitter kullanımı gün geçtikçe artmaktadır. Bu artış siyasal aktörlerin dikkatini çekmiştir. Artık her siyasal aktörün bir Twitter hesabı bulunmaktadır. Tarihsel olarak Twitter’ın artış rakamlarına bakıldığında, Mart 2008’de 1.32 milyon kayıtlı kullanıcısı olan Twitter, bu rakamı Nisan 2009’da 6
milyon, Nisan 2010’da 105 milyon, Eylül 2010’da 145 milyon ve Eylül 2011’de 200 milyon kayıtlı kullanıcıya çıkarmayı başarmıştır (Buck, 2011: 34).
Dünyada internet kullanıcı sayısı Ocak 2015 itibariyle 3.010 milyar kişi olarak saptanmıştır. Bu sayı, 7.210 milyar olan insan nüfusunun tam yüzde 42’sine tekabül etmektedir. İnternet kullanıcıları arasından tam 2.078 milyar kişi ise aynı zamanda sosyal medyada aktiftir. Bu da toplam insan nüfusu içerisinde yüzde 29’a denk gelmektedir. Dünyada 3.649 milyar kişi mobil telefon/cihaz kullanırken, bu kişilerin de 1.685 milyarı mobil cihazları ile sosyal medya hesaplarını kullanmış görünmektedirler.( www. Medyaakademi. org/ 2015/ 01/ 31/ 2015- internet- sosyal- medya istatistikleri, E.T. 06.04.2017).
Şekil 6: http://www.pazarlamasyon.com/ pazarlama/ dijital- pazarlama/ 2017-icin- 32-sosyal- medya- pazarlama- istatistigi/ E.T. 20.04.2018).
İnternet kullanan erkeklerin %75’i kadınların ise %83’ü Facebook’a giriyor Üniversite mezunlarının %29’u Twitter kullanıyor, %20’si lise mezunu veya daha az bir dereceye sahip bulunuyor.
Günümüzde Twitter’ın kullanıcı sayısının Türkiye’de artış göstermesi siyasal aktörlerin dikkatini çekmiştir. Bu da siyasal aktörlerin Twitter’a daha fazla önem vermesine neden olmaktadır. Twitter ülkemiz de siyasi partiler, liderler ve devlet kurumları tarafından tercih edilmektedir.
Twitter, an itibariyle 550 milyondan fazla kayıtlı kullanıcı ile aylık 215 milyon aktif kullanıcıya sahiptir. (http://www. kaantukek. com/ sosyalmedya-
istatistikleri/ E.T. 05.04.2017). Günde ortama 500 milyondan fazla tweet atılmaktadır. (https:// about.twitter. com/ company, E. T. 06.04.2017).
Türkiye’de Twitter kullanıcısı sayısı 2012 yılında 7. 2 milyon iken, 2013 yılında yüzde 33 artarak 9. 6 milyona ulaşmıştır. Günümüzde ise bu rakam 12 milyonu aşmıştır. Artan kullanıcı sayısına oranla Türkiyeli kullanıcılar günde 8 milyon tweet atarak Twitter‟ı yoğun biçimde kullanmaktadır. (http://www.webrazzi. com/ twitter- turkiye- istatistikleri- E.T. 05.04 2017/).
Kamuoyunun bu derece yoğun olarak kullandığı bir mecrayı etkili kullanmak, siyasal katılıma ve devlet-vatandaş ilişkisine büyük katkı sağlamaktadır. Twitter siyasal örgütlenmeler açısından örgütlenme pratiğinin yayılması ve seçmenin/yurttaşın siyasal iletişim sürecine, artık pasif alıcı olarak değil aktif eyleyen ve talep eden olarak dâhil olabilmesi anlamında verimli bir alandır (Bayraktutan vd, 2014: 67).
Twitter, bir halkla ilişkiler aracı olarak da son yıllarda kamu ve özel kurumlar tarafından da kullanılmaktadır. Takipçileriyle birebir deneyim yaşayarak etkileşim gerçekleştiren kurumlar, Twitter aracılığıyla hedef kitleleriyle birebir iletişim kurma ve onların fikirlerini alabilme imkânına sahiptir.
Bu anlamda özellikle özel sektörde birçok kurum, takipçileriyle iletişime geçerek çeşitli etkinlikler organize etmektedir. Böylelikle takipçi sayılarını artırarak daha fazla kitleye ulaşma fırsatı yakalamaktadır. Twitter’da en çok tercih edilen kampanya yöntemleri, tweetlerin kullanıcılar tarafından retweet edilerek daha fazla kitleye ulaştırılması üzerinedir. Bu yolla kurumlar, tweetlerini paylaşan takipçileri arasından seçimler yaparak hediyeler vermektedir. Birçok şirket, Twitter için bir pazarlama ve halkla ilişkiler bütçesi ayırarak etkinlikler düzenlemektedir. Arama motoru Google, tarafından yapılan araştırmaya göre şirketlerin 2/3’ü gelecek dönemlerde sosyal medya bütçesini artırmayı planlamaktadır. Bu bütçeleri ise dijital pazarlama ve marka pazarlama altında konumlandırmaktadır. Şirketlerin yüzde 27’si bütçelerini gelenekselden medya kullanımından dijital medyaya doğru
kaydırmaktadır.(http://www.webrazzi.com/ 2014/01/ 13/ google- wildfiredan- sirketlerin- sosyal, analiziinfografik, E.T. 06.07.2017).
Bundan ötürü de siyasi parti ve liderin söyleminin dışında farklı söylemsel pratikler de sosyal medya uygulamalarının duvarında ve postlarında bulunmaktadır.
Altunay’a göre, 2009 yılında en çok kullanımı artan sosyal medyanın Twitter olduğunu belirtmiştir. “Twitter’ın genel amacı insanların günlük yaşamlarında yaşadıkları, duydukları, düşündükleri ve deneyimledikleri ‘şeylerden’, paylaşılabilir bulduklarını bir web ortamında başkaları ile kısa cümlelerle paylaşma imkânı sunmasıdır” (Altunay, 2010: 36). Altunay çalışmasında 1000 Twitter kullanıcısını gözlemlemiş ve bu sosyal medya uygulamasının gündelik yaşamın ne kadar içinde olduğunu saptamıştır. Araştırmacı tarafından yapılan bu ön çalışma sonucunda ortaya çıkan profil gruplarının aşağıdaki şekilde sıralanabileceği gözlemlenmiştir:
Sayısal Medya Profesyonelleri: Markalar, sayısal pazarlama uzmanları, ajanslar, yazılımcılar, tasarımcılar, internet geliştiriciler,
Ünlüler: gündelik yaşamlarını, takip ettikleri ve takipçileri ile paylaşan ünlüler, yaptıkları işe, takip ettikleri ve takipçilerinin görüşleri ile katkı sağlamayı amaçlayanlar,
Dijital Aktivistler: İran yeşil devrimcileri, Çinli muhalifler, Greenpeace, İnsan Hakları Örgütü savunucuları vb.,
Bireysel kullanıcılar
Bilindiği gibi tezin ana konusu olan “Devletlerarası İlişkilerde Kamu Diplomasisi” Türkiye ve ABD’nin tweeter kullanımları baz alınarak incelenmiştir. Bu bağlamda hareket noktası Twitter üzerinden kamu diplomasisi nasıl yapılmaktadır? Sorusu olmuştur. Bu doğrultuda, yapılan araştırma sonucu ABD ve Türkiye kamu diplomasisi tweetlerinde farklılıklara ve benzerliklere dikkat çekilmiştir. Sosyal medya ortamlarından özellikle Twitter’ın ‘etkileşimsellik’, ‘katılım’ ve ‘kullanıcı türevli’ içerik üretme özellikleri kamu diplomasisi merkezlerinin söylemsel pratiklerini ve siyasal iletişimlerini belirlemekte midir?
Sorusu ise ikinci adım olarak analiz edilmiştir. Soruların cevabını ABD ve Türkiye kamu diplomasisi merkezlerinin Twitter uygulamalarından çıkarılmıştır. Özellikle Twitter kullanımının ‘demokratik değerlere’, ‘insan haklarına’, ‘çevre’ ve ‘azınlık hakları’ konularında farkındalık yaratacağı ve iletişim becerisini yükselteceği, siyasal katılıma katkıda bulunacağı bu tezde öngörülmektedir.