İnternet Kaynaklı Riskler ve Sorunlar

İnternet, teknolojik unsurlarından ve alt yapısından kaynaklanan değişik problemleri de bünyesinde barındırmaktadır. İnternetin yapısından kaynaklanan problemlerin başında ise, hız ve kapasite yetersizliği, erişim imkânı eşitsizliği, aranan bilgiye ulaşılamaması, ulaşılan bilginin doğruluğunun şüpheli oluşu, yabancı dil problemi, internet erişiminin pahalı olması vb. sayılabilir.

İnternet servis sağlayıcıları internetteki sayfalar arasında sorunsuz gezinme ve dosya transferini daha hızlı gerçekleştirebilme fırsatı sunmanın zeminini hazırlamak için çeşitli çalışmalar sürdürmektedirler. Örneğin; web hızlandırıcı hizmeti olan Hızlı TTnet, erişmek istenen web sayfasındaki veri yoğunluğuna bağlı yavaşlamayı, kendisine özel bir algoritma ile sıkıştırarak ortadan kaldırmakta ve web sayfalarına çok daha çabuk ulaşılmasını ve internette daha hızlı sörf yapılabilmesini sağlamaktadır. Bu sayede beş kata kadar hızlanma sağlanmaktadır (TTNet, 2006).

Dijital bölünme olarak da ifade edilen, internete erişim imkânı açısından eşitsizlik bir diğer problem. Eşitsizlik, ülkeler arasında ya da aynı ülkedeki farklı kesimler arasında söz konusu olabilir. Teknolojik altyapıdan yoksun ülkelerde, dijital dünyadan söz etmenin pek mümkün olmadığı ve gelişmiş ekonomiler ile gelişmemişler arasındaki farkın her geçen gün hızla arttığı ifade edilmektedir (Keser, 2004).

İnternetin yapısından kaynaklanan önemli sorunlardan birisini de aranan bilgiye

ulaşılamaması ya da amaca hizmet edebilecek yeterlilikte bilgiyi elde edememe problemi oluşturmaktadır. Elektronik yoldan iletişim kurmak ve önemli verileri almak, öğrenciler, aileler ve öğretmenler için paha biçilmez bir imkândır. İnternetten yeterince faydalanma çocukların okul başarılarını belirgin şekilde geliştirebilir. Yeter ki doğru bilgilere ulaşılabilsin. Zira internette, çok sayıda uygunsuz, nahoş ve gereksiz bilgi de mevcuttur (O’connel, 2001:40-43). Bir konuda ihtiyaç duyulan bilgilere ulaşmak için internete müracaat edildiğinde, kullanılan en önemli araç arama motorlarıdır. Ancak bu programda, aranan kelimeler yazılıp “ara” komutu verildiğinde ilgili ilgisiz çok miktarda veri ile karşılaşılmaktadır. Bu veri yığını arasından istenen bilgiyi ayıklayıp almak zor olduğu gibi, asıl istenen bilgilere hiç ulaşılamaması da söz konusu olabilmektedir.

Kısaca, sanal ortama taşınan verilerin denetimi pek mümkün olmadığından ulaşılan bilgi veya haberlerin doğruluğu şüpheli olmakta ve bu konudaki şüpheleri gidermek de çoğunlukla mümkün olmamaktadır. İnternet ortamında yığılan bilgilerin doğruluğu ya da faydalılığı konusunda yasal bir garanti verilemez. Buradaki bilgiler sınırsız olmadığı gibi aranan esas bilgiye ulaşmak da çoğu zaman mümkün olmamaktadır (Kuzuoğlu, 2002:35).

İnternetin verimli ve işlevsel kullanımını önemli ölçüde kısıtlayan bir diğer unsur

yabancı dil sorunudur. Elektronik iletişimdeki ana dil global biçimde İngilizce olarak gelişmiştir. İnternetin tarihinden ve büyümesinden dolayı, İngilizce internet dili haline gelmiştir. Diğer dillere mensup ziyaretçiler buna uyma ihtiyacı duymaktadırlar (Liska ve Grune, 1999:27). İnternet sitelerinde çoğu zaman alternatif dil seçenekleri sunulduğu halde neredeyse hiç birinde Türkçe dil seçeneği bulunmaması Türk internet kullanıcılarını olumsuz etkilemektedir. Dolayısıyla yabancı dil problemi bulunan kişilerin internet ortamının sunduğu bilgi ve bulgulardan gerektiği gibi faydalanmaları mümkün olmamakta, bu durumda olanlar sadece Türkçe içerik sunan sitelerle yetinmek zorunda kalmaktadırlar.

Alt yapı ve servis hizmetlerindeki gelişmelere paralel olarak maliyeti giderek düşmekle birlikte internet erişimi pek çok kişi için hala pahalı bir hizmet olmaya devam etmektedir.

Evden telefon hattıyla internet erişimi sağlayanların yakalandıkları “tuzak siteler” denilen, haberi olmadan kullanıcıyı uluslar arası telefonlara bağlayan ve telefon faturalarını kabartan web sayfaları büyük bir problem oluşturmaktadır. Evden internete erişim imkânı bulamayanların yararlandıkları internet kafeler de külfetli olabilmektedir. Çoğunluğu itibariyle düşük gelir düzeyine sahip ailelerden oluşan toplumumuzda çocuklara verilen harçlık miktarı da pek yüksek olmamaktadır. Bununla birlikte, internet ve bilgisayar oyunlarına aşırı ilgi gösteren çocuk ve gençlerin, bütün harçlıklarını buraya harcamaları söz konusu olabilir. Bu durum, yetersiz kalan harçlık miktarı sebebiyle birtakım problemleri de beraberinde getirebilir. Çünkü chat, internette sörf, online oyun gibi aktiviteler esnasında zamanın nasıl geçtiği fark edilemeyebilmektedir (Yıldız ve Bölükbaş, 2005a:50).

İnternet kullanıcılarının gerek sanal ortamda gerekse internet erişimi sağladıkları gerçek ortamlarda karşılaştıkları problemlerin çözümü için, çeşitli yollara başvurdukları gözlenmektedir. İnternetin yapısından kaynaklanan problemler maddi imkânlar ölçüsünde çözülmeye çalışılırken öteki problemlerin üstesinden gelebilmek için başvurulan yollar çok değişik olabilmektedir. Kimi kullanıcı, çözüm diye internete mesafeli durma, pek çok imkân ve faydadan mahrum kalma ve bir problemle karşılaşınca internet bağlantısını kesme yoluna başvurmaktadır. Bu durum, internet kullanımının yaygınlaşmasını ve bu teknolojiden yeterli düzeyde fayda sağlanmasını engelleyici bir rol oynamaktadır.

Oldukça tehlikeli bir diğer yol, rahatsızlık uyandıran bir durumla karşılaşıldığında yasal yollara başvurmak yerine, rahatsız edici kişi veya unsurların izini sürmek, bunlarla yüzleşmek ve hesaplaşmaya kalkışmaktır. Medyaya yansıyanlardan izlediğimiz kadarıyla, internet ortamında başlayıp gerçek hayata taşınan ve ölüm veya yaralamalarla sonuçlanan internet kavgaları bile yaşanmaktadır. Kısaca, internette karşılaşılan problemlerin çözümünde başvurulan kimi yollar tam bir çözümsüzlük örneği olabilmekte ve internet kullanımını baltalayabilmektedir.