Hem. Aysel İncedere
Hemşire, Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi, Kardiyoloji Servisi
Hem. Selda Öztürk
Hemşire, Kocaeli üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi, Yoğun Bakım Servisi
Yrd. Doç. Dr. Rahime Aydın Er
Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli Sağlık Yüksekokulu, Kocaeli
Amaç: Uluslararası Hemşireler Birliği tarafindan kabul edilen ve Türk Hemşireler Derneği tarafından da benimsenmiş olan hemşirelerin uymakla ilgili sorumluğu-nun bulunduğu etik ilke ve yükümlülüklerde, tüm hemşirelik uygulamalarında İnsan onu- runu gözeten bir hemşirelik bakımı savunulmaktadir. Bu nedenle, bakımda öncelikli rol ve sorumlulukları bulunan profesyonel hemşirelerle bu çalışmayı yaparak hemşirelerin insan onuruna saygılı bakıma ilişkin görüşlerinin ortaya kon-masi amaçlanmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan bu çalışma; 1 Nisan - 30 Haziran 2012 tarihleri ara- sında Kocaeli’de bulunan 1 ünİversite ve 3 devlet hastanesinde yürütülmüştür. Ça- lışmanın evrenini hastanelerİn kardiyoloji, nöroloji ve beyin cerrahisi servislerİnde en az 6 aydır çalışan 90 hemşire oluşturmuştur. Çalışmaya ilişkin veriler araştırma- cılar tarafından hazırlanan, 3 bölüm ve 32 sorudan oluşan çalışma formu kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen verilerin yüzde dağılımları alınmış, hemşirelerin bireysel ve mesleki özellikleri ile insan onuruna saygılı bakıma ilişkin görüşleri arasındakı ilişki ki kare ve Kruskal-Wallis testleri kullanılarak analiz edilmiştir.
Bulgular: Çalışmamıza katılan 78 hemşirenin (%86,7) yaş aralığı 22-50 arasında de-ğişmekte olup, yaş ortalaması 31,2±5,9’du. %51,3’ü lisans mezunu olan hemşirele- rin meslekte çalışma süresİ 9 ay İle 30 yıl (ortalama=9,4±6,3) arasında değİşmek- teydi. Birimdeki çalışma süreleri 6 ay-20 yıl (ortalama=3,8±3,4) arasında değişen hemşirelerİn, %35,9’u kardiyoloji kliniğinde çalışmaktaydı. Hemşirelerin önemli bir kısmı (%78,2) eğitimleri sırasında ve/veya çalıştıkları kurumda etik eğitimi almıştı. Hemşirelerİn yaklaşık yarısı (%41,1) i nsan onuruna saygılı hemşirelik bakımından ‘insanlara hak ettİklerİ saygının gösterilmesini’ anlamakla birlikte, onurlu bir hemşi-relik bakımı İçİn en fazla (%76,9) hastanın bedeninin sergilenmesinden kaçınmanın ve mahremiyetine saygı gösterilmesinin çok önemli olduğunu belirtmişlerdİ. Hasta-lara eşit davranılması (%73,1), hastanın beden bütünlüğünün korunması (%70,5),
gizliliğinin ve hastanın yegâneliğinin korunması (%52,6) ve hastanın bilgilendirilme- si (%51,3) hemşirelerin insan onuruna saygılı bakım verilmesi için çok önemli gör- dük-lerİ diğer tercihleriydi. Bununla birlikte hemşireler, hemşirelerin insan onuruna saygılı hemşirelik bakımı vermesini engelleyen nedenlere ilişkin sıklıkla hemşİre ek- sikliğini (%39,3), hasta yakınlarını (%21,3), meslekİ saygınlığın olmamasını (%11,5) ve ça-lışma saatlerinin fazla olmasını (%11,5) dile getirmişlerdi.
Sonuç: Çalışma bulgularımız hemşirelerİn insan onuruna saygılı bir hemşirelik bakı- mına ilişkin görüşlerinin, hemşirelik etik yükümlülüklerİ ve hastaların onurlu bakım beklentileriyle örtüştüğünü göstermektedİr. Hemşirelerle insan onurunu gözeten ve azaltan bakım ve uygulamalara ilişkin tartışmalar etiğe uygun bakım vermeyi sağla- yacaktır.
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik Etiği, İnsan Onuru, Bakım
NURSING CARE RESPECTFUL TO HUMAN DİGNİTY: AN EVALUATION FROM THE NURSES’ PERSPECTIVE
Objectİve: Nursing care in all nursing practices is advocated accordingly respectful to human dignity in the ethical principles and responsibilities accepted by the In- terna-tional Council of Nurses and also adopted by the Turkish Nurses association where all nurses have the responsibility. Therefore, in this study it is aimed to inves- tigate opinions of professional nurses who have significant roles and responsibiliti- es in care regarding care respectful to human dignity.
Method: This descriptive study was carried out at one university and three public hospitals in Kocaeli from April 1st to June 30th 2012. The population of the study consisted of 90 nurses who have been working at the hospitals’ cardiology, neuro- logy and neurosurgery services for at least 6 months. The data of study were col- lected by using the study form which prepared by the researchers with including 3 sections consisting of 32 questions. The obtained data were calculated percentage distribution, the relation between the nurses’ personal and professional characte- ristics with views regarding care respectful to human dignity were analyzed using chi-square and Kruskal-Wallis tests.
Results: The age range of 78 nurses (86.7%) who participated the study 22-50 years with an average age range of 31.2±5.9. 51.3% of nurses had baccalaureate degree and the range of professional experience 9 months to 30 years (mean = 9.4 ± 6.3). working duration of clinic chances from 6 months to 20 years (mean=3.8±3.4) and 35.9% worked at the cardiology clinic. 78.2% stated that they had ethical training during professional education and/or at their work place.
Nurses stated that respect privacy of patient and the exposure of patient’s body shall be avoided in order to dignified nursing care is very important, however almost half of nurses (41.1%) understood that nursing care respectful to human dignity is ‘people shall be shown the respect that they deserve’. evaluating the preferences of nurses about nursing care respectful to human dignity, being equal to all patients
(73.1%), protecting the integrity of the patient’s body (70.5%), avoiding unneces- sary/futile treatment (69.1%), providing the needed care (66.7%); to be controlled informed consent for treatment (64.1%), good communication with investigating wil- lingness to clinical research (62.8%), protecting the rights of patient (61.5%), being respectful to patient’s values, telling the truth (57.7%), prevention of futile medical application (52.6%), protection of patient’s unique and confidentiality of patient’s information (52.6%) and informing patient’s (51.3%) are very important preferen- ces for nursing care respectful to human dignity. however, nurses often stated the reasons of preventing nursing care respectful to human dignity as lack of nurses (39.3%), patient’s relatives (21.3%), lack of occupational prestige (11.5%) and long working hours (%11,5).
Conclusion: The findings of our study show that the nurses’ opinion about nursing care respectful to human dignity overlap with ethical principles and responsibilities in nursing and patients’ expectations about dignified care. Discussion with nurses related to care and practices that respect and detract to human dignity will provide appropriate care to ethics.