İlköğretim Elemanlarının Meslekte Olgunlaşması İçin Alınması Gereken Tedbirler

Seminer ve Toplu Çalışmalar

Seminer ve toplu çalışmaların, konuları, yerleri, şartları ve süreleri ihtiyaca göre planlanacak mahiyetlerine göre yaz tatillerinde veya ders yılı içinde düzenlenmesi, seminerin önemine göre katılmanın zorunlu ve serbest olması ve mümkün olduğu kadar dinlendirici şartlarda düzenlenmesini esas alan komisyon Şuraya bu çalışmaların şu alanlarda olabileceğini teklif etmiştir:

Çocuk psikolojisi,

Teknik maharetler (resim, müzik, iş, yazı...)

Öğretim metotları ve ilkokul programını inceleme, Eğitsel rehberlik,

Okul kitaplıkları,

Öğretim vasıtaları yapma ve kullanma, Görerek, işiterek öğrenim,

İdarecilik ve mali meseleler,

Okulda dramatizasyon ve sahne faaliyetleri, Hayvan ve bitki koleksiyonculuğu,

Pratik elektrik ve radyo tamiri, Yavrukurt teşkilatı,

Pratik sağlık bilgileri,

Yabancı diller (muhabere yolu ile)

Beden eğitimi, oyun ve spor (yaz kamplarında), Meteoroloji,

Kooperatifçilik,

Çocuk bakımı ve ev idaresi,

Yapıcılık, Isı motorları,

Öğrenci çalışmalarını objektif olarak değerlendirme metotları ve testler, Turizm ve çevrenin turizmle ilgili konuları,

Gökyüzü bilgisi,

Milli oyunlar ve türküler, Koro ve bolkfülüt çalışmaları,

Çevreyi tanıma ve inceleme, ( geziler halinde müzeler, fabrikalar, eski eserler) Mahalli sanat enstitülerinde pratik çalışmalar,

Mahalli tarım müesseselerinde pratik çalışmalar, Köy Enstitülerinde pratik çalışmalar,

Gezici köy sanatları kurslarından faydalanma.221

Yayımlar

Radyo Yayımları: Şûra Komisyonu, Ankara, İstanbul ve İzmir radyolarında öğretmenler için haftada iki defa aşağıdaki konularda yayın yapılmasını teklif etmektedir: Mesleki yenilikler hakkında bilgiler, öğretimde yardımcı olacak tamamlayıcı mahiyette bilgiler, mesleki bibliyografya, müşküllere cevaplar, meslek haberleri, yeni okul şarkıları, manzumeler ve hikâyeler.

Filmler: Şûra Komisyonu, öğretmenler için mesleki mahiyette veya bilgi tamamlayıcı vasıflarda hareketli filmler, sabit filmler, diyapozitifler gösterilmesini kararlaştırmıştır.

Basılı Yayımlar:

1- Öğretmenlerin ders konularını işlemek için hazırlanmasına yardım eden temel kitaplar.

2- Çeşitli ülkelerde eğitim ve öğretimle ilgili meseleleri açıklayan klasik haline gelmiş meslek kitapları.

3- Muhtelif memleketlerde yapılmakta olan eğitim ve öğretim denemelerini açıklayan kitaplar. 4- Öğretmenlerin günlük çalışmalarına yardımcı olacak küçük kitap ve broşürler.

5- Dünya maarifi hakkında teşkilat ve mukayeseli istatistik bilgileri. 6- İlköğretim dergisi.

7- Okul çalışma ve düzenini gösteren afişler. 8- Okul şarkıları tespit edilmiş plaklar. 9- Müzik kültürünü geliştirecek plaklar.

10- Fotoğraf albümleri.

Bu gibi yayımların öğretmenler tarafından çok az bir parayla temini sağlanmalıdır. Ayrıca öğretmen kitaplıkları, seyyar kitaplıklar ve sergiler tesis edilmelidir.222

İdare ve Müfettiş Elemanlarının Yardımları

Şûraya bu konuda teklif edilen esaslar şunlardır;

1- Her mıntıkadaki müfettişler, öğretmenlerin çeşitli inceleme, eğitim ve öğretim faaliyetlerine iştirak edecekler ve bu hususlarda öğretmenlere yardım etmek, en yakın mesai arkadaşı olmak imkânlarını araştıracaklardır.

2- Müfettiş her okulda bir kaç gün kalarak etraflı çalışmalarda ve yardımlarda bulunmalıdır. Bu maksadı sağlayacak şekilde müfettiş sayısının artırılmasına ihtiyaç vardır. (30–40 öğretmene bir müfettiş).

3- Müfettişlere, öğretmenlere eğitim konusundaki muazzam meseleler üzerinde okuma ve inceleme vazifeleri verilmeli ve incelenen konular zaman zaman yapılacak toplantılarda öğretmenlerle birlikte değerlendirilmelidir.

4- Her müfettişin emrinde seyyar bir kitaplık ve petrol lambası ile işleyen bir projeksiyon makinesi bulunmalıdır.

5- Milli Eğitim Müdürleri ve okul idarecileri de öğretmenlerin meslek içinde olgunlaşmalarını sağlamak üzere;

— Mesleki toplantılar ve konferanslar düzenlemelidirler.

— Öğretmenlerin çevredeki uzmanlardan (sağlık, tarım, teknik…) yardım almalarını sağlamalıdır.

— Yakın çevrenin tanınması için kısa ve uzun süreli yayınlar hazırlamalıdır. — İlmi ziyaretler tertip etmelidir.

6- Başöğretmenler de okulda arkadaşlarının çeşitli faaliyetlerde olgunlaşmalarına yardım edeceklerdir.223

Staj Devresinde Yetiştirme

İlköğretmen Okulu mezunlarının staj devresinin en çok iki yıl olmasını isteyen komisyon, stajın her tip ilkokulda yaptırılmasını ve stajyer öğretmenlere aşağıdaki hizmetler yaptırılmak suretiyle yardım edilmesini şuraya teklif etmektedirler:

— İlkokul yönetmeliğinde gösterilen defter ve kayıtları tutturmak,

222 _{T.C. Maarif Vekâleti, Beşinci Milli Eğitim Şurası ( 18 – 23 Mart 1957 ), Tıpkı Basım, s. 566 – 567.} 223 _{T.C. Maarif Vekâleti, Beşinci Milli Eğitim Şurası ( 18 – 23 Mart 1957 ), Tıpkı Basım, s. 567 – 568.}

— Öğrenim çağındaki çocuklara ait listeleri hazırlamak, gerekli muameleyi, resmi muhabere şeklini ve usulünü öğretmek,

— İlköğretim ile ilgili kanun ve yönetmelikleri, öğretim programlarını inceletmek, — Birleşik sınıfların nasıl idare edileceğini öğretmek,

— Ders araçlarından mümkün olanlarını hazırlatmak ve onartmak,

— Bir okul veya sınıf kitaplığı kurdurmak ve kitap sayıların arttırmak, kitaplığı idare ettirmek,

— Öğrencilerle birlikte çalışarak bulundukları çevrenin hayvan, bitki ve madenlerine ait koleksiyonlar yaptırmak ve okulda saklatmak,

— Halkı, çeşitli kurumların yardımını sağlayarak okul bahçesini ağaçlandırma, koruma ve geliştirmeye sevk etmek,

— Yetişkinlere ait dershaneler açmalarını veya idare etmelerini istemek, — Çevrenin folklorunu inceletmek,

— Yakındaki okulları ziyaret ettirmek ve tecrübeli, başarılı öğretmenlerden faydalandırmak,

— Bölgedeki yetiştirici faaliyetlere katılmasını sağlamak,

— Okullarda öğrenci teşekkülleri kurdurmak ve bunları idare ettirmek, — En az üç mesleki eser inceleyip tahlillerde bulundurmak224

Bölge Öğretmen Okulları ve Köy Enstitülerinin Yardımları

Şûra Komisyonu, öğretmen yetiştiren kurumların, bulundukları bölgenin birer pedagoji merkezi olduklarını, bu kurumların araştırıcı ve öğretmen adayı yetiştirmeleri yanında, aynı zamanda öğretmenleri meslek içinde yetiştirmeleri için de şuraya şu esasları teklif etmektedir:

— Öğretmen yetiştiren müesseseler:

— Okulda deneme dersleri, konferanslar, sergiler, münazaralar tertip ederek bunlardan öğretmenlerin de faydalanmalarını sağlarlar,

— Bulunduğu bölgenin muhtelif merkezlerinde de bu çeşit toplantıları ve çalışmaları tanzim ve idare ederler,

— Mezunları ile devamlı irtibat sağlayarak bir teşkilat kurarlar,

— Bölgede bütün öğretmenlerin müşküllerini çözmek gayesi ile birer danışma merkezi kurarlar,

— Her türlü mesleki faaliyette diğer milli eğitim teşkilatı ile sıkı işbirliği kurarlar,

— Mezunlarını her üç yılda bir okulda toplayarak kongre mahiyetinde toplantılar yaparlar.225

Öğretmenlerin Kendi Aralarında Kuracakları Çalışma Birlikleri

Şûra Komisyonunun bu alanda Şuraya sunduğu esaslar şu noktalarda toplanmaktadır:

— Programın telkin ettiği prensiplere ve direktiflere uygun olmak üzere, konuların bölgelere göre ayarlanması,

— Bu konuların işlenmesi için kullanılacak metot ve vasıtalar üzerinde fikir teatisinde bulunulması,

— Konferanslar ve münazaralar tertiplenmesi, — Mümkünse bir dergi çıkartılabilmesi,

— Bölge danışma kurulları ile işbirliğinin sağlanması.226

Müteferrik Düşünceler

Şûra Komisyonunca, ilkokul öğretmenlerinin yüksek öğrenime devam edebilmeleri için olgunluk sınavlarındaki sıkıntıların giderilmesi amacıyla Şuraya şu teklifler sunulmuştur:

— Mezun olduktan sonra muhitinde tabii, sosyal, ekonomik herhangi bir sahada başarılı bir çalışması danışma kurulları tarafından tespit edilmiş olmak,

— Mesleki faaliyetleri bakımından Milli Eğitim Müdürlüğünce başarısı tasdik edilmek, — Öğretmen Okulundaki müspet çalışmaları ve davranışları bu okul öğretmenler kurulu tarafından tasdik edilmiş olmak,

— En az iki yıl öğretmenlik yapmış bulunmak.227

5.3.2. Öğretmen Okulları ile Köy Enstitülerinin Yeni Öğretim Programlarının