İLKÖĞRETİM II.KADEME İŞ EĞİTİMİ DERSİ MÜFREDAT PROGRAMINDA

İlköğretim 6, 7 ve 8’inci sınıflarda iş eğitimi dersi iş ve teknik eğitimi ve ev ekonomisi olmak üzere iki ana başlık altında işlenmektedir. Bu her iki konu içinde de Geleneksel Türk El Sanatlarına yer verilmiştir. İş ve teknik eğitim için; Geleneksel Türk El Sanatları ile ilgili olarak ağaç işleri, kakmacılık, metal işleri, cilt işleri’ne yer

verilmiştir.

Davranışlar:

1- Kakmacılığın tanımını yazma ve söyleme. 2- Kakmacılığın çeşitlerini yazma ve söyleme. Amaç 104: Kakmacılığın Tarihçesinin Bilgisi Davranışlar:

1- Dünyada kakmacılığın tarihçesini yazma ve söyleme.

2- Osmanlı imparatorluğu döneminde ve günümüzde kakmacılığın önemini yazma ve söyleme.

Amaç 105: Kakmacılıkta Kullanılan Gereçlerin Bilgisi. Davranışlar:

1- Masif kakmada kullanılan gereçleri yazma ve söyleme. 2- Kaplama kakmada kullanılan gereçleri yazma ve söyleme. Amaç 106: Kakmacılıkta Kullanılan Araçların Bilgisi. Davranışlar.

1- Kakmacılıkta kullanılan araçları yazma, söyleme.

2- Kakmacılıkta kullanılacak araçların kullanılmasında dikkat edilecek hususları yazma, söyleme.

Amaç 107: Kakmacılıkta Kullanılan Temel İşlemlerin Bilgisi. Davranışlar:

1- Masif kakmacılıkta temel işlemler. 2- Kaplama kakmada temel işlemler.

Bu paket ünite konulara ayrılarak işlenmektedir. Bu sıra şu şekildedir: 1- Kakmacılık

a- Tanımı b- Tarihçesi c- Çeşitleri

2- Kakmacılığın kullanıldığı yerler

3- Kakmacılıkta kullanılan araç ve gereçler 4- Kakmacılıkta temel işlemler

5- Proje uygulaması a- Tasarlama b- Planlama

c- Uygulama d- Değerlendirme Ünite 16: Cilt İşleri

Amaç 126: Cilt İşlerinin Bilgisi Davranışlar:

1- Cilt işlerinin özelliklerini yazma ve söyleme.

2- Cilt işlerinin günümüzdeki yeri ve önemini yazma ve söyleme. 3- Ciltçiliğin ekonomiye katkısının yazma ve söyleme.

Amaç 127: Cilt İşlerinde Kullanılan Gereçlerin Bilgisi Davranışlar:

1- Cilt işlerinde kullanılan gereçlerin adlarını yazma ve söyleme. 2- Cilt işlerinde kullanılan gereçlerin özelliklerini yazma ve söyleme. 3- Cilt işlerinde kullanılan gereçlerin nerede ve nasıl kullanılacağını yazma,

söyleme.

Amaç 128: Cilt İşlerinde Kullanılan Araçların Bilgisi Davranışlar:

1- Cilt işlerinde kullanılan araçların adlarını yazma ve söyleme. 2- Cilt işerinde kullanılan araçların özelliklerini yazma ve söyleme.

3- Cilt işlerinde kullanılan araçların nerede ve nasıl kullanılacağını yazma, söyleme.

Amaç 129: Cilt İşlemini Yapabilme Davranışlar:

1- Ciltlenecek kitabı hazırlama. 2- Formaları ayırarak düzene koyma. 3- Cilt tahtasını hazırlama.

4- Cilt tahtasına ipleri germe.

5- Formaları ipler hizasında ip kalınlığında kesme. 6- İpleri kesilen yerlere geçirme.

7- Formaları dikme.

8- İpleri kesip cildi çıkarma.

10- Cildi prese koyma. 11- Cilt sırtını tutkallama.

12- Tutkal kuruduktan sonra cildi çıkarıp cilt bıçağında tıraşlama. 13- Cilt kapağı hazırlama.

14- Cilt kapağı ile cildi birleştirme.

Bu paket ünitenin konuları dört basamakta işlenmektedir. Bu işlemler sırası ile şu şekildedir:

1- Cilt işlemi

a- Cildin tarihçesi b- Cildin özellikleri

c- Cilt işlerinin günümüzdeki yeri ve önemi d- Cilt işlerinin ekonomiye katkısı

2- Cilt işlerinde kullanılan gereçler 3- Cilt işlerinde kullanılan araçlar 4- Cildi hazırlama

Ağaç işleri ile ilgili paket ünite dört basamakta işlenmektedir. Bu konular sırası ile şu şekilde ele alınmıştır:

1- Ağaç işleri ile ilgili terimler 2- Kesme – oyma araçları 3- Kesme – oyma gereçleri 4- İş ve proje uygulaması

Ev ekonomisi olarak iş eğitimi derslerinde Geleneksel El Sanatları ile ilgili olarak makrame, kil işleri, deri işleri, dokuma örgüleri ele alınmıştır.bu ünitelerin amaç ve davranışları şu şekildedir:

Amaç 34: Makrame İle İlgili Temel Terimler Bilgisi. Davranışlar:

1- Makrame ile ilgili verilen bir terimin tanımını yazma, söyleme. 2- Verilen tanımlar içinden istenilen terimin tanımını seçip işaretleme.

3- Verilen tanımlarla terimleri eşleştirip yazma. Amaç 35: Makramenin Tarihi Bilgisi

Davranışlar:

1- Makramede kullanılan aksesuarların tarihi gelişimini yazma, söyleme. Amaç 36: Makrame Yapımında Uygun Aksesuar Ve Gereci Seçme Bilgisi Davranışlar:

1- Verilen şıklardan en uygun aksesuarı seçme, işaretleme. 2- Kullanılan aksesuarın özelliklerini yazma, söyleme. 3- Verilen şıklardan en uygun gereci yazma, söyleme. 4- Kullanılan gereçlerin özelliklerini yazma, söyleme. Amaç52: Deri işleri İle İlgili Tarihi Gelişim Bilgisi Davranışlar:

1- Deri işlerinde kullanılan tarihi gelişimi yazma, söyleme.

2- Deri işlerinde kullanılan gereçlerin tarihi gelişimini yazma, söyleme. 3- Deri işlerinin teknolojik gelişimini yazma, söyleme.

Amaç 55: Deri İşlerinin Hayattaki ve Endüstrideki Önemini Kavrayabilme. Davranışlar:

1- Sosyal hayatın deri işlerine etkisini yazma, söyleme.

2- Endüstiriyel gelişmelerin dericiliğe etkilerini yazma, söyleme. 3- Deri işlerinin bireye getireceği faydaları yazma, söyleme.

4- Deri işlerinin aile ekonomisine getireceği faydaları yazma, söyleme. 5- Deri işlerinin ülke ekonomisine getireceği faydaları yazma, söyleme Amaç 57: Eldeki Gereçlerle Uygun Tasarım Yapma Gücü.

Davranışlar:

1- Bir ürün tasarımını başarıya ulaştıracak kuralları yazma, söyleme. 2- Verilen tekniklerle hangi ürünlerin elde edilebileceğini listeleme.

3- Verilen ham maddelerin hangi ürünlerle değerlendirilebileceğini yazma, söyleme.

4- Eldeki ham maddelere uygun tasarım yapma.

Amaç 37: Makramenin Kişiye Ve Aileye Katkılarını Kavrayabilme. Davranışlar:

1- Ekonomik fayda sağladığını yazma, söyleme. 2- Bilgi- beceri geliştirdiğini yazma, söyleme. 3- Yaratıcılık gücünü geliştirdiğini yazma, söyleme.

Amaç 38: Eldeki Aksesuar Ve Gereçlere Uygun Tasarım Yapabilme. Davranışlar:

1- Bir ürün tasarımını başarıya ulaştıracak kuralları yazma, söyleme. 2- Verilen tekniklerle hangi ürünlerin elde edilebileceğini listeleme.

3- Verilen ham maddelerin hangi ürünlerle değerlendirilebileceğini yazma, söyleme.

4- Eldeki ham maddelere uygun tasarım yapma.

Bu ünitenin konuları beş basamakta işlenmektedir. Bu basamaklar sırası ile şöyledir:

1- Makramenin ve makrame gereçlerinin tarihi gelişimi. 2- Makrame yapımında uygun gereçleri seçme.

3- Seçilen uygun tasarımı ürün olarak ortaya koyma. 4- Eldeki gereçlere uygun tasarım yapma.

5- Eldeki gereçleri bir işe uygulama.

Amaç 71: Kil İşleri İle İlgili Belli Başlı Kavramların Bilgisi Davranışlar:

1- Kil işleri ile ilgili verilen terimin tanımını yazma, söyleme. 2- Tanımı verilen bir kavramın ne olduğunu yazma, söyleme. Amaç 72: Kil İşleri İle İlgili Mesleklerin Bilgisi.

1- Özellikleri verilen bir mesleğin adını yazma, söyleme. 2- Belirtilen bir mesleğin özelliklerini yazma, söyleme. 3- Verilen bir mesleğin eğitim şartlarını yazma, söyleme. Amaç 73: Seramik Çeşitlerinin Bilgisi.

Davranışlar:

1- Seramik çeşitlerini yazma, söyleme.

2- Gösterilen seramik ürünlerin çeşitlerini yazma, söyleme. 3- Gösterilen ürünlerin kullanım alanlarını bilme, söyleme.

Amaç 74: Kil İşlerinde Kullanılan Araçların Teknolojik Gelişiminin Bilgisi. Davranışlar:

1- Verilen bir dizi kil işleri ile ilgili araçları teknolojik seviyesine uygun olarak sıralama.

2- Teknolojik özellikleri değişik olan iki ayrı aracı karşılaştırarak benzer ve farklı yönlerini söyleme.

3- Seramik araçlarının sosyal değişimle ilişkisini söyleme, örnekleme.

Amaç 76: Yöreye Ait Kil Çeşitlerinin Özelliklerini Tanıyabilme. Davranışlar:

1- Kil çeşitlerinin nerede bulunduğunu yazma, söyleme.

2- Kil çeşitlerinin üstünlük ve yetersizliklerini karşılaştırarak söyleme. Amaç 78: Kil İşlerinde Kullanılacak Araçları Amaca Uygun Ve İsabetli Seçebilme.

Davranışlar:

1- Belli amaçlı bir ürün için seçilecek en uygun araç ve gereci yazma, söyleme. 2- Belli amaçlı bir ürün için en uygun araç ve gerecin özelliklerini yazma,

söyleme.

3- Belli amaçlı bir ürün için tavsiye edilen farklı araç ve gereçleri karşılaştırarak üstünlük ve yetersizliklerini yazma , söyleme.

Kil işleri ünitesi dokuz basamakta işlenmekte olup bu basamaklar sırası ile şu şekildedir:

1- Kil işleri ile ilgili temel kavramlar. 2- Toprağın, çamurun, seramiğin tanımı. 3- Kil işleri ile ilgili meslekler.

4- Seramik çeşitleri. 5- Kil araçlarının çeşitleri.

6- Yöreye ait kil çeşitlerinin özellikleri. 7- İş güvenliği kurallarına uyma. 8- Kilin işlenmesi.

9- Kurutma, pişirme, fırınlama işlemleri.

Amaç 142: Dokumacılığın Ve Dokuma Örgülerinin Bilgisi. Davranışlar:

1- Dokuma, örme, çözgü, atkı, dokuma örtüsü, örgü raporu, desen, renk raporu, atkı renk raporu, desen raporu, gücü, tarak gücü, tezgah, mekik, ağızlık terimlerinin tanımlarını yazma, söyleme.

2- Verilen bir tanımın ne olduğunu yazma, söyleme.

3- Dokumaların üretim tekniklerine göre çeşitlerini yazma, söyleme. 4- Dokuma örgülerin çeşitlerini yazma, söyleme.

5- Dokumacılın tarihçesini yazma, söyleme.

Amaç 143: Kağıt Yada Karton Şeritlerle Dokuma Örgülerini Dokuyabilme. Davranışlar:

1- Kağıt yada karton şeritleri kesip hazırlama.

2- Çözgü şeritlerini bir bandın yapışkan tarafına 2 mm lik aralıklarla yan yana yapıştırma.

3- Bazı şeritleri yukarı kaldırarak ağızlık açma. 4- Atkı şeridini ağızlığa yerleştirme.

5- Yukarıdaki şeritleri aşağıya indirip yukarı kalkması gereken şeritleri yukarıya kaldırarak ağızlığı değiştirme.

6- Yeni atkı şeridini ağızlığa yerleştirerek bir önceki ağızlığın yanına doğru sıkıştırma.

7- Değişik dokuma örgülerini uygulama. Amaç 144: Basit Dokuma Tezgahı Yapabilme. Davranışlar.

1- Bir mukavvayı tezgah haline getirme. 2- Bir ağaç çerçeveyi tezgah haline getirme. Amaç 145: Dokuma Yapabilme.

Davranışlar:

1- Çözgü hazırlama.

2- Hazırlanan çözgüyü tezgaha geçirme bağlayıp gerdirme. 3- Atkı ipliklerini mekiklere sarma.

4- Ağızlığı açma.

5- Atkıyı geçirip sıkıştırma. 6- Ağızlığı değiştirme.

7- Atkıyı yeniden geçirip sıkıştırma. Amaç 146: Dokumaları Değerlendirebilme. Davranışlar:

1- Dokunan parçalar için değişik kullanma ve yer şekilleri tavsiye etme.

2- Dokumuş olduğu parçaları değerlendiren kullanma şekli için tasarım yapma. 3- Tasarımını gerçekleştirebilmek için gerekli araç ve gereçleri listeleme. 4- İşlem basamaklarını yazma.

5- Tasarımını uygulama.

Bu ünitenin konuları dört basamak halinde işlenmektedir. Bu basamaklar şu şekildedir:

a- Terimlerin tanımı. b- Dokumacılığın tarihçesi.

c- Dokumacılığın sınıflandırılması. d- Dokuma örgülerinin sınıflandırılması. 2- Basit dokuma tezgahının yapılması.

3- Dokumanın yapılması.

4- Dokumalarının değerlendirilmesi ( Milli Eğitim Bakanlığı, 2002).

Bu ünitelerin dışında Çarpana Dokumaları ve Kirkitli Dokumaları ünitelerine de müfredatta yer verilmiştir. Turistik amaçlı olarak yerel özellik taşıyan bebek yapımı, takı yapımı, el işlemeleri, pul boncuk işleme iş eğitimi öğretmenleri tarafından derslerde gösterilmektedir. Görüldüğü gibi iş eğitimi müfredat programında Geleneksel Türk El Sanatları daha çok ve detaylı bir şekilde yer almıştır.