İş Değiştirme İsteği ve Tükenmişlik

Bağımsız örneklem t testi sonucuna göre, araştırmaya katılan otel çalışanlarının iş değiştirme isteğine göre tükenmişlik puan ortalamaları; duygusal tükenme alt boyutu için p=0,000<α, duyarsızlaşma alt boyutu için p=0,000<α ve kişisel başarım alt boyutu için p=0,005<α olduğundan istatistiki açıdan farklılaşmaktadır.

Tükenmişlik puanı ortalamalarına bakıldığında iş değiştirmeyi istemeyen çalışanların duygusal tükenme ve duyarsızlaşma puanlarının, iş değiştirmeyi isteyen çalışanların duygusal tükenme ve duyarsızlaşma puanlarından daha düşük olduğu görülürken, iş değiştirmeyi istemeyen çalışanların kişisel başarım puanlarından daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu durumda H1 “Araştırmaya katılan otel

çalışanlarının tükenmişlik alt boyutlarına göre tükenmişlik puan ortalamaları, iş değiştirmeyi isteyip istememe durumuna göre farklılaşmaktadır” kabul edilir. İş değiştirme isteği, bağımsız örneklem T Testi sonuçları Tablo–3.20.’de belirtilmiştir.

Tablo–3.20. İş Değiştirme İsteğine Göre Tükenmişlik Puanı Aritmetik Ortalamaları Tükenmişlik Alt Boyutları İş Değiştirme İsteği Kişi Sayısı Aritmetik Ortalama Standart Sapma Bağımsız Örneklem T Testi t p Duygusal Tükenme İş değiştirmeyi istiyor 172 18,49 7,340 8,807 0,000<α İş değiştirmeyi istemiyor 172 11,93 6,455 Duyarsızlaşma İş değiştirmeyi istiyor 172 7,28 4,419 6,342 0,000<α İş değiştirmeyi istemiyor 172 4,53 3,579 Kişisel Başarım İş değiştirmeyi istiyor 172 21,05 5,381 -2,810 0,005<α İş değiştirmeyi istemiyor 172 22,67 5,328

Otel çalışanlarının tükenmişlik düzeylerine ilişkin sonuçlar ve ayrıca otel çalışanlarının özellikleri ile tükenmişlik alt boyutları puan ortalamaları arasında istatistiki olarak anlamlı farklılıklar gözlemlenen durumlar Tablo–3.21 de özetlenmiştir.

Tablo–3.21. Araştırma Sonuçlarının Genel Gösterimi

Tükenmişlik Alt Boyutları Ortalama Düzey

Duygusal Tükenme 15,21 Orta

Duyarsızlaşma 5,90 Düşük

Kişisel Başarım 21,86 Yüksek

Değişken Tükenmişlik Alt Boyutları

Özellik Aritmetik

Ortalama

Medeni Durum Kişisel Başarım Evli 22,39

Bekar 21,20

Yaş Duyarsızlaşma 25 yaş ve altı 6,71

34–41 yaş 4,64

Kişisel Başarım 25 yaş ve altı 20,56

34–41 yaş 23,80 Çalışılan Departman Duygusal Tükenme Önbüro 13,24 Kat Hizmetleri 17,00 F&B 16,86 Duyarsızlaşma Önbüro 4,31 Kat Hizmetleri 6,50 F&B 7,00

Kişisel Başarım Kat Hizmetleri 22,61

Mutfak 19,17 İşletmede Bulunulan Pozisyon Duygusal Tükenme Çalışan 15,47 Orta Düz. Yönetici 15,46 Üst Düz. Yönetici 10,84 Duyarsızlaşma Çalışan 6,8 Orta Düz. Yönetici 5,98 Üst Düz. Yönetici 3,21

Kişisel Başarım Çalışan 21,42

Orta Düz. Yönetici 22,67 Üst Düz. Yönetici 26,37 Haftada Çalışınla Gün Sayısı Duygusal Tükenme 6 gün ve daha az 14,64 7 gün 20,00 Duyarsızlaşma 6 gün ve daha az 5,55 7 gün 8,84 Günlük Çalışılan Saat Duygusal Tükenme 9 saat ve daha az 13,94 10 saat ve daha fazla 17,84 Duyarsızlaşma 9 saat ve daha az 5,36

10 saat ve daha fazla

Tablo–3.21.’in devamı

Değişken Tükenmişlik Alt Boyutları

Özellik Aritmetik

Ortalama

Aylık Kazanç Duygusal

Tükenme 699 TL ve daha az 16,73 700–949 TL 14,80 950–1449 TL 14,95 1500 TL ve üzeri 10,95 Duyarsızlaşma 699 TL ve daha az 7,18 700–949 TL 5,30 950–1449 TL 5,93 1500 TL ve üzeri 3,50 Kişisel Başarım 699 TL ve daha az 21,29

700–949 TL 21,59 950–1449 TL 22,09 1500 TL ve üzeri 26,09 Turizm Sektöründe Bulunulan Süre

Kişisel Başarım 1 yıldan az 20,83 16 yıl ve daha fazla 25,00 İş Değiştirme İsteği Duygusal Tükenme İstiyor 18,49 İstemiyor 11,93 Duyarsızlaşma İstiyor 7,28 İstemiyor 4,53

Kişisel Başarım İstiyor 21,05

SONUÇ ve ÖNERİLER

Sözlük anlamı enerji, güç ve kaynaklar üzerindeki aşırı taleplerden dolayı başarısız olmak, yavaş yavaş yıpranmak veya yorulmak olan tükenmişlik (burnout) kavramı, ilk olarak 1974 yılında Herbert Freudenberger tarafından, “insanların aşırı çalışmaları sonucu işlerinin gereklerini yerine getiremez bir duruma gelmeleri anlamını taşıyan duygusal tükenme” olarak tanımlanmıştır. Tükenmişlik kavramı tanımlandıktan sonra ilk görgül çalışma Christina Maslach tarafından yapılmıştır. Maslach, tükenmişliği; “işi gereği insanlarla yoğun bir ilişki içerisinde olanlarda görülen duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve düşük kişisel başarı sendromu” seklinde tanımlar. Tükenmişlik, özellikle sorunlu veya problemli insanlarla yoğun bir

şekilde ilgilenmekten kaynaklanan kronik duygusal gerginliğe bir tepkidir.

Tükenmişlik, turizm sektöründe çalışanlar açısından önemli bir inceleme alanıdır. Özellikle otel işletmeleri, yoğun çalışma temposu, karmaşık yapıları, sistemin her adımında yoğun insan ilişkileri ile dinamik ve yorucu bir yapıya sahiptir. Uzun ve yorucu çalışma saatleri, aralıksız çalışma gerektirmesi otel çalışanlarının karşı karşıya olduğu iş yaşamının özelliklerindendir. Otel işletmelerinde çalışanların ağır iş yükü, sorumluluk ve yaşamın getirdiği zorluklarla baş ederken bir taraftan da başarılı sonuçlar elde etmek zorundadırlar. Otel işletmelerinde çalışanların hizmet üretimine katılımları eksik olursa hizmetler yetersiz sunulmakta, çalışanlar, hizmet sunumuna fazla zaman harcadığında ise katlanılması zor bir durumla karşı karşıya kalmaktadırlar. Sürekli bu çelişkiler ve stres altında olan çalışan, zamanla kendini tükenmiş olarak hissetmektedir.

Otel işletmelerinin özellikleri, tükenmişlik sendromu açısından değerlendirildiğinde; otel işletmeleri çalışanlarının tükenmişlik sendromu ile karşı karşıya kalabilecekleri ifade edilebilir, örneğin otel işletmelerinde otomasyonun kullanılabileceği alanların kısıtlı olması otel işletmelerinin ana unsurunu insan emeğine dayandırmaktadır. Otel işletmelerinin emek-yoğun üretim özelliği ve çoğunlukla otel misafirleri ile yüz yüze iletişimi gerektirmesi, otel çalışanlarının tükenmişlik yaşama ihtimallerini artırabilir. Ayrıca otel işletmeciliğinin sürekli değişen koşulları, faaliyetlerinin günün 24 saati ve haftanın 7 günü oluşu, otel

işletmesinin herhangi bir bölümünde meydana gelen hatanın diğer bölümlere etki etmesine karşılık çalışanların kendi bölümleri dışındaki diğer bölümler üzerinde karar verme yetkisine sahip olmamaları, yıl içerisinde talebin yüksek olduğu dönemlerde çalışanların kapasitelerinin%90-100’ü ile çalışmalarına karşılık talebin düşük olduğu dönemlerde işsiz kalma durumuyla karşı karşıya kalmaları gibi durumlar da otel çalışanlarının tükenmişliğe maruz kalma ihtimallerini artırdığı söylenebilir. Bunlara ek olarak, otel işletmelerinin yoğun ve yorucu çalışma saatleri, ücretlerdeki düşüklük, ödüllendirme sistemlerinin yetersizliği ve terfi imkanlarının azlığı gibi durumların da otel işletmeleri çalışanlarını tükenmişlik sendromuna karşı daha açık bir durumda bıraktığı söylenebilir.

Bu araştırmada, otel çalışanlarının tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi ve otel çalışanlarının tükenmişlik düzeyleri ile demografik özellikleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla; Konya ili, Karatay ve Selçuklu ilçelerinde faaliyet gösteren 4 ve 5 yıldızlı otel işletmeleri çalışanlarına Maslach Tükenmişlik Ölçeği ve kişisel bilgi formundan oluşan anket uygulanmıştır. Anket uygulaması sonucunda 344 otel çalışanının bilgisine ulaşılmış ve analiz edilerek sunulmuştur.

Bu araştırma Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin ölçtüğü niteliklerle sınırlı iken araştırmanın örneklemi ise Konya ili Karatay ve Selçuklu ilçelerinde faaliyet gösteren 4 ve 5 yıldızlı otel çalışanları ile sınırlıdır.

Araştırmanın öncelikli amacı, otel çalışanlarının tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesidir. Otel çalışanlarının tükenmişliği ile ilgili olarak; “tükenmiş” ya da “tükenmemiş” kişilerden de söz edilemez. Ayrıca tükenmişlik, “var” ya da “yok”

şeklinde ifade edilen bir kavram değildir. Bunun yerine kişilerin tükenmişlik düzeylerinin düşük, orta veya yüksek olmasından söz edilebilir. Araştırmanın bir diğer amacı; otel çalışanlarının tükenmişlik düzeyleri ile demografik özellikleri arsındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu amaçla otel çalışanlarının tükenmişlik alt boyutları puan ortalamaları ile cinsiyet, medeni durum, yaş, eğitim durumu, turizm eğitimi durumu, çocuk sahibi olma durumu, ek gelir durumu, işletmede çalışma şekli, işletmede çalışılan departman, bulunulan pozisyon, mevcut pozisyonda ne kadar zamandır bulundukları, haftada çalışılan gün sayısı, günlük çalışılan saat, aylık

kazanç, turizm sektöründe çalışılan süre ve iş değiştirme isteği durumları arasındaki ilişkiler incelenmiştir.

Araştırma sonuçlarına göre otel çalışanlarının tükenmişlik alt boyutlarına göre tükenmişlik düzeylerinin; duygusal tükenme için orta, duyarsızlaşma için düşük ve kişisel başarım için yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Bu durumda araştırmaya katılan otel çalışanların genel tükenmişlik düzeylerinin düşük düzeyde olduğu söylenebilir. Elde edilen sonuca göre araştırmaya katılan otel çalışanlarının genel tükenmişlik düzeyinin düşük düzeyde olması, turizm endüstrisi açısından olumlu bir sonuç olarak değerlendirilebilir. Ancak dikkat edilmesi gereken durum, araştırmaya katılan otel çalışanlarının duygusal tükenme düzeylerinin düşük düzeyden bir seviye daha yüksek olan orta düzeyde olmasıdır. Bu durumun, genel tükenmişlik düzeyinin düşük düzeyde olmasını etkilememsine rağmen otel yöneticileri ve departman müdürleri için ileride yaşanabilecek durumlara karşı önlem almaları açısından bir uyarı niteliğinde olduğu söylenebilir.

Otel çalışanlarının demografik özellikleri ile tükenmişlik alt boyutlarından aldıkları puanlar incelendiğinde, otel çalışanlarının cinsiyet, eğitim durumu, turizm eğitimi durumu çocuk sahibi olma durumu, işletmede çalışma şekli ve çalışanların mevcut pozisyonlarında bulundukları süre ile tükenmişlik alt boyutları puan ortalamaları arasında istatistiki açıdan anlamlı bir farklılık gözlemlenmemiştir.

Araştırmadan elde edilen bilgilere göre, araştırmaya katılan otel çalışanlarının medeni durumlarına göre kişisel başarım puanı ortalamaları istatistiki anlamda farklılaşmaktadır. Bu durum literatürdeki bulgularla aynı doğrultudadır (Çimen, 2000: 11; Sümer, 2005: 28).

Kişisel başarım puanı ortalamalarına bakıldığında evli otel çalışanlarının kişisel başarım puanı ortalamaları bekar çalışanların kişisel başarım puanı ortalamalarından daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu durumun nedeni olarak; aile sahibi çalışanların tükenmişliğe karşı daha dayanıklı olmaları söylenebilir. Evli olan kişilerin kişilikleri daha dengeli, kararlı ve psikolojik yönden daha olgun bir yapıya oturmaktadır. Ayrıca eş ve çocuklarla ilgilenmek kişiyi daha tecrübeli bir duruma

getirirken, aile üyelerinin sevgi ve desteği çalışana, tükenmişlik duygusuyla başa çıkmada çok yardımcı olmaktadır. Evlilik; ücret, kazanç gibi konularda daha gerekçi ve daha dikkatli adımlar atılmasını sağlamaktadır

Literatürdeki sonuçlar yaş ve tükenmişlik arasında güçlü bir bağ olduğuna yöneliktir. Yapılan çalışmalarda genç çalışanların yaşlı çalışanlara göre göre daha fazla tükenmişlik yaşadıkları görülmektedir (Stevens ve O’Neil, 1983: 615; Örmen, 1993: 19; Dolu, 1997: 12). Araştırmaya katılan otel çalışanlarının yaşlarına göre duyarsızlaşma ve kişisel başarım puanı ortalamaları istatistiki açıdan farklılaşmaktadır. Bu durum literatürdeki sonuçları destekler niteliktedir. Araştırma sonuçlarına göre 25 yaş ve altı otel çalışanlarının duyarsızlaşma puanı ortalamaları, 34–41 yaş grubu otel çalışanlarının duyarsızlaşma puanı ortalamalarından daha yüksektir. Yine araştırma sonuçlarına göre 34–41 yaş grubu otel çalışanlarının kişisel başarım puanı ortalamaları, 25 yaş ve altı otel çalışanlarından daha yüksektir. Bu durum daha genç yaştaki otel çalışanlarının daha yaşlı otel çalışanlarına göre daha fazla duyarsızlaşma yaşadıklarını gösterirken aynı zamanda daha yaşlı otel çalışanlarının daha genç otel çalışanlarına göre daha fazla kişisel başarım yaşadıklarını göstermektedir. Literatürdeki çalışmalar bu sonuçları destekler niteliktedir. Bu duruma neden olarak otel çalışanlarının yaşları ilerledikçe daha fazla tecrübe kazanmaları, iş hakkında daha gerçekçi hedefler koymaları, sorunları daha hızlı ve etkili bir biçimde çözmeyi öğrenmeleri gösterilebilir. Olaya kişisel başarım açısından bakıldığında; otel çalışanlarının, yaşları ilerledikçe daha iyi pozisyonlarda bulunmaları, daha yaşlı çalışanların daha genç çalışanlara göre daha fazla kişisel başarım yaşamalarına sebep olarak gösterilebilir.

Literatürdeki çalışmalar incelendiğinde, işletmede çalışılan departman ile tükenmişlik arasındaki ilişki açısından farklı sonuçlar görülmektedir. Pelit ve Türkmen (2008)’in elde ettiği sonuçlara göre çalışılan bölümler ile tükenmişlik arasında bir ilişkiye rastlanmamışken, Üngüren vd., (2010)’nin elde ettikleri sonuca göre çalışılan departman ve tükenmişlik arasında ilişki bulunmaktadır (Pelit ve Türkmen, 2008: 208; Üngüren vd., 2010: 2931). Araştırma sonuçlarına göre, araştırmaya katılan otel çalışanlarının çalışmakta oldukları departmanlarına göre

duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarım puan ortalamaları istatistiki olarak farklılaşmaktadır.

Araştırma sonuçlarına göre ön büro departmanı çalışanlarının duygusal tükenme puanı ortalamaları, F&B departmanı ve kat hizmetleri departmanı çalışanlarının duygusal tükenme puanı ortalamalarından farklılaşmaktadır. Ön büro çalışanlarının duygusal tükenme puanı ortalamaları, F&B ve kat hizmetleri çalışanlarının duygusal tükenme puanı ortalamalarından daha düşüktür. Aynı şekilde ön büro çalışanlarının duyarsızlaşma puanı ortalamaları, F&B ve kat hizmetleri çalışanlarının duyarsızlaşma puanı ortalamalarından farklılaşmaktadır. Önbüro çalışanlarının duyarsızlaşma puanı ortalamaları, F&B ve kat hizmetleri çalışanlarının duyarsızlaşma puan ortalamalarından daha düşüktür. Bu durumun sebebi olarak araştırmaya katılan otel işletmelerinin önbüro departmanlarının F&B ve kat hizmetleri departmanlarına göre genellikle daha oturmuş bir kadroyla ve daha oturmuş bir sistemle çalışmaları gösterilebilir. F&B ve kat hizmetleri departmanlarının daha düzensiz ve uzun çalışma saatleri ile sürekli hareket halindeki çalışma koşulları, tükenmişliğe olumsuz yönde etki edebilecek durumlardır.

Yine araştırma sonuçlarına göre, kat hizmetleri departmanı çalışanlarının kişisel başarım puanı ortalamaları mutfak departmanı çalışanlarının kişisel başarım puanı ortalamalarından farklılaşmaktadır, kat hizmetleri çalışanlarının kişisel başarım puan ortalamaları, mutfak çalışanlarının ortalamasından daha yüksektir. Bu durum kat hizmetleri çalışanlarının, mutfak departmanı çalışanlarına göre daha fazla kişisel başarım yaşadıklarını gösterir. Bu duruma sebep olarak mutfak departmanı çalışanlarının çalıştıkları yerin daha gözlerden uzak olması ve yaptıkları işteki başarılarını otel misafirlerinden gözlemleyemiyor olmaları gösterilebilir.

Araştırma sonuçlarına göre, araştırmaya katılan otel çalışanlarının bulundukları pozisyona göre duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarım puanları, istatistiki açıdan farklılaşmaktadır. Literatürde unvan ve tükenmişlik arasındaki ilişkiyi gösteren örnekler bulunmaktadır (Budak ve Sürgevil, 2005: 101).

Elde edilen sonuçlara göre, üst düzey yönetici görevinde bulunan otel çalışanlarının duygusal tükenme puanı ortalamaları orta düzey yönetici ve çalışan görevinde bulunan otel çalışanlarının duygusal tükenme puanı ortalamalarından farklılaşmaktadır. Sonuçlara göre üst düzey yönetici görevinden bulunan otel çalışanlarının duygusal tükenme puanı ortalamaları orta düzey yönetici ve çalışanların duygusal tükenme puanı ortalamalarından daha düşüktür. Aynı şekilde üst düzey yönetici görevinde bulunan otel çalışanlarının duyarsızlaşma puanı ortalamaları, orta düzey yönetici ve çalışan görevinde bulunan otel çalışanlarının duyarsızlaşma puanı ortalamalarından farklılaşmaktadır. Üst düzey yönetici görevinde bulunan otel çalışanlarının duyarsızlaşma puanı ortalamaları, orta düzey yönetici ve çalışanların duyarsızlaşma puanı ortalamalarından daha düşüktür.

Araştırma sonuçlarına göre üst düzey yönetici görevinde bulunan otel çalışanlarının kişisel başarım puanı ortalamaları, orta düzey yönetici ve çalışan görevinde bulunan otel çalışanlarının kişisel başarım puanı ortalamalarından farklılaşmaktadır. Üst düzey yönetici görevinde bulunan otel çalışanlarının kişisel başarım puanı ortalamaları, orta düzey yönetici ve çalışanların kişisel başarım puanı ortalamalarından daha yüksektir.

Otel çalışanlarının işletmede bulundukları pozisyona göre tükenmişlik alt boyutları puan ortalamalarının farklılaşması; üst düzey yöneticilerin, orta düzey yöneticiler ve çalışanlara göre daha iyi çalışma şartlarına sahip olmaları, daha iyi ücret almaları ve daha saygın bir konumda olmaları gibi nedenlerden dolayı daha az duygusal tükenme ve duyarsızlaşma yaşarlarken daha yüksek kişisel başarım yaşamaları ile açıklanabilir.

Haftada çalışılan gün sayısı açısından araştırma sonuçlarına göre araştırmaya katılan otel çalışanlarının haftada 6 gün ve daha az ve haftada 7 gün çalışmalarına göre tükenmişlik puanı ortalamaları; duygusal tükenme ve duyarsızlaşma alt boyutlarında istatistiki açıdan farklılaşmaktadır. Tükenmişlik puanı ortalamalarına bakıldığında haftada 7 gün çalışan otel çalışanlarının duygusal tükenme ve duyarsızlaşma puanı ortalamaları, haftada 6 gün ve daha az çalışanların puan ortalamalarından daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu durumun nedeni olarak,

haftanın 7 günü aralıksız olarak çalışmanın, otel çalışanları üzerindeki yorucu ve yıpratıcı etkileri gösterilebilir.

Günlük çalışılan saat açısından araştırma sonuçlarına göre, araştırmaya katılan otel çalışanlarının günde 9 saat ve daha az veya 10 saat ve daha fazla çalışmalarına göre tükenmişlik puanı ortalamaları; duygusal tükenme ve duyarsızlaşma alt boyutları için istatistiki açıdan farklılaşmaktadır. Tükenmişlik puanı ortalamalarına bakıldığında günde 10 saat ve daha fazla çalışan otel çalışanlarının duygusal tükenme ve duyarsızlaşma puan ortalamaları, günde 9 saat ve daha az çalışan otel çalışanlarının duygusal tükenme ve duyarsızlaşma puan ortalamalarından daha yüksek olduğu görülür. Bu durum, uzun çalışma saatlerinin çalışanların duygusal tükenme ve duyarsızlaşmaları üzerinde olumsuz etkilerini göstermektedir.

Araştırma sonuçlarına göre, araştırmaya katılan otel çalışanlarının aylık kazanç durumlarına göre tükenmişlik puan ortalamaları; duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarım alt boyutları için istatistiki açıdan farklılaşmaktadır.

Araştırma sonuçlarına göre, aylık kazancı 1500 TL ve üzeri olan çalışanların duygusal tükenme puan ortalamaları, aylık kazançları 699 TL ve daha az, 700-949 TL ve 950-1449 TL olan çalışanların duygusal tükenme puan ortalamalarından daha düşüktür. Aynı şekilde araştırma sonuçlarına göre, aylık kazancı 1500 TL ve üzeri olan çalışanların duyarsızlaşma puan ortalamaları; aylık kazançları 950–1449 TL ve 699 TL ve daha az olan çalışanların duyarsızlaşma puan ortalamalarından daha düşüktür. Ayrıca aylık kazancı 700-949 TL olan çalışanların duyarsızlaşma puan ortalamaları, aylık kazancı 699 TL ve daha az olan çalışanların duyarsızlaşma puan ortalamalarından daha düşüktür.

Yine araştırma sonuçlarına göre, aylık kazancı 1500 TL ve üzeri olan çalışanların kişisel başarım puan ortalamaları, aylık kazançları 699 TL ve daha az, 700–949 TL ve 950–1449 TL olan çalışanların kişisel başarım puan ortalamalarından daha yüksektir.

Aylık kazancı daha yüksek olan otel çalışanlarının duygusal tükenme ve duyarsızlaşma puanları, aylık kazancı daha düşük olan çalışanların duygusal tükenme

ve duyarsızlaşma puanlarından daha düşüktür. Kişisel başarım açısından ise tam tersi olarak; aylık kazanları daha yüksek olan otel çalışanlarının kişisel başarımları, aylık kazancı daha düşük olan otel çalışanlarının kişisel başarımlarından daha yüksektir.

Literatürdeki çalışmalar, meslekte çalışma süresinin tükenmişlik üzerinde etkili olduğunu göstermektedir. Meslekte çalışılan süre arttıkça tükenmişlik azalmaktadır, araştırma sonuçları literatürle aynı doğrultudadır. Araştırma sonuçlarına göre, araştırmaya katılan çalışanların turizmde çalışma süresine göre tükenmişlik puan ortalamaları; kişisel başarım alt boyutu için turizmde çalışma süresine göre istatistiki açıdan farklılaşmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre turizmde 16 yıl ve daha uzun